جامعیت مقاله متوسط
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

خروج یمانی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
(ویرایش)
 
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{خوب}}
 
{{خوب}}
یکی از علایم حتمی ظهور و قیام امام زمان خروج یمانی است. یمانی از فرزندان زید ابن علی و از شیعیان امیرالمومنین علیه السلام است و از صنعای یمن خروج خواهد کرد. بر اساس برخی از روایات خروج یمانی و سفیانی و خراسانی در یک روز و یک ماه و یکسال خواهد بود.  
+
یکی از [[علامات حتمیه ظهور|علایم حتمی ظهور]] و قیام [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|امام زمان]] (عجل الله تعالی فرجه)، خروج یمانی است. یمانی از [[شیعه|شیعیان]] است که از صنعای [[یمن]] خروج خواهد کرد. بر اساس برخی از روایات، خروج یمانی و [[خروج سفیانی|سفیانی]] و خراسانی در یک روز و یک ماه و یکسال خواهد بود.  
  
 
==نام و مشخصات یمانی==
 
==نام و مشخصات یمانی==
یمانی مردی است به نام حسن یا حسین<ref>شبلنجی؛ نورالابصار، بیروت، بی نا، 1996م، ص 172؛ کاظمی، سید مصطفی؛ بشاره الاسلام، نجف، بی نا، 1382 ق، ص 175.</ref> که از فرزندان زید ابن علی <ref>بشاره الاسلام، همان، ص187.</ref> و از شیعیان امیرالمومنین علیه السلام است.<ref>علامه مجلسى، ملا محمدباقر؛ بحارالأنوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1404 هجرى قمرى؛ ج 52؛ ص 275.</ref> و از صنعای یمن خروج خواهد کرد<ref>قزوینی، محمدکاظم؛ الامام المهدی عجل الله تعالی فرجه، بیروت، بی نا، 1995 م، ص 227؛ يزدي حائري، علي؛ الزام الناصب في إثبات الحجة الغائب، بیروت، اعلمی، 1984، چاپ پنجم، ص 67.</ref>  
+
یمانی مردی است به نام حسن یا حسین<ref>شبلنجی؛ نورالابصار، بیروت، بی نا، ۱۹۹۶م، ص ۱۷۲؛ کاظمی، سید مصطفی؛ بشاره الاسلام، نجف، بی نا، ۱۳۸۲ ق، ص ۱۷۵.</ref> که از فرزندان زید بن علی<ref>بشاره الاسلام، همان، ص۱۸۷.</ref> و از [[شیعه|شیعیان]] [[امام علی علیه السلام|امیرالمؤمنین]] علیه السلام است.<ref>علامه مجلسى، ملا محمدباقر؛ بحارالأنوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴ هجرى قمرى؛ ج ۵۲؛ ص ۲۷۵.</ref> و از صنعای یمن خروج خواهد کرد<ref>قزوینی، محمدکاظم؛ الامام المهدی عجل الله تعالی فرجه، بیروت، بی نا، ۱۹۹۵ م، ص ۲۲۷؛ یزدی حائری، علی؛ الزام الناصب فی إثبات الحجة الغائب، بیروت، اعلمی، ۱۹۸۴، چاپ پنجم، ص ۶۷.</ref>  
در برخی از روایات از او با عنوان «نصر» <ref> کنز العمّال، ص 11، ح 31442 به نقل از ابن عساکر.  </ref>و «منصور» یاد شده است. در کتاب «فتن» ابن حماد از رسول خدا نقل است که فرمود: «ای اهل یمن، می گویند که منصور از شماست. سوگند به کسی که جانم در دست اوست، پدرش قریشی است و اگر بخواهم (قصد کنم) که نسب او را تا دورترین جدّش نام ببرم، چنین کنم» <ref> ابن حمّاد، الفتن، ص 237   </ref>
+
در برخی از روایات از او با عنوان «نصر»<ref> کنز العمّال، ص ۱۱، ح ۳۱۴۴۲ به نقل از ابن عساکر.  </ref> و «منصور» یاد شده است.
این نامها احتمالا برای توصیف یاری او نسبت به امام زمان بیان شده است.  
+
 
==ویژگی های قیام یمانی==
+
در کتاب «فتن» ابن حماد از [[پیامبر اسلام|رسول خدا]] صلی الله علیه وآله نقل است که فرمود: «ای اهل یمن، می گویند که منصور از شماست. سوگند به کسی که جانم در دست اوست، پدرش [[قریش|قریشی]] است و اگر بخواهم که نسب او را تا دورترین جدّش نام ببرم، چنین کنم».<ref> ابن حمّاد، الفتن، ص ۲۳۷   </ref>
 +
این نامها احتمالا برای توصیف یاری او نسبت به [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|امام زمان]] علیه السلام بیان شده است.  
 +
==ویژگی‌های قیام یمانی==
 
در روایات ویژگی های خاصی برای خروج یمانی بیان شده است که عبارتند از:
 
در روایات ویژگی های خاصی برای خروج یمانی بیان شده است که عبارتند از:
  
===خروج یمانی نشانه حتمی ظهور===
+
'''از نشانه های حتمی ظهور:'''
یکی از [[علایم حتمی ظهور]] امام زمان(عج) قیام یمانی است. امام صادق(ع) در بیانی راجع به حتمی بودن علامت قیام یمانی برای ظهور امام عصر(ع) فرمودند: {{متن حدیث|« خَمْسٌ قَبْلَ قِیامِ الْقائِمِ مِنَ الْعَلاماتِ: الصَّیْحَةُ وَالسُّفْیانِیُّ وَالْخَسْفُ بِالْبَیْداءِ وَخُرُوجُ الْیَمانِیّ وَقَتْلُ النَّفْسِ الزَّکِیَّةِ »}}. قبل از قیام قائم(ع) وقوع پنج علامت حتمی است: صیحه آسمانی، سفیانی، فرو رفتن در بیداء، [خروج یمانیکشته شدن نفس زکیه»
+
 
 +
یکی از «[[علایم حتمی ظهور]]» [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|امام زمان]](عجل الله تعالی فرجه) قیام یمانی است. [[امام صادق علیه السلام|امام صادق]](ع) در بیانی راجع به حتمی بودن علامت قیام یمانی برای ظهور [[امام عصر]](ع) فرمودند: {{متن حدیث|«خَمْسٌ قَبْلَ قِیامِ الْقائِمِ مِنَ الْعَلاماتِ: الصَّیْحَةُ وَالسُّفْیانِیُّ وَالْخَسْفُ بِالْبَیْداءِ وَخُرُوجُ الْیَمانِیّ وَقَتْلُ النَّفْسِ الزَّکِیَّةِ»}}. قبل از قیام قائم(ع) وقوع پنج علامت حتمی است: [[صیحه آسمانی]]، [[خروج سفیانی|سفیانی]]، [[خسف بیداء|فرو رفتن در بیداء]]، خروج یمانی و کشته شدن نفس زکیه».
 +
 
 +
'''همزمانی با خروج سفیانی و خراسانی:'''
  
===همزمانی با خروج سفیانی و خراسانی===
+
[[امام رضا علیه السلام|امام  رضا]](ع) می فرمایند: «[[خروج سفیانی]]، یمانی و خراسانی در یک سال، یک ماه و یک روز و ترتیب آنها همچون رشته مهره ها پشت سر هم خواهد بود. سختی از هر سو پدید آید، وای بر کسی که با آنها مخالفت و دشمنی کند».<ref> کتاب الغیبـه، نعمانی، ص۱۷۱؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۳۲؛ إعلام الوری، ص۴۲۹</ref>
امام  رضا(ع) می فرمایند: «[[خروج سفیانی]]، یمانی و خراسانی در یک سال، یک ماه و یک روز و ترتیب آنها همچون رشته مهره ها پشت سر هم خواهد بود. سختی از هر سو پدید آید، وای بر کسی که با آنها مخالفت و دشمنی کند».<ref> کتاب الغیبـه، نعمانی، ص171؛ بحارالانوار، ج52، ص232؛ إعلام الوری، ص429</ref>
 
  
===هدایت بخش ترین پرچم===
+
'''هدایت‌بخش ترین پرچم:'''
امام صادق(ع) می فرمایند: «در میان درفش ها (پرچم ها)، هدایت گرتر از درفش یمانی وجود ندارد، چون درفش حق است و شما را به سوی صاحبتان دعوت می کند» <ref> بشاره الاسلام، ص 93 به نقل از: کتاب الغیبـه نعمانی.</ref>
 
امام صادق در ادامه می فرمایند: «پس به سوی او بشتابید که درفش او درفش هدایت است. بر هیچ مسلمانی سرپیچی از او جایز نیست و اگر کسی چنین کند، اهل آتش است، زیرا او مردم را به حق دعوت می کند» <ref> بشاره الاسلام، ص 93 به نقل از: کتاب الغیبـه نعمانی.</ref>
 
  
===رنگ پرچم یمانی===
+
امام صادق(ع) می فرمایند: «در میان درفش ها (پرچم ها)، هدایت گرتر از درفش یمانی وجود ندارد، چون درفش حق است و شما را به سوی صاحبتان دعوت می کند ... پس به سوی او بشتابید که درفش او درفش هدایت است. بر هیچ مسلمانی سرپیچی از او جایز نیست و اگر کسی چنین کند، اهل آتش است، زیرا او مردم را به حق دعوت می کند».<ref> بشاره الاسلام، ص ۹۳ به نقل از: کتاب الغیبـه نعمانی.</ref>
در خصوص پرچم نهضت یمانی، از امام صادق(ع) نقل شده است: «یمانی از یمن با پرچم های سفید خروج می کند».<ref>مختصر اثبات الرجعـه، ح 16؛ به نقل از مجله تراثنا، سال 2، ش 4، صص 454ـ455.</ref>
 
  
===موقعیت جغرافیایی قیام یمانی===
+
'''رنگ پرچم یمانی:'''
واژه «یمانی» به تنهایی علاوه بر دلالت بر انتساب این شخصیت به یمن، بر آغاز جنبش او از یمن نیز، دلالت می‌کند. لذا هم‌چنان‌که بر اساس متفاهم عرفی قیام خراسانی به معنای قیام شخصی خراسانی از ایران است، قیام یمانی نیز به معنای قیام مردی یمنی از یمن است. به تعبیر دیگر، اطلاق واژه یمانی به شخصیت مورد نظر صرفاً بیان تابعیت او نیست بلکه محل قیام او نیز هست. بر این اساس، از تمامی روایاتی که بر قیام یمانی دلالت داشتند، می‌توان به شروع قیام یمانی، از یمن نیز پی برد.
 
روایات متعدد مؤید این مطلب است. از جمله امام باقر علیه‌السلام در پاسخ این سؤال که قائم، چه زمانی قیام می‌کنند، فرمودند:{{متن حدیث|«خروجُ السفیانیِّ من الشامِ والیمانیِّ من الیمن و خسفٌ بالبیداءِ.»}} ... هنگام خروج سفیانی از شام و خروج یمانی از یمن و فرو رفتن [سپاه سفیانی] در سرزمین بیداء.<ref>شیخ صدوق. کمال‌الدین، ص331</ref>
 
  
آن حضرت در حدیث دیگری فرموده‌اند:
+
در خصوص پرچم نهضت یمانی، از امام صادق(ع) نقل شده است: «یمانی از یمن با پرچم های سفید خروج می کند».<ref>مختصر اثبات الرجعـه، ح ۱۶؛ به نقل از مجله تراثنا، سال ۲، ش ۴، صص ۴۵۴ـ۴۵۵.</ref>
{{متن حدیث|«... ثم یسیرُ الیهم منصورُ الیمانیُّ من صنعاءَ بجنودِه»}}؛... سپس منصور یمانی همراه سپاهیانش به سوی آنها روانه می‎شود. <ref>این حماد، الفتن، ص 174</ref>
 
  
 +
'''محل قیام یمانی:'''
 +
 +
واژه «یمانی» به تنهایی علاوه بر دلالت بر انتساب این شخصیت به [[یمن]]، بر آغاز جنبش او از یمن نیز، دلالت می‌کند. لذا همچنان‌که بر اساس متفاهم عرفی قیام خراسانی به معنای قیام شخصی خراسانی از [[ایران]] است، قیام یمانی نیز به معنای قیام مردی یمنی از یمن است. به تعبیر دیگر، اطلاق واژه یمانی به شخصیت مورد نظر صرفاً بیان تابعیت او نیست، بلکه محل قیام او نیز هست. بر این اساس، از تمامی روایاتی که بر قیام یمانی دلالت داشتند، می‌توان به شروع قیام یمانی از یمن نیز پی برد.
 +
از جمله [[امام باقر علیه السلام|امام باقر]] علیه‌السلام در پاسخ این سؤال که قائم، چه زمانی قیام می‌کند، فرمودند: {{متن حدیث|«خروجُ السفیانیِّ من الشامِ والیمانیِّ من الیمن و خسفٌ بالبیداءِ.»}} ... هنگام خروج سفیانی از [[شام]] و خروج یمانی از یمن و فرو رفتن [سپاه سفیانی] در سرزمین [[بیداء]].<ref>شیخ صدوق. کمال‌الدین، ص۳۳۱</ref> آن حضرت در [[حدیث]] دیگری فرموده‌اند:
 +
{{متن حدیث|«... ثم یسیرُ الیهم منصورُ الیمانیُّ من صنعاءَ بجنودِه»}}؛... سپس منصور یمانی همراه سپاهیانش از صنعا (در یمن) به سوی آنها روانه می‎ شود.<ref>این حماد، الفتن، ص ۱۷۴</ref>
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
 
 
==منابع==
 
==منابع==
*مجله موعود  بهمن ماه سال 1388 شماره 108
+
*مجله موعود، بهمن ماه سال ۱۳۸۸، شماره ۱۰۸.
* کتاب الغیبه، النعمانی
+
*کتاب الغیبه، النعمانی.
* بحار الانوار، علامه مجلسی
+
*بحارالانوار، علامه مجلسی.
 
 
 
[[رده:علائم ظهور]]
 
[[رده:علائم ظهور]]
 
[[رده:علامات حتمیه ظهور]]
 
[[رده:علامات حتمیه ظهور]]
 
[[رده: مقاله های مهم]]
 
[[رده: مقاله های مهم]]
 
 
{{سنجش کیفی
 
{{سنجش کیفی
 
|سنجش=شده
 
|سنجش=شده

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۱۱

یکی از علایم حتمی ظهور و قیام امام زمان (عجل الله تعالی فرجه)، خروج یمانی است. یمانی از شیعیان است که از صنعای یمن خروج خواهد کرد. بر اساس برخی از روایات، خروج یمانی و سفیانی و خراسانی در یک روز و یک ماه و یکسال خواهد بود.

نام و مشخصات یمانی

یمانی مردی است به نام حسن یا حسین[۱] که از فرزندان زید بن علی[۲] و از شیعیان امیرالمؤمنین علیه السلام است.[۳] و از صنعای یمن خروج خواهد کرد[۴] در برخی از روایات از او با عنوان «نصر»[۵] و «منصور» یاد شده است.

در کتاب «فتن» ابن حماد از رسول خدا صلی الله علیه وآله نقل است که فرمود: «ای اهل یمن، می گویند که منصور از شماست. سوگند به کسی که جانم در دست اوست، پدرش قریشی است و اگر بخواهم که نسب او را تا دورترین جدّش نام ببرم، چنین کنم».[۶] این نامها احتمالا برای توصیف یاری او نسبت به امام زمان علیه السلام بیان شده است.

ویژگی‌های قیام یمانی

در روایات ویژگی های خاصی برای خروج یمانی بیان شده است که عبارتند از:

از نشانه های حتمی ظهور:

یکی از «علایم حتمی ظهور» امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) قیام یمانی است. امام صادق(ع) در بیانی راجع به حتمی بودن علامت قیام یمانی برای ظهور امام عصر(ع) فرمودند: «خَمْسٌ قَبْلَ قِیامِ الْقائِمِ مِنَ الْعَلاماتِ: الصَّیْحَةُ وَالسُّفْیانِیُّ وَالْخَسْفُ بِالْبَیْداءِ وَخُرُوجُ الْیَمانِیّ وَقَتْلُ النَّفْسِ الزَّکِیَّةِ». قبل از قیام قائم(ع) وقوع پنج علامت حتمی است: صیحه آسمانی، سفیانی، فرو رفتن در بیداء، خروج یمانی و کشته شدن نفس زکیه».

همزمانی با خروج سفیانی و خراسانی:

امام رضا(ع) می فرمایند: «خروج سفیانی، یمانی و خراسانی در یک سال، یک ماه و یک روز و ترتیب آنها همچون رشته مهره ها پشت سر هم خواهد بود. سختی از هر سو پدید آید، وای بر کسی که با آنها مخالفت و دشمنی کند».[۷]

هدایت‌بخش ترین پرچم:

امام صادق(ع) می فرمایند: «در میان درفش ها (پرچم ها)، هدایت گرتر از درفش یمانی وجود ندارد، چون درفش حق است و شما را به سوی صاحبتان دعوت می کند ... پس به سوی او بشتابید که درفش او درفش هدایت است. بر هیچ مسلمانی سرپیچی از او جایز نیست و اگر کسی چنین کند، اهل آتش است، زیرا او مردم را به حق دعوت می کند».[۸]

رنگ پرچم یمانی:

در خصوص پرچم نهضت یمانی، از امام صادق(ع) نقل شده است: «یمانی از یمن با پرچم های سفید خروج می کند».[۹]

محل قیام یمانی:

واژه «یمانی» به تنهایی علاوه بر دلالت بر انتساب این شخصیت به یمن، بر آغاز جنبش او از یمن نیز، دلالت می‌کند. لذا همچنان‌که بر اساس متفاهم عرفی قیام خراسانی به معنای قیام شخصی خراسانی از ایران است، قیام یمانی نیز به معنای قیام مردی یمنی از یمن است. به تعبیر دیگر، اطلاق واژه یمانی به شخصیت مورد نظر صرفاً بیان تابعیت او نیست، بلکه محل قیام او نیز هست. بر این اساس، از تمامی روایاتی که بر قیام یمانی دلالت داشتند، می‌توان به شروع قیام یمانی از یمن نیز پی برد. از جمله امام باقر علیه‌السلام در پاسخ این سؤال که قائم، چه زمانی قیام می‌کند، فرمودند: «خروجُ السفیانیِّ من الشامِ والیمانیِّ من الیمن و خسفٌ بالبیداءِ.» ... هنگام خروج سفیانی از شام و خروج یمانی از یمن و فرو رفتن [سپاه سفیانی] در سرزمین بیداء.[۱۰] آن حضرت در حدیث دیگری فرموده‌اند: «... ثم یسیرُ الیهم منصورُ الیمانیُّ من صنعاءَ بجنودِه»؛... سپس منصور یمانی همراه سپاهیانش از صنعا (در یمن) به سوی آنها روانه می‎ شود.[۱۱]

پانویس

  1. شبلنجی؛ نورالابصار، بیروت، بی نا، ۱۹۹۶م، ص ۱۷۲؛ کاظمی، سید مصطفی؛ بشاره الاسلام، نجف، بی نا، ۱۳۸۲ ق، ص ۱۷۵.
  2. بشاره الاسلام، همان، ص۱۸۷.
  3. علامه مجلسى، ملا محمدباقر؛ بحارالأنوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴ هجرى قمرى؛ ج ۵۲؛ ص ۲۷۵.
  4. قزوینی، محمدکاظم؛ الامام المهدی عجل الله تعالی فرجه، بیروت، بی نا، ۱۹۹۵ م، ص ۲۲۷؛ یزدی حائری، علی؛ الزام الناصب فی إثبات الحجة الغائب، بیروت، اعلمی، ۱۹۸۴، چاپ پنجم، ص ۶۷.
  5. کنز العمّال، ص ۱۱، ح ۳۱۴۴۲ به نقل از ابن عساکر.
  6. ابن حمّاد، الفتن، ص ۲۳۷
  7. کتاب الغیبـه، نعمانی، ص۱۷۱؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۳۲؛ إعلام الوری، ص۴۲۹
  8. بشاره الاسلام، ص ۹۳ به نقل از: کتاب الغیبـه نعمانی.
  9. مختصر اثبات الرجعـه، ح ۱۶؛ به نقل از مجله تراثنا، سال ۲، ش ۴، صص ۴۵۴ـ۴۵۵.
  10. شیخ صدوق. کمال‌الدین، ص۳۳۱
  11. این حماد، الفتن، ص ۱۷۴

منابع

  • مجله موعود، بهمن ماه سال ۱۳۸۸، شماره ۱۰۸.
  • کتاب الغیبه، النعمانی.
  • بحارالانوار، علامه مجلسی.