تیر سه شعبه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۶ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{بخشی از یک کتاب}}
+
در کتاب‌های مرتبط با واقعه [[کربلا]] چند بار به «تیر سه‌شعبه» اشاره شده است. در این باره به نقل زیر از برخی [[مقتل|مقاتل]] توجه کنید: «پس از جنگ هاى بسیار که روز [[عاشورا]]، [[امام حسین علیه السلام|امام حسین‌]] علیه السلام داشت، کمى براى استراحت ‌ایستاد. ناتوان شده بود. سنگى از سوى دشمن آمد و بر پیشانى او خورد که خون از آن ‌جستن کرد. امام خواست که با جامه، خون از چهره پاک کند که تیرى سه شعبه و مسموم ‌بر سینه حضرت نشست: ‌"أتاه سهم محدّد مسموم له ثلاث شعب‌". آن حضرت تیر را از پس‌ سر بیرون آورد و خون از جاى آن فوران زد. خون ها را به آسمان پاشید و بر چهره مالید تا رسول خدا را با چهره‌اى خون‌آلود دیدار کند».<ref>مقتل الحسین، مقرم، ص ۳۵۱؛ بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۵۲-۵۳.</ref>
  
تيرى زهرآگين كه بر قلب [[امام حسين‌]] علیه السلام نشست.
+
[[سوگنامه آل محمد (کتاب)|سوگنامه آل محمد]] که جزو کتاب‌های متأخر است نوشته‌ که در واقعه کربلا [[حرمله]] سه عدد تیر سه‌شعبه با خود آورده بوده است. یکی از آن‌ها را به گلوی [[حضرت علی اصغر علیه السلام|علی اصغر]] فرزند شیرخواره امام حسین(ع)، دیگری را به چشم [[حضرت عباس علیه السلام|عباس بن علی]] و سومی را به قلب امام حسین(ع) زده است.<ref>محمدی اشتهاردی، سوگنامه آل محمد، ۱۳۸۰ش، چ۱۷، ص۵۳۵.</ref> او این سخن را از کتاب منهاج الدموع نقل کرده است که حرمله خطاب به [[مختار ثقفی]] چنین ادعا کرده است.<ref>محمدی اشتهاردی، سوگنامه آل محمد، ۱۳۸۰ش، چ۱۷، ص۵۳۵.</ref> نویسندگان کتاب [[دانشنامه امام حسین علیه السلام]] این سخن را غیر قابل اعتماد دانسته‌اند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام حسین، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۳۵-۳۷.</ref> چنان که در کتاب [[تاریخ قیام و مقتل جامع سید الشهدا (کتاب)|مقتل جامع سید‌الشهدا]] نیز شهادت علی‌اصغر با تیر سه‌شعبه را ناشی از گزارش مقتل‌های متأخر مثل [[تذکرة الشهداء (کتاب)|تذکرة الشهدا]] و [[کبریت احمر فی شرائط المنبر (کتاب)|کبریت احمر]] دانسته‌اند.<ref>گروهی از تاریخ‌پژوهان، تاریخ قیام و مقتل جامع سید‌الشهدا، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۸۵۴ پانویس.</ref>
  
در اين باره به اين نقل توجه كنيد: «پس از جنگ هاى بسيار كه روز [[عاشورا]] امام حسين‌ علیه السلام داشت، لختى براى استراحت ‌ايستاد.  ناتوان شده بود. سنگى از سوى دشمن آمد و بر پيشانى او خورد كه خون از آن ‌جستن كرد.
+
==شکل تیر سه شعبه==
 +
تیر سه شعبه تیری است که سه پره داشته باشد (تصویر) تیر سه شعبه با این شکل به سختی از بدن در می‌آید.
  
امام خواست كه با جامه، خون از چهره پاك كند كه تيرى سه شعبه و مسموم ‌بر سينه حضرت نشست ‌«اتاه سهم محدد مسموم له ثلاث شعب‌». حضرت تير را از پس‌ سر بيرون آورد و خون از جاى آن فوران زد. خون ها را به آسمان پاشيد و بر چهره ماليد تا رسول خدا را با چهره‌اى خون‌آلود ديدار كند».<ref>51-بحارالانوار، ج 45، ص 52 و 53، مقتل الحسين، مقرم، ص 351.</ref>
+
[[پرونده:تیر سه شعبه.jpg]]
  
در واقع، تيرى كه روز عاشورا بر سينه امام نشست، روز «سقيفه‌» بر كمان نهاده و رها شد و بسى قلب ها را خون كرد و در [[كربلا]] نيز خون [[سیدالشهدا]] علیه السلام را بر خاك ريخت. اگر آن ‌بناى انحراف نخستين نبود، نيم قرن پس از وفات پيامبر، قلب فرزند پيامبر از سوى امت او هدف قرار نمى‌گرفت.
 
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
  
 
==منابع==
 
==منابع==
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
+
 
 +
* [[فرهنگ عاشورا(کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، جواد محدثی، نشر معروف.
 +
* "تیر سه‌شعبه"، ویکی شیعه.
 +
 
 +
[[رده:واقعه عاشورا]]
 +
{{الگو:واقعه عاشورا}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۲۰

در کتاب‌های مرتبط با واقعه کربلا چند بار به «تیر سه‌شعبه» اشاره شده است. در این باره به نقل زیر از برخی مقاتل توجه کنید: «پس از جنگ هاى بسیار که روز عاشورا، امام حسین‌ علیه السلام داشت، کمى براى استراحت ‌ایستاد. ناتوان شده بود. سنگى از سوى دشمن آمد و بر پیشانى او خورد که خون از آن ‌جستن کرد. امام خواست که با جامه، خون از چهره پاک کند که تیرى سه شعبه و مسموم ‌بر سینه حضرت نشست: ‌"أتاه سهم محدّد مسموم له ثلاث شعب‌". آن حضرت تیر را از پس‌ سر بیرون آورد و خون از جاى آن فوران زد. خون ها را به آسمان پاشید و بر چهره مالید تا رسول خدا را با چهره‌اى خون‌آلود دیدار کند».[۱]

سوگنامه آل محمد که جزو کتاب‌های متأخر است نوشته‌ که در واقعه کربلا حرمله سه عدد تیر سه‌شعبه با خود آورده بوده است. یکی از آن‌ها را به گلوی علی اصغر فرزند شیرخواره امام حسین(ع)، دیگری را به چشم عباس بن علی و سومی را به قلب امام حسین(ع) زده است.[۲] او این سخن را از کتاب منهاج الدموع نقل کرده است که حرمله خطاب به مختار ثقفی چنین ادعا کرده است.[۳] نویسندگان کتاب دانشنامه امام حسین علیه السلام این سخن را غیر قابل اعتماد دانسته‌اند.[۴] چنان که در کتاب مقتل جامع سید‌الشهدا نیز شهادت علی‌اصغر با تیر سه‌شعبه را ناشی از گزارش مقتل‌های متأخر مثل تذکرة الشهدا و کبریت احمر دانسته‌اند.[۵]

شکل تیر سه شعبه

تیر سه شعبه تیری است که سه پره داشته باشد (تصویر) تیر سه شعبه با این شکل به سختی از بدن در می‌آید.

تیر سه شعبه.jpg


پانویس

  1. مقتل الحسین، مقرم، ص ۳۵۱؛ بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۵۲-۵۳.
  2. محمدی اشتهاردی، سوگنامه آل محمد، ۱۳۸۰ش، چ۱۷، ص۵۳۵.
  3. محمدی اشتهاردی، سوگنامه آل محمد، ۱۳۸۰ش، چ۱۷، ص۵۳۵.
  4. محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام حسین، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۳۵-۳۷.
  5. گروهی از تاریخ‌پژوهان، تاریخ قیام و مقتل جامع سید‌الشهدا، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۸۵۴ پانویس.

منابع

11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها