دسته های عزاداری
دسته: گروهى از مردم كه در جايى گرد آيند و يا با هم حركت كنند و كارى را انجام دهند. گروهى كه با تشريفات خاصى در خيابان ها و كوچه ها حركت مى كنند و با هم اشعارى خوانند، براى اقامه عزادارى سيدالشهدا و ائمه ديگر.[۱] حركتشان به صورت سينه زنى يا زنجيرزنى است. رواج آن بيشتر در عصر صفويه شكل گرفت.
اين گونه دستجات، براى خود نشانه و علامت و توغ و پرچم مخصوص و گاهى نام ويژه اى داشته اند و با نوعى سازماندهى مردمى در ايام عاشورا و روزهاى ديگر به سوگوارى مى پرداختند.
اين مراسم، به ويژه در عراق و شهرهايى چون نجف و كربلا، ريشه دارتر بوده است. مرحوم كاشف الغطاء مى نويسد: «آغاز بيرون آمدن دسته هاى عزادارى براى سیدالشهدا، پيش از هزار سال، در زمان «معزالدوله » و «ركن الدوله » بود، كه دسته هاى عزاداران در حالى كه براى حسين علیه السلام ندبه مى كردند و شب، مشعل هايى به دست داشتند، بغداد و راه هايش يكباره پر از شيون شد... اين در قرن چهارم بود و اگر بيرون آمدن اين موكب ها در راه ها نبود، هدف و غرض از يادآورى حسين بن على علیه السلام از بين مى رفت و ثمره فاسد مى شد و راز شهادت حسين بن على علیه السلام منتفى مى گشت.[۲]
«موكب » يا «مواكب حسينى » نيز به همين حركت هاى جمعى بصورت عزادارى و پيمودن راهى با حالت عزا گفته مى شود كه در عراق، به ويژه در ايام اربعين رواج و شور بيشترى دارد. در روزهاى تاسوعا و عاشورا نيز در همه شهرها و روستاهاى شيعه نشين رواج دارد.
برخى از اين دسته ها، تاريخچه اى طولانى و گاهى مثلا چند صد ساله دارد (مثل دسته «طويرج » در كربلا) كه در نسل هاى پياپى، سنت هاى خويش را حفظ مى كنند.[۳]
دسته هاى عزادارى، نوعى تشكل و سازماندهى را تمرين مى دهد كه بر محور امام حسين علیه السلام است. اين دسته ها و هيئت ها، در افراد احساس مسئوليت و شخصيت و اعتماد به نفس را تقويت مى كند و به آنان نظم و نظام مى بخشد، آن هم با محتوايى مقدس و آدابى خالصانه و عاشقانه و بدون حاكميت زور و اعمال قدرت.
پانویس
منابع
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
 |
|||
| قبل از واقعه | |||
| شرح واقعه |
| ||
| پس از واقعه | |||
| بازتاب واقعه | |||
| وابسته ها | |||
