ماه محرم: تفاوت بین نسخهها
Saeed zamani (بحث | مشارکتها) |
(←اعمال ماه محرم) |
||
سطر ۳۴: | سطر ۳۴: | ||
'''شب اول ماه محرم''' | '''شب اول ماه محرم''' | ||
− | + | # [[نماز]]: اين شب چند نماز دارد كه يكي از آنها به شرح ذيل است: دو ركعت، كه در هر ركعت بعد از حمد يازده مرتبه [[سوره توحيد]] خوانده شود. در فضيلت اين نماز چنين آمده است: «خواندن اين نماز و [[روزه]] داشتن روزش موجب امنيت است و كسي كه اين عمل را انجام دهد، گويا تمام سال بر كار نيك مداومت داشته است».<ref>بحارالانوار، ج 98، ص 333؛ وسائل الشيعه، ج 5، ص 294، حديث 1؛ مفاتيح الجنان، ص 286. </ref> | |
− | + | # احياي اين شب.<ref>مصباح المتهجد، ص 783.</ref> | |
− | دو ركعت، كه در هر ركعت بعد از حمد يازده مرتبه [[سوره توحيد]] خوانده شود. در فضيلت اين نماز چنين آمده است: «خواندن اين نماز و [[روزه]] داشتن روزش موجب امنيت است و كسي كه اين عمل را انجام دهد، گويا تمام سال بر كار نيك مداومت داشته است».<ref>بحارالانوار، ج 98، ص 333؛ وسائل الشيعه، ج 5، ص 294، حديث 1؛ مفاتيح الجنان، ص 286. </ref> | + | # نيايش و دعا.<ref> بحارالانوار، ج 98، ص 324. </ref> |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
'''روز اول محرم''' | '''روز اول محرم''' |
نسخهٔ ۲۰ نوامبر ۲۰۱۲، ساعت ۰۷:۵۴
محرم ۱۴۴۶ در تقویم ایران | |||||
شنبه | ۷ | ۱۴ | ۲۱ | ۲۸ | |
یکشنبه | ۱ | ۸ | ۱۵ | ۲۲ | ۲۹ |
دوشنبه | ۲ | ۹ | ۱۶ | ۲۳ | ۳۰ |
سهشنبه | ۳ | ۱۰ | ۱۷ | ۲۴ | |
چهارشنبه | ۴ | ۱۱ | ۱۸ | ۲۵ | |
پنجشنبه | ۵ | ۱۲ | ۱۹ | ۲۶ | |
جمعه | ۶ | ۱۳ | ۲۰ | ۲۷ | |
دانشنامه تقویم |
محرم نخستین ماه از ماههای دوازدهگانه قمری و یکی از ماههای حرام است عرب پيش از اسلام نیز جنگ در اين ماه را حرام ميدانست و ترك مخاصمه ميكرد؛ لذا از آن زمان اين ماه بدين اسم نامگذاري شد[۱] و روز اول محرم را اول سال قمري قرار دادند.[۲] در توضيح اين كه چرا ماههاي ديگر كه جنگ در آنها حرام است، محرم ناميده نميشود ميتوان گفت: چون ترك جنگ از اين ماه شروع ميشد به آن محرم گفتند.
محرم در مکتب شیعه
محرم، ماه حزن و اندوه و عزاداری شیعیان در شهادت حضرت امام حسین علیهالسلام است. اين ماه يادآور دلاورمرديهاي ياران باوفاي ابا عبدالله الحسين عليهالسلام، فداكاريهاي حضرت زینب كبري سلام الله عليها، حضرت امام سجاد عليهالسلام و همه اسراي كاروان امام حسين عليهالسلام است. اين ماه يادآور خطبهها و شعارهاي آگاهيبخش سالار شهيدان، نطق آتشين حضرت زينب سلام الله عليها و خطابه غراي امام زين العابدين عليهالسلام است.
اين ماه يادآور استقامت حبيب بن مظاهر و شهادت عون و جعفر است. آري اين ماه، ماه پيروزي حق بر باطل است. امام هشتم شیعیان امام رضا علیهالسلام در خصوص این ماه فرمود: در جاهلیت، حرمت این ماه نگاه داشته میشد و در آن نمیجنگیدند ولی در این ماه، خونهای ما را ریختند و حرمت ما را شكستند و فرزندان و زنان ما را اسیر كردند و خیمهها را آتش زدند و غارت كردند و حرمت پیامبر را درباره ذریهاش رعایت نكردند.
همچنین از آن امام همام نقل شده است: «وقتي محرم فراميرسيد، پدرم خندان ديده نميشد، حزن و اندوه تا پايان دهه اول بر او غالب بود و روز عاشورا، روز حزن و مصيبت و گريه ايشان بود».[۳]
آیت الله میرزا جواد ملكی تبریزی در «مراقبات» نوشته است: «كودكانم را میدیدم كه در دهه نخست ماه محرم غذا نمیخوردند و به نان خالی اكتفا میكردند كسی هم به آنان نگفته بود ماه محرم شروع شده است گمان میكنم عشقی درونی آنان را برمیانگیخت».[۴]
به همین دلیل ماه محرم با حادثه عاشورا عجین شده است و فرا رسیدن آن دلها را پر از غم میسازد و پیروان و شیفتگان امام حسین علیهالسلام از اول محرم، محافل و مجالسی را سیاهپوش كرده به یاد آن امام شهید به عزاداری میپردازند.[۵]
وقایع ماه محرم
حوادث و وقایع فراوانی در ماه محرم رخ داده است که در زیر به برخی از آنها اشاره میکنیم: غزوه ذات الرقاع، فتح خیبر، ازدواج حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، ورود امیرالمومنین علی علیهالسلام، حادثه خونین کربلا - تاسوعا و عاشورا و شهادت امام حسین علیهالسلام و اسارت خاندان امام به کوفه و شام.
همچنین نقل است که به خلافت رسیدن عثمان، قتل محمد امین برادر مأمون عباسی، قتل جعفر برمکی و انقراض آل برمک و دولت برامکه، واقعه هولاکو و مستعصم و انقراض دولت بنی عباس در این ماه بوده است. عروج حضرت ادریس به آسمان، استجابت دعای حضرت زکریا علیهالسلام، عبور حضرت موسی علیهالسلام از دریا و غرق شدن فرعونیان در نیل و عذاب اصحاب فیل نیز در ماه محرم رخ داده است.
اعمال ماه محرم
شب و روز اول محرم به عنوان اول سال قمری دارای نماز و آداب خاصی است که در کتاب شریف مفاتیح الجنان بیان شده است.
شب اول ماه محرم
- نماز: اين شب چند نماز دارد كه يكي از آنها به شرح ذيل است: دو ركعت، كه در هر ركعت بعد از حمد يازده مرتبه سوره توحيد خوانده شود. در فضيلت اين نماز چنين آمده است: «خواندن اين نماز و روزه داشتن روزش موجب امنيت است و كسي كه اين عمل را انجام دهد، گويا تمام سال بر كار نيك مداومت داشته است».[۶]
- احياي اين شب.[۷]
- نيايش و دعا.[۸]
روز اول محرم
اول محرم هر سال اولين روز سال قمري است. از امام محمدباقر عليهالسلام روايت شده است: «آن كس كه اين روز را روزه بدارد، خداوند دعايش را اجابت ميكند، همان گونه كه دعاي زكريا عليهالسلام را اجابت كرد».[۹]
دو ركعت نماز خوانده شود و پس از آن سه بار دعاي زير قرائت گردد: «اللّهم انت الاله القديم و هذه سنةٌ جديدةٌ فاسئلك فيها العصمة من الشيطان والقوَّة علي هذه النّفس الامّارة بالسُّوء؛[۱۰] بارالها! تو خداي قديم و جاوداني و اين سال، سال نو است. از تو ميخواهم كه مرا در اين سال از شيطان حفظ كني و بر نفس اماره (راهنمايي كننده) به بدي پيروز سازي».
روز دوم محرم
در چنين روزي كاروان امام حسين عليهالسلام در سال 61 هـ.ق وارد سرزمين كربلا شد و با ممانعت لشكر حر مجبور به توقف در آن جا گرديد.[۱۱]
روز سوم محرم
از پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله نقل شده است: «هر كس در اين روز روزه بگيرد، خداوند دعايش را اجابت كند».[۱۲] در آن روز سپاه عمر بن سعد وارد كربلا شد.
روز هفتم محرم
روزه گرفتن مستحب است.
شب عاشورا
- چند نماز براي اين شب در روايات آمده است كه يكي از آنها چنين است: چهار ركعت نماز كه در هر ركعت بعد از سوره حمد، 50 بار سوره توحيد خوانده ميشود. پس از پايان نماز 70 بار «سبحان الله و الحمدالله و لا اله الاّ الله و الله اكبر و لاحول و لاقوة الاّ بالله العلي العظيم» خوانده شود.[۱۳]
- احياي اين شب كنار قبر امام حسين عليهالسلام.[۱۴]
- دعا و نيايش.[۱۵]
روز عاشورا
- عزاداری بر امام حسین عليهالسلام و شهداي كربلا، در اين مورد از امام رضا عليهالسلام نقل شده است: هر کس كار و كوشش را در اين روز رها كند، خداوند خواستههايش را برآورد و هر كس اين روز را با حزن و اندوه سپري كند، خداوند قيامت را روز خوشحالي او قرار دهد.[۱۶]
- زيارت امام حسين عليهالسلام.[۱۷]
- روزهگرفتن در اين روز كراهت دارد؛ ولي بهتر است بدون قصد روزه تا بعد از نماز عصر از خوردن و آشاميدن خودداري شود.[۱۸]
- آب دادن به زائران امام حسين عليهالسلام.[۱۹]
- خواندن سوره توحيد هزار مرتبه.[۲۰]
- خواندن زيارت عاشورا.[۲۱]
- گفتن هزار بار ذكر «اللّهم العن قتلة الحسين عليهالسلام».[۲۲]
روز بيست و يكم محرم
روزه اين روز مطلوب است.[۲۳]
پانویس
- ↑ مصباح كفعمي، ص 509.
- ↑ فرهنگ عاشورا، ص 405، جواد محدثي.
- ↑ وسائل الشيعه، ج 5، ص 394، حديث 8.
- ↑ پیامآور عاشورا، مهاجرانی، ص 11.
- ↑ بااندكی دخل و تصرف، فرهنگ عاشورا جواد محدثی، ص 406.
- ↑ بحارالانوار، ج 98، ص 333؛ وسائل الشيعه، ج 5، ص 294، حديث 1؛ مفاتيح الجنان، ص 286.
- ↑ مصباح المتهجد، ص 783.
- ↑ بحارالانوار، ج 98، ص 324.
- ↑ عروة الوثقي، ج 2، ص 243؛ وسائل الشيعه، ج 7، ص 347، حديث 3.
- ↑ بحارالانوار، ج 98، ص 334.
- ↑ فرهنگ عاشورا، ص 406.
- ↑ عروة الوثقي، ج 2، ص 242؛ وسائل الشيعه، ج 7، ص 348.
- ↑ همان، ص 295، حديث 4 و 5.
- ↑ بحارالانوار، ج 98، ص 340.
- ↑ همان، ص 338.
- ↑ بحارالانوار، ج 98، ص 43، حديث 5.
- ↑ كامل الزيارات، ص 174، حديث 5 و 6.
- ↑ وسائل الشيعه، ج 7، ص 338، حديث 7.
- ↑ كامل الزيارات، ص 174، حديث 5.
- ↑ وسائل الشيعه، ج 7، ص 339، حديث 8.
- ↑ كامل الزيارات، ص 174.
- ↑ مفاتيح الجنان، ص 298.
- ↑ بحارالانوار، ج 98، ص 345، حديث 1.