نهج الفصاحه (کتاب)

نویسنده	ابوالقاسم پاينده
موضوع	احادیث اخلاقی
زبان	عربی
تعداد جلد	2
مصحح	غلامحسين‌ المجيدي‌
نهج الفصاحة

نهج الفصاحه مجموعه سخنان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است که به ترجمه شادروان ابوالقاسم پاینده به پارسی برگردانده شده است.

معرفی اجمالی کتاب

کتاب نهج الفصاحه، مشتمل بر روایات و کلمات حضرت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می باشد. این کتاب در دو قسمت احادیث و خطبه ها، تنظیم شده است. علت نامگذاری این مجموعه وزین به نهج الفصاحه به خاطر حدیث پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است که فرموده اند: «انا افصح العرب؛ من فصیح ترین فرد عرب هستم». مؤلّف سخنان پیامبر را در موضوع فضیلت و اخلاق آورده و از آوردن احادیث فقهی و... خودداری کرده است.

بعضی از کلمات این مجموعه در ردیف کلمات قصار علی بن ابی طالب علیه السلام نقل شده و در بعضی موارد در مفهوم معنی و حتی لفظ شبیه هم می باشند. این توارد را مؤلّف چنین بیان می کند: «توارد بسیاری از کلمات و اخبار منتسب به علی علیه السلام با احادیث و کلمات پیامبر دیده می شود که در گمان بعضی ها این نتیجه اشتباه راویان است. ولی حقیقت این است که تقارب و تشابه معنوی که میان محمد و علی علیهماالسلام وجود دارد، این تشابه را به وجود آورده است».

جاحظ که بحق یکى از معروف‌ترین و تواناترین و مطلعترین نویسندگان عرب است و شهادت وى در این قبیل مسائل سندى تردید ناپذیر است درباره سخنان حضرت محمد صلی الله علیه و آله چنین میگوید: «سخنى است که شماره حروفش اندک و شماره معانیش بسیار، از تصنّع برى و از تکلّف برکنار است. آنجا که تفصیل باید مفصل و آنجا که اختصار شاید مختصر است. از کلمات نامأنوس و فرارى و از سخنان مبتذل و بازارى مبرّاست.

معرفی مترجم نهج الفصاحه به فارسی

ابوالقاسم پاینده در سال ۱۲۸۷ هـ.ش در نجف آباد اصفهان به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی را در زادگاهش گذراند و پس از آن در کسوت طلبگی به تحصیل علوم معقول و منقول پرداخت، سپس همکاری خود را با نشریات مختلف آغاز کرد. او با زبان عربی و انگلیسی و فرانسه آشنا بود و آثاری در زمینه ترجمه ارائه کرد و در مرداد سال ۱۳۶۳ وفات کرد و آثاری در زمینه ترجمه و پژوهش ارائه نمود که از آن جمله ترجمه نهج الفصاحه و ترجمه قرآن و تاریخ طبری و مروج الذهب است آثاری نیز در زمینه داستان کوتاه دارد.

محتوای کتاب

در این مجموعه گرانسنگ ۳۲۲۷ حدیث و ۱۶ خطبه از پیامبر با مقدمه مفصل مؤلف در ۱۶۷ صفحه که در موضوع انگیزه نگارش نهج الفصاحه، علت نام گذاری، فصاحت پیامبر، تاریخ پیامبر و موضوعات دیگر به رشته تحریر درآمده است، جمع آوری شده است.

احادیث و خطبه ها به وسیله خود مؤلف به فارسی ترجمه و روبروی احادیث در یک صفحه به چاپ رسیده است. به جهت مهارت و تبحر ویژه مؤلّف ترجمه این مجموعه روان، ساده و زیبا صورت گرفته است. تاریخ نگارش کتاب سال ۱۳۲۴ شمسی بوده است.

وضعیت نشر

کتاب حاضر، در یک جلد به زبان عربی و فارسی به همت سازمان انتشارات جاویدان در سال ۱۳۶۲ برای بار دوم به چاپ رسیده است.

منابع

• حافظ فرزانه، مرکز مطالعات و پژوهش هاي فرهنگي حوزه علميه.
• محمدرضا نصر اصفهانی، سبک شناسی داستانهای کوتاه ابوالقاسم پاینده، مجله فنون ادبی، سال سوم، شماره 1، بهار و تابستان 1390، ص93-112.

متن کتاب نهج الفصاحة

نهج الفصاحة