منجی موعود از منظر نهج البلاغه (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « بندانگشتی|منجی موعود از منظر نهج البلاغه == معرفى اجمالى ==...» ایجاد کرد)
 
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Ketab457.jpg|بندانگشتی|منجی موعود از منظر نهج البلاغه]]
+
{{مشخصات کتاب
  
 +
|عنوان=منجى موعود از منظر نهج‌البلاغه
  
== معرفى اجمالى ==
+
|تصویر=[[پرونده:Ketab457.jpg|۲۴۰px|وسط]]
  
 +
|نویسنده= حسین ایرانى
  
«منجى موعود از منظر نهج‌البلاغه»، اثر فارسى حسين ايرانى، نگاهى است به ويژگى‌هاى امام مهدى(عج) از ديدگاه [[امام على(ع)|اميرمؤمنان(ع)]] در نهج‌البلاغه كه شامل سخنان و عبارات [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] مى‌باشد.
+
|موضوع=ویژگى‌هاى امام زمان علیه‌السلام
  
به سال نگارش كتاب، اشاره‌اى نشده است.
+
|زبان=فارسی
  
== ساختار ==
+
|تعداد جلد=۱
  
 +
|عنوان افزوده1=
  
كتاب با دو مقدمه از مؤلف آغاز و مباحث در ده گفتار، جامعه جهانى قبل از ظهور حضرت مهدى(عج)، اوصاف و اهداف مصلح موعود، ويژگى عصر ظهور، بركات بعد از قيام و... را با بهره‌گيرى از بيانات [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|اميرالمومنين(ع)]] در نهج‌البلاغه تشريح نموده است.
+
|افزوده1=
  
بيانات و خطبه‌هاى متعددى در حوادث و فتنه‌هاى آخرالزمان و آينده در اين اثر نقل شده است كه اين پيش‌گويى‌ها، گاه نسبت به شهر و مكان خاص بوده (مانند جنگ‌ها و حوادث سختى كه در شام، كوفه، بصره و عراق رخ خواهد داد)، گاه مربوط به فتنه فرقه‌ها، احزاب و افراد مشخصى مى‌باشد؛ (مانند فتنه خوارج و بنى‌اميه) و گاه به صورت كلى و مطلق از تحولات سياسى اسلام و حوادث جامعه جهانى و آزمون‌هاى امت در آينده‌هاى دور و نزديك خبر داده است.
+
|عنوان افزوده2=
  
اين پيش‌گويى‌ها، به خاطر عدم تصريح و منحصر نبودن به زمان و مكان يا فرد خاص، قابل انطباق و تسرى بر مصاديق گوناگون مى‌باشند؛ از فتنه معاويه، بنى‌اميه و بنى‌عباس گرفته تا حكام ستم‌گر و توطئه‌هاى رژيم صهيونيستى و استكبار جهانى آمريكا، دجال، سفيانى و آشوب‌هاى عظيم آخرالزمان در هنگام ظهور و قيام حضرت مهدى(عج).
+
|افزوده2=
  
شماره خطبه‌ها، نامه‌ها و حكمت‌ها، بر اساس نهج‌البلاغه با ترجمه فيض الاسلام مى‌باشد.
+
|لینک=
 +
}}
  
== گزارش محتوا ==
+
'''«مُنجى موعود از منظر نهج‌البلاغه»'''، تألیف حسین ایرانى، کتابى مشتمل بر ویژگى‌هاى [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|امام مهدى]] (عجّل الله تعالی فرجه) از دیدگاه [[امام علی]] (علیه‌السلام) در «[[نهج البلاغة (کتاب)|نهج‌البلاغه]]» است.
  
 +
==معرفی کتاب==
  
مؤلف در مقدمه، در پاسخ به اين سوال كه اگر علم غيب منحصر به خدا مى‌باشد، پس اين همه خبر دادن به آينده و پيشگويى‌هاى ائمه(ع) چيست، با اشاره به آيات قرآن اين گونه پاسخ داده است: كه آگاهى امامان معصوم(ع) از احكام دينى، احوال افراد، جوامع آينده و غيب عالم، به طور مستقل و ذاتى نبوده، بلكه خداوند از علوم نامتناهى خود به خاطر عبوديت و قرب ائمه(ع) به او، به آنان عطا فرموده است.
+
بیانات و خطبه‌هاى متعددى از [[امام علی]] علیه السلام در حوادث و فتنه‌هاى [[آخرالزمان]] و آینده در این اثر نقل شده است، که این پیش‌گویى‌ها، گاه نسبت به شهر و مکان خاص بوده (مانند جنگ‌ها و حوادث سختى که در [[شام]]، [[کوفه|کوفه]]، [[بصره]] و [[عراق]] رخ خواهد داد)، گاه مربوط به [[فتنه]] فرقه‌ها، احزاب و افراد مشخصى مى‌باشد؛ (مانند فتنه [[خوارج]] و [[بنی امیه|بنى‌امیه]]) و گاه به صورت کلى و مطلق از تحولات سیاسى [[اسلام]] و حوادث جامعه جهانى و آزمون‌هاى امت در آینده‌هاى دور و نزدیک خبر داده است.
  
گفتار اول، به بررسى خطبه 138: «(وقتى مصلح موعود قيام كند) خواسته‌ها و هواهاى نفسانى را به هدايت برمى‌گرداند...»، پرداخته است.
+
این پیش‌گویى‌ها، به خاطر عدم تصریح و منحصر نبودن به زمان و مکان یا فرد خاص، قابل انطباق و تسرّى بر مصادیق گوناگون مى‌باشند؛ از فتنه [[معاویه|معاویه]]، بنى‌امیه و [[بنى عباس]] گرفته، تا حکام ستمگر و توطئه‌هاى رژیم صهیونیستى و استکبار جهانى آمریکا، [[دجال]]، [[سفیانی|سفیانى]] و آشوب‌هاى عظیم آخرالزمان در هنگام ظهور و قیام [[حضرت مهدى]](عج).
  
نويسنده اين فراز را به دو بخش تقسيم كرده است:
+
شماره خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها، بر اساس «[[نهج البلاغة (کتاب)|نهج‌البلاغه]]» با ترجمه [[علی نقی فیض الاسلام|فیض الاسلام]] مى‌باشد.
  
1- شرايط و وضعيت جامعه جهانى قبل از ظهور ولى عصر(عج) كه همان منزوى گشتن حقايق قرآنى و فراگير شدن فساد و فتنه‌ها در همه زمينه‌هاى زندگى فردى، اجتماعى، فرهنگى، سياسى، اقتصادى، بدعت و تحريف در انديشه، عمل و اديان مى‌باشد.
+
==محتوای کتاب==
  
2- برنامه‌هاى بلند عملى و اهداف آرمانى آن حضرت در همه ابعاد جامعه كه هدايت همگان به سوى حق، عدل و قوانين قرآن و رهايى انسان‌ها از بند اسارت هواهاى حيوانى، فساد، فسق و فريبكارى‌ها است.
+
مباحث کتاب در ده گفتار (فصل) به شرح زیر تشریح شده است:
 +
* فصل اول، به بررسى خطبه ۱۳۸: «(وقتى مصلح موعود قیام کند) خواسته‌ها و هواهاى نفسانى را به هدایت برمى‌گرداند...»، پرداخته است. نویسنده این فراز را به دو بخش تقسیم کرده است: ۱- شرایط و وضعیت جامعه جهانى قبل از ظهور [[حضرت ولی عصر|ولى عصر]](عج) که همان منزوى گشتن حقایق قرآنى و فراگیر شدن فساد و [[فتنه|فتنه‌ها]] در همه زمینه‌هاى زندگى فردى، اجتماعى، فرهنگى، سیاسى، اقتصادى، [[بدعت]] و تحریف در اندیشه، عمل و ادیان مى‌باشد. ۲- برنامه‌هاى بلند عملى و اهداف آرمانى آن حضرت در همه ابعاد جامعه که هدایت همگان به سوى حق، عدل و قوانین [[قرآن]] و رهایى انسان‌ها از بند اسارت هواهاى حیوانى، فساد، فسق و فریبکارى‌ها است.
  
در فصل دوم، حكمت 209: «قطعا دنيا بعد از سركشى و دشمنى‌هايش به ما روى خواهد آورد...»، ترجمه و تفسير شده است. در اين حكمت، امام(ع) ضمن تحقير دنيا، با تشبيهى زيبا و رسا، حقيقتى را به استناد آيه قرانى بيان فرموده است؛ بدخويى دنيا نسبت به عترت پيامبر(ص) را تشبيه نموده به شترى ماده كه از دادن شير به دوشنده‌اش خوددارى مى‌كند و براى بچه‌اش نگه مى‌دارد و سرانجام آن را در اختيار او قرار مى‌دهد. همان فرزندى كه دوشندگان غاصب، او را به استضعاف كشانده بودند تا ظالمانه حق وى را ببرند.
+
* در فصل دوم، حکمت ۲۰۹: «قطعا دنیا بعد از سرکشى و دشمنى‌هایش به ما روى خواهد آورد...»، ترجمه و تفسیر شده است. در این حکمت، [[امام علی]](ع) ضمن تحقیر دنیا، با تشبیهى زیبا و رسا، حقیقتى را به استناد آیه قرآنى بیان فرموده است؛ بدخویى دنیا نسبت به [[عترت]] پیامبر(ص) را تشبیه نموده به شترى ماده که از دادن شیر به دوشنده‌اش خوددارى مى‌کند و براى بچه‌اش نگه مى‌دارد و سرانجام آن را در اختیار او قرار مى‌دهد. همان فرزندى که دوشندگان غاصب، او را به استضعاف کشانده بودند تا ظالمانه حق وى را ببرند.
  
در سوم، اوصاف مصلح موعود به نقل از خطبه 181: «به راستى كه او سپر و زره حكمت را به بر كرده و حكمت را با تمام آدابش داراست...» بيان شده است. برخى از نكاتى كه امام(ع) در اشاره به حضرت مهدى(عج) بيان فرموده، عبارتند از اين كه:
+
* در فصل سوم، اوصاف مصلح موعود به نقل از خطبه ۱۸۱: «به راستى که او سپر و زره حکمت را به بر کرده و حکمت را با تمام آدابش داراست...» بیان شده است. برخى از نکاتى که امام علی(ع) در اشاره به حضرت مهدى(عج) بیان فرموده، عبارتند از این که: ۱- ایشان حکمت را با تمام آداب و ابعادش داراست، حقایق هستى و علوم حقه را یافته و مطیع محض خدا مى‌باشد. ۲- از نظرها غائب بوده؛ زیرا [[اسلام]] غریب و در غربت مانده است. ۳- آخرین و باقیمانده حجت‌هاى الهى و از جانشینان [[پیامبران]](ع) است.
  
1- ايشان حكمت را با تمام آداب و ابعادش داراست، حقايق هستى و علوم حقه را يافته و مطيع محض خدا مى‌باشد.
+
* در فصل چهارم، حکمت ۱۳۹: «هیچ گاه زمین خالى نمى‌ماند از کسى که به دلیل و حجت دین خدا را برپا دارد...»، توضیح داده شده است. [[کمیل بن زیاد نخعی|کمیل بن زیاد]] مى‌گوید: روزى امیرالمؤمنین(ع) دست مرا گرفته و به بیرون از [[کوفه|کوفه]] برد. وقتى به صحرا رسید، آهى عمیق، سرد و پر درد کشید و این کلام را بیان فرمود.
  
2- از نظرها غائب بوده؛ زيرا اسلام غريب و در غربت مانده است.
+
* در فصل پنجم، ویژگى‌هاى عصر ظهور، به نقل از خطبه ۱۰۵: «راه‌هاى چپ و راست را برگزیدند...»، بیان شده است. امام علی(ع) در این گفتار، ناظر به آینده بشریت، حوادث جامعه قبل از ظهور و قیام حضرت مهدى(عج) مى‌باشد و این که انسان‌ها، راهى دو مسیر انحرافى و باطل راست و چپ مى‌شوند و به جاى پیمودن راه روشن دین حق، راه‌هاى افراط و تفریط را به خاطر تمایلات نفسانى و مادى مى‌روند.
  
3- آخرين و باقيمانده حجت‌هاى الهى و از جانشينان پيامبران(ع) است.
+
* در فصل ششم، خطبه ۱۰۰: «پس از او مدتى که خدا خواهد زندگى و درنگ خواهید داشت...»، توضیح و تفسیر شده است. در این خطبه که حضرت آن را در سومین جمعه از [[خلافت]] ظاهرى خود در سال ۳۵ قمری ایراد فرموده، ضمن اخبار غیبى از ارتحال و شهادت خود، به ظهور [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|امام زمان]](عج)، حاکمیت دین حق و تحقق امید و آرزوى منتظران نوید مى‌دهد.
  
در چهارم، حكمت 139: «هيچ گاه زمين خالى نمى‌ماند از كسى كه به دليل و حجت دين خدا را برپا دارد...»، توضيح داده شده است. كميل بن زياد مى‌گويد: روزى [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] دست مرا گرفته و به بيرون از كوفه برد. وقتى به صحرا رسيد، آهى عميق، سرد و پر درد كشيد و اين كلام را بيان فرمود.
+
* در فصل هفتم، فتنه‌اى هنگام ظهور در خطبه ۹۲: «...اى مردم! من چشم فتنه و توطئه را شکافتم و برکندم...» بیان شده است. این خطبه، یکى از خطبه‌هاى مشهور آن حضرت مى‌باشد که بعد از پایان جنگ نهروان ایراد فرمود. ایشان بعد از حمد پروردگار و درود بر پیامبر(ص)، به فضایل بلند و موقعیت عظیم علمى، سیاسى و شجاعت خود اشاره نموده و اعلام مى‌فرماید: سؤال کنید از هر مسأله... قبل از آن که مرا نیابید.
  
ويژگى‌هاى عصر ظهور، در پنجم، به نقل از خطبه 105: «راه‌هاى چپ و راست را برگزيدند...»، بيان شده است.
+
* فصل هشتم، موقعیت [[امام مهدى]](عج) و یارانش را به تصویر کشیده است: «آن گاه که وقتش فرا رسد... پیشواى دین قیام کند...». این سخن در بخش کلام غریب (بیگانه و دور از نظر ابتدایى و ظاهرى) آمده است و گویا مفهومى پوشیده و پنهان داشته که نیازمند به تبیین و تفسیر مى‌باشد. نویسنده معتقد است این کلام، یکى از کرامات و خبرهاى غیبى آن حضرت از آینده و ظهور حضرت مهدى(عج) است.
  
امام(ع) در اين گفتار، ناظر به آينده بشريت، حوادث جامعه قبل از ظهور و قيام حضرت مهدى(عج) مى‌باشد و اين كه انسان‌ها، راهى دو مسير انحرافى و باطل راست و چپ مى‌شوند و به جاى پيمودن راه روشن دين حق، راه‌هاى افراط و تفريط را به خاطر تمايلات نفسانى و مادى مى‌روند.
+
* فصل نهم، اختصاص دارد به توضیح خطبه ۲۲۹: «پدر و مادرم فداى آنان باد که در آسمان‌ها معروف و در زمین گم‌نامند...». این پیشگویى بعد از [[جنگ نهروان]] بوده است.
  
در فصل ششم، خطبه 100: «پس از او مدتى كه خدا خواهد زندگى و درنگ خواهيد داشت...»، توضيح و تفسير شده است. در اين خطبه كه حضرت آن را در سومين جمعه از خلافت ظاهرى خود در سال 35ق ايراد فرموده، ضمن اخبار غيبى از ارتحال و شهادت خود، به ظهور امام زمان(عج)، حاكميت دين حق و تحقق اميد و آرزوى منتظران نويد مى‌دهد.
+
* در آخرین فصل، فرازى از حکمت ۱۶۹: «سوگند به خداوندى که با قدرت او باقیمانده شب را به سر بردیم...» بیان شده و نویسنده معتقد است این کلام، از ظهور حضرت مهدى(عج) خبر مى‌دهد.
  
فتنه‌اى هنگام ظهور در هفتم، در خطبه 92: «...اى مردم! من چشم فتنه و توطئه را شكافتم و بركندم...» بيان شده است.
+
==منابع==
 
+
*"امام مهدى در آینه قلم؛ کارنامه منابع پیرامون امام مهدى و مهدویت"، مؤسسه اطلاع‌رسانى اسلامى مرجع، ج۲ ص۷۲۳.
اين خطبه، يكى از خطبه‌هاى مشهور آن حضرت مى‌باشد كه بعد از پايان جنگ نهروان ايراد فرمود. ايشان بعد از حمد پروردگار و درود بر پيامبر(ص)، به فضايل بلند و موقعيت عظيم علمى، سياسى و شجاعت خود اشاره نموده و اعلام مى‌فرمايد: سؤال كنيد از هر مسأله... قبل از آن كه مرا نيابيد.
+
*نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
 
+
[[رده:امام زمان (عج)]][[رده:منابع تاریخ زندگی امام مهدی(عج)]][[رده:کتابهای با موضوع امام مهدی (عج)]][[رده:کتابهای با موضوع نهج البلاغه]]
هشتم، موقعيت امام مهدى(عج) و يارانش را به تصوير كشيده است: «آن گاه كه وقتش فرا رسد... پيشواى دين قيام كند...». اين سخن در بخش كلام غريب (بيگانه و دور از نظر ابتدايى و ظاهرى) آمده است و گويا مفهومى پوشيده و پنهان داشته كه نيازمند به تبيين و تفسير مى‌باشد. نويسنده معتقد است اين كلام، يكى از كرامات و خبرهاى غيبى آن حضرت از آينده و ظهور حضرت مهدى(عج) است.
 
 
 
نهم، اختصاص دارد به توضيح خطبه 229: «پدر و مادرم فداى آنان باد كه در آسمان‌ها معروف و در زمين گم‌نامند...». اين پيشگويى بعد از جنگ نهروان بوده است.
 
 
 
در آخرين گفتار، فرازى از حكمت 169: «سوگند به خداوندى كه با قدرت او باقيمانده شب را به سر برديم...» بيان شده و نويسنده معتقد است اين كلام، از ظهور حضرت مهدى(عج) خبر مى‌دهد.
 
 
 
== وضعيت كتاب ==
 
 
 
 
 
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع و مآخذ مورد استفاده مؤلف در انتهاى كتاب آمده است.
 
 
 
پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع پرداخته است.
 
 
 
== منابع مقاله ==
 
 
 
 
 
1- مقدمه و متن كتاب.
 
 
 
2- پارسا با مشاركت بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود(عج) و انتشارات مسجد جمكران، (1388)، «امام مهدى(عج) در آينه قلم كارنامه منابع پيرامون امام مهدى(عليه‌السلام) و مهدويت»، قم، مؤسسه اطلاع رسانى اسلامى مرجع، ج2 ص723.
 
 
 
3- سايت خبرى آينده روشن.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
== منبع ==
 
ویکی نور
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۴۲

۲۴۰px
نویسنده حسین ایرانى
موضوع ویژگى‌هاى امام زمان علیه‌السلام
زبان فارسی
تعداد جلد ۱

«مُنجى موعود از منظر نهج‌البلاغه»، تألیف حسین ایرانى، کتابى مشتمل بر ویژگى‌هاى امام مهدى (عجّل الله تعالی فرجه) از دیدگاه امام علی (علیه‌السلام) در «نهج‌البلاغه» است.

معرفی کتاب

بیانات و خطبه‌هاى متعددى از امام علی علیه السلام در حوادث و فتنه‌هاى آخرالزمان و آینده در این اثر نقل شده است، که این پیش‌گویى‌ها، گاه نسبت به شهر و مکان خاص بوده (مانند جنگ‌ها و حوادث سختى که در شام، کوفه، بصره و عراق رخ خواهد داد)، گاه مربوط به فتنه فرقه‌ها، احزاب و افراد مشخصى مى‌باشد؛ (مانند فتنه خوارج و بنى‌امیه) و گاه به صورت کلى و مطلق از تحولات سیاسى اسلام و حوادث جامعه جهانى و آزمون‌هاى امت در آینده‌هاى دور و نزدیک خبر داده است.

این پیش‌گویى‌ها، به خاطر عدم تصریح و منحصر نبودن به زمان و مکان یا فرد خاص، قابل انطباق و تسرّى بر مصادیق گوناگون مى‌باشند؛ از فتنه معاویه، بنى‌امیه و بنى عباس گرفته، تا حکام ستمگر و توطئه‌هاى رژیم صهیونیستى و استکبار جهانى آمریکا، دجال، سفیانى و آشوب‌هاى عظیم آخرالزمان در هنگام ظهور و قیام حضرت مهدى(عج).

شماره خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها، بر اساس «نهج‌البلاغه» با ترجمه فیض الاسلام مى‌باشد.

محتوای کتاب

مباحث کتاب در ده گفتار (فصل) به شرح زیر تشریح شده است:

  • فصل اول، به بررسى خطبه ۱۳۸: «(وقتى مصلح موعود قیام کند) خواسته‌ها و هواهاى نفسانى را به هدایت برمى‌گرداند...»، پرداخته است. نویسنده این فراز را به دو بخش تقسیم کرده است: ۱- شرایط و وضعیت جامعه جهانى قبل از ظهور ولى عصر(عج) که همان منزوى گشتن حقایق قرآنى و فراگیر شدن فساد و فتنه‌ها در همه زمینه‌هاى زندگى فردى، اجتماعى، فرهنگى، سیاسى، اقتصادى، بدعت و تحریف در اندیشه، عمل و ادیان مى‌باشد. ۲- برنامه‌هاى بلند عملى و اهداف آرمانى آن حضرت در همه ابعاد جامعه که هدایت همگان به سوى حق، عدل و قوانین قرآن و رهایى انسان‌ها از بند اسارت هواهاى حیوانى، فساد، فسق و فریبکارى‌ها است.
  • در فصل دوم، حکمت ۲۰۹: «قطعا دنیا بعد از سرکشى و دشمنى‌هایش به ما روى خواهد آورد...»، ترجمه و تفسیر شده است. در این حکمت، امام علی(ع) ضمن تحقیر دنیا، با تشبیهى زیبا و رسا، حقیقتى را به استناد آیه قرآنى بیان فرموده است؛ بدخویى دنیا نسبت به عترت پیامبر(ص) را تشبیه نموده به شترى ماده که از دادن شیر به دوشنده‌اش خوددارى مى‌کند و براى بچه‌اش نگه مى‌دارد و سرانجام آن را در اختیار او قرار مى‌دهد. همان فرزندى که دوشندگان غاصب، او را به استضعاف کشانده بودند تا ظالمانه حق وى را ببرند.
  • در فصل سوم، اوصاف مصلح موعود به نقل از خطبه ۱۸۱: «به راستى که او سپر و زره حکمت را به بر کرده و حکمت را با تمام آدابش داراست...» بیان شده است. برخى از نکاتى که امام علی(ع) در اشاره به حضرت مهدى(عج) بیان فرموده، عبارتند از این که: ۱- ایشان حکمت را با تمام آداب و ابعادش داراست، حقایق هستى و علوم حقه را یافته و مطیع محض خدا مى‌باشد. ۲- از نظرها غائب بوده؛ زیرا اسلام غریب و در غربت مانده است. ۳- آخرین و باقیمانده حجت‌هاى الهى و از جانشینان پیامبران(ع) است.
  • در فصل چهارم، حکمت ۱۳۹: «هیچ گاه زمین خالى نمى‌ماند از کسى که به دلیل و حجت دین خدا را برپا دارد...»، توضیح داده شده است. کمیل بن زیاد مى‌گوید: روزى امیرالمؤمنین(ع) دست مرا گرفته و به بیرون از کوفه برد. وقتى به صحرا رسید، آهى عمیق، سرد و پر درد کشید و این کلام را بیان فرمود.
  • در فصل پنجم، ویژگى‌هاى عصر ظهور، به نقل از خطبه ۱۰۵: «راه‌هاى چپ و راست را برگزیدند...»، بیان شده است. امام علی(ع) در این گفتار، ناظر به آینده بشریت، حوادث جامعه قبل از ظهور و قیام حضرت مهدى(عج) مى‌باشد و این که انسان‌ها، راهى دو مسیر انحرافى و باطل راست و چپ مى‌شوند و به جاى پیمودن راه روشن دین حق، راه‌هاى افراط و تفریط را به خاطر تمایلات نفسانى و مادى مى‌روند.
  • در فصل ششم، خطبه ۱۰۰: «پس از او مدتى که خدا خواهد زندگى و درنگ خواهید داشت...»، توضیح و تفسیر شده است. در این خطبه که حضرت آن را در سومین جمعه از خلافت ظاهرى خود در سال ۳۵ قمری ایراد فرموده، ضمن اخبار غیبى از ارتحال و شهادت خود، به ظهور امام زمان(عج)، حاکمیت دین حق و تحقق امید و آرزوى منتظران نوید مى‌دهد.
  • در فصل هفتم، فتنه‌اى هنگام ظهور در خطبه ۹۲: «...اى مردم! من چشم فتنه و توطئه را شکافتم و برکندم...» بیان شده است. این خطبه، یکى از خطبه‌هاى مشهور آن حضرت مى‌باشد که بعد از پایان جنگ نهروان ایراد فرمود. ایشان بعد از حمد پروردگار و درود بر پیامبر(ص)، به فضایل بلند و موقعیت عظیم علمى، سیاسى و شجاعت خود اشاره نموده و اعلام مى‌فرماید: سؤال کنید از هر مسأله... قبل از آن که مرا نیابید.
  • فصل هشتم، موقعیت امام مهدى(عج) و یارانش را به تصویر کشیده است: «آن گاه که وقتش فرا رسد... پیشواى دین قیام کند...». این سخن در بخش کلام غریب (بیگانه و دور از نظر ابتدایى و ظاهرى) آمده است و گویا مفهومى پوشیده و پنهان داشته که نیازمند به تبیین و تفسیر مى‌باشد. نویسنده معتقد است این کلام، یکى از کرامات و خبرهاى غیبى آن حضرت از آینده و ظهور حضرت مهدى(عج) است.
  • فصل نهم، اختصاص دارد به توضیح خطبه ۲۲۹: «پدر و مادرم فداى آنان باد که در آسمان‌ها معروف و در زمین گم‌نامند...». این پیشگویى بعد از جنگ نهروان بوده است.
  • در آخرین فصل، فرازى از حکمت ۱۶۹: «سوگند به خداوندى که با قدرت او باقیمانده شب را به سر بردیم...» بیان شده و نویسنده معتقد است این کلام، از ظهور حضرت مهدى(عج) خبر مى‌دهد.

منابع

  • "امام مهدى در آینه قلم؛ کارنامه منابع پیرامون امام مهدى و مهدویت"، مؤسسه اطلاع‌رسانى اسلامى مرجع، ج۲ ص۷۲۳.
  • نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه