آیه 33 سوره اسراء
| <<32 | آیه 33 سوره اسراء | 34>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
و هرگز نفس محترمی که خدا قتلش را حرام کرده مکشید مگر آنکه به حکم حق مستحق قتل شود، و کسی که خونش به مظلومی و ناحق ریخته شود ما به ولیّ او حکومت و تسلط (بر قاتل) دادیم پس (در مقام انتقام) آن ولی در قتل و خونریزی اسراف نکند که او از جانب ما مؤید و منصور خواهد بود.
و کسی را که خدا کشتنش را حرام کرده [و به جانش حرمت نهاده] جز به حق نکشید، و هر کس مظلوم [و به ناحق] کشته شود، برای وارثش تسلّطی بر قاتل [جهت خونخواهی، دیه و عفو] قرار داده ایم، پس وارث مقتول نباید در کشتن زیاده روی کند؛ زیرا او [با قوانین صحیح و درستی چون دیه و قصاص] مورد حمایت قرار گرفته است.
و نفسى را كه خداوند حرام كرده است جز به حق مكشيد، و هر كس مظلوم كشته شود، به سرپرست وى قدرتى داده‌ايم، پس [او] نبايد در قتل زياده‌روى كند، زيرا او [از طرف شرع] يارى شده است.
كسى را كه خدا كشتنش را حرام كرده است مكشيد مگر به حق. و هر كس كه به ستم كشته شود، به طلب‌كننده خون او قدرتى داده‌ايم. ولى در انتقام از حد نگذرد، كه او پيروزمند است.
و کسی را که خداوند خونش را حرام شمرده، نکشید، جز بحق! و آن کس که مظلوم کشته شده، برای ولیش سلطه (و حق قصاص) قرار دادیم؛ اما در قتل اسراف نکند، چرا که او مورد حمایت است!
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
«النَّفْسَ»: انسان. شخص. «بِالْحَقِّ»: به حق. به سبب حق.
«سُلْطَاناً»: تسلّط بر قاتل در مسأله قصاص. دلیل و برهان اخذ قصاص.
«إِنَّهُ»: ولی دم. صاحب خون.
نزول
محمد بن یعقوب کلینى از على بن ابراهیم و او بعد از چهار واسطه از امام صادق علیه‌السلام نقل نماید و گوید که از امام درباره این قسمت از آیه «وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِیهِ سُلْطاناً فَلا یسْرِفْ فِی الْقَتْلِ» سؤال کردم، فرمود: درباره امام حسین علیه‌السلام نازل گردیده است.
و نیز على بن ابراهیم بعد از سه واسطه از جابر و او از امام باقر علیه‌السلام نقل نماید که این قسمت از آیه درباره کشته شدن امام حسین علیه‌السلام نزول یافته است.[۱]
و همچنین جابر از امام باقر علیه‌السلام روایت کند که این قسمت از آیه درباره امام حسین علیه‌السلام نازل شده است[۲].[۳]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ إِنَّهُ كانَ مَنْصُوراً «33»
وكسى را كه خداوند، (قتل او را) حرام كرده است نكشيد، مگر به حقّ. وهر كس مظلوم كشته شود، قطعاً براى ولىّ او تسلّط (و اختيار ديه يا قصاص) قرار داده‌ايم، پس نبايد در كشتن (و قصاص) زياده‌روى كند، چرا كه آن (ستمديده به طور عادلانه) يارى و حمايت شده است.
نکته ها
«فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ» يعنى در قصاص بيش از قاتل رانكشيد و يا او را مثله نكنيد، چنانكه
جلد 5 - صفحه 55
در جاهليّت چنين رسمى وجود داشته است.
قتل نفس و آدم‌كشى از گناهان كبيره است. هر كس در غير مورد قصاص يا فساد، كسى را بكشد، گويا همه‌ى مردم را كشته است، «مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعاً» «1» و كيفر چنين قتلى دوزخ ابدى است. «مَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزاؤُهُ جَهَنَّمُ خالِداً فِيها» «2» اين كيفر، براى كسى كه اسلحه بكشد و تهديد به قتل كند و به عنوان مفسد و محارب شناخته شود، نيز ثابت است. «3»
در روايات يكى از مصاديق «ولى»، حضرت مهدى عليه السلام شمرده شده كه انتقام جدّ عزيزش امام حسين عليه السلام را خواهد گرفت. «4» «فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً»
حمايت خداوند از مظلوم و سپردن حقّ قصاص به ولىّ دم، هم عامل بازدارنده از آدم‌كشى است و هم بازدارنده از اسراف در قصاص. «جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً»
پیام ها
1- هر انسانى حقّ حيات دارد، حتّى غير مسلمانى كه با مسلمانان سر جنگ نداشته باشد، مصونيّت جانى و مالى دارد. لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ ...
2- قانون الهى، محور ارزشها و حرمت‌هاست. «حَرَّمَ اللَّهُ»
3- خودكشى حرام است. «لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ»
4- از نظر اسلام، كشتن افراد، در مواردِ حق (همچون قصاص، دفاع، ارتداد، لواط يا زناى محصنه) جايز است. «إِلَّا بِالْحَقِّ»
5- مظلوم، هر كه باشد بايد مورد حمايت قرار گيرد. مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً ... مَنْصُوراً
6- قرار دادن حقّ قصاص، براى حمايت از مظلوم است. «جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً»
7- اولياى مقتول داراى حقّ قصاص و كشتن قاتل هستند. «جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً»
8- در قصاص بايد خشم و غضب مهار شود و عدالت مراعات گردد. «فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ» اسلام حتّى براى متجاوزان به جان انسانها، عدالت را شرط دانسته است. اولياى مقتول، حقّ ندارند به عنوان قصاص، بيش از يك نفر را بكشند و از قانون قصاص سوء استفاده كنند.
«1». مائده، 32.
«2». نساء، 93.
«3». مائده، 33.
«4». تفسير نورالثقلين.
جلد 5 - صفحه 56
9- قاتل را مُثله نكنيد و در نوع و كيفيّت قصاص، ناجوانمردى نكنيد. «فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ»
10- از سنّت‌هاى الهى، حمايت از مظلوم است. «إِنَّهُ كانَ مَنْصُوراً»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ إِنَّهُ كانَ مَنْصُوراً (33)
سوم از محرمات:
وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ: و مكشيد نفس آن چنانى كه حرام
«1» خصال، جزء اوّل، باب الستّ، حديث 3، صفحه 321.
جلد 7 - صفحه 367
فرموده خدا كشتن آن را. إِلَّا بِالْحَقِ: مگر به حق كه مستحق كشتن باشد يا به قصاص و يا به وجهى ديگر كه شريعت تجويز فرموده باشد از زناى محصنه و لواط و قطع طريق و مانند آن. أبو الفتوح رازى رحمه الله روايت نموده «1» از پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه فرمود: مأمور شدم كه كارزار كنم با مردمان تا بگويند لا اله الّا اللّه، وقتى گفتند خون و مال خود را در حمايت گرفتند مگر به حقش و حسابشان بر خدا است. پرسيدند. و حقش چيست يا رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم؟ فرمود: زناى بعد احصان، و كفر بعد از ايمان، و كشتن نفسى كه او را باز كشند.
وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً: و هر كه كشته شود به حالت مظلوميت. فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً: پس قرار داديم ولى او را قوت و تسلطى بر قاتل كه اگر خواهد قصاص كند و اگر خواهد ديه بگيرد. فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ: پس اسراف نكند در كشتن، يعنى جز قاتل را نبايد بكشد. إِنَّهُ كانَ مَنْصُوراً: بدرستى كه ولى يارى كرده شده از جانب شرع كه او را قدرت داده.
در كافى- از حضرت كاظم عليه السّلام سؤال از اين آيه كه چيست معنى اسرافى كه خداوند نهى فرموده؟ فرموده: نهى نموده كه غير قاتل را بكشد، يا قاتل را مثله كند. عرض كردند: چيست معنى (إِنَّهُ كانَ مَنْصُوراً)؟
فرمود: چه نصرتى اعظم از اينكه دفع شود قاتل به اولياى مقتول، پس بكشد او را و تبعه‌اى لازم نيايد او را نه در دين و نه در دنيا. «2» تبصره: يكى از گناهان كبيره و مفاسد عظيمه جامعه بشريه، خون به ناحق ريختن است كه فساد آن بر هيچ عاقلى مخفى نيست، لذا شارع مقدس نهى از آن فرموده، و براى تشفى و حفظ نفوس، قصاص را براى اولياء مقتول ثابت و عقوبت اخروى را بر قاتل مترتب ساخته:
«1» تفسير أبو الفتوح رازى، جلد 6، صفحه 310.
«2» فروع كافى، جلد 7، كتاب الديّات، صفحه 370، حديث 7.
جلد 7 - صفحه 368
1- عياشى از حضرت صادق عليه السّلام روايت نموده: قال: لا يزال المؤمن فى فسحة من دينه ما كم يصب دما حراما.
فرمود: هميشه مؤمن در وسعت از دينش باشد ماداميكه نريزد خون حرامى را.
2- فرمود: وحى فرمود خداى تعالى به موسى بن عمران: بگو به اشراف بنى اسرائيل، بپرهيزيد كشتن نفس محترم را به غير حق. پس بدرستى كه كسى كه بكشد از شما نفسى را در دنيا، بكشد خدا قاتل را در آتش صد كشتن صاحبش. «1» 3- عقاب الاعمال، فرمود حضرت صادق عليه السّلام فى رجل قتل رجلا مؤمنا يقال مت اىّ ميتة شئت ان شئت يهوديّا و ان شئت نصرانيا و ان شئت مجوسيّا. «2» مردى كه بكشد مؤمنى را، گفته شود به او وقت مرگ بمير هر مردنى كه خواهى: يهودى يا نصرانى يا مجوسى.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كانَ خِطْأً كَبِيراً (31) وَ لا تَقْرَبُوا الزِّنى إِنَّهُ كانَ فاحِشَةً وَ ساءَ سَبِيلاً (32) وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ إِنَّهُ كانَ مَنْصُوراً (33) وَ لا تَقْرَبُوا مالَ الْيَتِيمِ إِلاَّ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَ أَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كانَ مَسْؤُلاً (34) وَ أَوْفُوا الْكَيْلَ إِذا كِلْتُمْ وَ زِنُوا بِالْقِسْطاسِ الْمُسْتَقِيمِ ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلاً (35)
ترجمه
و مكشيد فرزندانتان را از بيم تنگدستى، ما روزى ميدهيم آنها و شما را همانا كشتن ايشان باشد خطائى بزرگ
و نزديك مشويد زنا را همانا آن باشد كار زشت و بد راهى است آنراه
و نكشيد آنچنان نفسى را كه حرام كرد خدا مگر بطريق حقّ و كسيكه كشته شود مظلوم پس بتحقيق قرار داديم براى وارثش سلطنتى پس نبايد تجاوز كند در كشتن همانا او باشد يارى كرده شده
و نزديك نشويد مال يتيم را مگر بطريق بهتر تا برسد بكمال قوّتش و وفا كنيد به پيمان همانا پيمان باشد پرسيده شده
و تمام كنيد پيمانه را چون پيمانه كنيد و بسنجيد بترازوى راست درست اين بهتر است و نيكوتر بحسب عاقبت.
تفسير
- گفته‌اند قبل از اسلام معمول بود در عرب كه دختران خود را براى خوف فقر و گرسنگى زنده بگور مينمودند و خداوند در اين آيه نهى از آن فرموده بدليل آنكه روزى بندگانرا خدا ميدهد همان كسيكه روزى طفل را در شكم مادر مقدّر فرموده و بعد از ولادت مبدّل بشير در پستان مادر نموده بعد از دندان دادن
جلد 3 صفحه 357
نان هم ميدهد پس بسى جهالت و نادانى و خطا و ناروا است كه انسان اولاد خود را بكشد براى آنكه مبادا از خرجش عاجز شود و البتّه از معاصى كبيره است كه موجب عذاب اليم خواهد بود و نيز نهى فرموده از نزديك شدن بزنا كه نزديكى با زن اجنبيّه است بورود در مقدّمات آن و ارتكاب اموريكه منجرّ بزنا شود براى مبالغه در حرمت اصل عمل كه قبح آن ظاهر است لذا تعبير بفاحشه شده است كه گفته‌اند زائد از حد قبح است و بنظر حقير معصيتى است كه قبح آن در عرف عام ظاهر باشد و بد راهى است راه زنا و زناكارى كه انسانرا در دنيا و آخرت خوار و ذليل و زبون مينمايد و از بزرگترين معاصى كبيره است در فقيه و خصال از امام صادق عليه السّلام از آباء گرامش از پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نقل نموده كه در زنا شش اثر است سه در دنيا و سه در آخرت امّا آنسه كه در دنيا است آنستكه ابرو را ببرد و روزى را ببرد و عمر را كوتاه كند و امّا آنسه كه در آخرت است خدا را بخشم آورد و حساب را دشوار كند و موجب خلود در آتش گردد و نيز از آنحضرت روايت شده كه وقتى زنا زياد شود زلزله‌ها آشكار گردد و مفاسد آن بيش از آن است كه بتوان در مقام اختصار تعداد نمود و نيز نهى فرموده از قتل نفس مگر بحقّ چون خداوند آنرا حرام فرموده مگر در موارد خاصه‌اى از قبيل كفر و ارتداد و زناء محصن و محصنه و قتل عمدى و امثال اينها كه قتل بحقّ است با شرائط و آدابى كه در كتب فقهيّه مقرّر است و كسيكه بغير حقّ و مظلوم كشته شود خداوند وارث و اختيار دار امر قصاص و خونخواه او را مسلّط فرموده بر قاتل بحكم شرعى كه ميتواند انتقام بكشد و عفو نمايد ولى نبايد تجاوز نمايد در قتل از حدود مقرّره كه بجاى يك نفر دو نفر را بكشد يا او را مثله نمايد يا زجر كش كند و بايد مسلمانان با او كمك كنند در بدست آوردن قاتل و تسليم او بخونخواه چنانچه در كافى از امام كاظم عليه السّلام نقل نموده كه پرسيدند از معناى اسراف در اين آيه فرمود آنستكه غير از كشنده را بكشد يا او را مثله نمايد عرض كردند معناى منصور بودن او چيست فرمود چه نصرتى بالاتر از آنكه قاتل را تسليم وارث مقتول نمايند كه او را بكشد و هيچ مسئوليّت دنيوى و اخروى نداشته باشد و عيّاشى از آنحضرت نقل نموده كه وقتى چند نفر يكنفر را بكشند والى بايد حكم كند كه ورثه مقتول هر كدام را بخواهند بكشند و حقّ ندارند زيادتر از يكنفر را بكشند
جلد 3 صفحه 358
چون خداوند فرموده نبايد اسراف در قتل شود و در كافى از امام صادق عليه السّلام روايت نموده كه نازل شده است در شأن امام حسين عليه السّلام كه اگر تمام اهل زمين را براى خونخواهى آنحضرت بكشند اسراف نشده است حقير عرض ميكنم ظاهرا اشاره بدفع اشكال از فعل امام زمان است بعد از ظهور و قيام بخونخواهى جدّ امجدش چون رتبه تمام اهل زمين بمراتب كمتر از رتبه سيّد الشهداء عليه السّلام است پس تجاوز از حقّ نشده و اسراف نميباشد و فردا كمل مقتول مظلوم او است و مصداق اتمّ و اوضح ولىّ و سلطان و منصور بنصرت الهى امام زمان است و نيز نهى فرموده است خداوند از نزديك شدن بمال يتيم چه رسد بخوردن و تصرّف نمودن در آن مگر بطريق احسن و بهتر كه حفظ آن باشد از تلف يا صرف آن در مصرفى كه بصرفه و صلاح او باشد تا برسد بحدّ رشد و بلوغ شرعى كه محقّق ميشود باحتلام و روئيدن موى خشن برعانه و تمام شدن پانزده سال قمرى در پسر و نه سال در دختر بنابر مشهور با آنكه ضعيف العقل و كم خرد نباشد و صلاح و فساد خود را تشخيص دهد كه بايد مالش را باو مسترد داشت و بايد بتمام عهود وفا نمود خواه عهد الهى باشد مانند احكام مذكوره و عهدى كه با خداوند بصيغه عاهدت اللّه منعقد ميشود با شرائط آن خواه خلقى باشد مانند معاملات و قرار داد با اشخاص چون تخلّف از آن در روز قيامت موجب مسئوليّت خواهد بود و چنانچه در خصال از امام صادق عليه السّلام روايت نموده احدى از مردم در آن مرخص نخواهند بود و بايد پيمانه را از متاعى كه با پيمانه مبادله و خريد و فروش ميشود پر كرد و نبايد بتدابيرى چيزى از آن كم نمود و با ترازوى راست و درست كه ميزان و عدل باشد متاع را سنجيد و بحيله و مكر كم فروشى ننمود چون اين كار عاقبت خير در دنيا و آخرت ندارد و كم فروش بزودى رسوا ميشود و از انظار مردم مى‌افتد و مورد اعتماد نميگردد و در آخرت بعذاب اليم گرفتار خواهد شد و بايد جواب هر كس كه با او معامله نموده بدهد و نزد خدا و خلق رو سياه باشد بر عكس كسيكه سنگش تمام و پيمانه و ترازويش درست و راست است مورد اعتماد و اعتبار نزد خلق و مشمول رحمت و بركت الهيه است و اگر چند روزى كمتر فائده ببرد عاقبت كارش در دنيا و آخرت بترقى و تعالى و رو سفيدى نزد خدا و خلق و خير و عافيت خواهد بود.
جلد 3 صفحه 359
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ لا تَقتُلُوا النَّفس‌َ الَّتِي حَرَّمَ اللّه‌ُ إِلاّ بِالحَق‌ِّ وَ مَن قُتِلَ مَظلُوماً فَقَد جَعَلنا لِوَلِيِّهِ سُلطاناً فَلا يُسرِف فِي القَتل‌ِ إِنَّهُ كانَ مَنصُوراً (33)
و نكشيد نفسي را که خداوند حرام فرموده قتل او را مگر آنكه قتل او بحق و امر الهي باشد و كسي که مظلومي را بكشد پس بتحقيق ما قرار داديم و جعل فرموديم از براي ولي مقتول سلطه بر قاتل پس اسراف نكند در قتل محققا آن مقتول منصور است خداوند براي او ناصر قرار داده وَ لا تَقتُلُوا خطاب بجميع مكلفين است النَّفس‌َ الَّتِي حَرَّمَ اللّه‌ُ قتل مؤمن و مسلم و اهل ذمه که بشرائط ذمه عمل كنند و كفار مشركين که تحت معاهده باشند يا در امان مسلم باشند يا در حرم که تمام اينها حرام است «إِلّا بِالحَق‌ِّ» يا مشرك يا كافر يا منافق يا مرتكب زناي با محارم
جلد 12 - صفحه 249
يا زناي محصنه يا مرتد يا قاتل يا مرتكب لواط يا دفع كسي که قاصد قتل طرف هست و غير اينها که محكوم بقتل هستند.
وَ مَن قُتِلَ مَظلُوماً فَقَد جَعَلنا لِوَلِيِّهِ سُلطاناً قتل مظلوم همان قتل بغير حق است و ولي مقتول وارث مقتول هستند و سلطنت آنها اينست حق دارند قصاص كنند يا ديه بگيرند يا عفو كنند «فَلا يُسرِف فِي القَتل‌ِ» اسراف زياد رويست که بخواهد مثله كند قاتل را يا كافر محقون الدم ولي آنها بخواهد مسلم قاتل را قصاص كند بلكه بايد ديه بگيرد يا مرد را براي قتل زن بخواهند قصاص كنند يا حر را براي قتل عبد قصاص كنند و موارد ديگر که قصاص نميشود كرد.
«مسئلة» اگر جماعتي يك نفر را كشتند ولي مقتول ميتواند تمام آنها را بكشد مشروط بر اينكه ديه آنها را بدهد مثلا ده نفر يكي را كشتند بايد بهر يك از وراث اينکه ده نفر نه عشر ديه بدهد و هكذا بر حسب سهام إِنَّهُ كانَ مَنصُوراً خداوند ولي مقتول را ناصر مقتول قرار داده «تنبيه» اخبار بسيار داريم که اينکه آيه شريفه در مورد قتل ابي عبد اللّه عليه السّلام است و ولي او حضرت قائم است و اگر بكشد جميع آنها را اسراف در قتل نشده و ما مكرر گفته‌ايم که اخبار بيان مصداق اتم ميكند منافي با عموم آيه نيست و در بعض اخبار روات سؤال كردند که كساني که در زمان حضرت بقية اللّه هستند که قاتل نبودند براي چه آنها را ميكشد! جواب دادند که چون راضي بفعل آنها هستند «
و الراضي بفعل قوم كالداخل فيهم»
و از اينجا بعض اشكالاتي متوجه ميشود بايد حل شود.
اولا راضي بقتل را نبايد قصاص كرد فقط در عقوبت شريك فاعل است.
و ثانيا اينکه جمعيت كثير را نميشود براي قتل يك نفر يا چند نفر كشت.
و ثالثا بايد سهم ديه آنها را رد كرد و حل تمام اينکه اشكالات باينست که حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام مسلما جزو اهل بيت رسول اللّه صلّي اللّه عليه و اله و سلّم بوده و جزو ذوي القربي
جلد 12 - صفحه 250
و محبت آن از ضروريات دين است و كساني که راضي بقتل او هستند منكر ضروري دين هستند و كافر و مرتد و واجب القتل هستند و انتقام از خود قتله در دوره رجعت پس از رجعت حضرت حسين عليه السّلام آنها را زنده ميكند و حضرت از آنها انتقام مي كشد و در قيامت خداوند از تمام آنها انتقام خواهد كشيد حتي دارد در اخبار که هر فردي از شيعه از آنها انتقام ميكشد باز زنده ميشود فرد ديگر و بالاخص نصاب که محكوم بكفر هستند.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 33)- سوم: حکم دیگر که این آیه به آن اشاره می‌کند احترام خون انسانها و حرمت شدید قتل نفس است می‌گوید: «و کسی که خداوند خونش را حرام کرده است به قتل نرسانید مگر (آنجا که) به حق باشد» (وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ).
نه تنها قتل نفس بلکه کمترین و کوچکترین آزار یک انسان از نظر اسلام مجازات دارد، و می‌توان با اطمینان گفت این همه احترام که اسلام برای خون و جان و حیثیت انسان قائل شده است در هیچ آئینی وجود ندارد.
ولی مواردی پیش می‌آید که احترام خون برداشته می‌شود، و این در مورد
ج2، ص636
کسانی است که مرتکب قتل و یا گناهی همانند آن شده‌اند، لذا در آیه فوق با جمله «إِلَّا بِالْحَقِّ» این گونه افراد را استثناء می‌کند.
البته احترام به خون انسانها در اسلام مخصوص مسلمانها نیست، بلکه غیر مسلمانانی که با مسلیمن سر جنگ ندارند و در یک زندگی مسالمت آمیز با آنها به سر می‌برند، جان و مال و ناموسشان محفوظ است و تجاوز به آن حرام و ممنوع.
سپس به حق قصاص که برای اولیای دم ثابت است اشاره کرده، می‌گوید:
«و کسی که مظلوم کشته شود برای ولی او سلطه قرار دادیم» سلطه قصاص قاتل (وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِیِّهِ سُلْطاناً).
اما در عین حال «او نباید (بیش از حق خود مطالبه کند و) در قتل اسراف نماید چرا که او مورد حمایت است» (فَلا یُسْرِفْ فِی الْقَتْلِ إِنَّهُ کانَ مَنْصُوراً).
آری! اولیای مقتول مادام که در مرز اسلام گام برمی‌دارند و از حد خود تجاوز نکرده‌اند مورد نصرت الهی هستند.
این جمله اشاره به اعمالی است که در زمان جاهلیت وجود داشت، و امروزه نیز گاهی صورت می‌گیرد که احیانا در برابر کشته شدن یک نفر از یک قبیله، قبیله مقتول خونهای زیادی را می‌ریزند و یا این که در برابر کشته شدن یک نفر، افراد بی‌گناه و بی‌دفاع دیگری غیر از قاتل را به قتل می‌رسانند.
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ البرهان فی تفسیر القرآن.
- ↑ تفسیر عیاشى.
- ↑ محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 499.
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
- محمدباقر محقق، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه.
