آیه 165 سوره آل عمران: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{قرآن در قاب|أَوَلَمَّا أَصَابَتْكُمْ مُصِيبَةٌ قَدْ أَصَبْتُمْ مِثْلَيْه...» ایجاد کرد)
 
 
سطر ۴۱: سطر ۴۱:
 
</tabber>
 
</tabber>
 
==معانی کلمات آیه==
 
==معانی کلمات آیه==
«أَوَلَمَّا»: آیا هنگامی. (أَ) حرف استفهام، (وَ) حرف عطف، و (لَمَّا) ظرف زمان است. «أَصَابَتْکُم مُّصِیبَةٌ»: بلائی که به شما رسید که عبارت است از کشته‌شدن هفتاد نفر از مسلمانان در جنگ احد. «أَصَبْتُم مِّثْلَیْهَا»: دو برابرش به دیگران رسانده‌اید که عبارت است از کشتن هفتاد نفر و اسیر نمودن هفتاد نفر از کافران در جنگ بدر. «أَنَّی هذَا»: این از کجا است؟
+
اصابتكم: صوب به معنى نزول و قصد است. بليّه و گرفتارى را از آن جهت مصيبت گويند كه انسان را قصد كرده و يا بر او نازل شده است، اصابه به معنى رسيدن و نازل شدن است.
 +
 
 +
انى: ظرف زمان و مكان است به معنى (كى- كجا) به معنى استفهام (چطور) نيز آيد. منظور از آن در آيه مكان (كجا) است.<ref>تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی</ref>
 +
 
 
==نزول==
 
==نزول==
  
 
'''محل نزول:'''
 
'''محل نزول:'''
  
اين آيه در همچون ديگر آيات سوره آل عمران در [[مدينه]] بر [[پيامبر اسلام]] صلي الله عليه و آله نازل گرديده است. <ref> طبرسي، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌2، ص 693.</ref>
+
اين آيه همچون ديگر آيات سوره آل عمران در [[مدينه]] بر [[پيامبر اسلام]] صلي الله عليه و آله نازل گرديده است. <ref> طبرسي، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌2، ص 693.</ref>
  
'''شأن نزول:'''<ref> محمدباقر محقق،‌ [[نمونه بينات در شأن نزول آيات]] از نظر [[شيخ طوسي]] و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 160.</ref>
+
'''شأن نزول:'''
  
 
محمد بن ابى‌حمزه بعد از يك واسطه از [[امام صادق]] عليه‌السلام روايت كند كه مسلمين در [[جنگ بدر]] از كفار و مشركين هفتاد نفر را كشتند و هفتاد نفر را اسير نمودند.
 
محمد بن ابى‌حمزه بعد از يك واسطه از [[امام صادق]] عليه‌السلام روايت كند كه مسلمين در [[جنگ بدر]] از كفار و مشركين هفتاد نفر را كشتند و هفتاد نفر را اسير نمودند.
  
وقتى كه [[غزوه احد]] به ميان آمد. هفتاد نفر از مسلمين در اين جنگ كشته شدند و پيامبر از اين موضوع فوق‌العاده غمگين و حزين شده بود و خداوند اين آيه را بر او نازل فرمود.<ref> تفسير عياشى.</ref> و عمر بن الخطاب نيز روايت كند كه آنچه كه مسلمين در جنگ بدر انجام دادند در جنگ احد بر سرشان آمد كه هفتاد نفر كشته شدند و اصحاب [[رسول خدا]] صلی الله علیه و آله فرار اختيار نمودند و دندان‌هاى پيامبر شكسته شد و خون از صورت وى سرازير گرديد. سپس اين آية نازل شد.<ref> تفسير ابن ابى‌حاتم.</ref>
+
وقتى كه [[غزوه احد]] به ميان آمد. هفتاد نفر از مسلمين در اين جنگ كشته شدند و پيامبر از اين موضوع فوق‌العاده غمگين و حزين شده بود و خداوند اين آيه را بر او نازل فرمود<ref> تفسير عياشى.</ref> و عمر بن الخطاب نيز روايت كند كه آنچه كه مسلمين در جنگ بدر انجام دادند در جنگ احد بر سرشان آمد كه هفتاد نفر كشته شدند و اصحاب [[رسول خدا]] صلی الله علیه و آله فرار اختيار نمودند و دندان‌هاى پيامبر شكسته شد و خون از صورت وى سرازير گرديد. سپس اين آية نازل شد.<ref> تفسير ابن ابى‌حاتم.</ref>.<ref> محمدباقر محقق،‌ [[نمونه بينات در شأن نزول آيات]] از نظر [[شيخ طوسي]] و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 160.</ref>
 
== تفسیر آیه ==
 
== تفسیر آیه ==
 
<tabber>
 
<tabber>

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۲۹

مشاهده آیه در سوره

أَوَلَمَّا أَصَابَتْكُمْ مُصِيبَةٌ قَدْ أَصَبْتُمْ مِثْلَيْهَا قُلْتُمْ أَنَّىٰ هَٰذَا ۖ قُلْ هُوَ مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِكُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

مشاهده آیه در سوره


<<164 آیه 165 سوره آل عمران 166>>
سوره : سوره آل عمران (3)
جزء : 4
نزول : مدینه

ترجمه های فارسی

آیا هر گاه به شما آسیبی رسد در صورتی که دو برابر آن آسیب را به دشمنان رساندید (باز از روی تعجب) گویید: این از کجاست؟ بگو: این مصیبت از دست خود کشیدید، همانا خدا بر هر چیز تواناست.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

What, when an affliction visits you—while you have inflicted twice as much—do you say, ‘How is this?’! Say, ‘This is from your own souls.’ Indeed Allah has power over all things.

معانی کلمات آیه

اصابتكم: صوب به معنى نزول و قصد است. بليّه و گرفتارى را از آن جهت مصيبت گويند كه انسان را قصد كرده و يا بر او نازل شده است، اصابه به معنى رسيدن و نازل شدن است.

انى: ظرف زمان و مكان است به معنى (كى- كجا) به معنى استفهام (چطور) نيز آيد. منظور از آن در آيه مكان (كجا) است.[۱]

نزول

محل نزول:

اين آيه همچون ديگر آيات سوره آل عمران در مدينه بر پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله نازل گرديده است. [۲]

شأن نزول:

محمد بن ابى‌حمزه بعد از يك واسطه از امام صادق عليه‌السلام روايت كند كه مسلمين در جنگ بدر از كفار و مشركين هفتاد نفر را كشتند و هفتاد نفر را اسير نمودند.

وقتى كه غزوه احد به ميان آمد. هفتاد نفر از مسلمين در اين جنگ كشته شدند و پيامبر از اين موضوع فوق‌العاده غمگين و حزين شده بود و خداوند اين آيه را بر او نازل فرمود[۳] و عمر بن الخطاب نيز روايت كند كه آنچه كه مسلمين در جنگ بدر انجام دادند در جنگ احد بر سرشان آمد كه هفتاد نفر كشته شدند و اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله فرار اختيار نمودند و دندان‌هاى پيامبر شكسته شد و خون از صورت وى سرازير گرديد. سپس اين آية نازل شد.[۴].[۵]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


«165» أَ وَ لَمَّا أَصابَتْكُمْ مُصِيبَةٌ قَدْ أَصَبْتُمْ مِثْلَيْها قُلْتُمْ أَنَّى هذا قُلْ هُوَ مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ

آيا چون مصيبتى (در جنگ احد) به شما رسيد كه دو برابرش را (در جنگ بدر) به آنها (دشمن) وارد ساخته بوديد، گفتند: اين مصيبت از كجاست؟ (و چرا به ما رسيد؟) بگو: آن از سوى خودتان است. قطعاً خداوند بر هر كارى تواناست.

نکته ها

مسلمانان كه در احد هفتاد كشته دادند و شكست خوردند، از پيامبر مى‌پرسيدند: چرا ما شكست خورديم؟ خداوند خطاب به پيامبرش مى‌فرمايد كه به آنها بگو: شما دو برابر اين تعداد را در سال قبل، در جنگ بدر، به دشمن ضربه وارد كرديد. شما از آنها هفتاد كشته و هفتاد اسير گرفتيد، به علاوه شكست امسال به خاطر تفرقه و سستى و اطاعت نكردن خودتان از فرماندهى بوده است.

پیام ها

1- هنگام قضاوت، تلخى‌ها و شيرينى‌ها را با هم در نظر بگيريد. تنها شكست‌

جلد 1 - صفحه 644

احد را نبينيد، پيروزى بدر را هم ياد كنيد. «قَدْ أَصَبْتُمْ مِثْلَيْها»

2- در جستجوى عوامل شكست، ابتدا به سراغ عوامل درونى و روحى و فكرى خود برويد، سپس عوامل ديگر را پيگيرى كنيد. «قُلْ هُوَ مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِكُمْ»

3- خداوند بر هر چيزى قادر است، ولى ما بايد شرايط لازم و لياقت بهره‌بردارى را به دست آوريم. «هُوَ مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِكُمْ ... إِنَّ اللَّهَ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ»

4- گمان نكنيد كه تنها مسلمان بودن براى پيروزى كافى است، تا در هر شكستى كلمه‌ى «چرا وچطور» را بكار ببريد، بلكه علاوه بر ايمان، رعايت اصول و قوانين نظامى وسنّت‌هاى الهى لازم است. «قُلْتُمْ أَنَّى هذا قُلْ هُوَ مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِكُمْ»

پانویس

  1. پرش به بالا تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
  2. پرش به بالا طبرسي، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌2، ص 693.
  3. پرش به بالا تفسير عياشى.
  4. پرش به بالا تفسير ابن ابى‌حاتم.
  5. پرش به بالا محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شيخ طوسي و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 160.

منابع