آیه 76 سوره مائده

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

قُلْ أَتَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَلَا نَفْعًا ۚ وَاللَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ

مشاهده آیه در سوره


<<75 آیه 76 سوره مائده 77>>
سوره : سوره مائده (5)
جزء : 6
نزول : مدینه

ترجمه های فارسی

بگو: آیا شما کسی را غیر از خدا می‌پرستید که مالک هیچ سود و زیانی نسبت به شما نخواهد بود؟! و خداست که شنوا و داناست.

بگو: آیا به جای خدا چیزی را می پرستید که برای شما قدرت دفع هیچ زیان و جلب هیچ سودی را ندارد؟! و خداست که شنوا [یِ همه گفتارها] و دانا [یِ همه اسرار و رازها] ست.

بگو: «آيا غير از خدا چيزى را كه اختيار زيان و سود شما را ندارد، مى‌پرستيد؟ و حال آنكه خداوند شنواى داناست.»

بگو: آيا جز اللّه خداى ديگرى را كه براى شما مالك هيچ سود و زيانى نيست مى‌پرستيد و حال آنكه اللّه شنوا و داناست؟

بگو: «آیا جز خدا چیزی را می‌پرستید که مالک سود و زیان شما نیست؟! و خداوند، شنوا و داناست.»

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Say, ‘Do you worship, besides Allah, what has no power to bring you any benefit or harm, while Allah—He is the All-hearing, the All-knowing?!’

Say: Do you serve besides Allah that which does not control for you any harm, or any profit? And Allah-- He is the Hearing, the Knowing.

Say: Serve ye in place of Allah that which possesseth for you neither hurt nor use? Allah it is Who is the Hearer, the Knower.

Say: "Will ye worship, besides Allah, something which hath no power either to harm or benefit you? But Allah,- He it is that heareth and knoweth all things."

معانی کلمات آیه

«مِن دُونِ»: بجز. غیر از. «مَا»: چیزی. کسی. در اینجا مراد حضرت عیسی، یا حضرت عیسی و مادرش حضرت مریم است.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


قُلْ أَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَ لا نَفْعاً وَ اللَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ «76»

(اى پيامبر! به مردم) بگو: آيا غير از خدا، چيزى را كه براى شما هيچ سود و زيانى ندارد مى‌پرستيد؟ در حالى كه خداوند همان شنواى داناست.

نکته ها

در اين آيه، گروهى از مسيحيان به خاطر شرك و غلوّ درباره‌ى عيسى عليه السلام مورد توبيخ خدا قرار گرفته‌اند. قُلْ أَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ‌ ...

پیام ها

1- در بطلان راه شرك، به عقل و وجدان خود مراجعه كنيد. «أَ تَعْبُدُونَ»

2- محور و ريشه پرستش، جلب منفعت و يا دفع ضرر است و غير خداوند نمى‌تواند ضررى را دفع و منفعتى را جلب كند. لا يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَ لا نَفْعاً ...

3- تنها خداوند، شنواى درخواست‌ها و آگاه به سود و زيان انسان‌هاست، نه معبودهاى ديگر. «وَ اللَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



قُلْ أَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَ لا نَفْعاً وَ اللَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ (76)

بعد از آن در احتجاج افزوده مى‌فرمايد:

قُلْ أَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ‌: بگو اى پيغمبر نصارى را بر سبيل انكار، آيا عبادت مى‌كنيد غير خدا را. ما لا يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَ لا نَفْعاً: آن را كه بذاته مالك نيست براى شما نه ضرر و نه نفع را، يعنى عيسى عليه السّلام تصرف آن نداشت كه به خودى خود ضررى و نفعى از بلا و عنا به شما رساند، بلكه آن به تمكين حق تعالى و اعطاى قدرت است به او، و هر گاه او بنفسه مالك چيزى نباشد كه خدا به بنده مى‌رساند از محنت و نعمت و صحت و نقمت، پس چگونه رتبه الوهيت داشته باشد. وَ اللَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ‌: و ذات اقدس الهى، معبود به حق اوست، شنوا به اقوال باطله شما، دانا به عقايد فاسده شما. پس شما را بر وفق آن جزا و سزا خواهد داد.

برهان- شخص عاقل به اندك تفكر و تعقل در موجودات عالم آفاق و انفس، هر آينه دريابد كه هيچيك قابل پرستش و ستايش نباشند جز خالق و صانع آنها، و الوهيت، خاصه ذات ذو الجلال اوست. چنانچه حضرت صادق عليه السّلام به مفضّل فرمايد:

اول عبرتها و دليلها بر صانع عالم- تعالى شأنه- تهيه و نظام اين عالم و تأليف اجزاى آن است بر وجه كمال؛ زيرا كه اگر تأمل كنى در اين عالم به فكر، و تميز كنى به عقل خود، خواهى يافت اين عالم را مانند خانه بنا شده و هر چه بندگان را به آن احتياج است در آن مهيا شده، پس آسمان رفيع مانند

تفسير اثنا عشرى، ج‌3، ص: 152

سقف اين خانه، و زمين وسيع ماند بساطى است گسترده، و ستارگان كه به حسن انتظام چيده‌اند مانند چراغها بر اين طاق مقرنس‌ «1» آويخته، و جواهر كه در جبال مخزون است مانند ذخيره‌ها براى انسان مهيا ساخته، و هر شيئى براى مصلحتى مقرّر، و انسان به منزله كسى است كه اين خانه را به او بخشيده‌اند و آنچه را در آنست به او وا گذاشته‌اند و انواع نباتات به جهت منافع او مهيا، و اقسام حيوانات بسبب نفع او آفريده. پس انتظام اين امور و اتّساق احوال، دليل واضح است بر مخلوقيت عالم به تقدير حكمت و مصلحت، و خالق همه يكى است كه اين اصناف مخلوقات را از الفت بهم داده، و بعضى را به بعضى مربوط ساخته. جلّ جلاله. «2»


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


قُلْ أَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَ لا نَفْعاً وَ اللَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ (76)

ترجمه‌

بگو آيا ميپرستيد از غير خدا چيزيرا كه مالك نميباشد از براى شما زيانى و نه سودى را و خدا او است شنواى دانا.

بيان‌

گفته‌اند اشاره است بآنكه حضرت عيسى (ع) از پيش خود كارى نميكرد هر چه مى‌كرد از احياء اموات و شفاء امراض بحول و قوه الهى بود حتى شفاعت و نفرين انبياء هم بدون اذن و اراده الهى مؤثر نيست ..

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


قُل‌ أَ تَعبُدُون‌َ مِن‌ دُون‌ِ اللّه‌ِ ما لا يَملِك‌ُ لَكُم‌ ضَرًّا وَ لا نَفعاً وَ اللّه‌ُ هُوَ السَّمِيع‌ُ العَلِيم‌ُ (76)

بفرما باين‌ نصاري‌ آيا عبادت‌ ميكنيد ‌از‌ ‌غير‌ ‌خدا‌ چيزي‌ ‌را‌ ‌که‌ مالك‌ نيست‌ ‌براي‌ ‌شما‌ ضرر و نفعي‌ ‌را‌ و خداوند ميشنود كلام‌ ‌شما‌ ‌را‌ و ميداند افعال‌ و كردار ‌شما‌ ‌را‌ قُل‌ أَ تَعبُدُون‌َ مِن‌ دُون‌ِ اللّه‌ِ اطاعت‌ و عبادت‌ كسي‌ ‌را‌ بايد كرد ‌که‌ تمام‌ احتياجات‌ بنده‌ ‌را‌ بتواند بنحو اتم‌ اكمل‌ موافق‌ حكمت‌ و مصلحت‌ رفع‌ كند و ‌آن‌ فقط قادر متعال‌ حكيم‌ ‌علي‌ الاطلاق‌، عالم‌ بجميع‌ خصوصيات‌ باطنيه‌ و ظاهريه‌، ذات‌ مقدس‌ پروردگار ‌است‌ نه‌ ‌غير‌ ‌آن‌ ما لا يَملِك‌ُ چيزي‌ و كسي‌ ‌که‌ مالك‌ هيچگونه‌ امري‌ نيست‌ نه‌ ‌از‌ ‌خود‌ و نه‌ ‌غير‌ ‌خود‌ لَكُم‌ ضَرًّا وَ لا نَفعاً بلكه‌ ‌خود‌ ‌هم‌ سر ‌تا‌ پا محتاج‌ ‌است‌ وَ اللّه‌ُ هُوَ السَّمِيع‌ُ العَلِيم‌ُ

برگزیده تفسیر نمونه


(آیه‌ 76)

در این آیه برای تکمیل استدلال گذشته می گوید: شما می دانید که مسیح خود سر تا پا نیازهای بشری داشت و مالک سود و زیان خویش هم نبود تا چه رسد به این که مالک سود و زیان شما باشد «بگو: آیا چیزی را پرستش می کنید که نه مالک زیان شماست، و نه مالک سود شما» (قُل أَ تَعبُدُونَ مِن دُونِ اللّهِ ما لا یملِکُ لَکم ضَرًّا وَ لا نَفعاً).

و به همین دلیل بارها در دست دشمنان گرفتار شد و یا دوستانش گرفتار شدند و اگر لطف خدا شامل حال او نبود هیچ گامی نمی توانست بردارد.

و در پایان به آنها اخطار می کند که گمان نکنید خداوند سخنان ناروای شما را نمی شنود و یا از درون شما آگاه نیست «خداوند هم شنواست و هم دانا» (وَ اللّهُ هُوَ السَّمِیعُ العَلِیمُ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

منابع