وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ
ترجمه های فارسی
هر کس غیر از اسلام دینی اختیار کند هرگز از وی پذیرفته نیست، و او در آخرت از زیانکاران است.
و هرکه جز اسلام، دینی طلب کند، هرگز از او پذیرفته نمی شود و او در آخرت از زیانکاران است.
و هر كه جز اسلام، دينى [ديگر] جويد، هرگز از وى پذيرفته نشود، و وى در آخرت از زيانكاران است.
و هر كس كه دينى جز اسلام اختيار كند از او پذيرفته نخواهد شد و در آخرت از زيانديدگان خواهد بود.
و هر کس جز اسلام (و تسلیم در برابر فرمان حق،) آیینی برای خود انتخاب کند، از او پذیرفته نخواهد شد؛ و او در آخرت، از زیانکاران است.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
Should anyone follow a religion other than Islam, it shall never be accepted from him, and he will be among the losers in the Hereafter.
And whoever desires a religion other than Islam, it shall not be accepted from him, and in the hereafter he shall be one of the losers.
And whoso seeketh as religion other than the Surrender (to Allah) it will not be accepted from him, and he will be a loser in the Hereafter.
If anyone desires a religion other than Islam (submission to Allah), never will it be accepted of him; and in the Hereafter He will be in the ranks of those who have lost (All spiritual good).
معانی کلمات آیه
«یَبْتَغِ»: بخواهد. طلب کند. «إِسْلام»: توحید و انقیاد. آئین اسلام.
نزول
محل نزول:
اين آيه همچون ديگر آيات سوره آل عمران در مدينه بر پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله نازل گرديده است. [۱]
شأن نزول:
«شیخ طوسى» گوید: عكرمة گويد: قومى از يهوديان گفته بودند ما اسلام آورده و مسلمان شده ايم. سپس آيه 97 «وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ» نازل گرديد و به آنها فرمان داد كه به طرف مكه براى انجام مناسك حج بيرون روند كه از واجبات و فرائض اسلامى است اينان تقاعد ورزيدند و نرفتند و با اين كار نافرمانى و مخالفت خود را ابراز داشتند سپس اين آيه نازل گرديد[۲].[۳]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
«85» وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِينَ
و هر كس غير از اسلام به سراغ دينى ديگر برود، پس هرگز از او قبول نمى‌شود و او در قيامت از زيانكاران خواهد بود.
نکته ها
از جمله‌ى «يَبْتَغِ»، استفاده مى‌شود كه مراد آيه، كسانى هستند كه اسلام به گوش آنها رسيده، ولى آن را رها كرده و به سراغ ديگر مكاتب رفته‌اند. اين افراد در قيامت زيانكارند و دين آنها مورد پذيرش نيست.
با توجّه به آيه‌ى 81، پذيرش دين اسلام، ميثاق خداوند از همه‌ى پيامبران پيشين است ولذا با آمدن پيامبر و دين اسلام، دين ديگرى غير از آن مورد قبول نيست. «فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ»
در آيات گذشته، سيمايى از اصول مكتب اسلام ترسيم شد كه خطوط كلّى آن عبارتند از:
1. از تمام انبياى پيشين پيمان گرفته شده تا به پيامبر بعدى ايمان آورند.
2. تمام هستى تسليم خداست و نمى‌توان غير دين الهى را پذيرفت.
3. پيروان اسلام، به تمام انبيا و كتب آسمانى ايمان دارند.
و در اين آيه با صراحت اعلام مى‌كند: هركس غير از دين اسلام را بپذيرد، قابل قبول نيست. آرى، بعد از دعوت، استدلال، مباهله واعلام همسويى با عقايد و كتب آسمانى ديگر، جاى صراحت و بى‌پرده سخن گفتن است.
جلد 1 - صفحه 556
پیام ها
1- اسلام، ناسخ همه اديان پيشين است. «وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ»
2- رها كردن مكتبى جامع، مايه خسارتى ابدى است. «مَنْ يَبْتَغِ ... مِنَ الْخاسِرِينَ»
3- آخرت، جلوگاه خسارت‌هاى واقعى است. «فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِينَ»
4- انتخاب اسلام، نشانه دورانديشى و نجات انسان‌است. «فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِينَ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِينَ (85)
بعد از آن در بيان حصر حقيت دين اسلام مى‌فرمايد:
وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ دِيناً: و هر كه طلب كند غير دين اسلام، دين ديگرى را، فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ: پس هرگز پذيرفته نشود دين او و اعمالى كه در آن دين بجا آورده، وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِينَ: و او به واسطه ترك اسلام، در آخرت از زيانكاران باشد. حاصل آنكه معرض از اسلام و طالب غير آن، فاقد نفع نجات و رستگارى و واقع در هلاكت و زيانكارى است؛ به جهت ابطال فطرت سليمه‌اى كه مردمان به آن تولد يابند كه توحيد و اسلام است.
تنبيه: آيه شريفه تهديد است مر كسانى را كه منقاد دين اسلام به جهت عناد و لجاج تابع شريعت حضرت خاتم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نشوند. در كتاب امالى- شيخ صدوق رضوان اللّه عليه از حضرت صادق عليه السّلام از حضرت
تفسير اثنا عشرى، ج2، ص: 168
امير المؤمنين عليه السّلام در ذيل فرمايشى فرمايد: انّ المؤمن اخذ دينه عن ربّه و لم يأخذه عن رأيه، ايّها النّاس دينكم دينكم تمسّكوا به لا يزيلكم احد عنه لأنّ السّيّئة فيه خير من الحسنة فى غيره، لأنّ السّيّئة فيه تغفر و الحسنة فى غيره لا تقبل. «1» فرمود حضرت امير المؤمنين عليه السّلام: بدرستى كه مؤمن فرا گيرد دينش را از پروردگار خود نه از رأى ناقص خود. اى گروه مردمان، ملازم باشيد دين خود را، ملازم باشيد دين خود را كه اسلام است و تمسك به آن جوئيد، متزلزل نكند و برنگرداند شما را احدى از آن، زيرا گناه در دين اسلام بهتر است از حسنه در غير دين اسلام، زيرا گناه در دين اسلام آمرزيده شود به توبه، و لكن حسنه در غير آن قبول نشود.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِينَ (85)
ترجمه
و كسى كه بجويد غير از اسلام دينى را پس هرگز قبول نميشود از او و او در آخرت از زيانكاران است..
تفسير
بعد از آنكه معلوم شد اسلام انقياد است نسبت بتوحيد خداوند و احكام او و دين فطريست معلوم ميشود كه هر كس مايل و منتحل بدين ديگرى شود اجرى براى او نيست بعلاوه زيان كار و مغبون است در آخرت كه خود را از نعيم الهى محروم و بعذاب ابدى گرفتار نموده است و فطرت سليمه خود را ابطال كرده و بنظر حقير در دنيا و آخرت متضرر و زيانكار است نهايت آنكه در آخرت ملتفت حال خود ميشود و از زيان خود با خبر ميگردد و باين مناسبت اختصاص بآخرت داده شده است چون آنجا دار حسرت و ندامت است و اينجا دار غفلت و جهالت و از اينجا ممكن است استفاده شود كه اسلام با ايمان حقيقة مرادف است و هر دو بمعنى اعتقاد قلبى و انقياد فطرى است نسبت بذات احديت و احكام او و كسى كه قائل بولايت ائمه اطهار نباشد مسلمان نيست واقعا اگرچه در ظاهر بعضى احكام اسلام از قبيل طهارت ظاهرى و حفظ مال و جواز مواصلت بر او مرتب باشد براى مراعات مصالحى از قبيل مدارات و حفظ اصول و اغماض از فروع و غيرها و اللّه اعلم.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ مَن يَبتَغ‌ِ غَيرَ الإِسلام‌ِ دِيناً فَلَن يُقبَل‌َ مِنه‌ُ وَ هُوَ فِي الآخِرَةِ مِنَ الخاسِرِين‌َ (85)
و كسي که طلب كند و اختيار كند ديني غير دين اسلام پس از او پذيرفته نخواهد شد و او در عالم آخرت جزو زيانكاران است.
من‌‌که‌وَ مَن يَبتَغ‌ِ غَيرَ الإِسلام‌ِ دِيناً دين عبارت از مجموعه اموريست از عقائد و اخلاق و وظائف عمليه که انسان اختيار ميكند و علاقه‌مند ميشود و متديّن بآنها ميگردد، و غير اسلام شامل ميشود جميع اديان باطله را از دين يهود، نصاري، مجوس، مشركين و غير اينها.
من‌‌که‌فَلَن يُقبَل‌َ مِنه‌ُ عدم قبول نه مجرد رد است بلكه موجب عذاب و خلود
جلد 4 - صفحه 274
در جهنم ميشود، و از اينکه آيه شريفه استفاده ميشود که اگر كسي بعض احكام اسلام را هم معتقد نباشد و لو اكثر آنها را قبول داشته باشد در اينکه حكم شريك است زيرا گفتيم دين عبارت از جميع امور ديني است و مركّب ارتباطيست يك جزء آن اگر نباشد اسلام نيست و مشمول نُؤمِن‌ُ بِبَعض‌ٍ وَ نَكفُرُ بِبَعض‌ٍ ميشود و اغلب كساني که امروز دعوي اسلام ميكنند بسياري از قواعد اسلامي را زير بار نميروند و قبول ندارند و فوج فوج از اسلام خارج ميشوند و ملتفت نيستند.
من‌‌که‌وَ هُوَ فِي الآخِرَةِ مِنَ الخاسِرِين‌َ خسران بمعني زيان و اينكه سرمايه از دست رفته باشد، و از اينکه جمله استفاده ميشود که عمل خيري هم اگر از آنها سرزند مثمر ثمره نيست و مفيد فائده و مقبول درگاه احديت نميشود.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 85)- و بالاخره در این آیه به عنوان یک نتیجه‌گیری کلی می‌فرماید:
«هر کس غیر از اسلام آیینی برای خود انتخاب کند از او پذیرفته نخواهد شد و در آخرت از زیانکاران است» (وَ مَنْ یَبْتَغِ غَیْرَ الْإِسْلامِ دِیناً فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِینَ).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
تفسیر های عربی
پانویس
- پرش به بالا ↑ طبرسي، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج 2، ص 693.
- پرش به بالا ↑ صاحبان كشف الاسرار و روض الجنان گويند: اين آيه درباره دوازده نفر از منافقين نازل گرديد كه از دين اسلام برگشته و مرتد شده بودند و در مكه با كفار ملحق شدند كه از زمره آنان حارث بن سويد انصارى و طعمة بن ابيرق و عبدالله بن انس بن خطل و ديگران بوده اند.
- پرش به بالا ↑ محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شيخ طوسي و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 130.
منابع
