الذریة الطاهرة (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۲ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Ketab88.jpg|بندانگشتی|الذرية الطاهرة]]
+
'''«الذُرّیة الطاهرة النبویة»'''، تألیف ابوبِشر محمد بن احمد دولابى (م، ٣١٠ ق) از علماى [[اهل سنت]] در قرن چهارم هجری، کتابی است در موضوع شرح زندگى و نسب [[خدیجه کبری|حضرت خدیجه]] همسر [[پیامبر اسلام|پیامبر]] (صلی الله علیه وآله) و فرزندان آن حضرت از جمله [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه]]، [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]] و [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] (علیهم‌السلام) و [[مسند|مسانید]] روایی ایشان.
 +
{{مشخصات کتاب
  
== معرفى اجمالى ==
+
|عنوان=
'''الذرية الطاهرة'''، به زبان عربى، تأليف يكى از علماى قرن چهارم به نام [[دولابی، محمد بن احمد|ابوبشر دولابى]] و در موضوع اهل بيت پيامبر(ص) است.
 
  
== ساختار ==
+
|تصویر=[[پرونده:Ketab88.jpg|240px|وسط]]
  
 +
|نویسنده=محمد بن احمد دولابى
  
كتاب، به شيوه حديثى نوشته شده و بر اساس شمارش مصحح، تعداد 229 حديث با سلسله اسناد در آن ذكر شده است.
+
|موضوع=زندگینامه اهل بیت
  
== گزارش محتوا ==
+
|زبان=عربی
  
 +
|تعداد جلد=۱
  
كليات مطالبى كه [[دولابی، محمد بن احمد|دولابى]] در اين كتاب، به آنها پرداخته، عبارت است از: شرح زندگى حضرت خديجه (اصل و نسب او، ازدواج‌هاى او، فرزندانش و...)، شرح زندگى حضرت فاطمه(س)(ازدواج او، فرزندانش و...)، درباره حسنين(ع) و مسند آنها، فضايل اهل بيت(ع) و...
+
|عنوان افزوده1=تحقیق
  
چنان‌كه پيداست مؤلف چينش تاريخى روايات خود را رعايت كرده و به ترتيب وقوع حوادث به آنها پرداخته است، هر چند ذيل نام حسنين(ع) و بيان روايات مسند آنها، فاصله‌اى ميان احاديث اهل بيت ايجاد شده است.
+
|افزوده1=سعد المبارک الحسن
  
با وجود قدمت و اهميتى كه اين كتاب دارد و با آنكه مؤلف از اهل سنت است و على القاعده اخبار فضائل اهل بيت كه توسط او نقل شده، بايد در كتب شيعيان رواج داشته باشد، ليكن كتاب، چندان مشهور نيست و مؤلفان بعدى نيز به اندازه كافى از آن نقل نكرده‌اند.
+
|عنوان افزوده2=
  
سيد [[حسینی جلالی، محمدجواد|محمد جواد حسينى جلالى]]، با احياء و تحقيق اين اثر، يكى از عوامل عدم شهرت كتاب را اختلافات فرقه‌اى و وجود كتاب در شام دانسته است. محقق كتاب، در مقدمه نسبتاً مفصلى، علاوه بر معرفى كتاب و مؤلف آن، اسناد و راويان وى را آورده است. وى، هم‌چنين در پاورقى‌ها، به ديگر منابعى كه احاديث اين كتاب در آنها يافت مى‌شود، اشاره كرده است.
+
|افزوده2=
  
== منبع ==
+
|لینک=
ویکی نور
+
}}
 +
==مؤلف==
 +
ابوبِشر محمد بن أحمد بن حماد بن سعید بن مسلم انصاری دولابی رازی (٢٢٤-٣١٠ ق) محدث و مورخ [[اهل سنت]] در قرن چهارم هجری است.
 +
 
 +
وی به [[مصر]] و [[شام]] سفر کرده و مدتی طولانی در طلب [[حدیث]] بوده است. دولابی را آگاه به علم حدیث و [[تاریخ]] دانسته اند هرچند برخی رجالیون اهل سنت او را تضعیف کرده اند.
 +
 
 +
دولابی کتب مفیدی در تاریخ و موالید و وفیات علمای اسلامی تألیف نمود. «الذریة الطاهرة النبویة» و «الکنى و الأسماء»، از جمله تألیفات اوست.
 +
 
 +
==محتوای کتاب==
 +
کتاب «الذریة الطاهرة النبویة»، به شیوه حدیثى نوشته شده و بر اساس شمارش مصحح، تعداد ۲۲۹ [[حدیث]] با سلسله [[سند حدیث|اسناد]] در آن ذکر شده است. کلیات مطالبى که دولابى در این کتاب به آنها پرداخته، عبارت است از: شرح زندگى [[خدیجه کبری|حضرت خدیجه]] (اصل و نسب او، ازدواج‌هاى او، فرزندانش و...)، شرح زندگى [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه]](س) (ازدواج او، فرزندانش و...)، درباره [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]](ع) و [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]](ع) و [[مسند]] آنها، فضایل [[اهل بیت]](ع) و... .
 +
 
 +
مؤلف چینش تاریخى روایات خود را رعایت کرده و به ترتیب وقوع حوادث به آنها پرداخته است، هر چند ذیل نام حسنین(ع) و بیان روایات مسند آنها، فاصله‌اى میان احادیث [[اهل بیت]] ایجاد شده است.
 +
 
 +
فهرست برخی موضوعات و ابواب کتاب به این ترتیب است:
 +
 
 +
*-معرفة نسب [[خدیجه کبری|خدیجة بنت خویلد]]
 +
*-تزویج خدیجة قبل تزویج النبی صلى الله علیه وسلم
 +
*-استئجار خدیجة النبی صلى الله علیه وسلم لیخرج لها فی تجارة
 +
*-تزویج [[پیامبر اسلام|رسول الله]] صلى الله علیه وسلم خدیجة رضی الله عنها
 +
*-ذکر إسلام خدیجة رضی الله عنها
 +
*-وفاة خدیجة رضی الله عنها
 +
*-ذکر أولاد رسول الله صلى الله علیه وسلم من خدیجة رضی الله عنها
 +
*-زینب رضی الله عنها
 +
*-رقیة رضی الله عنها
 +
*-أم کلثوم رضی الله عنها
 +
*-[[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمة]] رضوان الله علیها
 +
*-تزویج [[امام علی علیه السلام|علی]] فاطمة رضی الله عنهما
 +
*-مولد [[امام حسن علیه السلام|الحسن]] و [[امام حسین علیه السلام|الحسین]] رحمهما الله
 +
*-ومن مسند الحسن بن علی بن أبی طالب رضی الله عنه
 +
*-[[حسن مثنی|الحسن بن الحسن]] عن أبیه الحسن رضی الله عنهم
 +
*-[[اصبغ بن نباته|الأصبغ بن نباتة]] عن الحسن رضی الله عنه
 +
*-مولد الحسین بن علی بن أبی طالب رضوان الله علیه
 +
*-مسند الحسین بن علی رضی الله عنه
 +
*-[[امام سجاد علیه السلام|علی بن الحسین]] عن أبیه رضی الله عنهما
 +
*-[[فاطمه دختر امام حسین علیه السلام|فاطمة بنت حسین]] بن علی عن أبیها حسین بن علی رضی الله عنهم
 +
*-مسند حدیث فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-الحسین بن علی عن أمه فاطمة رضی الله عنهم
 +
*-[[ابوهریره|أبوهریرة]] عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-حسن بن حسن بن علی بن أبی طالب عن جدته فاطمة بنت رسول الله
 +
*-[[عایشه|عائشة]] أم المؤمنین عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-[[ام سلمه|أم سلمة]] عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-[[اسماء بنت عمیس|أسماء بنت عمیس]] عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-فاطمة بنت حسین بن علی بن أبی طالب عن جدتها فاطمة
 +
*-وفاة فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-ذکر [[ام کلثوم دختر علی بن ابی طالب|أم کلثوم]] بنت فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-ذکر [[حضرت زینب سلام الله علیها|زینب]] بنت فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
 
 +
==منابع==
 +
 
 +
* "الذریة الطاهرة"، ویکی نور.
 +
* کتاب الذریة الطاهرة للدولابی، المکتبة الشاملة.
 +
* کتابشناسی توصیفی اهل بیت(ع)، مجمع جهانی اهل بیت، ص ۱۸۲.
 +
[[رده:منابع با موضوع اهل البیت علیهم السلام]]
 
[[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]]
 
[[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۱

«الذُرّیة الطاهرة النبویة»، تألیف ابوبِشر محمد بن احمد دولابى (م، ٣١٠ ق) از علماى اهل سنت در قرن چهارم هجری، کتابی است در موضوع شرح زندگى و نسب حضرت خدیجه همسر پیامبر (صلی الله علیه وآله) و فرزندان آن حضرت از جمله حضرت فاطمه، امام حسن و امام حسین (علیهم‌السلام) و مسانید روایی ایشان.

Ketab88.jpg
نویسنده محمد بن احمد دولابى
موضوع زندگینامه اهل بیت
زبان عربی
تعداد جلد ۱
تحقیق سعد المبارک الحسن

مؤلف

ابوبِشر محمد بن أحمد بن حماد بن سعید بن مسلم انصاری دولابی رازی (٢٢٤-٣١٠ ق) محدث و مورخ اهل سنت در قرن چهارم هجری است.

وی به مصر و شام سفر کرده و مدتی طولانی در طلب حدیث بوده است. دولابی را آگاه به علم حدیث و تاریخ دانسته اند هرچند برخی رجالیون اهل سنت او را تضعیف کرده اند.

دولابی کتب مفیدی در تاریخ و موالید و وفیات علمای اسلامی تألیف نمود. «الذریة الطاهرة النبویة» و «الکنى و الأسماء»، از جمله تألیفات اوست.

محتوای کتاب

کتاب «الذریة الطاهرة النبویة»، به شیوه حدیثى نوشته شده و بر اساس شمارش مصحح، تعداد ۲۲۹ حدیث با سلسله اسناد در آن ذکر شده است. کلیات مطالبى که دولابى در این کتاب به آنها پرداخته، عبارت است از: شرح زندگى حضرت خدیجه (اصل و نسب او، ازدواج‌هاى او، فرزندانش و...)، شرح زندگى حضرت فاطمه(س) (ازدواج او، فرزندانش و...)، درباره امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و مسند آنها، فضایل اهل بیت(ع) و... .

مؤلف چینش تاریخى روایات خود را رعایت کرده و به ترتیب وقوع حوادث به آنها پرداخته است، هر چند ذیل نام حسنین(ع) و بیان روایات مسند آنها، فاصله‌اى میان احادیث اهل بیت ایجاد شده است.

فهرست برخی موضوعات و ابواب کتاب به این ترتیب است:

  • -معرفة نسب خدیجة بنت خویلد
  • -تزویج خدیجة قبل تزویج النبی صلى الله علیه وسلم
  • -استئجار خدیجة النبی صلى الله علیه وسلم لیخرج لها فی تجارة
  • -تزویج رسول الله صلى الله علیه وسلم خدیجة رضی الله عنها
  • -ذکر إسلام خدیجة رضی الله عنها
  • -وفاة خدیجة رضی الله عنها
  • -ذکر أولاد رسول الله صلى الله علیه وسلم من خدیجة رضی الله عنها
  • -زینب رضی الله عنها
  • -رقیة رضی الله عنها
  • -أم کلثوم رضی الله عنها
  • -فاطمة رضوان الله علیها
  • -تزویج علی فاطمة رضی الله عنهما
  • -مولد الحسن و الحسین رحمهما الله
  • -ومن مسند الحسن بن علی بن أبی طالب رضی الله عنه
  • -الحسن بن الحسن عن أبیه الحسن رضی الله عنهم
  • -الأصبغ بن نباتة عن الحسن رضی الله عنه
  • -مولد الحسین بن علی بن أبی طالب رضوان الله علیه
  • -مسند الحسین بن علی رضی الله عنه
  • -علی بن الحسین عن أبیه رضی الله عنهما
  • -فاطمة بنت حسین بن علی عن أبیها حسین بن علی رضی الله عنهم
  • -مسند حدیث فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -الحسین بن علی عن أمه فاطمة رضی الله عنهم
  • -أبوهریرة عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -حسن بن حسن بن علی بن أبی طالب عن جدته فاطمة بنت رسول الله
  • -عائشة أم المؤمنین عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -أم سلمة عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -أسماء بنت عمیس عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -فاطمة بنت حسین بن علی بن أبی طالب عن جدتها فاطمة
  • -وفاة فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -ذکر أم کلثوم بنت فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -ذکر زینب بنت فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم

منابع

  • "الذریة الطاهرة"، ویکی نور.
  • کتاب الذریة الطاهرة للدولابی، المکتبة الشاملة.
  • کتابشناسی توصیفی اهل بیت(ع)، مجمع جهانی اهل بیت، ص ۱۸۲.