حدیث مرسل: تفاوت بین نسخه‌ها
جز (صفحه‌ای جدید حاوی '-------- '''حديث مُرسَل:''' از اقسام خبر واحد. حديث مرسل - اصطلاحى در علم درايه و - حدي...' ایجاد کرد) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | {{خوب}} | |
| + | {{مدخل دائره المعارف|[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]}} | ||
| − | + | «حدیث مرسل» یکی از اقسام [[خبر واحد]] است و [[حدیث|حدیثى]] است که راوى، آن را از [[معصوم]] نشنیده، لیکن بدون واسطه از وى نقل کرده باشد و یا با واسطه نقل کرده، اما واسطه را فراموش کرده و به فراموشى تصریح نموده و یا از روى عمد یا سهو آن را نیاورده باشد و یا واسطه را با ابهام ذکر کرده باشد، مانند تعبیر «عن رجلٍ» یا «عَن بعض اصحابنا»؛ واسطه حذف شده یکى باشد یا بیشتر.<ref> وصول الاخیار/۱۰۶؛ نهایة الدرایة (سید حسن صدر)/۱۸۹.</ref> | |
| − | از | + | بنابر تصریح برخى، ارسال و حذف واسطه از سلسله سند [[حدیث]] در حال اختیار و بدون عذر مانند فراموشى، [[مکروه]] یا [[حرام]] است.<ref> وصول الاخیار/۱۰۸.</ref> |
| − | + | در اینکه حدیث مرسل معتبر و قابل استناد است یا [[حجت]] نیست، بین عالمان حدیثی اختلاف است. جمع کثیری از علمای [[شیعه]] مانند [[علامه حلی]] و [[شهید ثانی]]، به دلیل عدم یقین به وثاقت راوی محذوف، قائل به عدم اعتبار روایات مرسل هستند. | |
| − | + | برخی معتقدند اگر روایت مرسل با لفظ غیر واحد روایت شود دلیل بر این است که روایت را بیش از یک نفر روایت کرده‌اند و این امر سبب اطمینان و ظن غالب است؛ لذا می‌توان بدان اعتماد کرد به خلاف روایاتی که با الفاظ «عن رجل» و «عن بعض اصحابنا» آمده است. | |
| − | + | برخی دیگر مانند [[محمد بن خالد برقی]]، قائل به حجیت تمام روایات مرسل به طور مطلق هستند. برخی از فقها نیز حدیث مرسل را تنها در صورتى که مؤید به کتاب یا [[سنت]] متواتر یا دلیل عقلى باشد، یا ارسال کننده فردى باشد که جز از ثقه یا عادل روایت نمى‌کند، مانند [[محمد بن ابی عمیر|ابن ابى عمیر]]، [[صفوان بن یحیی|صفوان بن یحیى]] و [[احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی|احمد بن ابى نصر]] معتبر می دانند. | |
| − | + | ==پانویس== | |
| − | |||
| − | |||
| − | ==پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||
| − | + | ==منابع== | |
| − | + | * [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]، سید محمود هاشمى شاهرودى، جلد ۳، صفحه ۲۷۰. | |
| − | + | *ویکی شیعه. | |
| + | {{اصطلاحات حدیثی}} | ||
| + | [[رده:اقسام خبر واحد]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۲۴
«حدیث مرسل» یکی از اقسام خبر واحد است و حدیثى است که راوى، آن را از معصوم نشنیده، لیکن بدون واسطه از وى نقل کرده باشد و یا با واسطه نقل کرده، اما واسطه را فراموش کرده و به فراموشى تصریح نموده و یا از روى عمد یا سهو آن را نیاورده باشد و یا واسطه را با ابهام ذکر کرده باشد، مانند تعبیر «عن رجلٍ» یا «عَن بعض اصحابنا»؛ واسطه حذف شده یکى باشد یا بیشتر.[۱]
بنابر تصریح برخى، ارسال و حذف واسطه از سلسله سند حدیث در حال اختیار و بدون عذر مانند فراموشى، مکروه یا حرام است.[۲]
در اینکه حدیث مرسل معتبر و قابل استناد است یا حجت نیست، بین عالمان حدیثی اختلاف است. جمع کثیری از علمای شیعه مانند علامه حلی و شهید ثانی، به دلیل عدم یقین به وثاقت راوی محذوف، قائل به عدم اعتبار روایات مرسل هستند.
برخی معتقدند اگر روایت مرسل با لفظ غیر واحد روایت شود دلیل بر این است که روایت را بیش از یک نفر روایت کرده‌اند و این امر سبب اطمینان و ظن غالب است؛ لذا می‌توان بدان اعتماد کرد به خلاف روایاتی که با الفاظ «عن رجل» و «عن بعض اصحابنا» آمده است.
برخی دیگر مانند محمد بن خالد برقی، قائل به حجیت تمام روایات مرسل به طور مطلق هستند. برخی از فقها نیز حدیث مرسل را تنها در صورتى که مؤید به کتاب یا سنت متواتر یا دلیل عقلى باشد، یا ارسال کننده فردى باشد که جز از ثقه یا عادل روایت نمى‌کند، مانند ابن ابى عمیر، صفوان بن یحیى و احمد بن ابى نصر معتبر می دانند.
پانویس
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، سید محمود هاشمى شاهرودى، جلد ۳، صفحه ۲۷۰.
- ویکی شیعه.
