آیه 1 سوره انعام: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{قرآن در قاب|بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّ...» ایجاد کرد)
 
(تفسیر آیه)
سطر ۶۲: سطر ۶۲:
  
 
{{ نمایش فشرده تفسیر|
 
{{ نمایش فشرده تفسیر|
 +
سيماى سوره ى انعام
 +
 +
اين سوره، يكصد و شصت و پنج آيه دارد و همه ى آيات آن يكجا در مكّه و با تشريفات خاصّى نازل شده است. جبرئيل، اين سوره را با بدرقه ى هفتاد هزار فرشته بر پيامبر خدا صلى الله عليه و آله نازل كرد.
 +
 +
پيام اصلى آيات اين سوره، مبارزه با شرك و دعوت به توحيد است. از آنجا كه مشركان جزيرة العرب به اعتقاد خود، بعضى چهارپايان را حلال و بعضى را حرام مى دانستند، قرآن در مقام مبارزه با اين گونه خرافات و باورهاى غلط، از آيه ى 136 اين سوره به بعد، احكامى را در مورد چهارپايان بيان مى دارد كه بدين جهت اين سوره، «انعام» نام گرفته است.
 +
 +
رواياتى درباره ى فضيلت اين سوره و نيز برآورده شدن حاجت به واسطه ى تلاوت اين سوره آمده است. از جمله از امام صادق عليه السلام نقل شده كه هر كس چهار ركعت نماز (با دو سلام) بخواند، آنگاه اين سوره و سپس دعايى را قرائت كند، حاجاتش برآورده مى شود. «1»
 +
 +
تفسير نور، ج 2، ص: 408
 +
 +
در هيچ سوره اى به اندازه ى اين سوره، كلمه ى «قل» نيامده است. تكرار 44 بار اين خطاب به پيامبر، شايد به خاطر آن است كه در اين سوره، عقائد باطل و انحراف ها و توقّعات بى جاى مشركان بيان شده و لازم است قاطعيّت در كار باشد. اين مطلب بيانگر آن است كه پيامبر صلى الله عليه و آله مأمور است متن وحى را بى كم و كاست بگويد.
 +
 +
(1). تفسير اطيب البيان.
 +
 +
تفسير نور، ج 2، ص: 409
 +
 +
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
 +
 +
به نام خداوند بخشنده ى مهربان
 +
 +
 
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ «1»
 
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ «1»
  
سطر ۹۹: سطر ۱۲۰:
  
 
{{نمایش فشرده تفسیر|
 
{{نمایش فشرده تفسیر|
 
  
 
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌
 
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌

نسخهٔ ‏۸ مهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۰۹:۴۸

مشاهده آیه در سوره

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَجَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَالنُّورَ ۖ ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ

مشاهده آیه در سوره


<<1 آیه 1 سوره انعام 2>>
سوره : سوره انعام (6)
جزء : 7
نزول : مکه

ترجمه های فارسی

ستایش خدای راست که آسمانها و زمین را آفرید و تاریکی‌ها و روشنایی را مقرّر داشت (و با آنکه نظم آسمان و زمین دلیل یکتایی اوست) باز کافران به پروردگار خود شرک می‌آورند.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

All praise belongs to Allah who created the heavens and the earth and made the darkness and the light. Yet the faithless equate [others] with their Lord.

معانی کلمات آیه

«جَعَلَ»: ایجاد کرده است. پدید آورده است (نگا: نحل / ، و فرقان / ). «یَعْدِلُونَ»: برابر قرار می‌دهند. یعنی کافران بتان را در پرستش و درخواست حاجت از آنها با خدا همتا و همبر می‌کنند.

نزول

محل نزول:

این آیه در مکه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. [۱]

شأن نزول:[۲]

امام حسن عسکری علیه‌السلام از امام على مرتضى علیه‌السلام نقل فرماید كه فرمود: خداوند این آیة را بر رد سه طایفه نازل فرمود، «الْحَمْدُلِلَّهِ الَّذِی خَلَقَ السَّماواتِ وَالْأَرْضَ» را جهت رد بر طایفه طبیعیون یا دهریون نازل كرد كه معتقدند تمامى اشیاء و موجودات به خودى خود به وجود آمده و همیشه بوده و هستند.

و «جَعَلَ الظُّلُماتِ وَالنُّورَ» را براى رد بر ثنویه نازل نمود كه معتقدند روشنائى و تاریكى دو مدبر در امور مى باشند و «ثُمَّ الَّذِینَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ» درباره رد بر مشركین عرب است كه معتقد بودند كه بت هائى را كه مى پرستند، خدایان آن‌ها مى باشد سپس سوره قل هو اللّه احد را جهت رد كسانى كه براى خداوند شریكانى قائل بودند نازل فرمود.[۳]

مقاتل گوید: سبب نزول آیه این بود كه مشركین با رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم در مقام مجادله برآمدند و گفتند: خداى تو كیست، پیامبر گفت: خدائى است كه آسمان‌ها و زمین را خلق نمود، مشركین جواب او را تكذیب نموده و منكر شدند.[۴]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


سيماى سوره ى انعام

اين سوره، يكصد و شصت و پنج آيه دارد و همه ى آيات آن يكجا در مكّه و با تشريفات خاصّى نازل شده است. جبرئيل، اين سوره را با بدرقه ى هفتاد هزار فرشته بر پيامبر خدا صلى الله عليه و آله نازل كرد.

پيام اصلى آيات اين سوره، مبارزه با شرك و دعوت به توحيد است. از آنجا كه مشركان جزيرة العرب به اعتقاد خود، بعضى چهارپايان را حلال و بعضى را حرام مى دانستند، قرآن در مقام مبارزه با اين گونه خرافات و باورهاى غلط، از آيه ى 136 اين سوره به بعد، احكامى را در مورد چهارپايان بيان مى دارد كه بدين جهت اين سوره، «انعام» نام گرفته است.

رواياتى درباره ى فضيلت اين سوره و نيز برآورده شدن حاجت به واسطه ى تلاوت اين سوره آمده است. از جمله از امام صادق عليه السلام نقل شده كه هر كس چهار ركعت نماز (با دو سلام) بخواند، آنگاه اين سوره و سپس دعايى را قرائت كند، حاجاتش برآورده مى شود. «1»

تفسير نور، ج 2، ص: 408

در هيچ سوره اى به اندازه ى اين سوره، كلمه ى «قل» نيامده است. تكرار 44 بار اين خطاب به پيامبر، شايد به خاطر آن است كه در اين سوره، عقائد باطل و انحراف ها و توقّعات بى جاى مشركان بيان شده و لازم است قاطعيّت در كار باشد. اين مطلب بيانگر آن است كه پيامبر صلى الله عليه و آله مأمور است متن وحى را بى كم و كاست بگويد.

(1). تفسير اطيب البيان.

تفسير نور، ج 2، ص: 409

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ

به نام خداوند بخشنده ى مهربان


الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ «1»

ستايش مخصوص خداوندى است كه آسمان‌ها و زمين را آفريد و تاريكى‌ها و روشنى را قرار داد، امّا كافران (ديگران را) با پروردگارشان برابر و همتا مى‌گيرند.

نکته ها

در تمام قرآن، واژه‌ى «نور» مفرد و واژه‌ى «ظلمات» به صورت جمع آمده است. اصولًا حقّ، يكى است و راههاى باطل بسيار. آرى؛ نور، نشانه‌ى وحدت و ظلمات، نشانه‌ى پراكندگى است. «يَعْدِلُونَ» از «عدل»، به معناى همتاست.

اوّلين آيه‌ى اين سوره، به «آفرينش نظام هستى»، دومين آيه به «آفرينش انسان» و سومين آيه به نظارت بر «اعمال و رفتار انسان» اشاره دارد.

به فرموده‌ى حضرت على عليه السلام: اين آيه، پاسخ به سه گروه از منحرفان است:

الف: «مادّيون» كه منكر آفرينش الهى و حدوث خلقتند. خَلَقَ السَّماواتِ‌ ...

ب: «دوگانه پرستان» كه براى نور و ظلمت دو مبدأ قائلند. «جَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ» «1»

«1». «اوِستا» ى فعلى، اهريمن را خداى ظلمات و اهورا مزدا را خداى نور دانسته و ميان آن دو تضادّ قائل است. تفسير الكاشف.

جلد 2 - صفحه 410

ج: «مشركان» كه براى خداوند، شريك وشبيه قائلند. «ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ» «1»

امام موسى‌بن جعفر عليهما السلام درباره‌ى ... بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ‌ فرمودند: يعنى، كافران، ظلمات و نور و جور و عدل را يكسان مى‌شمارند. «2»

پیام ها

1- خداوند هم از عدم به وجود آورده است، هم در موجودها، كيفيّات جديد و نوآورى‌هايى قرار مى‌دهد. (آفرينش ابتدائى‌ «خَلَقَ» آفرينش تَبَعى‌ «جَعَلَ»)

2- شريك دانستن براى خدا، نوعى انكار خدا وكفر به اوست. «الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ»

پانویس

  1. پرش به بالا طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌4، ص 421.
  2. پرش به بالا محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 324.
  3. پرش به بالا البرهان فی تفسیر القرآن.
  4. پرش به بالا تفسیر روض الجنان یا روح الجنان.

منابع