حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها
[[|250px|center]] | |
مقام | |
نام | فاطمه |
القاب | زهرا،بتول،صدیقه،طاهره و ... |
کنیه | ام ابیها ،ام الائمه،ام الحسن،ام الحسین،ام المحسن |
پدر | [[رسول اکرم (صل الله علیه و آله و سلم)]] |
مادر | ام المؤمنین خدیجه کبری (سلام الله علیها) |
زادروز | بیستم ماه جمادی الاخر پنج سال پس از بعثت |
زادگاه | مکه مکرمه |
مدت امامت | |
مدت عمر | 18 سال |
تاریخ شهادت | ۳ جمادی الثانی، سال ۱۱ق. |
علت شهادت | وارد شدن ضربه به پهلوی حضرت در حمله به خانه ایشان |
قاتل | |
مدفن | مدینه منوره |
حضرت فاطمه زهرا عليهاالسلام، دختر گرامی رسول خدا صلي الله عليه و آله و ام المؤمنین حضرت خديجه كبری عليهاالسلام و همسر امام علی علیه السلام و مادر بزرگوار امام حسن علیه السلام و امام حسین علیه السلام می باشند.ایشان در بیستم جمادی الاخر سال پنجم بعث در مکه چشم به جهان گشودند و پس از 18 سال عمر پربرکتشان در 3 جمادی الاخر سال 12 هجری با ضربات دژخیمان حاکم وقت به درجه رفیع شهادت نائل شدند.
محتویات
اسامی و کنیه حضرت فاطمه سلام الله علیها
پدر بزرگوار حضرت نام ایشان را فاطمه گذشتند.در مورد اینکه چرا نام ایشان را فاطمه گذاشتند حضرت می فرمایند:من دخترم را «فاطمه» نامیدم زیرا خدای عز و جل او و کسی را که دوستدار او باشد از آتش جدا و دور کرده است.[۱]
همچنین امام صادق عليه السلام در مورد دیگر نام های حضرت فامطمه سلام الله علیها می فرمایند: براي فاطمه سلام الله علیها نزد خداي عزوجل، نه اسم است: "فاطمه، صديقه، مباركه، طاهره، زكيه، راضيه، مرضيه، محدثه، زهرا"[۲] كنيه آن حضرت ام ابيها است.[۳]
فاطمه
کلمه فاطمه اسم فاعل است که از مصدر "ف ط م" گرفته شده ؛ فَطمَ در زبان عربی به معنی بریدن، قطع کردن و جدا شدن آمدهاست. پیامبر اکرم(صل الله علیه و آله وسلم) حدیثی را نقل کرده اند که دلیل این نام گذاری را بیان فرموده اند: "إنّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ فَطمَ ابْنَتِي فاطِمَة وَوُلدَها وَمَنْ أَحَبًّهُمْ مِنَ النّارِ فَلِذلِكَ سُمّيَتْ فاطِمَة خداوند دخترم فاطمه و فرزندانش و هر کس که آنها را دوست داشته باشد را از آتش دوزخ جدا کرده است به این دلیل او فاطمه نامیده شده است."[۴].
در جایی دیگر دلیل گذاشتن نام فاطمه را این گونه بیان کردند که از هر گونه بدی جدا و بریده شده است.[۵]
کنیه های حضرت
زندگی نامه مختصر
عمر آن بزرگوار تقریباً هجده سال است. آن حضرت در روز بيستم جمادی الثانی از سال پنجم بعثت ديده به جان گشود.[۶] و سال یازدهم از هجرت، سوم جمادی الثانی[۷] به دست گردانندگان سقیفه بنی ساعده شهید شد.
حضرت فاطمه عليهاالسلام از همان اوان كودكى رنجهاى پدر را از نزديك مى ديد و شاهد آزار مشرکان بر آن حضرت بود او حدود سه سال همراه مادر و پدرش در شعب ابى طالب در محاصره ى مشركان بود و سختى گرسنگى و گرماى سوزان و رنجهاى آن سه سال را از نزديك ديد و چشيد، بنابر قول مشهور، پنج ساله بود كه با رحلت جانسوز مادرش خديجه عليهاالسلام روبرو شد و از آن به بعد در غیاب مادر، بار مصائب را به تنهایی بر دوش میکشید.[۸]
حضرت زهرا عليهاالسلام در هشت سالگی به همراه بانوان ديگر، در پناه حضرت على عليه السلام روانه ى مدينه شد،[۹] آن حضرت در سال دوم هجرت با امام علی علیه السلام ازدواج نمود.
در سال سوم هجرت، اولين ثمرهي مبارک اين ازدواج آسماني؛ امام حسن علیه السلام به دنیا آمد[۱۰] و در سال چهارم هجرت فرزند دیگر آن حضرت امام حسین علیه السلام عالم طبیعت را به قدوم مطهر خود متبرک نمود.[۱۱]
در سالهای بعد آيه تطهیر درباره پنج تن يعنى پيغمبر صلی الله علیه و آله و على و فاطمه و حسن و حسين علیهمالسلام نازل گرديده است و آنها را به عنوان اهل بیت پیامبر به همگان معرفی نموده بر عصمت آنان مهر تایید ابدی نهاد.[۱۲] از آن پس پیامبر تا 9 ماه هر روز به درب خانه فاطمه سلام الله علیها میآمد و این آیه را تلاوت مینمود.[۱۳]
در سال نهم هجری واقعه مباهله به پیش آمد.[۱۴] و پیامبر اهل بیت خویش را برای مباهله با نصاری به همراه خویش برد و به این صورت این واقعه نیز بار دیگر مقام و رتبه فاطمه و همسر و فرزندان او را به همگان گوشزد نمود.[۱۵]
فاطمه سلام الله علیها 18 سال داشت كه پيامبر خدا ارتحال يافت. هنوز پيكر بيبديل پيامبر صلی الله علیه و آله بر زمين بود كه غوغاي سقيفه به پا شد اين حادثه غمي ديگر بر غمهاي فاطمه عليهاالسلام افزود. نتيجه سقيفه غصب خلافت امام علی علیه السلام و افتادن زمام حکومت اسلامی به دست ابوبکر بود. ابوبكر در اوان حكومت خود فاطمه عليهاالسلام را از ارث پدر و "فدك" محروم ساخت.[۱۶]
حضرت زهرا عليهاالسلام ميراث پدر و فدك را، از ابوبکر طلب كرد و چون نتيجهاي از كار خود نگرفت در مسجدالنبی حاضر شد و خطاب به مسلمانان حاضر در مسجد خطبه غرائی ایراد نموده با ابوبکر به احتجاج پرداخت.[۱۷]
کیفیت شهادت حضرت فاطمه سلام الله علیها
بعد از بيعت اجباري مردم و عدم تمكين علي علیه السلام بر بيعت با خليفه اول، عمر به همراه عدهای در پشت در خانه دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله جمع شدند و درب خانه را آتش زدند.
ثمره حمله به خانه علي علیه السلام كشته شدن "محسن شش ماهه" علیه السلام در رحم فاطمه سلام الله علیها و شكسته شدن پهلوي زهرا سلام الله علیها بود. بر اثر شدت ضربه وارده به جسم مطهر حضرتش، سرانجام پس از 75 يا 95 روز از رحلت رسول خدا فاطمه دخت رسول خدا، به رسول خدا صلی الله علیه و آله پيوست و طبق وصيت ايشان بدن شريف حضرت در تابوت مخصوصي که خود سفارش داده بود مخفيانه توسط علي علیه السلام به خاك سپرده شد.
فضایل و مناقب حضرت فاطمه سلام الله علیها[۱۸]
- اشتراك حضرت فاطمه عليهاالسلام با پيامبر اكرم و اميرالمؤمنين و حسنين عليهم السلام در مقام عصمت و طهارت (بلکه طبق روایات آن حضرت عصمت کبرای الهی است).
- اشتراك حضرت صديقه سلام الله عليها با پدر و همسر و فرزندانش در مجاز بودن به ورود و توقف در مسجد پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم در جميع حالاتشان.
- مادر ائمه اطهار علیهم السلام است.
- هنگام ولادت فاطمه عليهاالسلام نور او تمام خانه هاى مكه را فراگرفت.
- نام گذارى زهرا عليهاالسلام از طرف خداوند متعال مى باشد.
- نام فاطمه بر ساق عرش و درهای بهشت درج شده است.
- جنگ و يا صلح با آن حضرت مانند جنگ و صلح با پيامبر و على و حسنين است.
- سيده ى زنان عالم است.
- دوستى و دشمنى با او مانند دوستى و دشمنى با پيامبر است.
- آن حضرت محدثه است یعنی فرشتگان با او سخن میگفتند.
- شيعيان آن حضرت به بهشت بشارت داده شدهاند.
- مخالفان حضرتش به هلاکت میافتند.
- در روز قیامت همانند پدر و همسر و فرزندانش سواره محشور میشود.
- شفیعه کبرای روز قیامت است.
- حب فاطمه عليهاالسلام همانند حب همسر و فرزندان معصومش (كه اجر رسالت خاتم الانبياء است)، بر همگان واجب است.
- با پدر و همسر و فرزندانش در قبه الوسيله يا درجةالوسيله ى بهشت جای دارند.
- با پدر و همسر و فرزندانش عليهم السلام در قبه اى از نور كه زير عرش برپا مى شود و جز پنج تن عليهم السلام كسى را به آن رتبه ى والا راه نيست جای دارد.
- حضرت فاطمه عليهاالسلام يكى از افرادى است كه آيه ى مباهله در شان آنها نازل شده است و آن وجود مقدس، بين چهار معصوم قرار گرفته است يعنى بين: محمد و انفسنا (على) و ابنائنا (حسن و حسين) عليهم السلام.
- در صفات و ارزشهاى معنوى هم کفو على عليه السلام است.
- بشر از آدم تا خاتم مامور به توسل به حضرت صديقه زهرا عليهاالسلام بوده است.
- سوره انسان در فضیلت او و همسر و دو فرزندش نازل گردیده.
- هنگام ورود فاطمه عليهالسلام به صحنه ى محشر از جانب حضرت حق تبارك و تعالى ندا مى شود: «اى اهل محشر نگاهتان را فروافكنيد تا فاطمه عبور نمايد».
پانویس
- ↑ بحارالانوار، ج 43، ص 12.2
- ↑ امالي صدوق، ص 474، ح 18.
- ↑ زندگينامه چهارده معصوم عليهم السلام، آيت الله حسین مظاهرى، ص 37 - برای مطالعه بیشتر در مورد اسماء، القاب و کنیه آن حضرت رجوع شود به بحارالانوار، ج 43، باب 2، أسمائها و بعض فضائلها علیهاالسلام.
- ↑ كنز العمال ج6 ص219 ؛ الصواعق المحرقة 96
- ↑ ترجمه مسند فاطمه زهرا سلام الله علیها،ص 25
- ↑ همان، ص 37 به نقل از شیخ مفید در حدائق الریاض و مصباح کفعمی ـ در کتاب "در آستان فاطمه سلام الله علیها" صد و سی منبع که سال ولادت آن حضرت را سال پنجم بعثت میدانند فهرست شده است. در آستان فاطمه، ف.ام محمد، ص 8.
- ↑ همان، ص 37، به استناد حدیثی در دلائل الامة طبری از امام صادق علیه السلام.
- ↑ رجوع کنید به وفات مادر فاطمه زهرا سلام الله علیها، در همین دانشنامه، به عنوان نمونه نقل است که روزی مزدوران مشرك، به تحريك ابوجهل، شكمبه گوسفندى را بر سر پيامبر صلى الله عليه و آله كه در سجده بود افكندند و حاضران با صداى بلند خنديدند، هيچ كس جرئت دفاع از پيامبر صلى الله عليه و آله را نداشت، اين خبر به فاطمه عليهاالسلام رسيد، با شتاب خود را به پدر رسانيد و آن شكمبه را برداشت و با شجاعت و صلابت خاص، ابوجهل و يارانش را سرزنش كرد و با شمشير زبان مجازات نمود و براى آن ستمگران نفرين كرد. (نگاهی به زندگی حضرت فاطمه، محمد محمدی اشتهاردی، ص 24-27)
- ↑ نگاهی به زندگی حضرت فاطمه، محمد محمدی اشتهاردی، ص 29.
- ↑ زندگانی امام حسن علیه السلام، سید هاشم رسولی محلاتی به نقل از مستدرک حاکم، ج 3، ص 169، اسدالغابه، ج 2، ص 9، اکمال الرجال خطیب تبریزی، ص 627، حیاة الامام الحسن، ج 1، ص 59.
- ↑ اعلام الوری طبرسی، ص 213.
- ↑ اسباب النزول، عليرضا ذكاوتى، نشر نى ، تهران 1383 ش ، ج 1، ص 188.
- ↑ قندوزى حنفى پس از نقل گفته مودة القربى كه مى گويد: رسول خدا صلى الله عليه و آله پس از فرود آمدن آيه: «وامر اهلك بالصلاة واصطبر عليها...»، مدت نه ماه به در خانه فاطمه مى آمد و مى گفت: «انما يريدالله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيرا» چنين گفته: «اين خبر از سیصد تن از صحابه روايت شده است» (اهل بيت در آيه تطهير، جعفر مرتضی عاملی، ترجمه محمد سپهری، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم، ص 9).
- ↑ تاريخ تحقيقى اسلام ، حسين على عربى ، انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى رحمه الله ، ج 4، ص 448.
- ↑ زمخشرى مى گويد: سرگذشت مباهله و مفاد اين آيه بزرگترين گواه بر فضيلت اصحاب كساء است و سندى زنده بر حقانيت آيين اسلام بشمار مى رود (فروغ ولايت، جعفر سبحانی، ص 109، به نقل از كشاف زمخشری، ج 1، صص 283-282).
- ↑ رجوع کنید به احاديث فدك في مصادر الفريقين، محمد حياة الأنصاري.
- ↑ برای مطالعه بیشتر رجوع شود به خطبهي حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و ماجراي فدك، حسینعلی منتظری.
- ↑ منبع این بخش کتاب فاطمه زهرا سلام الله علیها نوشته علامه عبدالحسین امینی میباشد.
پیوندها
اسناد هجوم به خانه ی صدیقه ی طاهره علیها السلام، سایت غدیر
چهارده معصوم علیهم السلام |
↓ اسامی ↓ |
حضرت محمد صلی الله علیه و آله • حضرت فاطمه سلام الله علیها امام علی علیه السلام • امام حسن علیه السلام • امام حسین علیه السلام • امام سجاد علیه السلام • امام باقر علیه السلام • امام صادق علیه السلام • امام کاظم علیه السلام • امام رضا علیه السلام • امام جواد علیه السلام • امام هادی علیه السلام • امام حسن عسکری علیه السلام • امام زمان عجل الله تعالی فرجه |
↓ مفاهیم وابسته ↓ |
اهل البیت علیهم السلام • عصمت • پنج تن • عترت • سادات • اهل الذکر • اکمال دین • اولی الأمر |
↓ آیات و احادیث مرتبط ↓ |
آیه تطهیر • آیه امامت • آیه اکمال • حدیث ثقلین • حدیث سفینه • حدیث یوم الدار • حدیث طیر مشوی |