آیه 37 سوره زخرف

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

وَإِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ

مشاهده آیه در سوره


<<36 آیه 37 سوره زخرف 38>>
سوره : سوره زخرف (43)
جزء : 25
نزول : مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

و آن شیاطین همیشه آن مردم از خدا غافل را از راه خدا باز دارند (و به ضلالت در افکنند) و پندارند که هدایت یافته‌اند.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Indeed they bar them from the way [of Allah], while they suppose that they are [rightly] guided.

معانی کلمات آیه

«إِنَّهُمْ»: مرجع (هُمْ) شیاطین است. اگرچه در آیه پیشین به صورت (شَیْطاناً) و مفرد آمده است، در واقع معنی جمعی دارد. «لَیَصُدُّونَهُمْ»: شیاطین کفّار را باز می‌دارند. یعنی زشتیها را در نظرشان زیبا، بیراهه را شاهراه، گمراهی را هدایت، حرام را حلال، و بالاخره نادرست را درست جلوه می‌دهند و ایشان را از راه به در می‌کنند.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


وَ مَنْ يَعْشُ عَنْ ذِكْرِ الرَّحْمنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطاناً فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ «36»

و هر كه از ياد خداى رحمن روى گردان شود شيطانى بر او مى‌گماريم كه همراه و دمساز وى گردد.

وَ إِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ «37»

و آنها (شياطين) مردم را از راه (حقّ) باز مى‌دارند ولى گمان مى‌كنند كه هدايت يافته‌اند.

نکته ها

آيات قبل، سخن از كفّار و غرق شدن در ماديات بود، اين آيه يكى از آثار غوطه‌ور شدن در زر و زيور را بيان مى‌كند.

جلد 8 - صفحه 454

«يَعْشُ» از «عشو» به معناى آفتى در چشم است كه سبب ضعف ديد مى‌گردد. اين كلمه هرگاه با حرف «عن» همراه باشد به معناى اعراض كردن است.

سياست شيطان گام به گام است: «خُطُواتِ» «1»*

مرحله اول القاى وسوسه است. «فَوَسْوَسَ إِلَيْهِ» «2»

در مرحله دوم تماس مى‌گيرد. «مَسَّهُمْ طائِفٌ» «3»

مرحله سوم در قلب فرو مى‌رود. «فِي صُدُورِ النَّاسِ» «4»

مرحله چهارم در روح مى‌ماند. «فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ» «5»

مرحله پنجم انسان را عضو حزب خود قرار مى‌دهد. «حِزْبُ الشَّيْطانِ» «6»*

مرحله ششم سرپرست انسان مى‌شود. «وَ مَنْ يَتَّخِذِ الشَّيْطانَ وَلِيًّا» «7»

مرحله هفتم انسان خود يك شيطان مى‌شود. شَياطِينَ الْإِنْسِ وَ ... «8»

امام على عليه السلام در نهج البلاغه مى‌فرمايد: شيطان در روح انسان تخم گذارى مى‌كند. «فباض و فرخ فى صدورهم» «9»

آثار اعراض از ياد خدا

1. باز ماندن از راه خير. «لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِيلِ»

2. انحراف فكرى كه خيال مى‌كند هدايت يافته است. «يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ»

3. ديگر موعظه‌پذير نيست. «وَ إِذا ذُكِّرُوا لا يَذْكُرُونَ» «10»

4. توبه نمى‌كند چون خود را كج نمى‌داند.

5. زندگى نكبت بار دارد. «وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكاً» «11»

6. كسى كه در دنيا از ديدن حقّ كور است، «يَعْشُ» در آخرت نيز كور محشور مى‌شود. «مَنْ كانَ فِي هذِهِ أَعْمى‌ فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمى‌» «12»

«1». بقره، 168.

«2». طه، 120.

«3». اعراف، 201.

«4». ناس، 5.

«5». زخرف، 36.

«6». مجادله، 19.

«7». نساء، 119.

«8». انعام، 112.

«9». نهج‌البلاغه، خطبه 7.

«10». صافّات، 13.

«11». طه، 124.

«12». اسراء، 72.

جلد 8 - صفحه 455

شيطانِ همراه، ممكن است از دوستان ناباب يا همسر و فرزند يا شريك فاسد باشد. به همين دليل كلمه شيطان نكره ذكر شده است تا شامل هر نوع شيطانى شود.

نماز، ذكر رحمن است، «أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْرِي» «1» قرآن، ذكر رحمن است، «نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ» «2» پس هر كس از نماز و قرآن اعراض كند دچار سلطه شيطان همراه مى‌شود. «فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ»

پیام ها

1- سلطه شيطان در اثر اعمال خود ماست. وَ مَنْ يَعْشُ‌ ... نُقَيِّضْ‌

2- دل يا جاى رحمن است يا شيطان. «وَ مَنْ يَعْشُ عَنْ ذِكْرِ الرَّحْمنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطاناً»

3- كيفر روى گردانى از سرچشمه رحمت، بندگى شيطان سلطه‌گر است. «فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ»

4- تلاش شيطان براى بازداشتنن انسان از راه حقّ جدّى است. «إِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ»

5- بدتر از انحراف عملى، انحراف فكرى است. «يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ»

پانویس

منابع