منجی موعود از منظر نهج البلاغه (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Ketab457.jpg|بندانگشتی|منجی موعود از منظر نهج البلاغه]]
+
{{مشخصات کتاب
  
 +
|عنوان=منجى موعود از منظر نهج‌البلاغه
  
'''«منجى موعود از منظر نهج‌البلاغه»'''، اثر فارسى حسین ایرانى، نگاهى است به ویژگى‌هاى [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|امام مهدى]](عجل الله فرجه) از دیدگاه [[امام علی علیه السلام|امیرمؤمنان]](ع) در [[نهج البلاغة (کتاب)|نهج‌البلاغه]].
+
|تصویر=[[پرونده:Ketab457.jpg|۲۴۰px|وسط]]
  
==ساختار کتاب==
+
|نویسنده= حسین ایرانى
  
 +
|موضوع=ویژگى‌هاى امام زمان علیه‌السلام
  
کتاب با دو مقدمه از مؤلف آغاز و مباحث در ده گفتار، ازجمله: جامعه جهانى قبل از ظهور [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|حضرت مهدى]](عج)، اوصاف و اهداف مصلح موعود، ویژگى عصر ظهور، برکات بعد از قیام و ... را با بهره‌گیرى از بیانات [[امام علی علیه السلام|امیرالمومنین]](ع) در [[نهج البلاغة (کتاب)|نهج‌البلاغه]] تشریح نموده است.
+
|زبان=فارسی
  
بیانات و خطبه‌هاى متعددى در حوادث و فتنه‌هاى [[آخرالزمان]] و آینده در این اثر نقل شده است که این پیش‌گویى‌ها، گاه نسبت به شهر و مکان خاص بوده (مانند جنگ‌ها و حوادث سختى که در [[شام]]، [[کوفه|کوفه]]، [[بصره]] و [[عراق]] رخ خواهد داد)، گاه مربوط به [[فتنه]] فرقه‌ها، احزاب و افراد مشخصى مى‌باشد؛ (مانند فتنه [[خوارج]] و [[بنی امیه|بنى‌امیه]]) و گاه به صورت کلى و مطلق از تحولات سیاسى [[اسلام]] و حوادث جامعه جهانى و آزمون‌هاى امت در آینده‌هاى دور و نزدیک خبر داده است.
+
|تعداد جلد=۱
  
این پیش‌گویى‌ها، به خاطر عدم تصریح و منحصر نبودن به زمان و مکان یا فرد خاص، قابل انطباق و تسرى بر مصادیق گوناگون مى‌باشند؛ از فتنه [[معاویه|معاویه]]، بنى‌امیه و [[بنى عباس]] گرفته تا حکام ستم‌گر و توطئه‌هاى رژیم [[صهیونیست|صهیونیستى]] و استکبار جهانى آمریکا، [[دجال]]، [[سفیانی|سفیانى]] و آشوب‌هاى عظیم آخرالزمان در هنگام ظهور و قیام حضرت مهدى(عج).
+
|عنوان افزوده1=
  
شماره خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها، بر اساس نهج‌البلاغه با ترجمه [[علی نقی فیض الاسلام|فیض الاسلام]] مى‌باشد.
+
|افزوده1=
  
==گزارش محتوا==
+
|عنوان افزوده2=
  
 +
|افزوده2=
  
مؤلف در مقدمه، در پاسخ به این سوال که اگر [[علم غیب امامان|علم غیب]] منحصر به [[خدا]] مى‌باشد، پس این همه خبر دادن به آینده و پیشگویى‌هاى [[ائمه اطهار|ائمه]](ع) چیست، با اشاره به آیات [[قرآن]] این گونه پاسخ داده است: که آگاهى [[امامان معصوم]](ع) از [[احکام]] دینى، احوال افراد، جوامع آینده و غیب عالم، به طور مستقل و ذاتى نبوده، بلکه خداوند از علوم نامتناهى خود به خاطر عبودیت و قرب ائمه(ع) به او، به آنان عطا فرموده است.
+
|لینک=
 +
}}
  
- گفتار اول، به بررسى خطبه ۱۳۸: «(وقتى مصلح موعود قیام کند) خواسته‌ها و هواهاى نفسانى را به هدایت برمى‌گرداند...»، پرداخته است. نویسنده این فراز را به دو بخش تقسیم کرده است:
+
'''«مُنجى موعود از منظر نهج‌البلاغه»'''، تألیف حسین ایرانى، کتابى مشتمل بر ویژگى‌هاى [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|امام مهدى]] (عجّل الله تعالی فرجه) از دیدگاه [[امام علی]] (علیه‌السلام) در «[[نهج البلاغة (کتاب)|نهج‌البلاغه]]» است.
  
* ۱- شرایط و وضعیت جامعه جهانى قبل از ظهور [[حضرت ولی عصر|ولى عصر]](عج) که همان منزوى گشتن حقایق قرآنى و فراگیر شدن فساد و [[فتنه|فتنه‌ها]] در همه زمینه‌هاى زندگى فردى، اجتماعى، فرهنگى، سیاسى، اقتصادى، [[بدعت]] و تحریف در اندیشه، عمل و ادیان مى‌باشد.
+
==معرفی کتاب==
* ۲- برنامه‌هاى بلند عملى و اهداف آرمانى آن حضرت در همه ابعاد جامعه که هدایت همگان به سوى حق، عدل و قوانین قرآن و رهایى انسان‌ها از بند اسارت هواهاى حیوانى، فساد، فسق و فریبکارى‌ها است.
 
  
- در فصل دوم، حکمت ۲۰۹: «قطعا دنیا بعد از سرکشى و دشمنى‌هایش به ما روى خواهد آورد...»، ترجمه و تفسیر شده است. در این حکمت، امام(ع) ضمن تحقیر دنیا، با تشبیهى زیبا و رسا، حقیقتى را به استناد آیه قرآنى بیان فرموده است؛ بدخویى دنیا نسبت به [[عترت پیامبر]](ص) را تشبیه نموده به شترى ماده که از دادن شیر به دوشنده‌اش خوددارى مى‌کند و براى بچه‌اش نگه مى‌دارد و سرانجام آن را در اختیار او قرار مى‌دهد. همان فرزندى که دوشندگان غاصب، او را به استضعاف کشانده بودند تا ظالمانه حق وى را ببرند.
+
بیانات و خطبه‌هاى متعددى از [[امام علی]] علیه السلام در حوادث و فتنه‌هاى [[آخرالزمان]] و آینده در این اثر نقل شده است، که این پیش‌گویى‌ها، گاه نسبت به شهر و مکان خاص بوده (مانند جنگ‌ها و حوادث سختى که در [[شام]]، [[کوفه|کوفه]]، [[بصره]] و [[عراق]] رخ خواهد داد)، گاه مربوط به [[فتنه]] فرقه‌ها، احزاب و افراد مشخصى مى‌باشد؛ (مانند فتنه [[خوارج]] و [[بنی امیه|بنى‌امیه]]) و گاه به صورت کلى و مطلق از تحولات سیاسى [[اسلام]] و حوادث جامعه جهانى و آزمون‌هاى امت در آینده‌هاى دور و نزدیک خبر داده است.
  
- در فصل سوم، اوصاف مصلح موعود به نقل از خطبه ۱۸۱: «به راستى که او سپر و زره حکمت را به بر کرده و حکمت را با تمام آدابش داراست...» بیان شده است. برخى از نکاتى که امام(ع) در اشاره به حضرت مهدى(عج) بیان فرموده، عبارتند از این که:
+
این پیش‌گویى‌ها، به خاطر عدم تصریح و منحصر نبودن به زمان و مکان یا فرد خاص، قابل انطباق و تسرّى بر مصادیق گوناگون مى‌باشند؛ از فتنه [[معاویه|معاویه]]، بنى‌امیه و [[بنى عباس]] گرفته، تا حکام ستمگر و توطئه‌هاى رژیم صهیونیستى و استکبار جهانى آمریکا، [[دجال]]، [[سفیانی|سفیانى]] و آشوب‌هاى عظیم آخرالزمان در هنگام ظهور و قیام [[حضرت مهدى]](عج).
  
* ۱- ایشان حکمت را با تمام آداب و ابعادش داراست، حقایق هستى و علوم حقه را یافته و مطیع محض خدا مى‌باشد.
+
شماره خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها، بر اساس «[[نهج البلاغة (کتاب)|نهج‌البلاغه]]» با ترجمه [[علی نقی فیض الاسلام|فیض الاسلام]] مى‌باشد.
* ۲- از نظرها غائب بوده؛ زیرا [[اسلام]] غریب و در غربت مانده است.
 
* ۳- آخرین و باقیمانده حجت‌هاى الهى و از جانشینان [[پیامبران]](ع) است.
 
  
- در فصل چهارم، حکمت ۱۳۹: «هیچ گاه زمین خالى نمى‌ماند از کسى که به دلیل و حجت دین خدا را برپا دارد...»، توضیح داده شده است. [[کمیل بن زیاد نخعی|کمیل بن زیاد]] مى‌گوید: روزى امیرالمؤمنین(ع) دست مرا گرفته و به بیرون از [[کوفه|کوفه]] برد. وقتى به صحرا رسید، آهى عمیق، سرد و پر درد کشید و این کلام را بیان فرمود.
+
==محتوای کتاب==
  
- ویژگى‌هاى عصر ظهور، در فصل پنجم، به نقل از خطبه ۱۰۵: «راه‌هاى چپ و راست را برگزیدند...»، بیان شده است. امام(ع) در این گفتار، ناظر به آینده بشریت، حوادث جامعه قبل از ظهور و قیام حضرت مهدى(عج) مى‌باشد و این که انسان‌ها، راهى دو مسیر انحرافى و باطل راست و چپ مى‌شوند و به جاى پیمودن راه روشن دین حق، راه‌هاى افراط و تفریط را به خاطر تمایلات نفسانى و مادى مى‌روند.
+
مباحث کتاب در ده گفتار (فصل) به شرح زیر تشریح شده است:
 +
* فصل اول، به بررسى خطبه ۱۳۸: «(وقتى مصلح موعود قیام کند) خواسته‌ها و هواهاى نفسانى را به هدایت برمى‌گرداند...»، پرداخته است. نویسنده این فراز را به دو بخش تقسیم کرده است: ۱- شرایط و وضعیت جامعه جهانى قبل از ظهور [[حضرت ولی عصر|ولى عصر]](عج) که همان منزوى گشتن حقایق قرآنى و فراگیر شدن فساد و [[فتنه|فتنه‌ها]] در همه زمینه‌هاى زندگى فردى، اجتماعى، فرهنگى، سیاسى، اقتصادى، [[بدعت]] و تحریف در اندیشه، عمل و ادیان مى‌باشد. ۲- برنامه‌هاى بلند عملى و اهداف آرمانى آن حضرت در همه ابعاد جامعه که هدایت همگان به سوى حق، عدل و قوانین [[قرآن]] و رهایى انسان‌ها از بند اسارت هواهاى حیوانى، فساد، فسق و فریبکارى‌ها است.
  
- در فصل ششم، خطبه ۱۰۰: «پس از او مدتى که خدا خواهد زندگى و درنگ خواهید داشت...»، توضیح و تفسیر شده است. در این خطبه که حضرت آن را در سومین جمعه از [[خلافت]] ظاهرى خود در سال ۳۵ قمری ایراد فرموده، ضمن اخبار غیبى از ارتحال و شهادت خود، به ظهور [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|امام زمان]](عج)، حاکمیت دین حق و تحقق امید و آرزوى منتظران نوید مى‌دهد.
+
* در فصل دوم، حکمت ۲۰۹: «قطعا دنیا بعد از سرکشى و دشمنى‌هایش به ما روى خواهد آورد...»، ترجمه و تفسیر شده است. در این حکمت، [[امام علی]](ع) ضمن تحقیر دنیا، با تشبیهى زیبا و رسا، حقیقتى را به استناد آیه قرآنى بیان فرموده است؛ بدخویى دنیا نسبت به [[عترت]] پیامبر(ص) را تشبیه نموده به شترى ماده که از دادن شیر به دوشنده‌اش خوددارى مى‌کند و براى بچه‌اش نگه مى‌دارد و سرانجام آن را در اختیار او قرار مى‌دهد. همان فرزندى که دوشندگان غاصب، او را به استضعاف کشانده بودند تا ظالمانه حق وى را ببرند.
  
- فتنه‌اى هنگام ظهور در فصل هفتم، در خطبه ۹۲: «...اى مردم! من چشم فتنه و توطئه را شکافتم و برکندم...» بیان شده است. این خطبه، یکى از خطبه‌هاى مشهور آن حضرت مى‌باشد که بعد از پایان جنگ نهروان ایراد فرمود. ایشان بعد از حمد پروردگار و درود بر پیامبر(ص)، به فضایل بلند و موقعیت عظیم علمى، سیاسى و شجاعت خود اشاره نموده و اعلام مى‌فرماید: سؤال کنید از هر مسأله... قبل از آن که مرا نیابید.
+
* در فصل سوم، اوصاف مصلح موعود به نقل از خطبه ۱۸۱: «به راستى که او سپر و زره حکمت را به بر کرده و حکمت را با تمام آدابش داراست...» بیان شده است. برخى از نکاتى که امام علی(ع) در اشاره به حضرت مهدى(عج) بیان فرموده، عبارتند از این که: ۱- ایشان حکمت را با تمام آداب و ابعادش داراست، حقایق هستى و علوم حقه را یافته و مطیع محض خدا مى‌باشد. ۲- از نظرها غائب بوده؛ زیرا [[اسلام]] غریب و در غربت مانده است. ۳- آخرین و باقیمانده حجت‌هاى الهى و از جانشینان [[پیامبران]](ع) است.
  
- فصل هشتم، موقعیت امام مهدى(عج) و یارانش را به تصویر کشیده است: «آن گاه که وقتش فرا رسد... پیشواى دین قیام کند...». این سخن در بخش کلام غریب (بیگانه و دور از نظر ابتدایى و ظاهرى) آمده است و گویا مفهومى پوشیده و پنهان داشته که نیازمند به تبیین و تفسیر مى‌باشد. نویسنده معتقد است این کلام، یکى از کرامات و خبرهاى غیبى آن حضرت از آینده و ظهور حضرت مهدى(عج) است.
+
* در فصل چهارم، حکمت ۱۳۹: «هیچ گاه زمین خالى نمى‌ماند از کسى که به دلیل و حجت دین خدا را برپا دارد...»، توضیح داده شده است. [[کمیل بن زیاد نخعی|کمیل بن زیاد]] مى‌گوید: روزى امیرالمؤمنین(ع) دست مرا گرفته و به بیرون از [[کوفه|کوفه]] برد. وقتى به صحرا رسید، آهى عمیق، سرد و پر درد کشید و این کلام را بیان فرمود.
  
- فصل نهم، اختصاص دارد به توضیح خطبه ۲۲۹: «پدر و مادرم فداى آنان باد که در آسمان‌ها معروف و در زمین گم‌نامند...». این پیشگویى بعد از [[جنگ نهروان]] بوده است.
+
* در فصل پنجم، ویژگى‌هاى عصر ظهور، به نقل از خطبه ۱۰۵: «راه‌هاى چپ و راست را برگزیدند...»، بیان شده است. امام علی(ع) در این گفتار، ناظر به آینده بشریت، حوادث جامعه قبل از ظهور و قیام حضرت مهدى(عج) مى‌باشد و این که انسان‌ها، راهى دو مسیر انحرافى و باطل راست و چپ مى‌شوند و به جاى پیمودن راه روشن دین حق، راه‌هاى افراط و تفریط را به خاطر تمایلات نفسانى و مادى مى‌روند.
  
- در آخرین گفتار، فرازى از حکمت ۱۶۹: «سوگند به خداوندى که با قدرت او باقیمانده شب را به سر بردیم...» بیان شده و نویسنده معتقد است این کلام، از ظهور حضرت مهدى(عج) خبر مى‌دهد.
+
* در فصل ششم، خطبه ۱۰۰: «پس از او مدتى که خدا خواهد زندگى و درنگ خواهید داشت...»، توضیح و تفسیر شده است. در این خطبه که حضرت آن را در سومین جمعه از [[خلافت]] ظاهرى خود در سال ۳۵ قمری ایراد فرموده، ضمن اخبار غیبى از ارتحال و شهادت خود، به ظهور [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|امام زمان]](عج)، حاکمیت دین حق و تحقق امید و آرزوى منتظران نوید مى‌دهد.
  
==منابع مقاله==
+
* در فصل هفتم، فتنه‌اى هنگام ظهور در خطبه ۹۲: «...اى مردم! من چشم فتنه و توطئه را شکافتم و برکندم...» بیان شده است. این خطبه، یکى از خطبه‌هاى مشهور آن حضرت مى‌باشد که بعد از پایان جنگ نهروان ایراد فرمود. ایشان بعد از حمد پروردگار و درود بر پیامبر(ص)، به فضایل بلند و موقعیت عظیم علمى، سیاسى و شجاعت خود اشاره نموده و اعلام مى‌فرماید: سؤال کنید از هر مسأله... قبل از آن که مرا نیابید.
  
 +
* فصل هشتم، موقعیت [[امام مهدى]](عج) و یارانش را به تصویر کشیده است: «آن گاه که وقتش فرا رسد... پیشواى دین قیام کند...». این سخن در بخش کلام غریب (بیگانه و دور از نظر ابتدایى و ظاهرى) آمده است و گویا مفهومى پوشیده و پنهان داشته که نیازمند به تبیین و تفسیر مى‌باشد. نویسنده معتقد است این کلام، یکى از کرامات و خبرهاى غیبى آن حضرت از آینده و ظهور حضرت مهدى(عج) است.
  
۱- مقدمه و متن کتاب.
+
* فصل نهم، اختصاص دارد به توضیح خطبه ۲۲۹: «پدر و مادرم فداى آنان باد که در آسمان‌ها معروف و در زمین گم‌نامند...». این پیشگویى بعد از [[جنگ نهروان]] بوده است.
  
۲- پارسا با مشارکت بنیاد فرهنگى حضرت مهدى موعود(عج) و انتشارات مسجد جمکران، (۱۳۸۸)، «امام مهدى(عج) در آینه قلم کارنامه منابع پیرامون امام مهدى(علیه‌السلام) و مهدویت»، قم، مؤسسه اطلاع رسانى اسلامى مرجع، ج۲ ص۷۲۳.
+
* در آخرین فصل، فرازى از حکمت ۱۶۹: «سوگند به خداوندى که با قدرت او باقیمانده شب را به سر بردیم...» بیان شده و نویسنده معتقد است این کلام، از ظهور حضرت مهدى(عج) خبر مى‌دهد.
  
۳- سایت خبرى آینده روشن.
+
==منابع==
==منبع==
+
*"امام مهدى در آینه قلم؛ کارنامه منابع پیرامون امام مهدى و مهدویت"، مؤسسه اطلاع‌رسانى اسلامى مرجع، ج۲ ص۷۲۳.
ویکی نور
+
*نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
 +
[[رده:امام زمان (عج)]][[رده:منابع تاریخ زندگی امام مهدی(عج)]][[رده:کتابهای با موضوع امام مهدی (عج)]][[رده:کتابهای با موضوع نهج البلاغه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۴۲

۲۴۰px
نویسنده حسین ایرانى
موضوع ویژگى‌هاى امام زمان علیه‌السلام
زبان فارسی
تعداد جلد ۱

«مُنجى موعود از منظر نهج‌البلاغه»، تألیف حسین ایرانى، کتابى مشتمل بر ویژگى‌هاى امام مهدى (عجّل الله تعالی فرجه) از دیدگاه امام علی (علیه‌السلام) در «نهج‌البلاغه» است.

معرفی کتاب

بیانات و خطبه‌هاى متعددى از امام علی علیه السلام در حوادث و فتنه‌هاى آخرالزمان و آینده در این اثر نقل شده است، که این پیش‌گویى‌ها، گاه نسبت به شهر و مکان خاص بوده (مانند جنگ‌ها و حوادث سختى که در شام، کوفه، بصره و عراق رخ خواهد داد)، گاه مربوط به فتنه فرقه‌ها، احزاب و افراد مشخصى مى‌باشد؛ (مانند فتنه خوارج و بنى‌امیه) و گاه به صورت کلى و مطلق از تحولات سیاسى اسلام و حوادث جامعه جهانى و آزمون‌هاى امت در آینده‌هاى دور و نزدیک خبر داده است.

این پیش‌گویى‌ها، به خاطر عدم تصریح و منحصر نبودن به زمان و مکان یا فرد خاص، قابل انطباق و تسرّى بر مصادیق گوناگون مى‌باشند؛ از فتنه معاویه، بنى‌امیه و بنى عباس گرفته، تا حکام ستمگر و توطئه‌هاى رژیم صهیونیستى و استکبار جهانى آمریکا، دجال، سفیانى و آشوب‌هاى عظیم آخرالزمان در هنگام ظهور و قیام حضرت مهدى(عج).

شماره خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها، بر اساس «نهج‌البلاغه» با ترجمه فیض الاسلام مى‌باشد.

محتوای کتاب

مباحث کتاب در ده گفتار (فصل) به شرح زیر تشریح شده است:

  • فصل اول، به بررسى خطبه ۱۳۸: «(وقتى مصلح موعود قیام کند) خواسته‌ها و هواهاى نفسانى را به هدایت برمى‌گرداند...»، پرداخته است. نویسنده این فراز را به دو بخش تقسیم کرده است: ۱- شرایط و وضعیت جامعه جهانى قبل از ظهور ولى عصر(عج) که همان منزوى گشتن حقایق قرآنى و فراگیر شدن فساد و فتنه‌ها در همه زمینه‌هاى زندگى فردى، اجتماعى، فرهنگى، سیاسى، اقتصادى، بدعت و تحریف در اندیشه، عمل و ادیان مى‌باشد. ۲- برنامه‌هاى بلند عملى و اهداف آرمانى آن حضرت در همه ابعاد جامعه که هدایت همگان به سوى حق، عدل و قوانین قرآن و رهایى انسان‌ها از بند اسارت هواهاى حیوانى، فساد، فسق و فریبکارى‌ها است.
  • در فصل دوم، حکمت ۲۰۹: «قطعا دنیا بعد از سرکشى و دشمنى‌هایش به ما روى خواهد آورد...»، ترجمه و تفسیر شده است. در این حکمت، امام علی(ع) ضمن تحقیر دنیا، با تشبیهى زیبا و رسا، حقیقتى را به استناد آیه قرآنى بیان فرموده است؛ بدخویى دنیا نسبت به عترت پیامبر(ص) را تشبیه نموده به شترى ماده که از دادن شیر به دوشنده‌اش خوددارى مى‌کند و براى بچه‌اش نگه مى‌دارد و سرانجام آن را در اختیار او قرار مى‌دهد. همان فرزندى که دوشندگان غاصب، او را به استضعاف کشانده بودند تا ظالمانه حق وى را ببرند.
  • در فصل سوم، اوصاف مصلح موعود به نقل از خطبه ۱۸۱: «به راستى که او سپر و زره حکمت را به بر کرده و حکمت را با تمام آدابش داراست...» بیان شده است. برخى از نکاتى که امام علی(ع) در اشاره به حضرت مهدى(عج) بیان فرموده، عبارتند از این که: ۱- ایشان حکمت را با تمام آداب و ابعادش داراست، حقایق هستى و علوم حقه را یافته و مطیع محض خدا مى‌باشد. ۲- از نظرها غائب بوده؛ زیرا اسلام غریب و در غربت مانده است. ۳- آخرین و باقیمانده حجت‌هاى الهى و از جانشینان پیامبران(ع) است.
  • در فصل چهارم، حکمت ۱۳۹: «هیچ گاه زمین خالى نمى‌ماند از کسى که به دلیل و حجت دین خدا را برپا دارد...»، توضیح داده شده است. کمیل بن زیاد مى‌گوید: روزى امیرالمؤمنین(ع) دست مرا گرفته و به بیرون از کوفه برد. وقتى به صحرا رسید، آهى عمیق، سرد و پر درد کشید و این کلام را بیان فرمود.
  • در فصل پنجم، ویژگى‌هاى عصر ظهور، به نقل از خطبه ۱۰۵: «راه‌هاى چپ و راست را برگزیدند...»، بیان شده است. امام علی(ع) در این گفتار، ناظر به آینده بشریت، حوادث جامعه قبل از ظهور و قیام حضرت مهدى(عج) مى‌باشد و این که انسان‌ها، راهى دو مسیر انحرافى و باطل راست و چپ مى‌شوند و به جاى پیمودن راه روشن دین حق، راه‌هاى افراط و تفریط را به خاطر تمایلات نفسانى و مادى مى‌روند.
  • در فصل ششم، خطبه ۱۰۰: «پس از او مدتى که خدا خواهد زندگى و درنگ خواهید داشت...»، توضیح و تفسیر شده است. در این خطبه که حضرت آن را در سومین جمعه از خلافت ظاهرى خود در سال ۳۵ قمری ایراد فرموده، ضمن اخبار غیبى از ارتحال و شهادت خود، به ظهور امام زمان(عج)، حاکمیت دین حق و تحقق امید و آرزوى منتظران نوید مى‌دهد.
  • در فصل هفتم، فتنه‌اى هنگام ظهور در خطبه ۹۲: «...اى مردم! من چشم فتنه و توطئه را شکافتم و برکندم...» بیان شده است. این خطبه، یکى از خطبه‌هاى مشهور آن حضرت مى‌باشد که بعد از پایان جنگ نهروان ایراد فرمود. ایشان بعد از حمد پروردگار و درود بر پیامبر(ص)، به فضایل بلند و موقعیت عظیم علمى، سیاسى و شجاعت خود اشاره نموده و اعلام مى‌فرماید: سؤال کنید از هر مسأله... قبل از آن که مرا نیابید.
  • فصل هشتم، موقعیت امام مهدى(عج) و یارانش را به تصویر کشیده است: «آن گاه که وقتش فرا رسد... پیشواى دین قیام کند...». این سخن در بخش کلام غریب (بیگانه و دور از نظر ابتدایى و ظاهرى) آمده است و گویا مفهومى پوشیده و پنهان داشته که نیازمند به تبیین و تفسیر مى‌باشد. نویسنده معتقد است این کلام، یکى از کرامات و خبرهاى غیبى آن حضرت از آینده و ظهور حضرت مهدى(عج) است.
  • فصل نهم، اختصاص دارد به توضیح خطبه ۲۲۹: «پدر و مادرم فداى آنان باد که در آسمان‌ها معروف و در زمین گم‌نامند...». این پیشگویى بعد از جنگ نهروان بوده است.
  • در آخرین فصل، فرازى از حکمت ۱۶۹: «سوگند به خداوندى که با قدرت او باقیمانده شب را به سر بردیم...» بیان شده و نویسنده معتقد است این کلام، از ظهور حضرت مهدى(عج) خبر مى‌دهد.

منابع

  • "امام مهدى در آینه قلم؛ کارنامه منابع پیرامون امام مهدى و مهدویت"، مؤسسه اطلاع‌رسانى اسلامى مرجع، ج۲ ص۷۲۳.
  • نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه