علیم (اسم الله): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای جدید حاوی '{{مدخل دائرة المعارف|فرهنگ قرآن}} {{الگو:نیازمند ویرایش فنی}} عليم، از مشتقّات ...' ایجاد کرد)
 
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ قرآن]]}}
 
{{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ قرآن]]}}
  
−
{{الگو:نیازمند ویرایش فنی}}
+
عليم، از مشتقّات «علم» و از اسما و صفات خداوند است.<ref>الاسماء والصّفات، بيهقى، ج1، ص196.</ref>
  
−
عليم، از مشتقّات «علم» و از اسما و صفات خداوند است. <ref> الاسماء و الصّفات، بيهقى، ج 1، ص 196. </ref>
+
علم از لوازم حيات است و حيات، صفت ذاتى اولى خداوند متعال است. علم او مثل ساير صفات ذات او، هميشه و لايزال در فعليّت تامّه واجب و ثابت است. براى ذات و صفات او نهايت و حدّ و غايتى نيست، ازلى و ابدى و به هر چيزى محيط است؛ يعنى حقيقت علم او به معناى شهود، حضور و احاطه او بر هر چيز است. عليم، صفت مشبهه علم است و در موردى بكار مى رود كه به ثبوت صفت علم اشاره داشته باشد.  
−
علم از لوازم حيات است، و حيات، صفت ذاتى اوّلى خداوند متعال است. علم او مثل ساير صفات ذات او، هميشه و لايزال در فعليّت تامّه واجب و ثابت است. براى ذات و صفات او نهايت و حدّ و غايتى نيست، ازلى و ابدى و به هر چيزى محيط است؛ يعنى حقيقت علم او به معناى شهود، حضور و احاطه او بر هر چيز است. عليم، صفت مشبّهه علم است و در موردى به كار مى رود كه به ثبوت صفت علم اشاره داشته باشد.  
 
  
−
اين واژه در قرآن در 162 بار در قرآن به كار رفته و اكثر كاربرد آن در مورد تثبيت صفت علم است و در كنار اسمى ديگر به كار رفته است كه با معناى آن مناسبت دارد، مثل سميع و حكيم و خبير و... آمده است. <ref> التحقيق، ج 8 ، ص 209 - 210، «علم». </ref> همچنين صفات ديگرى چون اَعْلَمْ، عالِم، عالِم الغيب و الشهادة و علاّم الغيوب مورد بررسى قرار گرفته است.
+
اين واژه در [[قرآن]] در 162 بار در قرآن بكار رفته و اكثر كاربرد آن در مورد تثبيت صفت علم است و در كنار اسمى ديگر به كار رفته است كه با معناى آن مناسبت دارد، مثل سميع و حكيم و خبير و... آمده است.<ref>التحقيق، ج8، ص 209-210، «علم».</ref> همچنين صفات ديگرى چون اَعْلَمْ، عالِم، عالِم الغيب والشهادة و علاّم الغيوب مورد بررسى قرار گرفته است.
−
+
 
−
و نيز : بقره (2) 29 و 32 و95 و 115 و 127 و 137 و 158 و 181 و 215 و 224 و 227 و 231 و 244 و 246 و 247 و 256 و 261 و 268 و 273 و 282 و 283 ؛ آل عمران (3) 34 و 35 و 36 و 73 و 92 و 115 و 119 و 121 و 154 و 167 ؛نساء (4) 11 و 12 و 17و 24 و 25 و 26 و32 و 35 و 39 و 45 و 70 و 92 و 104 و 111 و 127 و 147 و 148 و 170 و 176 ؛ مائده (5) 7 و 54 و 61 و 76 و 97 و 109 و 116 ؛ انعام (6) 13 و 53 و 58 و 73 و 83 و 96 و 101 و 115 و 117 و 118 و 119 و 124 و 128 و 139 ؛ اعراف (7) 109 و 112 و 200 ؛ انفال (8) 17 و 42 و 43 و 53 و 61 و 71 و 75 ؛ توبه (9) 15 و 25 و 44 و 47 و 60 و 78 و 93 و 94 و 96 و 97 و 98 و 105 و 110 ؛ يونس (10) 36 و 40 و 65 و 79 ؛ هود (11) 5 و 31 ؛ يوسف (12) 6 و 19 و 34 و 50 و 55 و 71 و 76 و 83 و 100 ؛ رعد (13) 9 ؛ حجر (15) 25 و 53 و 86 ؛ نحل (16) 28 و 70 و 101 و 125 ؛ اسراء (17) 25 و 47 و 54 و 55 ؛ كهف (18) 19 و 21 و 22 و 26 ؛ مريم (19) 70 ؛ طه (20) 104 ؛ انبياء (21) 4 ؛ حج (22) 52 و 59 و 68 ؛ مؤمنون (23) 51 و 92 و 96 ؛ نور (24) 18 و 21 و 28 و 32 و 35 و 41 و 58 و 59 و 60 و 64 ؛ شعراء (26) 34 و 37 و 188 و 220 ؛ نمل (27) 6 و 78 ؛ قصص (28) 37 و 56 و 85 ؛ عنكبوت (29) 5 و 10 و 32 و 60 و 62 ؛ روم (30) 54 ؛ لقمان (31) 23 و 34 ؛ سجده (32) 6 ؛ احزاب (33) 1 و 40 و 51 و 54 ؛ سبأ (34) 3 و 26 و 48 ؛ فاطر (35) 8 و 38 و 44 ؛ يس (36) 38 و 79 و 81 ؛ زمر (39) 7 و 46 و 70 ؛ غافر (40) 2 ؛ فصلت (41) 12 و 36 ؛ شورى (42) 12 و 24 و 50 ؛ زخرف (43) 9 و 84 ؛ دخان (44) 6 ؛ احقاف (46) 8 ؛ فتح (48) 4 و 26 ؛ حجرات (49) 1 و 8 و 13 و 16 ؛ ق (50) 45 ؛ ذاريات (51) 28 و 30 ؛ نجم (53) 30 و 32 ؛ حديد (57) 3 و 6 ؛ مجادله (58) 7؛ حشر (59) 22 ؛ ممتحنه (60) 1 و 10 ؛ جمعه (62) 7 و 8 ؛ تغابن (64) 4 و 11 و 18 ؛ تحريم (66) 2 و 3 ؛ ملك (67) 13 ؛ قلم (68) 7 ؛ جن (72) 26 ؛ انسان (76) 30 ؛ انشقاق (84) 23
+
و نيز:
 +
 
 +
{| class="wikitable" style="margin: 3em auto 1em auto"
 +
! شماره || نام سوره || آیات
 +
|-
 +
|1||[[سوره بقره]](2)||آیات 29 و 32 و95 و 115 و 127 و 137 و 158 و 181 و 215 و 224 و 227 و 231 و 244 و 246 و 247 و 256 و 261 و 268 و 273 و 282 و 283.
 +
|-
 +
|2||[[سوره آل عمران]](3)||آیات 34 و 35 و 36 و 73 و 92 و 115 و 119 و 121 و 154 و 167.
 +
|-
 +
|3||[[سوره نساء]](4)||آیات 11 و 12 و 17و 24 و 25 و 26 و32 و 35 و 39 و 45 و 70 و 92 و 104 و 111 و 127 و 147 و 148 و 170 و 176.
 +
|-
 +
|4||[[سوره مائده]](5)||آیات 7 و 54 و 61 و 76 و 97 و 109 و 116.
 +
|-
 +
|5||[[سوره انعام]](6)||آیات 13 و 53 و 58 و 73 و 83 و 96 و 101 و 115 و 117 و 118 و 119 و 124 و 128 و 139.
 +
|-
 +
|6||[سوره اعراف]](7)|| آیات 109 و 112 و 200.
 +
|-
 +
|7||[[سوره انفال]](8)||آیات 17 و 42 و 43 و 53 و 61 و 71 و 75.
 +
|-
 +
|8||[[سوره توبه]](9)||آیات 15 و 25 و 44 و 47 و 60 و 78 و 93 و 94 و 96 و 97 و 98 و 105 و 110.
 +
|-
 +
|9||[[سوره يونس]](10)|| آیات 36 و 40 و 65 و 79.
 +
|-
 +
|10||[[سوره هود]](11)|| آیات 5 و 31.
 +
|-
 +
|11||[[سوره یوسف]](12)||آیات  6 و 19 و 34 و 50 و 55 و 71 و 76 و 83 و 100.
 +
|-
 +
|12||[[سوره رعد]](13)|| آیه 9.
 +
|-
 +
|13||[[سوره حجر]](15)||آیات 25 و 53 و 86.
 +
|-
 +
|14||[[سوره نحل]](16)||آیات 28 و 70 و 101 و 125.
 +
|-
 +
|15||[[سوره اسراء]](17)||آیات 25 و 47 و 54 و 55.
 +
|-
 +
|16||[[سوره کهف]](18)||آیات 19 و 21 و 22 و 26.
 +
|-
 +
|17||[[سوره مریم]](19)||آیه 70.
 +
|-
 +
|18||[[سوره طه]](20)||آیه 104.
 +
|-
 +
|19||[[سوره انبیاء]](21)||آیه 4.
 +
|-
 +
|20||[[سوره حج]](22)||آیات 52 و 59 و 68.
 +
|-
 +
|21||[[سوره مومنون]](23)||آیات 51 و 92 و 96.
 +
|-
 +
|22||[[سوره نور]](24)||آیات 18 و 21 و 28 و 32 و 35 و 41 و 58 و 59 و 60 و 64.
 +
|-
 +
|23||[[سوره شعراء]](26)||آیات 34 و 37 و 188 و 220.
 +
|-
 +
|16||[[سوره نمل]](27)||آیات 6 و 78.
 +
|-
 +
|17||[[سوره قصص]](28)||آیات 37 و 56 و 85.
 +
|-
 +
|18||[[سوره عنکبوت]](29)||آیات 5 و 10 و 32 و 60 و 62.
 +
|-
 +
|19||[[سوره روم]](30)||آیه 54.
 +
|-
 +
|20||[[سوره لقمان]](31)||آیات 23 و 34.
 +
|-
 +
|21||[[سوره سجده]](32)||آیه 6.
 +
|-
 +
|22||[[سوره احزاب]](33)||آیات 1 و 40 و 51 و 54.
 +
|-
 +
|23||[[سوره سبا]](34)||آیات 3 و 26 و 48.
 +
|-
 +
|24||[[سوره فاطر]](35)||آیات 8 و 38 و 44.
 +
|-
 +
|25||[[سوره یس]](36)||آیات 38 و 79 و 81.
 +
|-
 +
|26||[[سوره زمر]](39)||آیات 7 و 46 و 70.
 +
|-
 +
|27||[[سوره غافر]](40)||آیه 2.
 +
|-
 +
|28||[[سوره فصلت]](41)||آیات 12 و 36.
 +
|-
 +
|29||[[سوره شوری]](42)||آیات 12 و 24 و 50.
 +
|-
 +
|30||[[سوره زخرف]](43)||آیات 9 و 84.
 +
|-
 +
|31||[[سوره دخان]](44)||آیه 6.
 +
|-
 +
|32||[[سوره احقاف]](46)||آیه 8.
 +
|-
 +
|33||[[سوره فتح]](48)||آیات 4 و 26.
 +
|-
 +
|34||[[سوره حجرات]](49)||آیات 1 و 8 و 13 و 16.
 +
|-
 +
|35||[[سوره ق]](50)||آیه 45.
 +
|-
 +
|36||[[سوره ذاریات]](51)||آیات 28 و 30.
 +
|-
 +
|37||[[سوره نجم]](53)||آیات 30 و 32.
 +
|-
 +
|38||[[سوره حدید]](57)||آیات 3 و 6.
 +
|-
 +
|39||[[سوره مجادله]](58)||آیه 7.
 +
|-
 +
|40||[[سوره حشر]](59)||آیه 22.
 +
|-
 +
|41||[[سوره ممتحنه]](60)||آیات 1 و 10.
 +
|-
 +
|42||[[سوره جمعه]](62)||آیات 7 و 8.
 +
|-
 +
|43||[[سوره تغابن]](64)||آیات 4 و 11 و 18.
 +
|-
 +
|44||[[سوره تحریم]](66)||آیات 2 و 3.
 +
|-
 +
|45||[[سوره ملک]](67)||آیه 13.
 +
|-
 +
|46||[[سوره قلم]](68)||آیه 7.
 +
|-
 +
|47||[[سوره جن]](72)||آیه 26.
 +
|-
 +
|48||[[سوره انسان]](76)||آیه 30.
 +
|-
 +
|49||[[سوره انشقاق]](84)||آیه 23.
 +
|}
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
−
 
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
  
 
==منابع==
 
==منابع==
−
 
+
فرهنگ قرآن، جلد 21، ص181-180.
−
فرهنگ قرآن، جلد 21، صص 181-180.
 
  
 
[[رده:اسماء و صفات الهی]]
 
[[رده:اسماء و صفات الهی]]
 
[[رده:واژگان قرآنی]]
 
[[رده:واژگان قرآنی]]

نسخهٔ ‏۹ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۰۷:۴۱

Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از فرهنگ قرآن است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


عليم، از مشتقّات «علم» و از اسما و صفات خداوند است.[۱]

علم از لوازم حيات است و حيات، صفت ذاتى اولى خداوند متعال است. علم او مثل ساير صفات ذات او، هميشه و لايزال در فعليّت تامّه واجب و ثابت است. براى ذات و صفات او نهايت و حدّ و غايتى نيست، ازلى و ابدى و به هر چيزى محيط است؛ يعنى حقيقت علم او به معناى شهود، حضور و احاطه او بر هر چيز است. عليم، صفت مشبهه علم است و در موردى بكار مى رود كه به ثبوت صفت علم اشاره داشته باشد.

اين واژه در قرآن در 162 بار در قرآن بكار رفته و اكثر كاربرد آن در مورد تثبيت صفت علم است و در كنار اسمى ديگر به كار رفته است كه با معناى آن مناسبت دارد، مثل سميع و حكيم و خبير و... آمده است.[۲] همچنين صفات ديگرى چون اَعْلَمْ، عالِم، عالِم الغيب والشهادة و علاّم الغيوب مورد بررسى قرار گرفته است.

و نيز:

شماره نام سوره آیات
1 سوره بقره(2) آیات 29 و 32 و95 و 115 و 127 و 137 و 158 و 181 و 215 و 224 و 227 و 231 و 244 و 246 و 247 و 256 و 261 و 268 و 273 و 282 و 283.
2 سوره آل عمران(3) آیات 34 و 35 و 36 و 73 و 92 و 115 و 119 و 121 و 154 و 167.
3 سوره نساء(4) آیات 11 و 12 و 17و 24 و 25 و 26 و32 و 35 و 39 و 45 و 70 و 92 و 104 و 111 و 127 و 147 و 148 و 170 و 176.
4 سوره مائده(5) آیات 7 و 54 و 61 و 76 و 97 و 109 و 116.
5 سوره انعام(6) آیات 13 و 53 و 58 و 73 و 83 و 96 و 101 و 115 و 117 و 118 و 119 و 124 و 128 و 139.
6 [سوره اعراف]](7) آیات 109 و 112 و 200.
7 سوره انفال(8) آیات 17 و 42 و 43 و 53 و 61 و 71 و 75.
8 سوره توبه(9) آیات 15 و 25 و 44 و 47 و 60 و 78 و 93 و 94 و 96 و 97 و 98 و 105 و 110.
9 سوره يونس(10) آیات 36 و 40 و 65 و 79.
10 سوره هود(11) آیات 5 و 31.
11 سوره یوسف(12) آیات 6 و 19 و 34 و 50 و 55 و 71 و 76 و 83 و 100.
12 سوره رعد(13) آیه 9.
13 سوره حجر(15) آیات 25 و 53 و 86.
14 سوره نحل(16) آیات 28 و 70 و 101 و 125.
15 سوره اسراء(17) آیات 25 و 47 و 54 و 55.
16 سوره کهف(18) آیات 19 و 21 و 22 و 26.
17 سوره مریم(19) آیه 70.
18 سوره طه(20) آیه 104.
19 سوره انبیاء(21) آیه 4.
20 سوره حج(22) آیات 52 و 59 و 68.
21 سوره مومنون(23) آیات 51 و 92 و 96.
22 سوره نور(24) آیات 18 و 21 و 28 و 32 و 35 و 41 و 58 و 59 و 60 و 64.
23 سوره شعراء(26) آیات 34 و 37 و 188 و 220.
16 سوره نمل(27) آیات 6 و 78.
17 سوره قصص(28) آیات 37 و 56 و 85.
18 سوره عنکبوت(29) آیات 5 و 10 و 32 و 60 و 62.
19 سوره روم(30) آیه 54.
20 سوره لقمان(31) آیات 23 و 34.
21 سوره سجده(32) آیه 6.
22 سوره احزاب(33) آیات 1 و 40 و 51 و 54.
23 سوره سبا(34) آیات 3 و 26 و 48.
24 سوره فاطر(35) آیات 8 و 38 و 44.
25 سوره یس(36) آیات 38 و 79 و 81.
26 سوره زمر(39) آیات 7 و 46 و 70.
27 سوره غافر(40) آیه 2.
28 سوره فصلت(41) آیات 12 و 36.
29 سوره شوری(42) آیات 12 و 24 و 50.
30 سوره زخرف(43) آیات 9 و 84.
31 سوره دخان(44) آیه 6.
32 سوره احقاف(46) آیه 8.
33 سوره فتح(48) آیات 4 و 26.
34 سوره حجرات(49) آیات 1 و 8 و 13 و 16.
35 سوره ق(50) آیه 45.
36 سوره ذاریات(51) آیات 28 و 30.
37 سوره نجم(53) آیات 30 و 32.
38 سوره حدید(57) آیات 3 و 6.
39 سوره مجادله(58) آیه 7.
40 سوره حشر(59) آیه 22.
41 سوره ممتحنه(60) آیات 1 و 10.
42 سوره جمعه(62) آیات 7 و 8.
43 سوره تغابن(64) آیات 4 و 11 و 18.
44 سوره تحریم(66) آیات 2 و 3.
45 سوره ملک(67) آیه 13.
46 سوره قلم(68) آیه 7.
47 سوره جن(72) آیه 26.
48 سوره انسان(76) آیه 30.
49 سوره انشقاق(84) آیه 23.

پانویس

  1. ↑ الاسماء والصّفات، بيهقى، ج1، ص196.
  2. ↑ التحقيق، ج8، ص 209-210، «علم».


منابع

فرهنگ قرآن، جلد 21، ص181-180.

برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=علیم_(اسم_الله)&oldid=25918»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا