الائمة الإثناعشر (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Ketab66.jpg|بندانگشتی|الائمة الإثناعشر]]
+
[[پرونده:Ketab66.jpg|240px|بندانگشتی]]
'''الائمة الإثناعشر''' تألیف [[ابن طولون، محمد بن علی|محمد بن علی ابن طولون]] کتابی در مورد شرح حال ائمه دوازده گانه شیعه است.  
+
کتاب '''«الشذرات الذهبیة فی تراجم الائمة الاثنى‌عشر عند الامامیة»''' یا '''«الائمة الإثناعشر»''' تألیف [[محمد بن طولون|محمد بن علی ابن طولون]] (م، ۹۵۳ ق)، کتابی در مورد شرح حال [[ائمه اطهار|ائمه دوازده‌گانه]] (علیهم‌السلام) است.  
==نام کامل کتاب==
+
==معرفی کتاب==
نام كتاب چنان كه مؤلف در مقدمه كتاب مى نويسد «الشذرات الذهبية في تراجم الائمة الاثنى‌عشر عند الامامية» است.
+
نام کامل کتاب، چنانکه مؤلف در مقدمه آن مى نویسد، «الشذرات الذهبیة فی تراجم الائمة الاثنى‌عشر عند الامامیة» است.
  
==انگيزه تأليف==
+
انگیزه ابن طولون براى نگارش این اثر، محبت وى به [[اهل البیت|اهل بیت]] علیهم السلام بوده است. این در حالى است که وى در مقدمه کتاب بر [[صحابه]] به ویژه [[خلفای نخستین|خلفاى نخست]] درود مى فرستد. سپس [[شعر]] عالم [[شافعی|شافعى]] مذهب، ابوالفضل یحیى بن سلامه حصکفى (م، ۵۵۱ قکه در موضوع دوازده امام سروده را در پنج صفحه مى آورد. در این شعر ضمن تجلیل و تکریم فراوان از [[ائمه اطهار|ائمه]] علیهم السلام، در برخى ابیات آن بر این تاکید مى‌کند که اظهار ارادت به خاندان [[پیامبر اسلام|پیامبر]] صلی الله علیه وآله، هرگز به معناى پذیرش یا موافقت با معتقدات مذهب [[شیعه|شیعه]] نیست.
انگيزه ابن طولون براى نگارش اين اثر محبت وى به اهل بيت بوده است. اين در حالى است كه وى در مقدمه كتاب بر صحابه به ويژه خلفاى نخست درود مى فرستد. سپس شعر عالم شافعى مذهب، ابوالفضل يحيى بن سلامه حصكفى (م. 551را كه در موضوع دوازده امام سروده را در پنج صفحه مى آورد. در اين شعر ضمن تجليل و تكريم فراوان از ائمه(ع) در برخى ابيات آن بر اين تاكيد مى‌كند كه اظهار ارادت به خاندان پيامبر، هرگز به معناى پذيرش يا موافقت با معتقدات مذهب شيعه نيست.
 
  
==روش تأليف==
+
این کتاب در میان نویسندگان بعدى اعم از شیعه یا [[سنی]] شهرت و رواج چندانى نداشته و مورد مراجعه آنان قرار نگرفته است.
ابن طولون در ارائه اطلاعات براى هر امام ساختار يكسانى را رعايت كرده است. ابتدا توضيحاتى درباره نام، كنيه، زمان ولادت و وفات و كسانى كه از وى روايت كرده‌اند ارائه مى دهد، سپس به فضائل امام می‌پردازد و در پايان فرزندان امام را بر مى شمرد. ابن طولون مى نويسد كه شرح حال ائمه را بر اساس پدر و پسر مرتب كرده و پشت سر هم آورده است. هر چند درباره شيعيان تبريز آن روزگار مى نويسد كه ائمه را بر اساس افضليت مقدم و يا موخر مى كنند. اما اين كه ترتيب ايشان چگونه بوده و كدام امام مقدم بر ديگرى مى شده را ننوشته است. ابن طولون در ادامه سروده خويش درباره ائمه را آورده و در پايان كتاب چندين روايت متصل خويش را كه به ائمه منتهى مى شود را نقل كرده است.  
 
  
==منابع كتاب==
+
==محتوای کتاب==
وى براى تدوين اين كتاب از منابعى همچون [[الطبقات الكبری (دار الكتب العلمية)|طبقات ابن سعد]]، [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]] [[خطيب بغدادى]]، [[تاریخ مدینة دمشق |تاريخ مدينه دمشق]] [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]]، تهذيب الأسماء و اللغات نووي، [[مروج الذهب و معادن الجوهر|مروج الذهب]] مسعودي، معارف ابن قتيبة، ربيع الأبرار زمخشري، كامل [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، تاريخ ميّافارقين ابن الأزرق و كتابهاى ديگر مانند [[صحيح مسلم]]، بخاري و ترمذى بهره برده است.
+
ابن طولون در ارائه اطلاعات براى هر [[امام]] ساختار یکسانى را رعایت کرده است. ابتدا توضیحاتى درباره نام، [[کنیه|کنیه]]، زمان ولادت و وفات و کسانى که از وى روایت کرده‌اند ارائه مى دهد، سپس به فضائل آن امام می‌پردازد و در پایان فرزندان امام را بر مى شمرد.
  
اين كتاب در ميان نويسندگان بعدى اعم از شيعه يا سنى شهرت و رواج چندانى نداشته و مورد مراجعه آنان قرار نگرفته است.  
+
ابن طولون مى نویسد که شرح حال [[ائمه اطهار|ائمه]] را بر اساس پدر و پسر مرتب کرده و پشت سر هم آورده است. هر چند درباره [[شیعه|شیعیان]] [[تبریز|تبریز]] آن روزگار مى نویسد که ائمه را بر اساس افضلیت، مقدم و یا مؤخر مى کنند. اما این که ترتیب ایشان چگونه بوده و کدام امام مقدم بر دیگرى مى شده را ننوشته است. 
  
==مشخصات نشر کتاب==
+
ابن طولون در ادامه، سروده خویش درباره ائمه را آورده و در پایان کتاب، چندین [[حدیث متصل|روایت متصل]] خود را که به ائمه منتهى مى شود نقل کرده است.  
الائمة الاثنی‌عشر، شمس‌الدين محمد بن طولون (م. 953)، تحقيق صلاح‌الدين المنجد، قم، منشورات: الرضى، بى تا.
 
  
== منبع ==
+
==منابع کتاب==
ویکی نور
+
ابن طولون براى تدوین این کتاب از منابعى همچون «[[الطبقات الکبری (کتاب)|طبقات ابن سعد]]»، «[[تاریخ بغداد (کتاب)|تاریخ بغداد]]» [[خطیب بغدادی|خطیب بغدادى]]، «[[تاریخ مدینة دمشق (کتاب)|تاریخ مدینه دمشق]]» [[ابن عساکر|ابن عساکر]]، «[[تهذیب الأسماء و اللغات (کتاب)|تهذیب الأسماء و اللغات]]» نووی، «[[مروج الذهب و معادن الجوهر|مروج الذهب]]» [[مسعودی]]، «معارف» [[ابن قتیبه دینوری|ابن قتیبه]]، «ربیع الأبرار» [[جارالله زمخشری|زمخشری]]، «الکامل» مبرّد، «تاریخ میافارقین» ابن الأزرق و کتابهاى دیگر روایی مانند [[صحیح مسلم]]، [[صحیح بخاری (کتاب)|صحیح بخاری]] و [[سنن ترمذی (کتاب)|سنن ترمذى]] بهره برده است.
  
[[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]]
+
==منابع==
 +
 
 +
* ویکی نور
 +
 
 +
[[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]][[رده:منابع با موضوع اهل البیت علیهم السلام]][[رده:کتاب‌های فضایل اهل البیت (ع)]][[رده:سرگذشت نامه ها]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۱۹

Ketab66.jpg

کتاب «الشذرات الذهبیة فی تراجم الائمة الاثنى‌عشر عند الامامیة» یا «الائمة الإثناعشر» تألیف محمد بن علی ابن طولون (م، ۹۵۳ ق)، کتابی در مورد شرح حال ائمه دوازده‌گانه (علیهم‌السلام) است.

معرفی کتاب

نام کامل کتاب، چنانکه مؤلف در مقدمه آن مى نویسد، «الشذرات الذهبیة فی تراجم الائمة الاثنى‌عشر عند الامامیة» است.

انگیزه ابن طولون براى نگارش این اثر، محبت وى به اهل بیت علیهم السلام بوده است. این در حالى است که وى در مقدمه کتاب بر صحابه به ویژه خلفاى نخست درود مى فرستد. سپس شعر عالم شافعى مذهب، ابوالفضل یحیى بن سلامه حصکفى (م، ۵۵۱ ق)، که در موضوع دوازده امام سروده را در پنج صفحه مى آورد. در این شعر ضمن تجلیل و تکریم فراوان از ائمه علیهم السلام، در برخى ابیات آن بر این تاکید مى‌کند که اظهار ارادت به خاندان پیامبر صلی الله علیه وآله، هرگز به معناى پذیرش یا موافقت با معتقدات مذهب شیعه نیست.

این کتاب در میان نویسندگان بعدى اعم از شیعه یا سنی شهرت و رواج چندانى نداشته و مورد مراجعه آنان قرار نگرفته است.

محتوای کتاب

ابن طولون در ارائه اطلاعات براى هر امام ساختار یکسانى را رعایت کرده است. ابتدا توضیحاتى درباره نام، کنیه، زمان ولادت و وفات و کسانى که از وى روایت کرده‌اند ارائه مى دهد، سپس به فضائل آن امام می‌پردازد و در پایان فرزندان امام را بر مى شمرد.

ابن طولون مى نویسد که شرح حال ائمه را بر اساس پدر و پسر مرتب کرده و پشت سر هم آورده است. هر چند درباره شیعیان تبریز آن روزگار مى نویسد که ائمه را بر اساس افضلیت، مقدم و یا مؤخر مى کنند. اما این که ترتیب ایشان چگونه بوده و کدام امام مقدم بر دیگرى مى شده را ننوشته است.

ابن طولون در ادامه، سروده خویش درباره ائمه را آورده و در پایان کتاب، چندین روایت متصل خود را که به ائمه منتهى مى شود نقل کرده است.

منابع کتاب

ابن طولون براى تدوین این کتاب از منابعى همچون «طبقات ابن سعد»، «تاریخ بغداد» خطیب بغدادى، «تاریخ مدینه دمشق» ابن عساکر، «تهذیب الأسماء و اللغات» نووی، «مروج الذهب» مسعودی، «معارف» ابن قتیبه، «ربیع الأبرار» زمخشری، «الکامل» مبرّد، «تاریخ میافارقین» ابن الأزرق و کتابهاى دیگر روایی مانند صحیح مسلم، صحیح بخاری و سنن ترمذى بهره برده است.

منابع

  • ویکی نور