الاعمال المانعة من الجنة (کتاب)

نویسنده	جعفر بن احمد قمی
موضوع	احادیث شیعه/اخلاق
زبان	عربی
تعداد جلد	۱
گردآورنده	فاضل الساری

«الأعمال المانعة من دخول الجنّة»، تألیف جعفر بن احمد قمى معروف به ابن رازى قمى، محدث‌ و فقیه‌ شیعه در قرن ۴ قمری است. روایات این کتاب درباره اعمالى است که مانع ورود انسان به بهشت می‌‌شوند.

مؤلف

نام نویسنده، جعفر است و درباره نام پدرش دو نقل است: اول «احمد بن على» و دوم «على بن احمد». نظر مرحوم علامه شعرانى (مصحح کتاب) آن است که او همان استاد قابل وثوق، ابومحمد جعفر بن احمد بن على قمى، ساکن شهر رى است و این که در برخى نسخه ها ابن على بن احمد ذکر شده، نادرست است.

شیخ آقا بزرگ نیز به همان صورت احمد بن علی ضبط نموده است و او را مطابق آن چه «الدروع» سید بن طاووس به نقل از کراجکی آورده، صاحب ۲۲۰ کتاب دانسته است. و گفته شیخ صدوق در معانی الاخبار از مولف این کتاب نقل حدیث نموده و او نیز خود از شیخ صدوق و صاحب ابن عباد روایت نقل کرده است که در این صورت او از معاصرین شیخ صدوق بوده، اما تاریخ دقیق ولادت و وفات او مشخص نیست.

اثر معروف او با نام «جامع الأحادیث» به همراه پنج کتاب دیگر باقی مانده از او در یک مجموعه به چاپ رسیده است، که آنها عبارتند از: العروس، الغایات، المسلسلات، نوادر الاثر فی علی خیرالبشر و الاعمال المانعة من دخول الجنة.

معرفی کتاب

شیخ آقا بزرگ تهرانی از این رساله با عنوان «المانعات من دخول الجنة» و علامه مجلسی از آن به عنوان «الاعمال المانعة من الجنة» یاد کرده است.

چنانکه ذکر شد، این کتاب یکی از رساله هایی است که در مجموعه «جامع الأحادیث» به همراه پنج رساله دیگر از این مؤلف قرار گرفته است. این کتاب از مصادر «بحارالانوار» و «مستدرک الوسائل» محدث نوری است.

این رساله مجموعه ای مشتمل بر ۳۹ حدیث نبوی درباره اعمالى است که مانع ورود انسان به بهشت اند. این رساله، ۲۴ باب دارد و احادیث آن عمدتا از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله نقل شده است. سه روایت هم از امامان معصوم علیهم السلام نقل کرده و در یک مورد هم روایتى از کعب الاحبار آورده که در اصطلاح شیعه، حدیث به حساب نمى آید.

نمونه‌هایى از روایات این رساله چنین است:

• رسول خدا صلى الله علیه وآله فرمود: هر که بیش از چهل روز احتکار کند، بوى بهشت، ـ با آن که از فاصله پانصد سال راه به مشام مى رسد ـ بر او قطعاً حرام شده است.
• و فرمود: وارد بهشت نشود پیکرى که از حرام تغذیه شده باشد.
• و فرمود: شخص نمّام و سخن‌چین وارد بهشت نمى شود.

منابع

• بحارالانوار، علامه مجلسی، بخش مصادر الکتاب.
• الذریعه فی تصانیف الشیعه، شیخ آقا بزرگ تهرانی.
• "نقد و بررسی جامع الاحادیث"، علی مختاری، علوم حدیث، شماره ۲، زمستان ۱۳۷۵.
• "رازی، جعفر بن احمد"، دانشنامه جهان اسلام.