مراجع فقهی شیعه از غیبت کبری تا ۱۳۴۰.ش
نسخهٔ تاریخ ۷ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۰۶:۱۷ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها)
عمده مراجع فقهی شیعه از سال ۳۲۹ قمری (آغاز غیبت کبری) تا سال ۱۳۴۰ شمسی که براساس منابع به جهت تاریخی یا تألیف آثار دارای شهرت بیشتری هستند:[۱]
| کنیه، نام | شهرت | درگذشت | محل سکونت | سده قمری |
| ابومحمد، حسن بن علی | ابن ابی عقیل عمانی | ۳۴۰ | عراق | ۴ |
| ابوجعفر، محمدبن حسن بن احمد | ابن ولید | ۳۴۳ | قم | ۴ |
| ابوغالب، احمد بن محمد | ابوغالب زراری (شیبانی) | ۳۶۸ | کوفه | ۴ |
| ابوالقاسم، جعفر بن محمد | ابن قولویه | ۳۶۹ | قم | ۴ |
| ابوالحسن، محمد بن احمد | ابن داود | ۳۷۸ | قم - بغداد | ۴ |
| ابوجعفر ثانی، محمد بن علی بن حسین | شیخ صدوق | ۳۸۱ | ری - بغداد | ۴ |
| ابوعلی، محمد بن احمد | ابن جنید اسکافی | ۳۸۱ | ری | ۴ |
| ابوعبدالله، محمدبن محمدبن نعمان | شیخ مفید | ۴۱۳ | بغداد | ۵ |
| ابوالقاسم، علی بن حسین | سید مرتضی علم الهدی | ۴۳۶ | بغداد | ۵ |
| ابوصلاح، تقی بن نجم | ابوالصلاح حلبی | ۴۴۷ | حلب | ۵ |
| ابوجعفر ثالث، محمد بن حسن | شیخ طوسی | ۴۶۰ | بغداد - نجف | ۵ |
| ابویعلی، حمزة بن عبدالعزیز | سلار دیلمی | ۴۶۳ | حلب | ۵ |
| ابویعلی، محمد بن حسن بن حمزه | شریف جعفری | ۴۶۳ | حلب | ۵ |
| ابوالقاسم، عبدالعزیز بن تحریر | قاضی ابن براج | ۴۸۱ | طرابلس | ۵ |
| ابوعلی، حسن بن محمد طوسی | مفید ثانی | ۵۱۵ | نجف | ۶ |
| ابوسعید، عبدالجلیل بن مسعود | متکلم رازی | ۵۶۰ | نجف | ۶ |
| ابورضا، فضل الله بن علی | حسینی راوندی | ۵۷۰ | کاشان | ۶ |
| قطب الدین، سعید بن عبدالله | قطب‌الدین راوندی | ۵۷۳ | کاشان | ۶ |
| ابوالمکارم، حمزه بن علی | ابن زهره حلبی | ۵۸۵ | حلّه | ۶ |
| ابوجعفر رابع، محمد بن علی بن حمزه | عمادالدین طوسی (طوسی مشهدی) | ۵۸۵ | حله | |
| ابوعبدالله، محمد بن احمد | ابن ادریس حلی | ۵۹۸ | حله | ۶ |
| شمس الدین، فخّار بن مُعدّ موسوی | ابن معد | ۶۳۰ | حله | ۷ |
| ابوابراهیم، محمد بن جعفر | ابن نما حلی | ۶۴۵ | حله | |
| رضی الدین، علی بن موسی | سید بن طاووس | ۶۶۴ | حله | |
| جمال الدین، احمد بن موسی | احمد ابن طاووس | ۶۷۳ | حله | |
| نجم الدین، جعفر بن حسن | محقق حلی | ۶۷۶ | حله | |
| ابوزکریا، یحیی بن سعید بن احمد | ابن سعید حلی | ۶۹۰ | حله | |
| غیاث الدین، عبدالکریم بن احمد | عبدالکریم ابن طاووس | ۶۹۳ | حله | |
| جمال الدین، حسن بن یوسف | علامه حلی | ۷۲۶ | حله | ۸ |
| عمیدالدین، عبدالمطلب بن محمد | عمیدی | ۷۵۴ | حله | |
| ابوجعفر، محمد بن محمد | قطب‌الدین رازی | ۷۷۶ | حله | |
| ابوطالب، محمد بن حسن | فخرالمحققین | ۷۷۱ | حله | |
| ابوعبدالله، محمد بن مکی | شهید اول | ۷۸۶ | حله | |
| زین الدین، علی بن خازن | ابن خازن | حله | ||
| ابوالقاسم، علی بن محمد بن مکّی | ابن الشهید(اوّل) | ۸۱۰ | حله | ۹ |
| ابوعبدالله، مقداد بن عبدالله سیوری | فاضل مقداد | ۸۲۶ | حله | |
| ابوالعباس، احمدبن محمدبن فهد | ابن فهد حلی | ۸۴۱ | حله | |
| بدرالدین، حسن بن جعفر | اعرج حسینی | ۹۳۳ | جبل عامل | ۱۰ |
| ابوالحسن، علی بن هلال | ابن هلال جزایری (شیخ الاسلام) | ۹۳۷ | حله | |
| شمس الدین، محمد بن مکی | عاملی شامی | ۹۳۸ | جبل عامل | |
| ابوالقاسم، علی بن عبدالعلی | عاملی میسی | ۹۳۸ | اصفهان | |
| علی بن حسین بن عبدالعالی | محقق کرکی (محقق ثانی) | ۹۴۰ | حلب - اصفهان | |
| زین‌الدین بن علی | شهید ثانی | ۹۶۶ | جبع شام | |
| نورالدین، علی بن حسین | صائغ حسینی | ۹۸۰ | حله | |
| نجم الدین، عبدالله بن حسین | یزدی | ۹۸۱ | نجف | |
| عزالدین، حسین بن عبدالصمد | حارثی (پدر شیخ بهائی) | ۹۸۴ | جبل عامل-هرات | |
| علی بن هلال | ابن هلال عاملی | ۹۸۴ | اصفهان | |
| احمد بن محمد | مقدس اردبیلی | ۹۹۳ | نجف | |
| ابومحمد، عبدالعالی بن علی | عاملی کرکی | ۹۹۳ | اصفهان | |
| محمد بن علی موسوی | صاحب مدارک | ۱۰۰۹ | جبع شام | ۱۱ |
| جمال الدین، حسن بن زین‌الدین | صاحب معالم | ۱۰۱۵ | جبع شام | |
| عزالدین، عبدالله بن حسین | عزالدین تستری | ۱۰۲۱ | اصفهان | |
| بهاءالدین، محمدبن حسین عاملی | شیخ بهایی | ۱۰۳۰ | اصفهان | |
| ابوالمعالی، علی بن محمد | طباطبائی | ۱۰۳۱ | نجف | |
| ابواسحاق، ابراهیم بن علی | ابن مفلح | ۱۰۳۲ | اصفهان | |
| محمدامین بن محمد (موسس اخباریون) | استرآبادی | ۱۰۳۶ | مدینه | |
| محمد بن حسن | پسر صاحب معالم | ۱۰۴۰ | حلب | |
| بهاءالدین، محمد بن محمدباقر | حسینی نائینی | ۱۰۴۰ | اصفهان | |
| محمدباقر بن شمس الدین | میرداماد | ۱۰۴۱ | اصفهان | |
| شرف الدین، علی بن حجةالله | طباطبائی | ۱۰۶۰ | نجف | |
| حسین بن محمد | سلطان العلماء - خلیفةالسلطان | ۱۰۶۶ | اصفهان | |
| نورالدین، علی بن علی | موسوی عاملی | ۱۰۶۸ | جبل عامل | |
| محمدتقی بن مقصودعلی | مجلسی اول | ۱۰۷۰ | اصفهان | |
| ابوعبدالله، حسین بن حیدر | حسینی کرکی (مجتهد) | ۱۰۷۷ | اصفهان | |
| رفیع الدین، محمد بن حیدر | میرزا رفیعا نائینی - حسنی طباطبائی | ۱۰۸۰ | اصفهان | |
| محمد بن محمد | قاضی سعید قمی | ۱۰۸۰ | قم | |
| محمدصالح بن احمد | محمدصالح سیروی مازندرانی | ۱۰۸۰ | قم | |
| ملا محمدباقر بن محمد | محقق سبزواری (مومن) | ۱۰۹۰ | ||
| محمد بن مرتضی | ملامحسن فیض کاشانی | ۱۰۹۱ | کاشان | |
| علیرضا بن حبیب الله | موسوی عاملی | ۱۰۹۱ | اصفهان | |
| حسین بن محمد | محقق خوانساری | ۱۰۹۸ | اصفهان | |
| محمدطاهر بن محمدحسین | قمی | ۱۰۹۸ | قم | |
| علی بن محمد بن حسن | عاملی جبعی | ۱۱۰۳ | اصفهان | ۱۲ |
| علامه محمدباقر بن محمدتقی | علامه مجلسی | ۱۱۱۱ | اصفهان | |
| جعفر بن عبدالله | حویزی | ۱۱۱۵ | اصفهان | |
| جمال الدین محمد بن حسین | جمال‌الدین محمد خوانساری | ۱۱۲۵ | اصفهان | |
| حسین بن حسن | دیلمانی | ۱۱۲۹ | اصفهان | |
| زین الدین بن محمد | عاملی جبعی | ۱۱۳۰ | اصفهان | |
| محمد بن حسن | فاضل هندی | ۱۱۳۷ | اصفهان | |
| احمد بن اسماعیل | جزایری | ۱۱۵۰ | نجف | |
| محمد بن باقر | رضوی قمی | ۱۱۷۰ | اصفهان - نجف | |
| اسماعیل بن محمد | خواجوی مازندرانی | ۱۱۷۳ | مازندرانی | |
| یوسف بن احمد | صاحب حدائق (بحرانی) | ۱۱۸۶ | نجف | |
| ابوالحسن بن عبدالله | موسوی جزایری | ۱۱۹۳ | تستر | |
| محمد بن محمد بیدآبادی | آقا محمد بیدآبادی | ۱۱۹۷ | اصفهان | |
| محمدباقر بن محمد اکمل | وحید بهبهانی | ۱۲۰۵ | نجف | ۱۳ |
| مهدی بن ابی‌ذر | محمدمهدی نراقی | ۱۲۰۹ | کاشان | |
| سید محمدمهدی بن مرتضی | سید بحرالعلوم (طباطبائی) | ۱۲۱۲ | نجف | |
| اسدالله بن اسماعیل | تستری - کاظمی | ۱۲۲۰ | کاظمین | |
| جعفر بن خضر | شیخ جعفر کاشف الغطاء | ۱۲۲۸ | نجف | |
| ابوالقاسم بن محمدحسن | میرزای قمی (صاحب قوانین) | ۱۲۳۱ | قم | |
| علی اکبر بن محمدباقر | ایجی اصفهانی | ۱۲۳۱ | اصفهان | |
| محسن بن حسن کاظمینی | محقق اعرجی | ۱۲۴۰ | نجف | |
| محمد بن علی طباطبائی | سید مجاهد | ۱۲۴۲ | نجف - اصفهان | |
| احمد بن مهدی | ملا_احمد_نراقی | ۱۲۴۴ | کاشان | |
| محمدشریف بن حسنعلی | شریف العلماء | ۱۲۴۵ | نجف | |
| ابراهیم بن محمد | موسوی قزوینی | ۱۲۴۶ | نجف | |
| موسی بن جعفر | کاشف الغطاء | ۱۲۵۶ | نجف | |
| محمدباقر بن محمدتقی | حجةالاسلام محمدباقر شفتی | ۱۲۶۰ | اصفهان | |
| محمدابراهیم بن محمد | کلباسی | ۱۲۶۲ | اصفهان | |
| حسن بن جعفر | نجفی (صاحب انوار الفقاهه) | ۱۲۶۲ | نجف | |
| سید محمد بن صالح | سید صدرالدین عاملی | ۱۲۶۳ | نجف | |
| جعفر بن سیف الدین | استرآبادی | ۱۲۶۳ | تهران | |
| محمدحسن بن باقر | نجفی (صاحب جواهر) | ۱۲۶۶ | نجف | |
| حسن بن علی | واعظ اصفهانی | ۱۲۷۳ | نجف | |
| مرتضی بن محمد | محقق انصاری | ۱۲۸۱ | نجف | |
| عبدالحسین بن علی | شیخ العراقین | ۱۲۸۶ | نجف | |
| سید محمد بن عبدالصمد | شهشهانی | ۱۲۸۹ | اصفهان | |
| حسین بن محمد | کوه کمره‌ای | ۱۲۹۹ | نجف | |
| حسین بن محمداسماعیل | اردکانی | ۱۳۰۲ | کربلا | ۱۴ |
| محمد بن محمدباقر | فاضل ایروانی | ۱۳۰۶ | نجف | |
| سید ابوالقاسم بن حسن | حجت طباطبائی | ۱۳۰۹ | کربلا | |
| محمدحسن بن محمود | میرزای شیرازی (صاحب فتوای تنباکو) | ۱۳۱۲ | سامرا | |
| ابوالمعالی بن محمدابراهیم | ابوالمعالی کرباسی | ۱۳۱۵ | اصفهان | |
| محمد بن فضل علی | فاضل شرابیانی | ۱۳۲۲ | نجف | |
| محمدحسن بن عبدالله | مامقانی | ۱۳۲۳ | نجف | |
| سید ابوالقاسم بن معصوم | اشکوری | ۱۳۲۵ | نجف | |
| ملا محمدکاظم بن حسین | آخوند خراسانی | ۱۳۲۹ | نجف | |
| محمدتقی بن محمدباقر | آقا نجفی اصفهانی | ۱۳۳۲ | اصفهان | |
| سید محمدکاظم بن عبدالعظیم | محقق یزدی (صاحب عروه) | ۱۳۳۷ | نجف | |
| محمدتقی بن محبّ علی | میرزا محمد تقی شیرازی | ۱۳۳۸ | نجف | |
| فتح الله بن محمدجواد | نمازی شیرازی (شریعتمدار) | ۱۳۳۹ | نجف | |
| احمد بن علی | نجفی | ۱۳۴۰ | نجف | |
| محمد بن محمدتقی | ارباب | ۱۳۴۱ | قم | |
| محمدصادق بن حسین | اصفهانی | ۱۳۴۸ | اصفهان | |
| ابوالقاسم بن محمدتقی | کبیر | ۱۳۵۳ | قم | |
| سید ابوالقاسم دهکردی | دهکردی | ۱۳۵۳ | اصفهان | |
| میرزا محمدحسین نائینی | نائینی | ۱۳۵۵ | نجف | |
| عبدالکریم حائری یزدی | موسس حوزه علمیه قم | ۱۳۵۵ | قم | |
| سید ابوالحسن انگجی | انگجی | ۱۳۵۷ | آذربایجان | |
| آقا ضیاءالدین عراقی | ۱۳۵۹ | نجف | ||
| محمدحسین غروی اصفهانی | کمپانی | ۱۳۶۱ | نجف | |
| رضا بن محمدحسین | مسجد شاهی | ۱۳۶۲ | اصفهان | |
| سید ابوالحسن اصفهانی | ۱۳۶۵ | نجف - سامرا | ||
| سید حسین طباطبائی قمی | ۱۳۶۶ | نجف | ||
| سید محمدتقی خوانساری | ۱۳۷۱ | قم | ||
| سید محمد حجت کوه‌کمری | کوه کمره ای | ۱۳۷۲ | قم | |
| سید صدرالدین بن اسماعیل | صدر | ۱۳۷۳ | قم | |
| محمدحسین کاشف‌الغطاء | کاشف‌الغطاء | ۱۳۷۳ | نجف | |
| سید حسین بن علی | حمامی | ۱۳۷۹ | نجف | |
| سید جمال الدین بن حسین | موسوی گلپایگانی | ۱۳۷۹ | نجف |
پانویس
- ↑ مرجعیت، سید هدایت‌الله طالقانی، نشر: ارغنون - سبز رویش، چاپ اول (۱۳۷۴)؛ صفحات ۳۳۷ تا ۳۴۴ کتاب شامل: لیست ۱۴۷ مرجع فقهی شیعه از سنه ۳۲۹ قمری (آغاز غیبت کبری) تا دهه‌های اخیر (سال ۱۴۱۵.ق - ۱۳۷۳ شمسی)
