من حديث النبيّ يكون لهذه الاُمّة اثناعشر قيّماً (کتاب)
کتاب «من حديث النبيّ يكون لهذه الاُمة اثناعشر قيّماً» اثر علامه سید مرتضی عسکری، در اثبات حقانیت امامان دوازده‌گانه شیعه و رد شبهات مخالفان با استناد به احادیثِ ذکر شده در منابع اهل سنت است.
محتویات
ساختار
کتاب مشتمل بر یک مقدمه و شش مبحث است. کتاب به شیوه علمی با استناد به منابع معتبر اهل سنت به دور از تعصبات مذهبی نگارش شده است. فهرست کلی مباحث در ابتدای کتاب ذکر شده و در پاورقی‌ها آدرس مطالب آمده است.
گزارش محتوا
نویسنده در مقدمه به وحدت پیرامون کتاب و سنت توصیه کرده و تنازع بر مسائل اختلافی از داخل و فعالیت‌های دشمنان از خارج را سبب ایجاد تفرقه امت اسلامی دانسته است. ایشان در مواجهه با مسائل اختلافی بین مسلمین با توجه به آیه شریفه «فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَي اللَّهِ وَ الرَّسُولِ» (نساء: 59)، به مراجعه به کتاب و سنت توصیه نموده است و می‌گوید در مسائل اختلافی هر آنچه از طریق کتاب و سنت استنباط شد به اذن خداوند همان باعث وحدت کلمه می‌شود.[۱]
در اولین مبحث کتاب، احادیثی از پیامبر(ص) که تعداد امامان در آن‌ها قید شده گردآوری شده است. نویسنده، روایاتی که در این رابطه در صحاح و مسانید اهل سنت ذکر شده را در این بخش، بدون ذکر سند آورده و با عبارت «فی روایه» یا «روی فلان» متذکر شده است.[۲] به‌عنوان مثال: مسلم از جابر بن سمره روایت کرده که از پیامبر(ص) شنیدم که فرمود: همواره دين پابرجاست تا آن‌که قيامت برپا شود یا دوازده خليفه براى شما باشد كه همه آنان از قريش هستند.[۳]
در روایت دیگری، ابن مسعود از رسول خدا(ص) نقل می‌کند، که پیامبر فرمود: تعداد خلفای بعد از من به تعداد اصحاب موسی(ع) است.[۴]
نویسنده در ادامه با توجه به کتاب تورات و متن عبری آن به اثبات وجود دوازده امام از نسل حضرت اسماعیل(ع) می‌پردازد.[۵]
ایشان در انتهای این مباحث، خلاصه و نتیجه مطالب پیشین را چنین می‌داند: تعداد ائمه در این امت، دوازده نفرند که به‌توالی خواهند آمد و پس از دوازدهمین آن‌ها عمر دنیا به پایان خواهد رسید.[۶]
علمای اهل سنت در بیان مقصود از دوازده نفر در این روایات دچار تحیر شده‌اند لذا نظرات مختلفی ارائه داده‌اند؛ ابن عربی در شرح سنن ترمزی به جهت تکمیل لیست دوازده‌نفری، پس از اسامی خلفای چهار‌گانه، نام امام حسن(ع)، معاویه و یزید و دیگر خلفای اموی را ذکر کرده است.[۷] یا این‌که سیوطی منظور روایات را آمدن دوازده خلیفه در تمام مدت اسلام تا روز قیامت دانسته که به حق عمل کنند، حتی اگر پشت سر هم نباشند.[۸]
نویسنده در ادامه مطالب، روایاتی از اهل سنت را ارائه کرده که به اسامی دوازده نفر یا تعدادی از آن‌ها و یا حتی در برخی به طهارت و عصمت آن‌ها هم اشاره شده است؛ مثلاً جوینی از رسول خدا(ص) نقل کرده که او فرمود: من و علی و حسن و حسین و نه نفر از فرزندان حسین، مطهر و معصوم هستیم.[۹] نویسنده اختفای چنین احادیثی از امت اسلامی را از سیاست حاکمان دانسته است.[۱۰]
علامه عسکری در مبحث پایانی کتاب لازم می‌داند که ائمه دوازده‌گانه شیعه را به ترتیب با ذکر نام، پدر، مادر، کنیه، لقب، مولد و وفات معرفی کند تا معلوم شود که مجموع روایات تنها بر امامان دوازده‌گانه شیعه مطابقت دارد نه غیر آن‌ها.[۱۱]
پانویس
منبع
ویکی نور
