آیه 41 سوره انعام
| <<40 | آیه 41 سوره انعام | 42>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
-بلکه در آن هنگام تنها خدا را می‌خوانید تا اگر مشیّت او قرار گرفت شما را از سختی برهاند، و آنچه را که با خدا شریک قرار می‌دهید به کلی فراموش می‌کنید.
[قطعاً چنین نیست] بلکه فقط خدا را می خوانید، و او هم اگر بخواهد آسیب و گزندی که به سبب آن او را خوانده اید برطرف می کند، و [آن زمان است که] بت هایی که برای او شریک قرار می دهید، فراموش می کنید.
[نه،] بلكه تنها او را مى‌خوانيد، و اگر او بخواهد رنج و بلا را از شما دور مى‌گرداند، و آنچه را شريك [او] مى‌گردانيد فراموش مى‌كنيد.
نه، تنها او را مى‌خوانيد و اگر بخواهد آن رنجى را كه خدا را به خاطر آن مى‌خوانيد از ميان مى‌برد و شما شريكى را كه براى او ساخته‌ايد از ياد مى‌بريد.
(نه،) بلکه تنها او را می‌خوانید! و او اگر بخواهد، مشکلی را که بخاطر آن او را خوانده‌اید، برطرف می‌سازد؛ و آنچه را (امروز) همتای خدا قرارمی‌دهید، (در آن روز) فراموش خواهید کرد.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
يكشف: كشف: زايل كردن. «يكشف» زايل مى كند.[۱]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
بَلْ إِيَّاهُ تَدْعُونَ فَيَكْشِفُ ما تَدْعُونَ إِلَيْهِ إِنْ شاءَ وَ تَنْسَوْنَ ما تُشْرِكُونَ «41»
بلكه (در هنگامه‌هاى خطر) فقط او را مى‌خوانيد، پس اگر بخواهد آن رنجى كه خدا را به خاطر آن مى‌خوانيد بر طرف مى‌كند، و آنچه را براى خداوند شريك مى‌پنداشتيد (در روز قيامت) فراموش مى‌كنيد.
نکته ها
برداشتن عذاب، يا براى اتمام حجّت است، يا به خاطر تغيير حالات قوم. چنانكه در آيه 98 سوره‌ى يونس مى‌فرمايد: «لَمَّا آمَنُوا كَشَفْنا عَنْهُمْ عَذابَ الْخِزْيِ» چون ايمان آوردند، عذاب خوارى و ذلّت را از آنان برداشتيم.
پیام ها
1- همه معبودهاى خيالى به هنگام برخورد انسان با حوادث فراموش مى‌شوند. «بَلْ إِيَّاهُ تَدْعُونَ ... وَ تَنْسَوْنَ ما تُشْرِكُونَ» آنان نه تنها فراموش، بلكه انكار مى‌شوند. چنانكه در آيه‌ى ديگر مى‌خوانيم: «وَ اللَّهِ رَبِّنا ما كُنَّا مُشْرِكِينَ» «1» مشركان در قيامت با سوگند شرك خود را انكار مى‌كنند.
2- دعاى خالصانه، مستجاب مى‌شود. «بَلْ إِيَّاهُ تَدْعُونَ فَيَكْشِفُ»
3- يأس از غير خدا، سبب سرعت در استجابت دعاست. (حرف «فاء» در كلمه‌ى «فَيَكْشِفُ»)
4- استجابت دعا، در اراده و مشيّت حكيمانه‌ى خداوند است. فَيَكْشِفُ ... إِنْ شاءَ
«1». انعام، 23.
تفسير نور(10جلدى)، ج2، ص: 455
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
بَلْ إِيَّاهُ تَدْعُونَ فَيَكْشِفُ ما تَدْعُونَ إِلَيْهِ إِنْ شاءَ وَ تَنْسَوْنَ ما تُشْرِكُونَ (41)
بَلْ إِيَّاهُ تَدْعُونَ: بلكه ذات احديت اللّه را بخوانيد و تضرع جز بدرگاه كبريائى او نبريد به جهت كشف عذاب فَيَكْشِفُ ما تَدْعُونَ إِلَيْهِ: پس ببرد و رفع كند از شما در دنيا آنچه او را مى‌خوانيد به كشف و دفع آن إِنْ شاءَ: اگر بخواهد و حكمت سبحانى مقتضى آن كشف باشد وَ تَنْسَوْنَ ما تُشْرِكُونَ: و فراموش و ترك كنيد در وقت دعاء شركاء را، يعنى الهه خود را بگذاريد، و در وقت عذاب متوجه خدا شويد و طلب كشف از او سبحانه نمائيد، نه از بتان؛ چه در عقول مركوز است ذات بى‌زوال اللّه قادر باشد بر كشف ضرّ نه غير او، يا از شدت عذاب و هول اصنام و غير را فراموش كنيد و او را بخوانيد. پس چون در وقت محنت آجل و عاجل متوجه خدا شويد، چرا در وقت راحت و آسايش غير او را ستايش و پرستش كنيد.
تتمه- آيه شريفه سرزنش نموده كافران و مشركان را تا متنبه شده، بدانند كه ايشان در عبادت اصنام خطا كننده و گمراهند. بنابر اين هر كه غير خدا را
تفسير اثنا عشرى، ج3، ص: 268
ستايش و در كشف ضرّ به غير او و مقربان درگاه او متوسل شود، گمراه باشد.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
بَلْ إِيَّاهُ تَدْعُونَ فَيَكْشِفُ ما تَدْعُونَ إِلَيْهِ إِنْ شاءَ وَ تَنْسَوْنَ ما تُشْرِكُونَ (41)
ترجمه
بلكه او را ميخوانيد پس دفع مى‌كند آنچه را ميخوانيد براى آن اگر بخواهد و فراموش مينمائيد آنچه را شريك قرار مى‌دهيد.
تفسير
پس از پرسش و سؤالى كه در آيه قبل بيان شد خداوند منتظر جواب آنها نشده است براى آنكه مبادا از باب جهل يا لجاج جوابى بگويند كه حق نباشد و حق را خود صريحا بيان فرموده است كه در آن حال غير خدا را در نظر نداريد و فقط متوجه بحق ميباشيد و اگر خدا بخواهد اجابت ميفرمايد و دفع عذاب را از شما مينمايد چون ميدانيد غير خدا قادر بر دفع بلا نيست بارتكاز عقلى كه بيان شد و فراموش ميكنيد بتان
جلد 2 صفحه 320
خودتان را براى آنكه باطنا اعتنا و اعتقاد بآنها نداريد يا آنكه از ترس همه چيز را فراموش مى‌كنيد غير از خدا را كه فراموش نميشود مگر در موقع شهوت و غضب كه در آن حال شدّت از شما سلب شده است ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
بَل إِيّاه‌ُ تَدعُون‌َ فَيَكشِف‌ُ ما تَدعُون‌َ إِلَيه‌ِ إِن شاءَ وَ تَنسَون‌َ ما تُشرِكُون‌َ (41)
بلكه در هر بليّه خدا را ميخوانيد و خداوند كشف بليّه شما را که خوانده‌ايد او را ميفرمايد مطابق آنچه صلاح بداند و مشيئت تعلق بگيرد و فراموش ميكنيد آنچه را که شرك ميآوريد.
بَل إِيّاه‌ُ تَدعُون‌َ معرفت خدا يك قسمت طبيعي و ذاتي است
(کل مولود يولد علي الفطرة و انّما ابواه يهودانه و ينصرانه)
حديث معروف و حديث منسوب بحضرت صادق عليه السّلام است که زنديقي از آن حضرت مطالبه دليل كرد بر وجود باري حضرت شرح پيش آمد او را که در دريا غرق شده و بپاره تخته خود را كشيده فرمود آيا قلب تو متوجه شد که كسي هست که تو را از غرق نجات دهد گفت چرا فرمود همان باري است خلاصه آنكه در مورد اضطرار حتي در حيوانات مشاهده شده که متوجه حضرت حق ميشوند و خداوند آنها را اجابت ميفرمايد أَمَّن يُجِيب‌ُ المُضطَرَّ إِذا دَعاه‌ُ وَ يَكشِف‌ُ السُّوءَ و چه اضطراري بالاتر از نزول عذاب يا اهوال قيامت است فَيَكشِف‌ُ ما تَدعُون‌َ إِلَيه‌ِ چنانچه قوم يونس بعد از نزول عذاب متوجه شدند و ايمان آوردند و بلاء رفع و دفع شد از آنها إِلّا قَوم‌َ يُونُس‌َ لَمّا آمَنُوا كَشَفنا عَنهُم عَذابَ الخِزي‌ِ فِي الحَياةِ الدُّنيا يونس آيه 98.
إِن شاءَ اگر مشيئت موافق با حكمت و مصلحت و قابليت محل باشد.
جلد 7 - صفحه 65
وَ تَنسَون‌َ ما تُشرِكُون‌َ البته فراموش ميكنند حتي قسم ميخورند که ما مشرك نبوديم وَ اللّه‌ِ رَبِّنا ما كُنّا مُشرِكِين‌َ انعام آيه 23 گذشت بيانش.
برگزیده تفسیر نمونه
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
