عثمان بن علی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(عثمان در زیارت ناحیه)
 
سطر ۱: سطر ۱:
«عثمان بن علی» از فرزندان [[امام علی]] علیه السلام و [[ام البنین]] است که در [[کربلا]] به [[شهادت در راه خدا|شهادت]] رسید. وی دو سال پس از برادرش عبدالله دیده به جهان گشود و هنگام تولدش، امیرالمومنین علی علیه السلام فرمود: به یاد برادرم، «[[عثمان بن مظعون]]» او را «عثمان» نامیدم.<ref>[[تنقیح المقال]]، مامقانی، ج۲، ص۲۴۷، [[بحارالانوار]]، ج۴۵، ص۳۸.</ref>
+
'''«عثمان بن علی»''' از فرزندان [[امام علی]] علیه‌السلام و [[ام البنین]] است، که در [[کربلا]] در حدود ۲۱ سالگی به [[شهادت در راه خدا|شهادت]] رسید. امام علی علیه‌السلام به دلیل علاقه به «[[عثمان بن مظعون]]»، نام این فرزند خود را «عثمان» گذاشت.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص ۸۸؛ تنقیح المقال، مامقانی، ج۲، ص۲۴۷؛ بحارالانوار، مجلسی، ج۴۵، ص۳۸.</ref>
  
عثمان چهار سال با پدر و چهارده سال با برادرش [[امام حسن]] علیه السلام و سی و سه سال با برادرش [[امام حسین]] علیه السلام زندگی کرد و مدت عمر او نیز سی و سه سال بود. برخی مدت عمرش را ۲۱ سال نوشته‌اند.
+
==عثمان در جریان عاشورا==
  
==عثمان در ماجرای عاشورا==
+
عثمان بن علی و برادرانش [[حضرت عباس علیه السلام|عباس]] و [[عبدالله بن علی|عبدالله]] و [[جعفر بن علی|جعفر]]) با وجود این که [[شمر بن ذی الجوشن]] در روز [[تاسوعا]] به آنها امان داد، نپذیرفتند و برادر خویش [[سیدالشهدا]] علیه السلام را تنها نگذاشتند.
  
===رد امان‌نامه شمر===
+
در [[روز عاشورا]] نیز وقتی [[حضرت عباس علیه السلام|حضرت عباس]] علیه السلام کشته‌های فراوان خاندانش را مشاهده کرد، به برادران مادری خود که از فرزندان حضرت علی علیه السلام بودند، فرمود: پدر و مادرم به فدای شما باد! پیش بروید تا شما را بنگرم؛<ref>اعلام الوری بأعلام الهدی، فضل بن حسن طبرسی، ص ۲۴۸.</ref> و آنها با اقدامی شجاعانه به لشکر [[عمر بن سعد|عمر سعد]] حمله کردند و سینه خویش را آماج تیر و نیزه و شمشیر قرار دادند. برخی گفته‌اند: پس از [[عبد الله بن علی]] برادرش '''عثمان''' به میدان رفت، ولی اکثر مورخان آورده‌ا‌ند: وی پس از برادرش [[عمر بن علی]] رهسپار میدان شد.
 
 
عثمان و برادرانش ([[حضرت عباس علیه السلام|عباس]] و [[عبدالله بن علی|عبدالله]] و [[جعفر بن علی|جعفر]]) با وجود این که [[شمر بن ذی الجوشن|شمر]] به آنها امان داد، نپذیرفتند و برادر خویش امام حسین علیه السلام را تنها نگذاردند.
 
 
 
=== حضور در میدان جنگ ===
 
[[روز عاشورا]] وقتی [[حضرت عباس علیه السلام|حضرت عباس]] علیه السلام کشته‌های فراوان خاندانش را مشاهده کرد، به برادران مادری خود که از فرزندان حضرت علی علیه السلام بودند، فرمود: پدر و مادرم به فدای شما باد! پیش بروید تا شما را بنگرم، و آنها با اقدامی شجاعانه به لشکر [[عمر بن سعد|عمر سعد]] حمله کردند و سینه خویش را آماج تیر و نیزه و شمشیر قرار دادند. برخی آورده‌اند: پس از عبدالله برادرش عثمان به میدان رفت، ولی اکثر مورخان آورده‌ا‌ند: وی پس از برادرش [[عمر بن علی]] علیه السلام رهسپار میدان شد.
 
 
 
===رجز عثمان===
 
 
 
عثمان در میدان جنگ چنین [[رجزهای یاران ابا عبدالله علیه السلام|رجز]] می خواند:
 
  
 +
عثمان بن علی در میدان جنگ چنین [[رجزهای یاران ابا عبدالله علیه السلام|رجز]] می خواند:
 
{{بیت|إِنّی انَا عُثْمانُ ذُوالمَفاخِرِ|شَیخی عَلِی ذُو الْفَعالِ الظّاهِرِ}}
 
{{بیت|إِنّی انَا عُثْمانُ ذُوالمَفاخِرِ|شَیخی عَلِی ذُو الْفَعالِ الظّاهِرِ}}
 
{{بیت|وَإِبْنُ عَّمِ النَّبِی الطّاهِرِ|أَخُو حُسَینٌ خَیرَةُ الأَخائِرِ}}
 
{{بیت|وَإِبْنُ عَّمِ النَّبِی الطّاهِرِ|أَخُو حُسَینٌ خَیرَةُ الأَخائِرِ}}
 
{{بیت|وَ سَیدُ الکبّارِ وَالأَصاغِرِ|بَعْدَ الَّرسوُلِ وَ الْوَصِی النّاصِرِ}}
 
{{بیت|وَ سَیدُ الکبّارِ وَالأَصاغِرِ|بَعْدَ الَّرسوُلِ وَ الْوَصِی النّاصِرِ}}
  
من عثمان صاحب افتخاراتم، آقایم علی علیه السلام است که کارهای نیکش آشکار و عموزاده پیامبر پاک است، برادرم حسین علیه السلام از بهترین نیکان و پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و علی علیه السلام، سرور هر کوچک و بزرگ است.
+
ترجمه: من عثمان صاحب افتخاراتم، آقایم علی علیه السلام است که کارهای نیکش آشکار و عموزاده پیامبر پاک است، برادرم حسین علیه السلام از بهترین نیکان و پس از پیامبر صلی الله علیه وآله و علی علیه السلام، سرور هر کوچک و بزرگ است.
 
 
===شهادت عثمان===
 
  
درباره شهادت وی آورده‌اند: [[خولی|خَولی بن یزید اصْبُحی]] تیری به پهلوی عثمان بن علی علیه السلام زد و او از اسب به زمین افتاد، آنگاه فردی از ابان بن حازم (دارم) وی را به شهادت رساند.  
+
درباره شهادت وی آورده‌اند: [[خولی|خَولی بن یزید اصْبحی]] تیری به پهلوی عثمان بن علی علیه السلام زد و او از اسب به زمین افتاد، آنگاه مردی از قبیله بنی ‌ابان بن حازم (دارِم) سرش را از بدن جدا کرد و او را به شهادت رساند.  
  
 
==عثمان در زیارت ناحیه==
 
==عثمان در زیارت ناحیه==
  
در [[زیارت ناحیه مقدسه|زیارت ناحیه]] بر عثمان بن علی چنین درود فرستاده شده است:  
+
در [[زیارت ناحیه مقدسه]] بر عثمان بن علی چنین درود فرستاده شده است:  
  
{{متن حدیث|«السَّلامُ عَلی‌ عُثْمانَ بْنِ أَمِیرِالْمُؤمِنینَ سُمِّی عُثْمانَ بْنَ مَظْعُونٍ، لَعَنَ الله رامِیهُ بِالسَّهْمِ خوْلی بن یزِیدِ الأَصْبَحِّی الأَیادِی - الأَبانِی‌ - الدّارِمِی»}}؛ درود بر عثمان بن علی علیه السلام که هم نام عثمان بن مظعون بود، خدایا تیر زننده به وی خولی بن یزید اصبحی (ابانی دارمی) را لعنت کن.
+
{{متن حدیث|«السَّلامُ عَلی‌ عُثْمانَ بْنِ أَمِیرِالْمُؤمِنینَ سَمِیّ عُثْمانَ بْنَ مَظْعُونٍ، لَعَنَ الله رامِیهُ بِالسَّهْمِ خوْلی بن یزِیدِ الأَصْبَحِّی الأَیادِی و الأَبانِی‌ الدّارِمِی»}}؛<ref>المزار الکبیر، محمد بن مشهدی، ص ۴۸۹.</ref> درود بر عثمان بن علی علیه السلام که هم نام عثمان بن مظعون بود، خداوند تیر زننده به وی -خولی بن یزید اصبحی ایادی و ابانی دارمی را لعنت کند.
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
<references />
 
<references />
 
 
==منابع==
 
==منابع==
 
+
*[[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، جواد محدثی.
*جواد محدثی، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]].
+
*[[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)|پژوهشى پیرامون شهداى کربلا]]، جمعی از نویسندگان، ج ۱، ص ۲۵۶.
*جمعی از نویسندگان، پژوهشى پیرامون شهداى کربلا، جلد: ۱، صفحه: ۲۵۶، در دسترس در [http://lib.eshia.ir/26101/1/256/%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DB%8C کتابخانه مدرسه فقاهت]، بازیابی: ۵ اسفند ۱۳۹۲.
+
*[https://www.islamquest.net/fa/archive/fa102216 "خلاصه‌ای از زندگی‌ عثمان پسر امام علی"، پایگاه اسلام کوئست].
 
+
[[رده:وابستگان امام علی علیه السلام]][[رده:اصحاب امام حسین علیه السلام]][[رده:شهدای کربلا]]
[[رده:شهدای کربلا]]
 
 
{{الگو:واقعه عاشورا}}
 
{{الگو:واقعه عاشورا}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۱۶

«عثمان بن علی» از فرزندان امام علی علیه‌السلام و ام البنین است، که در کربلا در حدود ۲۱ سالگی به شهادت رسید. امام علی علیه‌السلام به دلیل علاقه به «عثمان بن مظعون»، نام این فرزند خود را «عثمان» گذاشت.[۱]

عثمان در جریان عاشورا

عثمان بن علی و برادرانش عباس و عبدالله و جعفر) با وجود این که شمر بن ذی الجوشن در روز تاسوعا به آنها امان داد، نپذیرفتند و برادر خویش سیدالشهدا علیه السلام را تنها نگذاشتند.

در روز عاشورا نیز وقتی حضرت عباس علیه السلام کشته‌های فراوان خاندانش را مشاهده کرد، به برادران مادری خود که از فرزندان حضرت علی علیه السلام بودند، فرمود: پدر و مادرم به فدای شما باد! پیش بروید تا شما را بنگرم؛[۲] و آنها با اقدامی شجاعانه به لشکر عمر سعد حمله کردند و سینه خویش را آماج تیر و نیزه و شمشیر قرار دادند. برخی گفته‌اند: پس از عبد الله بن علی برادرش عثمان به میدان رفت، ولی اکثر مورخان آورده‌ا‌ند: وی پس از برادرش عمر بن علی رهسپار میدان شد.

عثمان بن علی در میدان جنگ چنین رجز می خواند:

إِنّی انَا عُثْمانُ ذُوالمَفاخِرِ شَیخی عَلِی ذُو الْفَعالِ الظّاهِرِ

وَإِبْنُ عَّمِ النَّبِی الطّاهِرِ أَخُو حُسَینٌ خَیرَةُ الأَخائِرِ

وَ سَیدُ الکبّارِ وَالأَصاغِرِ بَعْدَ الَّرسوُلِ وَ الْوَصِی النّاصِرِ

ترجمه: من عثمان صاحب افتخاراتم، آقایم علی علیه السلام است که کارهای نیکش آشکار و عموزاده پیامبر پاک است، برادرم حسین علیه السلام از بهترین نیکان و پس از پیامبر صلی الله علیه وآله و علی علیه السلام، سرور هر کوچک و بزرگ است.

درباره شهادت وی آورده‌اند: خَولی بن یزید اصْبحی تیری به پهلوی عثمان بن علی علیه السلام زد و او از اسب به زمین افتاد، آنگاه مردی از قبیله بنی ‌ابان بن حازم (دارِم) سرش را از بدن جدا کرد و او را به شهادت رساند.

عثمان در زیارت ناحیه

در زیارت ناحیه مقدسه بر عثمان بن علی چنین درود فرستاده شده است:

«السَّلامُ عَلی‌ عُثْمانَ بْنِ أَمِیرِالْمُؤمِنینَ سَمِیّ عُثْمانَ بْنَ مَظْعُونٍ، لَعَنَ الله رامِیهُ بِالسَّهْمِ خوْلی بن یزِیدِ الأَصْبَحِّی الأَیادِی و الأَبانِی‌ الدّارِمِی»؛[۳] درود بر عثمان بن علی علیه السلام که هم نام عثمان بن مظعون بود، خداوند تیر زننده به وی -خولی بن یزید اصبحی ایادی و ابانی دارمی را لعنت کند.

پانویس

  1. ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص ۸۸؛ تنقیح المقال، مامقانی، ج۲، ص۲۴۷؛ بحارالانوار، مجلسی، ج۴۵، ص۳۸.
  2. اعلام الوری بأعلام الهدی، فضل بن حسن طبرسی، ص ۲۴۸.
  3. المزار الکبیر، محمد بن مشهدی، ص ۴۸۹.

منابع

11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه