الحقائق فی محاسن الأخلاق (کتاب)

مقاله‌ی مربوط به این عنوان از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

محتوای فعلی "مقاله‌ یک نشریه" متناسب با این عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

الحقایق فی محاسن الاخلاق (قره العیون فی المعارف والحکم) کتابی است تأليف فیض کاشانی.

معرفی اجمالی کتاب

کتاب مجموعه ای است فراهم شده از سه کتاب مستقل:

1. الحقایق
2. قره العیون
3. مصباح الانظار

کتاب اول، اخلاقی است که خلاصه گونه ای است از کتاب بسیار مهم و گرانقدر مولف محجه البیضا کتاب به تعبیر مولف در 6 مقاله تدوین شده است.

• مقاله اول در سه باب: علم، عقاید و معرفت نفس را در ضمن فصولی به بحث کشیده است.
• مقاله دوم از مبادی اخلاق و خوبهای ناشایسته و راه پیرایش آنها از صفحه جان سخن گفته است.
• مقاله سوم، عمده در تبیین دیدگاه اسلام درباره دنیا، حب مال و راه مبارزه با فریفتگی های آن دواست و در ضمن آن از زهد، جور، بخل و... بحث شده است.
• در مقاله چهارم، مکارم اخلاق بحث شده
• و در مقاله پنجم عبادات و اسرار آنها و با مقاله ششم که بیانگر دیگر اعمال صالحه است و ضمن آن از توبه، محاسبه و مراقبه، تفکر و تدبر، یاد مرگ و برادری و دوستی سخن به میان آمده است، کتاب پایان یافته است.

کتاب دوم در ضمن 12 مقاله یک دوره عقاید، فشرده، استوار و گویا به بحث گذاشته است و بالاخره کتاب سوم دستورالعمل گونه ای است در قالب گفتگوی عالمی ناصح و صالح که مرحوم فیض در آغاز آن نگاشته اند: این کتاب، مجموعه ای است گفتگویی از عالمی ناصح صالح هر که بدان عمل کند از عذاب جهنم در امان بوده و به رضایت خداوند دست خواهد یافت مجموعه آنچه یاد شد، پیش تر به تصحیح سید ابراهیم میانجی منتشر شده بود. محقق محترم همان تصحیح را با حروفچینی جدید و افزودن حواشی و تعلیقات و ارجاع آیات و احادیث به منابع آنها منتشر ساخته است.

منبع

• کتابخانه حوزه، حوزه، شماره 36، بهمن و اسفند 1368، صفحه 173.