آیه 85 سوره قصص

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

إِنَّ الَّذِي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لَرَادُّكَ إِلَىٰ مَعَادٍ ۚ قُلْ رَبِّي أَعْلَمُ مَنْ جَاءَ بِالْهُدَىٰ وَمَنْ هُوَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ

مشاهده آیه در سوره


<<84 آیه 85 سوره قصص 86>>
سوره : سوره قصص (28)
جزء : 20
نزول : مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

(ای رسول ما، یقین دان که) آن خدایی که (احکام) قرآن را بر تو فرض گردانید (و ابلاغ آن را وظیفه تو قرار داد) البته تو را به جایگاه خود (مکه یا بهشت ابد) باز خواهد گرداند. (تو با مردم) بگو که خدای من به حال آن که محقق در هدایت و آن که در ضلالت آشکار است (از هر کس) داناتر است.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Indeed He who has revealed to you the Quran will surely restore you to the place of return. Say, ‘My Lord knows best him who brings guidance and him who is in manifest error.’

معانی کلمات آیه

  • معاد: مصدر ميمى است به معنى عود و برگشتن و نيز اسم زمان و مكان آيد، گويند مراد از آن در آيه اسم مكان است.[۱]

نزول

پیامبر اسلام هنگام هجرت از مکه در سر راه خود به مدینه وقتى که به جحفه رسید، اشتیاق مکه که وطن اصلى او بود در دل وى راه یافت.

جبرئیل آمد و گفت: یا رسول اللّه آیا به مکه که زادگاه و وطن تو مى باشد، اشتیاق و تمایل پیدا کرده اى؟ پیامبر گفت: بلى، جبرئیل گفت: خداوند می‌فرماید بزودى تو را به زادگاه خودت عودت و مراجعت خواهیم داد و روى همین اصل این آیه نه مکیة است و نه مدنیه بلکه در جحفه نازل شده است و مکه را هم خداوند به خاطر عودت دادن رسول خدا صلى الله علیه و آله به آن شهر معاد نامگذارى کرده چنان که ابن عباس گفته است و نیز گویند: وقتى که رسول خدا صلى الله علیه و آله از غار به قصد هجرت به مدینه بیرون آمد از ترس دشمن از شاه‌راه معمولى حرکت نکرد بلکه از بیراهه رفت تا به جحفه رسید و در آنجا در امن بود و به راه خویش ادامه داد و این آیه نازل گشت.[۲]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


إِنَّ الَّذِي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لَرادُّكَ إِلى‌ مَعادٍ قُلْ رَبِّي أَعْلَمُ مَنْ جاءَ بِالْهُدى‌ وَ مَنْ هُوَ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ «85»

همانا آن كس كه قرآن را (بر تو نازل و عمل به آن را) بر تو واجب كرد، قطعاً تو را به وعده‌گاه (و زادگاهت) باز خواهد گردانيد. بگو: پروردگارم آگاه‌تر است كه چه كسى هدايت آورده وچه كسى در گمراهى آشكار است.

نکته ها

در آيه هفتم گذشت كه خدا به مادر موسى الهام فرمود كه فرزندت را به دريا بينداز و نگران‌

جلد 7 - صفحه 102

مباش كه ما او را به تو باز خواهيم گرداند، «فَأَلْقِيهِ فِي الْيَمِ‌- إِنَّا رَادُّوهُ إِلَيْكِ»

در اين آيه نيز خدا به پيامبر اسلام وعده مى‌دهد كه او را به زادگاهش بازگرداند. «لَرادُّكَ إِلى‌ مَعادٍ» آرى، همان قدرتى كه موسى را به مادر برگرداند، تو را نيز (بعد از هجرت) به مكّه برخواهد گرداند.

در اين‌كه‌ «مَعادٍ» اشاره به چه معنايى دارد و مصداق آن چيست، نظرات متفاوتى ارائه شده است؛ بعضى آن را «مكّه» زادگاه پيامبر صلى الله عليه و آله و اين آيه را يك خبر غيبى دانسته‌اند، كه اى پيامبر! روزى همين مكّه به دست تو فتح خواهد شد و به آن بازخواهى گشت. عده‌اى نيز آن را مقام محمود پيامبر (مقام شفاعت)، و جمعى هم آن را به قيامت و بهشت، معنا و تفسير كرده‌اند.

امّا روايات، مراد از معاد در اين آيه را رجعت پيامبر اسلام به دنيا مى‌دانند.

از عقايد قطعى ما كه از آيات و روايات بسيارى بر مى‌آيد، «رَجعت» است. يعنى اين‌كه خداوند گروهى از اولياى خود را قبل از قيامت به دنيا برخواهد گرداند.

پیام ها

1- ابلاغ قرآن سبب تمرّد كفّار و هجرت پيامبر شد؛ امّا خداى قرآن دوباره پيامبر را به زادگاهش برخواهد گرداند. «لَرادُّكَ إِلى‌ مَعادٍ»

2- تلاوت، تبليغ و عمل به قرآن، قبل از هر كس بر خود پيامبر واجب است.

«فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ»

3- تعبير به فريضه بودن قرآن، نشانه‌ى اهميّت و جايگاه والاى آن است. «فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ»

4- در مقام بيان نيز ابتدا از نقاط مثبت شروع كنيم. «مَنْ جاءَ بِالْهُدى‌- مَنْ هُوَ فِي ضَلالٍ»

تفسير نور(10جلدى)، ج‌7، ص: 103

پانویس

  1. پرش به بالا تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج‏8، ص: 87
  2. پرش به بالا تفاسیر کشف الاسرار و مجمع البیان.

منابع