آیه 16 سوره سجدة: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (ویرایش Zamani (بحث) به آخرین تغییری که Quran انجام داده بود واگردانده شد)
(معانی کلمات آیه)
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۴۱: سطر ۴۱:
 
</tabber>
 
</tabber>
 
==معانی کلمات آیه==
 
==معانی کلمات آیه==
«تَتَجَافی»: رها و به دور می‌شوند. مراد برخاستن از خواب خوش و ترک بستر نرم و گرم است. «الْمَضَاجِعِ»: جمع مَضْجَع، بسترها، رختخوابها. «خَوْفاً وَ طَمَعاً»: با بیم و امید. در حال خوف و رجا. مفعول مطلق فعل محذوف بوده و تقدیر چنین است: یَخَافُونَ خَوْفاً وَ یَطْمَعُونَ طَمَعاً. یا این که حال ضمیر (و) است و به معنی خَآئِفِینَ وَ طَامِعِینَ می‌باشند.
+
*'''تتجافى''': جفو: كنار شدن و دور شدن «جفا جفاء: لم يلزم مكانه» تجافى نيز كنار شدن است‏ تَتَجافى‏ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضاجِعِ‏ پهلويشان از خوابگاهها كنار مى‌‏شود يعنى از خواب بر مى‌‏خيزند.
 +
*'''جنوب''': جنب پهلو. جنوب: پهلوها. «الجنب .... شق الانسان و غيره» پس به معنى طرف نيز آيد.
 +
*'''مضاجع''': ضجع: دراز كشيدن (خوابيدن) مضجع: خوابگاه، جمع آن مضاجع است.<ref>تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی ، ج‏8، ص: 289</ref>
 +
 
 
==نزول==
 
==نزول==
  

نسخهٔ کنونی تا ‏۷ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۵:۵۴

مشاهده آیه در سوره

تَتَجَافَىٰ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ

مشاهده آیه در سوره


<<15 آیه 16 سوره سجدة 17>>
سوره : سوره سجدة (32)
جزء : 21
نزول : مکه

ترجمه های فارسی

(شبها) پهلو از بستر خواب تهی کنند و با بیم و امید (و ناله اشتیاق در نماز شب) خدای خود را بخوانند و آنچه روزی آنها کرده‌ایم (به مسکینان) انفاق کنند.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Their sides vacate their beds to supplicate their Lord in fear and hope, and they spend out of what We have provided them.

معانی کلمات آیه

  • تتجافى: جفو: كنار شدن و دور شدن «جفا جفاء: لم يلزم مكانه» تجافى نيز كنار شدن است‏ تَتَجافى‏ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضاجِعِ‏ پهلويشان از خوابگاهها كنار مى‌‏شود يعنى از خواب بر مى‌‏خيزند.
  • جنوب: جنب پهلو. جنوب: پهلوها. «الجنب .... شق الانسان و غيره» پس به معنى طرف نيز آيد.
  • مضاجع: ضجع: دراز كشيدن (خوابيدن) مضجع: خوابگاه، جمع آن مضاجع است.[۱]

نزول

ابوعبیدة الخداء از امام باقر علیه‌السلام نقل نماید که این آیه درباره امیرالمؤمنین على علیه‌السلام و پیروان او از شیعیان ما نازل گردیده که در ابتداى شب می‌خوابند و وقتى که ثلث شب گذشت با حال ترس و خوف از خدا و رغبت و میل شدید در طاعت او براى عبادت از خواب برمی‌خیزند و خداوند لطف و عنایت خویش را براى آنان به رسول خویش طى این آیه آشکار ساخت.[۲]

و نیز درباره نزول این آیه سه قول هم گفته اند: اول حسن بصرى و مجاهد گویند: درباره متهجدان و شب زنده داران است که در دل شب از خواب برمی‌خیزند و نماز شب می‌خوانند[۳]، دوم؛ درباره جماعتى از انصار نازل شده که فاصله بین نماز مغرب و عشاء را با خواندن نماز به هم مى پیوستند و آن نماز را صلوة الاوّابین گویند[۴] چنان که بزار نیز آن را از بلال روایت نموده است، سوم این آیه در مدح کسانى است که نماز عشاء و صبح را به جماعت گذارند.[۵]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


تَتَجافى‌ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفاً وَ طَمَعاً وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ «16»

(مؤمنان، به هنگام شب،) پهلوهايشان از بسترها دور مى‌ماند (و) پروردگارشان را از روى بيم و اميد مى‌خوانند، و از آنچه به آنان روزى داده‌ايم انفاق مى‌كنند.

پیام ها

1- سحر خيزى و دل كندن از رختخواب، يكى ديگر از نشانه‌هاى مؤمنان است.

تَتَجافى‌ جُنُوبُهُمْ‌ ...

2- عبادت‌هايى كه با نوعى رياضت و خفا همراه باشد ارزش بيشترى دارد.

«تَتَجافى‌»

3- مؤمن، نه مأيوس است، نه مغرور، هم بيم دارد، هم اميد. «يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفاً وَ طَمَعاً»

جلد 7 - صفحه 312

4- تواضع، سحرخيزى و انفاق، خصلت دايمى مؤمنان است. «لا يَسْتَكْبِرُونَ‌- يَدْعُونَ‌- يُنْفِقُونَ» (همه با صيغه‌ى مضارع آمده است.)

5- رابطه‌ى شبانه با خداوند، بايد با رسيدگى به محرومان همراه باشد. «يَدْعُونَ‌- يُنْفِقُونَ»

6- مورد انفاق، تنها مال نيست، بلكه شامل علم و آبرو و ديگر سرمايه‌هاى انسان نيز مى‌شود. «مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ»

پانویس

  1. پرش به بالا تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی ، ج‏8، ص: 289
  2. پرش به بالا کتاب من لایحضره الفقیه.
  3. پرش به بالا تفسیر کشف الاسرار.
  4. پرش به بالا البته نماز مزبور به عقیده عامه است چنان که در صحیح ترمذى و تفسیر کشف الاسرار ذکر شده است.
  5. پرش به بالا تفاسیر روض الجنان از خاصه و کشف الاسرار از عامه.

منابع