حدیث مستفیض

«مستفیض» از نظر لغوی اسم فاعل باب استفعال از ریشه «فیض» و به معنای فراگیر و شایع است (همانند آبی که از چاه فیضان دارد و بالا می‌آید)؛ و «حدیث مستفیض» در اصطلاح به حدیثی گفته می شود که راویان آن بیش از سه نفر و کمتر از حد «تواتر» باشد.

تعدد طرق در حدیث مستفیض، اگر چه فی نفسه موجب یقین نمی شود، ولی ظنّ به صدور آن را تقویت می کند.

گاهی از حدیث مستفیض، تعبیر به «حدیث مشهور» هم شده، اما به نظر می‌رسد مشهور اعم از مستفیض است، زیرا در حدیث مستفیض، استفاضه راویان می‌باید در تمامی طبقات باشد، بر خلاف حدیث مشهور، که ممکن است در برخی از طبقات به مرز استفاضه رسیده باشد، مانند: حدیث «انّما الاعمال بالنیّات» که مشهور دانسته شده و نه مستفیض.

منابع

• سید رضا مؤدب، درسنامه درایة الحدیث، ص۴۰، در دسترس در سایت اندیشه قم، تاریخ بازیابی: ۲۶ آذر ۱۳۹۱.
• شادی نفیسی، درایة الحدیث: بازپژوهی مصطلحات حدیثی در نگاه فریقین، انتشارات سمت.