فوائد الرجالیه (کتاب)

سیدمحمدمهدی‌بن‌سیدمرتضی طباطبایی نجفی بحرالعلوم (۱۱۵۵-۱۲۱۲ق/۱۷۴۲-۱۷۹۷م)، فقیه ، محدث ، حکیم ، ادیب و سردودمان آل بحرالعلوم و رئیس حوزه علمیه نجف و مرجع شیعیان در روزگار خود بود.

مؤلف

مؤلف اين اثر ماندگار, سيد مهدى طباطبايى بروجردى معروف به بحرالعلوم در سال1155ق در كربلا چشم به جهان گشود. در همان شهر علوم و معارف را از پدر دانشمندش, سيد مرتضى طباطبايى و شيخ يوسف بحرانى, صاحب الحدائق الناظره فرا گرفت. در ادامه تحصيل از محفل علمى علامه وحيد طباطبايى, شيخ محمدباقر هزارجريبى و شيخ مهدى فتونى بهره برد. سپس خود به كرسى تدريس تكيه زد

لقب بحرالعلوم

و امـا ایـنـكـه چـرا بـه او بحرالعلوم گفته اند، مورخین نقل كرده اند كه سید مهدی به عنوان دانـشـجـو بـرای اسـتـفـاده از محضر درس فیلسوف بزرگ، میرزا سید محمد مهدی اصفهانی به خراسان سفر كرد مدت ۶ سال در آنجا اقامت گزید و بالاترین بهره ها را از استاد خود گرفت میرزا اصفهانی كه از هوش سرشار شاگردش شگفت زده شده بود، روزی در اثنای درس خطاب به او گـفـت: انما انت بحرالعلوم (براستی تو دریای دانشی) و از آن لحظه سید به این لقب مشهور شـد و امـروز خـانـواده بـحـرالـعـلـوم از خـانـواده های معروف و مشهور نجف اشرف می باشند و چهره های شاخصی در علم و عمل در بین آنان وجود دارد.

استادان

محمدباقر وحید بهبهانى

سید حسین بن ابوالقاسم جعفر موسوى خوانسارى

سید حسین بن امیر محمدابراهیم بن محمد معصوم حسینى

شیخ عبدالنبى قزوینى كاظمى

سید عبدالباقى حسینى خاتون آبادى

شیخ محمدمهدى فتونى عاملى

سید مرتضى طباطبائى و...

شاگردان

شیخ احمد نراقى

شیخ احمد نوه مرحوم وحید بهبهانى

شیخ ابوعلى حائرى (صاحب المقال)

شیخ اسدالله شوشترى (صاحب المقابیس)

سید احمد عطار بغدادى و...

تألیفات

تأليفات سيد بحرالعلوم بيش از بيست كتاب و رساله است كه برخى از آنها بدين قرار مى باشد:

الفوائد الرجاليه

الدرة النجفيه

مبلغ النظر فى حكم قاصد الاربعة فى السفر

مشكاة الهداية

حاشيه بر ذخيرة المعاد محقق سبزوارى

الفوائد الاصوليه و…

رحلت سید بحرالعلوم

ایشان پس از عمرى سرشار از بركت, در ماه رجب1212ق در حالى كه پنجاه و هفتمين سال عمر مباركش را سپرى مى كرد, چشم از جهان فروبست و در جوار مرقد اميرمؤمنان در حجره اى كه شيخ طوسى در آن قرار دارد, در دل خاك آرام گرفت .

معرفى اجمالى كتاب

مؤلف ، روات حدیث را به تفصیل نام برده و مشخصات كامل آنان را ذكر كرده است . مانند اسم و اسم پدر راوى در چه زمان زندگى مى كرده، از چه كسى نقل روایت كرده و آیا از نظر علما قابل اعتماد است یا خیر و...

ایشان نیز مثل دیگر اعاظم رجال، كتاب خود را به ترتیب حروف الفبا تنظیم كرده است.

وضعیت نشر

این كتاب به وسیله منشورات مكتبة الصادق علیه السلام در تهران به سال 1363 ق به چاپ رسیده است.

منابع

• محمدرضا ضمیری، کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی.

• آیینه پژوهش(109) ، دفتر تبلیغات اسلامی قم ج 1 ص 1