حسین شفیعی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(حوزه تدریس)
(ویرایش)
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
عارف عامل حکیم وارسته استاد حسين شفيعى در سال 1302 شمسى  در شهر [[اصفهان]] به دنيا آمد و به سال  1378 چشم از جهان فرو بست و در قطعه نام آوران باغ رضوان اصفهان آرام گرفت.
+
'''حاج آقا حسین شفیعى''' (۱۳۰۲-۱۳۷۸ ش)، حکیم، عارف و ادیب [[شیعه]] معاصر، و از شاگردان [[حاج آقا رحیم ارباب |حاج آقا رحیم ارباب]] و [[میرزا علی آقا شیرازی]] بود. وی در [[فقه]]، [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]]، [[فلسفه]]، [[علم کلام|کلام]]، [[عرفان]] و [[اخلاق]] تخصص داشت و سالها در این حوزه‌ها تدریس می‌نمود. کتاب «[[سخن آشنا (شرح عرفانی اخلاقی نهج البلاغه) (کتاب)|سخن آشنا؛ شرح عرفانی اخلاقی نهج البلاغه]]» از آثار مهم اوست.
[[پرونده:Shafia1.jpg|left]]
+
{{شناسنامه عالم
 +
||نام کامل = حسین شفیعى
 +
||تصویر= [[پرونده:Shafia1.jpg|۲۳۰px]]
 +
||زادروز =  ۱۳۰۲ شمسی
 +
|زادگاه = [[اصفهان]]
 +
|وفات =  ۱۳۷۸ شمسی
 +
|مدفن = اصفهان، باغ رضوان
 +
|اساتید =  [[حاج آقا رحیم ارباب |حاج آقا رحیم ارباب]]، [[میرزا علی آقا شیرازی]]، [[آیت الله بروجردی]]، [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی]]،...
 +
|شاگردان = علی کرباسی‌زاده اصفهانی، عبدالقائم شوشتری،...
 +
|آثار = [[سخن آشنا (شرح عرفانی اخلاقی نهج البلاغه) (کتاب)|سخن آشنا]]، بهجة الطالبین، نور الیقین، تجلی فضیلت، دارالجنون عشق،...
 +
}}
 
==تحصیلات و استادان==
 
==تحصیلات و استادان==
حسين شفيعى معارف متداول اسلامى، از [[صرف]] و [[علم نحو|نحو]] و [[منطق]] و [[فقه]] و [[علم کلام|كلام]] و [[فلسفه]] را نزد علمای بزرگ زمان خود تحصيل كرده و از خرمن هريك خوشه‌ها چيده بود.   
+
حسین شفیعى در سال ۱۳۰۲ شمسى در [[اصفهان]] به دنیا آمد. او علوم و معارف متداول اسلامى، از [[صرف]] و [[علم نحو|نحو]] و [[منطق]] و [[فقه]] و [[علم کلام|کلام]] و [[فلسفه]] را نزد علمای بزرگ زمان خود تحصیل کرده و از خرمن هریک خوشه‌ها چیده بود.   
  
وی مقدمات را نزد آقای شیخ محمد جواد فریدنی آموخت، [[حکمت]] و [[فلسفه]] را نزد حكيم و عارف و [[فقیه|فقيه]] بزرگوار آيت‌اللّه [[حاج آقا رحیم ارباب |حاج آقا رحيم ارباب]] (م، 1396 ق) و متكلم و حكيم معروف [[اصفهان]] مرحوم صدرالدين هاطلى كوپائى (م، 1372 ق) و [[فصوص الحکم ابن عربی (کتاب)|فصوص الحکم]] [[محیی الدین ابن عربی|محی الدین عربی]] را نزد فيلسوف و عارف وارسته مرحوم شيخ اسداللّه ايزدگشسب (م، 1366 ق) و همچنین از اصولى و متكلم بزرگ مرحوم حاج حيدرعلى خان برومند و مخصوصا از حوزه درس پربركت فقيه و عارف وارسته آيت‌اللّه [[ميرزا على آقا شيرازى |حاج ميرزا على‌آقا شيرازى]] اعلى‌اللّه مقامه بهره‌ها برد؛ به ويژه از درس [[نهج البلاغة|نهج‌البلاغه]] آن عالم ربانى بسیار استفاده نمود و مدت پانزده سال پیوسته ملازم آن بزرگوار بود. در سیر و سلوک از مرحوم ذو الریاستین بهره مند گردید.   
+
وی مقدمات را نزد آقای شیخ محمد جواد فریدنی آموخت، [[حکمت]] و [[فلسفه]] را نزد حکیم و عارف و [[فقیه|فقیه]] بزرگوار آیت‌اللّه [[حاج آقا رحیم ارباب |حاج آقا رحیم ارباب]] (م، ۱۳۹۶ ق) و متکلم و حکیم معروف [[اصفهان]] مرحوم صدرالدین هاطلى کوپائى (م، ۱۳۷۲ ق) و [[فصوص الحکم ابن عربی (کتاب)|فصوص الحکم]] [[محیی الدین ابن عربی|محی الدین عربی]] را نزد فیلسوف و عارف وارسته مرحوم شیخ اسداللّه ایزدگشسب (م، ۱۳۶۶ ق) و همچنین از اصولى و متکلم بزرگ مرحوم حاج حیدرعلى خان برومند و مخصوصا از حوزه درس پربرکت فقیه و عارف وارسته آیت‌اللّه [[میرزا علی آقا شیرازی]] اعلى‌اللّه مقامه بهره‌ها برد؛ به ویژه از درس [[نهج البلاغة|نهج‌البلاغه]] آن عالم ربانى بسیار استفاده نمود و مدت پانزده سال پیوسته ملازم آن بزرگوار بود. در سیر و سلوک از مرحوم ذو الریاستین بهره مند گردید.   
  
استاد حسین شفیعی شخصیت خویش را پرورش یافته سه کس می دانست: مرحوم ذو الریاستین، مرحوم آیت الله ارباب و مرحوم حاج میرزا علی آقا شیرازی.  
+
استاد حسین شفیعی شخصیت خویش را پرورش یافته سه کس می دانست: مرحوم میرزا عبدالحسین ذوالریاستین شیرازی، مرحوم آیت الله ارباب و مرحوم حاج میرزا علی آقا شیرازی.  
  
سایر اساتید استاد شفیعی عبارتند از: سید نورالدین شیرازی، [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی|آیت الله مرعشی]]، [[آیت الله بروجردی]]، شیخ محمدحسن نجف آبادی، آقا میرزا محمد درچه ای.  
+
سایر اساتید استاد شفیعی عبارتند از: سید نورالدین شیرازی، [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی|آیت الله مرعشی]]، [[آیت الله بروجردی]]، شیخ محمدحسن نجف آبادی، [[سید محمدباقر درچه ای]].  
  
 
==آثار و تألیفات==
 
==آثار و تألیفات==
مرحوم شفیعی مانند استادان خود بیشتر به تألیف کتب انفسی می پرداخت و اکثر اوقات گرانبهای خود را صرف خدمت به خلق و تدریس و تربیت شاگردان می کرد. او معتقد بود کتاب برای [[انسان]] شدن کم نیست، آنچه مسلمانان احتیاج دارند کتاب نیست، عمل کردن به وظایف مورد نیاز آنان است تا دردهای ظاهر و باظن مردم التیام پیدا کند. با این حال به مناسبتهایی مطالبی نگاشته است، از جمله:
+
مرحوم شفیعی مانند استادان خود بیشتر به تألیف کتب انفسی می پرداخت و اکثر اوقات گرانبهای خود را صرف خدمت به خلق و تدریس و تربیت شاگردان می کرد. او معتقد بود کتاب برای [[انسان]] شدن کم نیست، آنچه مسلمانان احتیاج دارند کتاب نیست، عمل کردن به وظایف مورد نیاز آنان است تا دردهای ظاهر و باطن مردم التیام پیدا کند. با این حال به مناسبتهایی مطالبی نگاشته است، از جمله:
  
 
#بهجة الطالبین، در [[منطق]]
 
#بهجة الطالبین، در [[منطق]]
 
#نور الیقین، در شرح [[خطبه متقین]] از [[نهج البلاغة|نهج البلاغه]]
 
#نور الیقین، در شرح [[خطبه متقین]] از [[نهج البلاغة|نهج البلاغه]]
#تجلی فضیلت، در دو جلد که توسط عالم بزرگ حاج سید ابوالفضل میرلوحی از [[شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید (کتاب)|شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید]] جمع آوری شده و توسط استاد شفیعی ترجمه شده است. موضوع جلد اول این کتاب برگزیده ای از فضایل و مناقب [[امیرالمومنین]] علیه السلام از شرح [[ابن ابی الحدید|ابن ابی الحدید معتزلی]] (م، 655 ق) است و موضوع جلد دوم شرحی از وقایع بعد از رحلت [[پیامبر اسلام|رسول اکرم]] صلی الله علیه و گوشه ای از زندگانی [[امام علی علیه السلام|حضرت علی]] علیه السلام که آن هم برگزیده شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید است.
+
#تجلی فضیلت، در دو جلد که توسط عالم بزرگ حاج سید ابوالفضل میرلوحی از [[شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید (کتاب)|شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید]] جمع آوری شده و توسط استاد شفیعی ترجمه شده است. موضوع جلد اول این کتاب برگزیده ای از فضایل و مناقب [[امیرالمومنین]] علیه السلام از شرح [[ابن ابی الحدید|ابن ابی الحدید معتزلی]] (م، ۶۵۵ ق) است و موضوع جلد دوم شرحی از وقایع بعد از رحلت [[پیامبر اسلام|رسول اکرم]] صلی الله علیه و گوشه ای از زندگانی [[امام علی علیه السلام|حضرت علی]] علیه السلام که آن هم برگزیده شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید است.
 
#دارالجنون عشق، [[دیوان (شعر)|دیوان]] اشعار استاد است که به همراه کتاب نورالیقین پس از وفات ایشان به چاپ رسیده است.
 
#دارالجنون عشق، [[دیوان (شعر)|دیوان]] اشعار استاد است که به همراه کتاب نورالیقین پس از وفات ایشان به چاپ رسیده است.
#ترجمه دست نوشته [[حاج آقا رحیم ارباب|آیت الله ارباب]] در مورد «لک وحدانیه العدد». (این مکتوب در کتاب آثار و افکار حکما و عرفای مشهور اصفهان چاپ شده است<ref>همان،صفحات 326-328</ref>).
+
#ترجمه دست نوشته [[حاج آقا رحیم ارباب|آیت الله ارباب]] در مورد «لک وحدانیة العدد». (این مکتوب در کتاب آثار و افکار حکما و عرفای مشهور اصفهان چاپ شده است).
 
#[[سخن آشنا]]؛ شرح عرفانی اخلاقی نهج البلاغه، با مقدمه دکتر سید محمدباقر کتابی. این کتاب درس های نهج البلاغه استاد است که توسط شاگردانشان جمع آوری و تدوین شده است.
 
#[[سخن آشنا]]؛ شرح عرفانی اخلاقی نهج البلاغه، با مقدمه دکتر سید محمدباقر کتابی. این کتاب درس های نهج البلاغه استاد است که توسط شاگردانشان جمع آوری و تدوین شده است.
  
 
==ویژگی‌های علمی==
 
==ویژگی‌های علمی==
استاد حسين شفيعى، الفيه ابن مالك و سيوطى و مغنى در [[صرف]] و [[علم نحو|نحو]] را به خوبى در حافظه داشت و گاهى تدريس مى‌نمود. مطوّل تفتازانى در [[علم معانی|معانى]] و [[علم بیان|بيان]] و كتاب شمسيه و شرح مطالع در حافظه علمى او به خوبى قرار گرفته بود.   
+
استاد حسین شفیعى، الفیه ابن مالک و سیوطى و مغنى در [[صرف]] و [[علم نحو|نحو]] را به خوبى در حافظه داشت و گاهى تدریس مى‌نمود. مطوّل تفتازانى در [[علم معانی|معانى]] و [[علم بیان|بیان]] و کتاب شمسیه و شرح مطالع در حافظه علمى او به خوبى قرار گرفته بود.   
  
با دنياى فقه و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] آشنايى كامل داشت و كتابهاى معمول در اين علوم مثل تبصره [[علامه حلی|علامه]]، [[مختصر النافع (کتاب)|مختصرالنافع]] [[محقق حلی|محقق حلّى]]، [[شرح لمعه]] و شرح كبير (رياض) تا [[قوانین الاصول (کتاب)|قوانين]] [[میرزای قمی|ميرزاى قمى]] و [[معالم الدین و ملاذ المجتهدین (کتاب)|معالم‌الاصول]] و [[مکاسب (کتاب)|مكاسب]] [[شیخ مرتضی انصاری|شيخ انصارى]] را در خدمت استادان مبرز فرا گرفته بود و تدریس می کرد.  
+
با دنیاى [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] آشنایى کامل داشت و کتابهاى معمول در این علوم مثل تبصره [[علامه حلی|علامه]]، [[مختصر النافع (کتاب)|مختصرالنافع]] [[محقق حلی|محقق حلّى]]، [[شرح لمعه]] و شرح کبیر (ریاض) تا [[قوانین الاصول (کتاب)|قوانین]] [[میرزای قمی|میرزاى قمى]] و [[معالم الدین و ملاذ المجتهدین (کتاب)|معالم‌الاصول]] و [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] [[شیخ مرتضی انصاری|شیخ انصارى]] را در خدمت استادان مبرز فرا گرفته بود و تدریس می کرد.  
  
همچنين در علوم عقلى و فلسفى و كلامى مثل كتاب [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجريد]] و [[شرح منظومه سبزواری (کتاب)|منظومه]] [[حاج ملاهادی سبزواری|حاجى سبزوارى]] و [[اسفار اربعه (کتاب)|اسفار]] [[ملاصدرا]] رنجها برده بود.<ref>کتابی، محمد باقر، مقدمه کتاب سخن آشنا،اصفهان،انتشارات کانون پژوهش،جلد اول،1386،ص21.</ref> با سفر به شهرهای [[قم]] و [[تهران]] از محضر بزرگان علم و استفاده برد، با افراد بسیار مجالست نمود، با نحله های گوناگون فکری آشنا شد و از محضر اوتاد و رجال شریعت و طریقت و مکتب بزرگان [[فلسفه]] و [[عرفان]] بهره ها برد.  
+
همچنین در علوم عقلى و [[فلسفه|فلسفى]] و [[علم کلام|کلامى]] مثل کتاب [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید]] و [[شرح منظومه سبزواری (کتاب)|منظومه]] [[حاج ملاهادی سبزواری|حاجى سبزوارى]] و [[اسفار اربعه (کتاب)|اسفار]] [[ملاصدرا]] رنجها برده بود.<ref>محمدباقر کتابی، مقدمه کتاب سخن آشنا، ج۱ ص۲۱.</ref> با سفر به شهرهای [[قم]] و [[تهران]] از محضر بزرگان علم و استفاده برد، با افراد بسیار مجالست نمود، با نحله های گوناگون فکری آشنا شد و از محضر اوتاد و رجال [[شریعت]] و طریقت و مکتب بزرگان [[فلسفه]] و [[عرفان]] بهره ها برد.  
  
در اصلاح و [[تهذیب نفس|پرورش نفس]] مجاهدتها کرد و سرانجام نجات و صلاح خویش را در «عشق» یافت.<ref>حسین شفیعی،وب گاه شهرداری اصفهان.</ref> گرچه تحصیلات وی در حوزه و نزد اساتید بزرگ آن بود، ولی به تأسی از استاد خود [[حاج آقا رحیم ارباب]] و ایشان نیز به پیروی از استاد خود [[جهانگیر خان قشقایی|جهانگیرخان قشقایی]] لباس روحانیت نپوشید.
+
در اصلاح و [[تهذیب نفس|پرورش نفس]] مجاهدتها کرد و سرانجام نجات و صلاح خویش را در «عشق» یافت.<ref>حسین شفیعی، وب گاه شهرداری اصفهان.</ref> گرچه تحصیلات وی در حوزه و نزد اساتید بزرگ آن بود، ولی به تأسی از استاد خود [[حاج آقا رحیم ارباب]] و ایشان نیز به پیروی از استاد خود [[جهانگیر خان قشقایی|جهانگیرخان قشقایی]] لباس روحانیت نپوشید.
  
استاد حسين شفيعى با آثار شاعران بزرگ عرفان و ادب فارسى آشنايى كامل داشت؛ [[مثنوی معنوی (کتاب)|مثنوى مولانا]] انيس هميشگى او بود، مطالعه در آثار [[عطار نیشابوری|عطار]]، [[سنائی|سنائى]]، [[سعدی|سعدى]] و مخصوصا [[حافظ شیرازی|حافظ]] سهمى از زندگى روزمره او را اشغال كرده بود.<ref>کتابی، محمد باقر، مقدمه کتاب سخن آشنا.اصفهان،انتشارات کانون پژوهش،جلد اول،1386،ص 23.</ref>  
+
استاد حسین شفیعى با آثار شاعران بزرگ عرفان و ادب فارسى آشنایى کامل داشت؛ [[مثنوی معنوی (کتاب)|مثنوى مولانا]] انیس همیشگى او بود، مطالعه در آثار [[عطار نیشابوری|عطار]]، [[سنائی|سنائى]]، [[سعدی|سعدى]] و مخصوصا [[حافظ شیرازی|حافظ]] سهمى از زندگى روزمره او را اشغال کرده بود.<ref>محمدباقر کتابی، مقدمه کتاب سخن آشنا، ج۱ ص۲۳.</ref>  
  
 
حسین شفیعی استاد مسلم [[نهج البلاغة|نهج البلاغه]] و حافظ آن بود، با نهج البلاغه مولا [[امیرالمومنین]] علیه السلام زندگی می کرد و پایه اعتقادات و روش زندگی اش را بر اساس آن قرار داده بود.
 
حسین شفیعی استاد مسلم [[نهج البلاغة|نهج البلاغه]] و حافظ آن بود، با نهج البلاغه مولا [[امیرالمومنین]] علیه السلام زندگی می کرد و پایه اعتقادات و روش زندگی اش را بر اساس آن قرار داده بود.
  
وی کتابشناس بی نظیری در شناخت کتاب های خطی از نظر نگارش، جلد، سبک و ..... بود.<ref>اعظم رجالی، آثار و افکار حکما و عرفای مشهور اصفهان، چاپ اول، 1383،ص343. </ref>
+
وی کتابشناس بی نظیری در شناخت کتاب های خطی از نظر نگارش، جلد، سبک و ... بود.<ref>اعظم رجالی، آثار و افکار حکما و عرفای مشهور اصفهان، ص۳۴۳. </ref>
از خدمات بزرگ او شناساندن قبور علما و عرفا در شهر [[اصفهان]] بود که با همکاری شهردار وقت، آرامگاه این بزرگان احیا گشته و اینک [[تخت فولاد]] اصفهان که گنجینه عالمان و عارفان برجسته در طول سالیان دراز بوده است، زیارت گاه اهل دل و معنا است.
+
از خدمات بزرگ او شناساندن قبور علما و عرفا در شهر [[اصفهان]] بود که با همکاری شهردار وقت، آرامگاه این بزرگان احیا گشته و اینک [[تخت فولاد]] اصفهان که گنجینه عالمان و عارفان برجسته در طول سالیان دراز بوده است، زیارتگاه اهل دل و معنا است.
  
 
==حوزه تدریس==
 
==حوزه تدریس==
بیشترین تلاش مرحوم حسین شفیعی در مسیر تربیت شاگردان بود و الحق که در این راه نهایت تلاش خویش را انجام داد. سالهاى طولانى، خانه خود را محل تدريس قرار داده بود، هر روز چندين درس مى‌داد؛ براى خانم ها جدا و براى آقايان هم جدا تدريس مى‌نمود.  
+
بیشترین تلاش مرحوم حسین شفیعی در مسیر تربیت شاگردان بود و الحق که در این راه نهایت تلاش خویش را انجام داد. سالهاى طولانى، خانه خود را محل تدریس قرار داده بود، هر روز چندین درس مى‌داد؛ براى خانمها جدا و براى آقایان هم جدا تدریس مى‌نمود.  
  
گاهى از كتب [[عرفان]] مثل منازل السائرين، شرح [[فصوص الحکم ابن عربی (کتاب)|فصوص‌الحكم]]، مصباح الانس، شرح [[گلشن راز (کتاب)|گلشن راز]]، تائيه [[ابن فارض]] و امثال اينها تدريس مى‌نمود و زمانى كتب اخلاقى مانند [[مکارم الاخلاق (کتاب)|مكارم‌الاخلاق]]، مشكوة‌الانوار، [[تحف العقول (کتاب)|تحف‌ العقول]]، [[ارشاد القلوب (کتاب)|ارشاد القلوب]]، چهل حديث [[امام خمینی|امام خمينى]] عليه‌الرحمه را بيان مى‌نمود و گاهى [[منطق]] و [[فلسفه]]، مثل [[شرح منظومه سبزواری (کتاب)|منظومه]] حاجى سبزوارى و [[اسفار اربعه (کتاب)|اسفار]] ملاصدرا را حوزه درس خود قرار مى‌داد و زمانى هم به تدريس [[فقه]] مى‌پرداخت. ولى در تدريس و بيان [[نهج البلاغة|نهج‌البلاغه]] حالتى ملكوتى مى‌يافت، بيانات او از دل برمى‌خاست لاجرم بر دلها مى‌نشست.
+
گاهى از کتب [[عرفان]] مثل منازل السائرین، شرح [[فصوص الحکم ابن عربی (کتاب)|فصوص‌الحکم]]، مصباح الانس، شرح [[گلشن راز (کتاب)|گلشن راز]]، تائیه [[ابن فارض]] و امثال اینها تدریس مى‌نمود و زمانى کتب [[اخلاق|اخلاقى]] مانند [[مکارم الاخلاق (کتاب)|مکارم‌الاخلاق]]، مشکوة‌الانوار، [[تحف العقول (کتاب)|تحف‌ العقول]]، [[ارشاد القلوب (کتاب)|ارشاد القلوب]]، چهل حدیث [[امام خمینی|امام خمینى]] علیه‌الرحمه را بیان مى‌نمود و گاهى [[منطق]] و [[فلسفه]]، مثل [[شرح منظومه سبزواری (کتاب)|منظومه]] حاجى سبزوارى و [[اسفار اربعه (کتاب)|اسفار]] ملاصدرا را حوزه درس خود قرار مى‌داد و زمانى هم به تدریس [[فقه]] مى‌پرداخت. ولى در تدریس و بیان [[نهج البلاغة|نهج‌البلاغه]] حالتى ملکوتى مى‌یافت، بیانات او از دل برمى‌خاست لاجرم بر دلها مى‌نشست.
  
مى‌توان گفت كه او عاشقِ يافتن علم و فضيلت و تدريس و بخشش آنها به عاشقان دين و دانش راستين بود، معمولا براى مطالب استناد به اشعار [[مولوی|مولانا]] مى‌نمود و خود در هاله‌اى از نور و معنويت قرار مى‌گرفت. گاهى محفل درس او به شرح [[مثنوی معنوی (کتاب)|مثنوى]] يا غزليات [[حافظ شیرازی|حافظ]] برگزار مى‌گرديد.
+
مى‌توان گفت که او عاشقِ یافتن علم و فضیلت و تدریس و بخشش آنها به عاشقان دین و دانش راستین بود، معمولا براى مطالب استناد به اشعار [[مولوی|مولانا]] مى‌نمود و خود در هاله‌اى از نور و معنویت قرار مى‌گرفت. گاهى محفل درس او به شرح [[مثنوی معنوی (کتاب)|مثنوى]] یا غزلیات [[حافظ شیرازی|حافظ]] برگزار مى‌گردید. استاد شفیعى خود در سرودن [[شعر]] استاد بود و اشعار نغزى در [[عرفان]] و [[اخلاق]] به صورت [[قصیده|قصیده]] و [[غزل]] دارد.
مدتی نیز در دوره کارشناسی ارشد فلسفه در دانشگاه [[اصفهان]] به تدریس [[اخلاق]]، حکمت عملی، و «[[فتوحات مکیه (کتاب)|فتوحات مکیه]]» [[محیی الدین ابن عربی|ابن عربی]] مشغول بود. استاد شفيعى خود در سرودن [[شعر]] استاد بود و اشعار نغزى در [[عرفان]] و اخلاق به صورت [[قصیده|قصيده]] و [[غزل]] دارد.
 
  
 +
ایشان مدتی نیز در دوره کارشناسی ارشد فلسفه در دانشگاه [[اصفهان]] به تدریس اخلاق، حکمت عملی و «[[فتوحات مکیه (کتاب)|فتوحات مکیه]]» [[محیی الدین ابن عربی|ابن عربی]] مشغول بود. علی کرباسی زاده اصفهانی و عبدالقائم شوشتری از افرادی بودند که نزد او شاگردی کرده‌اند.
 +
 +
==وفات==
 +
مرحوم حاج آقا حسین شفیعى، به سال ۱۳۷۸ چشم از جهان فرو بست و در قطعه نام آوران باغ رضوان [[اصفهان]] به خاک سپرده شد.
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
<references />
 
<references />
 
 
 
==منابع==
 
==منابع==
 
+
*درس های نهج البلاغه استاد شفیعی، سخن آشنا، اصفهان، انتشارات کانون پژوهش، جلد اول، ۱۳۸۶.
*درس های نهج البلاغه استاد شفیعی، سخن آشنا، اصفهان، انتشارات کانون پژوهش، جلد اول، 1386.
+
*دکتر اعظم رجالی، آثار و افکار حکما و عرفای مشهور اصفهان، دانشگاه آزاد خوراسکان، چاپ اول، ۱۳۸۳.
*دکتر اعظم رجالی، آثار و افکار حکما و عرفای مشهور اصفهان، دانشگاه آزاد خوراسکان، چاپ اول، 1383.
+
*حسین شفیعی، [http://isfahan.ir/ShowPage.aspx?Page_=article&PageID=219&PageIDF=60&backpage=1&Lang=1&Sub=42، وبگاه شهرداری اصفهان]، بازیابی: ۸ دی ۱۳۹۶.
*حسین شفیعی، [http://isfahan.ir/ShowPage.aspx?Page_=article&PageID=219&PageIDF=60&backpage=1&Lang=1&Sub=42، وب گاه شهرداری اصفهان]، بازیابی: 8 دی 1396.
+
*حسین شفیعی، دارالجنون عشق به انضمام نورالیقین، انتشارات همشهری، چاپ اول، زمستان ۱۳۷۹.
*حسین شفیعی، دارالجنون عشق به انضمام نور الیقین، انتشارات همشهری، چاپ اول، زمستان 1379.
 
  
 
[[رده:عارفان]]
 
[[رده:عارفان]]
 
[[رده:فیلسوفان]]
 
[[رده:فیلسوفان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۶:۲۴

حاج آقا حسین شفیعى (۱۳۰۲-۱۳۷۸ ش)، حکیم، عارف و ادیب شیعه معاصر، و از شاگردان حاج آقا رحیم ارباب و میرزا علی آقا شیرازی بود. وی در فقه، اصول، فلسفه، کلام، عرفان و اخلاق تخصص داشت و سالها در این حوزه‌ها تدریس می‌نمود. کتاب «سخن آشنا؛ شرح عرفانی اخلاقی نهج البلاغه» از آثار مهم اوست.

۲۳۰px
نام کامل حسین شفیعى
زادروز ۱۳۰۲ شمسی
زادگاه اصفهان
وفات ۱۳۷۸ شمسی
مدفن اصفهان، باغ رضوان

Line.png

اساتید

حاج آقا رحیم ارباب، میرزا علی آقا شیرازی، آیت الله بروجردی، سید شهاب الدین مرعشی نجفی،...

شاگردان

علی کرباسی‌زاده اصفهانی، عبدالقائم شوشتری،...

آثار

سخن آشنا، بهجة الطالبین، نور الیقین، تجلی فضیلت، دارالجنون عشق،...

تحصیلات و استادان

حسین شفیعى در سال ۱۳۰۲ شمسى در اصفهان به دنیا آمد. او علوم و معارف متداول اسلامى، از صرف و نحو و منطق و فقه و کلام و فلسفه را نزد علمای بزرگ زمان خود تحصیل کرده و از خرمن هریک خوشه‌ها چیده بود.

وی مقدمات را نزد آقای شیخ محمد جواد فریدنی آموخت، حکمت و فلسفه را نزد حکیم و عارف و فقیه بزرگوار آیت‌اللّه حاج آقا رحیم ارباب (م، ۱۳۹۶ ق) و متکلم و حکیم معروف اصفهان مرحوم صدرالدین هاطلى کوپائى (م، ۱۳۷۲ ق) و فصوص الحکم محی الدین عربی را نزد فیلسوف و عارف وارسته مرحوم شیخ اسداللّه ایزدگشسب (م، ۱۳۶۶ ق) و همچنین از اصولى و متکلم بزرگ مرحوم حاج حیدرعلى خان برومند و مخصوصا از حوزه درس پربرکت فقیه و عارف وارسته آیت‌اللّه میرزا علی آقا شیرازی اعلى‌اللّه مقامه بهره‌ها برد؛ به ویژه از درس نهج‌البلاغه آن عالم ربانى بسیار استفاده نمود و مدت پانزده سال پیوسته ملازم آن بزرگوار بود. در سیر و سلوک از مرحوم ذو الریاستین بهره مند گردید.

استاد حسین شفیعی شخصیت خویش را پرورش یافته سه کس می دانست: مرحوم میرزا عبدالحسین ذوالریاستین شیرازی، مرحوم آیت الله ارباب و مرحوم حاج میرزا علی آقا شیرازی.

سایر اساتید استاد شفیعی عبارتند از: سید نورالدین شیرازی، آیت الله مرعشی، آیت الله بروجردی، شیخ محمدحسن نجف آبادی، سید محمدباقر درچه ای.

آثار و تألیفات

مرحوم شفیعی مانند استادان خود بیشتر به تألیف کتب انفسی می پرداخت و اکثر اوقات گرانبهای خود را صرف خدمت به خلق و تدریس و تربیت شاگردان می کرد. او معتقد بود کتاب برای انسان شدن کم نیست، آنچه مسلمانان احتیاج دارند کتاب نیست، عمل کردن به وظایف مورد نیاز آنان است تا دردهای ظاهر و باطن مردم التیام پیدا کند. با این حال به مناسبتهایی مطالبی نگاشته است، از جمله:

  1. بهجة الطالبین، در منطق
  2. نور الیقین، در شرح خطبه متقین از نهج البلاغه
  3. تجلی فضیلت، در دو جلد که توسط عالم بزرگ حاج سید ابوالفضل میرلوحی از شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید جمع آوری شده و توسط استاد شفیعی ترجمه شده است. موضوع جلد اول این کتاب برگزیده ای از فضایل و مناقب امیرالمومنین علیه السلام از شرح ابن ابی الحدید معتزلی (م، ۶۵۵ ق) است و موضوع جلد دوم شرحی از وقایع بعد از رحلت رسول اکرم صلی الله علیه و گوشه ای از زندگانی حضرت علی علیه السلام که آن هم برگزیده شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید است.
  4. دارالجنون عشق، دیوان اشعار استاد است که به همراه کتاب نورالیقین پس از وفات ایشان به چاپ رسیده است.
  5. ترجمه دست نوشته آیت الله ارباب در مورد «لک وحدانیة العدد». (این مکتوب در کتاب آثار و افکار حکما و عرفای مشهور اصفهان چاپ شده است).
  6. سخن آشنا؛ شرح عرفانی اخلاقی نهج البلاغه، با مقدمه دکتر سید محمدباقر کتابی. این کتاب درس های نهج البلاغه استاد است که توسط شاگردانشان جمع آوری و تدوین شده است.

ویژگی‌های علمی

استاد حسین شفیعى، الفیه ابن مالک و سیوطى و مغنى در صرف و نحو را به خوبى در حافظه داشت و گاهى تدریس مى‌نمود. مطوّل تفتازانى در معانى و بیان و کتاب شمسیه و شرح مطالع در حافظه علمى او به خوبى قرار گرفته بود.

با دنیاى فقه و اصول آشنایى کامل داشت و کتابهاى معمول در این علوم مثل تبصره علامه، مختصرالنافع محقق حلّى، شرح لمعه و شرح کبیر (ریاض) تا قوانین میرزاى قمى و معالم‌الاصول و مکاسب شیخ انصارى را در خدمت استادان مبرز فرا گرفته بود و تدریس می کرد.

همچنین در علوم عقلى و فلسفى و کلامى مثل کتاب تجرید و منظومه حاجى سبزوارى و اسفار ملاصدرا رنجها برده بود.[۱] با سفر به شهرهای قم و تهران از محضر بزرگان علم و استفاده برد، با افراد بسیار مجالست نمود، با نحله های گوناگون فکری آشنا شد و از محضر اوتاد و رجال شریعت و طریقت و مکتب بزرگان فلسفه و عرفان بهره ها برد.

در اصلاح و پرورش نفس مجاهدتها کرد و سرانجام نجات و صلاح خویش را در «عشق» یافت.[۲] گرچه تحصیلات وی در حوزه و نزد اساتید بزرگ آن بود، ولی به تأسی از استاد خود حاج آقا رحیم ارباب و ایشان نیز به پیروی از استاد خود جهانگیرخان قشقایی لباس روحانیت نپوشید.

استاد حسین شفیعى با آثار شاعران بزرگ عرفان و ادب فارسى آشنایى کامل داشت؛ مثنوى مولانا انیس همیشگى او بود، مطالعه در آثار عطار، سنائى، سعدى و مخصوصا حافظ سهمى از زندگى روزمره او را اشغال کرده بود.[۳]

حسین شفیعی استاد مسلم نهج البلاغه و حافظ آن بود، با نهج البلاغه مولا امیرالمومنین علیه السلام زندگی می کرد و پایه اعتقادات و روش زندگی اش را بر اساس آن قرار داده بود.

وی کتابشناس بی نظیری در شناخت کتاب های خطی از نظر نگارش، جلد، سبک و ... بود.[۴] از خدمات بزرگ او شناساندن قبور علما و عرفا در شهر اصفهان بود که با همکاری شهردار وقت، آرامگاه این بزرگان احیا گشته و اینک تخت فولاد اصفهان که گنجینه عالمان و عارفان برجسته در طول سالیان دراز بوده است، زیارتگاه اهل دل و معنا است.

حوزه تدریس

بیشترین تلاش مرحوم حسین شفیعی در مسیر تربیت شاگردان بود و الحق که در این راه نهایت تلاش خویش را انجام داد. سالهاى طولانى، خانه خود را محل تدریس قرار داده بود، هر روز چندین درس مى‌داد؛ براى خانمها جدا و براى آقایان هم جدا تدریس مى‌نمود.

گاهى از کتب عرفان مثل منازل السائرین، شرح فصوص‌الحکم، مصباح الانس، شرح گلشن راز، تائیه ابن فارض و امثال اینها تدریس مى‌نمود و زمانى کتب اخلاقى مانند مکارم‌الاخلاق، مشکوة‌الانوار، تحف‌ العقول، ارشاد القلوب، چهل حدیث امام خمینى علیه‌الرحمه را بیان مى‌نمود و گاهى منطق و فلسفه، مثل منظومه حاجى سبزوارى و اسفار ملاصدرا را حوزه درس خود قرار مى‌داد و زمانى هم به تدریس فقه مى‌پرداخت. ولى در تدریس و بیان نهج‌البلاغه حالتى ملکوتى مى‌یافت، بیانات او از دل برمى‌خاست لاجرم بر دلها مى‌نشست.

مى‌توان گفت که او عاشقِ یافتن علم و فضیلت و تدریس و بخشش آنها به عاشقان دین و دانش راستین بود، معمولا براى مطالب استناد به اشعار مولانا مى‌نمود و خود در هاله‌اى از نور و معنویت قرار مى‌گرفت. گاهى محفل درس او به شرح مثنوى یا غزلیات حافظ برگزار مى‌گردید. استاد شفیعى خود در سرودن شعر استاد بود و اشعار نغزى در عرفان و اخلاق به صورت قصیده و غزل دارد.

ایشان مدتی نیز در دوره کارشناسی ارشد فلسفه در دانشگاه اصفهان به تدریس اخلاق، حکمت عملی و «فتوحات مکیه» ابن عربی مشغول بود. علی کرباسی زاده اصفهانی و عبدالقائم شوشتری از افرادی بودند که نزد او شاگردی کرده‌اند.

وفات

مرحوم حاج آقا حسین شفیعى، به سال ۱۳۷۸ چشم از جهان فرو بست و در قطعه نام آوران باغ رضوان اصفهان به خاک سپرده شد.

پانویس

  1. محمدباقر کتابی، مقدمه کتاب سخن آشنا، ج۱ ص۲۱.
  2. حسین شفیعی، وب گاه شهرداری اصفهان.
  3. محمدباقر کتابی، مقدمه کتاب سخن آشنا، ج۱ ص۲۳.
  4. اعظم رجالی، آثار و افکار حکما و عرفای مشهور اصفهان، ص۳۴۳.

منابع

  • درس های نهج البلاغه استاد شفیعی، سخن آشنا، اصفهان، انتشارات کانون پژوهش، جلد اول، ۱۳۸۶.
  • دکتر اعظم رجالی، آثار و افکار حکما و عرفای مشهور اصفهان، دانشگاه آزاد خوراسکان، چاپ اول، ۱۳۸۳.
  • حسین شفیعی، وبگاه شهرداری اصفهان، بازیابی: ۸ دی ۱۳۹۶.
  • حسین شفیعی، دارالجنون عشق به انضمام نورالیقین، انتشارات همشهری، چاپ اول، زمستان ۱۳۷۹.