عثمان بن علی

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۱۶ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«عثمان بن علی» از فرزندان امام علی علیه‌السلام و ام البنین است، که در کربلا در حدود ۲۱ سالگی به شهادت رسید. امام علی علیه‌السلام به دلیل علاقه به «عثمان بن مظعون»، نام این فرزند خود را «عثمان» گذاشت.[۱]

عثمان در جریان عاشورا

عثمان بن علی و برادرانش عباس و عبدالله و جعفر) با وجود این که شمر بن ذی الجوشن در روز تاسوعا به آنها امان داد، نپذیرفتند و برادر خویش سیدالشهدا علیه السلام را تنها نگذاشتند.

در روز عاشورا نیز وقتی حضرت عباس علیه السلام کشته‌های فراوان خاندانش را مشاهده کرد، به برادران مادری خود که از فرزندان حضرت علی علیه السلام بودند، فرمود: پدر و مادرم به فدای شما باد! پیش بروید تا شما را بنگرم؛[۲] و آنها با اقدامی شجاعانه به لشکر عمر سعد حمله کردند و سینه خویش را آماج تیر و نیزه و شمشیر قرار دادند. برخی گفته‌اند: پس از عبد الله بن علی برادرش عثمان به میدان رفت، ولی اکثر مورخان آورده‌ا‌ند: وی پس از برادرش عمر بن علی رهسپار میدان شد.

عثمان بن علی در میدان جنگ چنین رجز می خواند:

إِنّی انَا عُثْمانُ ذُوالمَفاخِرِ شَیخی عَلِی ذُو الْفَعالِ الظّاهِرِ

وَإِبْنُ عَّمِ النَّبِی الطّاهِرِ أَخُو حُسَینٌ خَیرَةُ الأَخائِرِ

وَ سَیدُ الکبّارِ وَالأَصاغِرِ بَعْدَ الَّرسوُلِ وَ الْوَصِی النّاصِرِ

ترجمه: من عثمان صاحب افتخاراتم، آقایم علی علیه السلام است که کارهای نیکش آشکار و عموزاده پیامبر پاک است، برادرم حسین علیه السلام از بهترین نیکان و پس از پیامبر صلی الله علیه وآله و علی علیه السلام، سرور هر کوچک و بزرگ است.

درباره شهادت وی آورده‌اند: خَولی بن یزید اصْبحی تیری به پهلوی عثمان بن علی علیه السلام زد و او از اسب به زمین افتاد، آنگاه مردی از قبیله بنی ‌ابان بن حازم (دارِم) سرش را از بدن جدا کرد و او را به شهادت رساند.

عثمان در زیارت ناحیه

در زیارت ناحیه مقدسه بر عثمان بن علی چنین درود فرستاده شده است:

«السَّلامُ عَلی‌ عُثْمانَ بْنِ أَمِیرِالْمُؤمِنینَ سَمِیّ عُثْمانَ بْنَ مَظْعُونٍ، لَعَنَ الله رامِیهُ بِالسَّهْمِ خوْلی بن یزِیدِ الأَصْبَحِّی الأَیادِی و الأَبانِی‌ الدّارِمِی»؛[۳] درود بر عثمان بن علی علیه السلام که هم نام عثمان بن مظعون بود، خداوند تیر زننده به وی -خولی بن یزید اصبحی ایادی و ابانی دارمی را لعنت کند.

پانویس

  1. ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص ۸۸؛ تنقیح المقال، مامقانی، ج۲، ص۲۴۷؛ بحارالانوار، مجلسی، ج۴۵، ص۳۸.
  2. اعلام الوری بأعلام الهدی، فضل بن حسن طبرسی، ص ۲۴۸.
  3. المزار الکبیر، محمد بن مشهدی، ص ۴۸۹.

منابع

11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه