عبدالله بن جندب

از اصحاب حضرت كاظم و رضا عليهماالسلام و وكيل ايشان است. شيخ كشى روايت كرده كه حضرت ابوالحسن عليه‌السلام قسم خورد كه راضى است از او و همچنين پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم و خداوند تعالى. و هم فرموده كه عبدالله بن جندب از مخبتين است، يعنى از كسانى كه حق تعالى در حق ايشان فرموده: «وَ بشِّر المُخْبِتينَ الَّذينَ اِذا ذُكِرَاللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُم؛ و بشارت بده فروتنان و متواضعان را كه در درگاه ما آرميده و مطمئن‌اند آنان كه چون ذكر خدا شود نزد ايشان، بترسد دل‌هاى ايشان از هيبت جلال ربانى و طلوع انوار عظمت سبحانى و يا هرگاه تخويف كرده شوند به عذاب و عقاب الهى، دل‌هاى ايشان خائف و هراسان شود».

و روايت شده از ابراهيم بن هاشم كه گفت: من عبدالله بن جندب را ديدم در موقف عرفات و حال هيچ كس را بهتر از او نديدم، پيوسته دست‌هاى خود را به سوى آسمان بلند كرده بود و آب ديده‌اش بر روى او جارى بود تا به زمين مى‌رسيد، چون مرد فارغ شدند، گفتم: وقوف هيچ كس را بهتر از وقوف تو نديدم، گفت: به خدا سوگند كه دعا نكردم مگر برادران مؤمن خود را زيرا كه از حضرت امام موسى عليه‌السلام شنيدم كه هر كه دعا كند از براى برادران مؤمن خود در غيبت او از عرش به او ندا رسد كه از براى تو صد هزار برابر او باد، پس من نخواستم كه دست بردارم از صد هزار برابر دعاى ملك كه البته مستجاب است براى يك دعا خود كه نمى‌دانم مستجاب خواهد شد يا نه.

و قرار داد او با صفوان بن يحيى بيايد در ذكر صفوان در اصحاب حضرت امام رضا عليه‌السلام. و او همان است كه حضرت موسى بن جعفر عليه‌السلام براى او نوشته دعاى سجده شكر معروف (اَللّهُمَّ اِنّى اُشْهِدُكَ) را كه در (مصباح شیخ طوسی) و غيره است.

و روايت شده كه وقتى عبدالله بن جندب عريضه‌اى خدمت حضرت ابوالحسن عليه‌السلام نوشت و در آن عرض كرد كه فدايت شوم! من پير شدم و ضعف و عجز پيدا كردم از بسيارى از آنچه كه قوت داشتم بر آن و دوست دارم، فدايت شوم كه تعليم كنى مرا كلامى كه مرا به خداوند نزديك كند و فهم و علم مرا زياد كند، حضرت در جواب او را امر فرمود كه بسيار بخواند اين ذكر شريف را: «بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ × لاحَوْلَ وَلاقُوَّةَ اِلاّ بِاللّهِ الْعَلِىِّ الْعَظيمِ».

در (تحف العقول) وصيتى طولانى از حضرت امام صادق عليه‌السلام نقل كرده كه به عبدالله بن جندب فرموده و مشتمل است بر وصايا نافعه جليله كه ما در ذكر مواعظ و نصايح حضرت صادق عليه‌السلام چند سطر از آن نقل كرديم. و بالجمله؛ جلالت شأن عبدالله بن جندب زياده از آن است كه ذكر شود و روايت شده كه بعد از فوت او على بن مهزيار رحمةالله در مقام او برقرار شد.

منابع

حاج شیخ عباس قمی، منتهی الآمال قسمت دوم، باب دهم: در تاريخ حضرت موسى بن جعفر عليه‌السلام