آیه 1 سوره طارق
<<1 | آیه 1 سوره طارق | 2>> | ||||||||||||||
|
محتویات
ترجمه های فارسی
قسم به آسمان و طارق آن.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
- طارق: طرق در لغت به معنى كوبيدن است مانند كوبيدن آهن و در زدن «طرقه طرقا: ضربه بالمطرقه- طرق الباب: قرعه» و نيز به معنى آمدن در شب باشد گويند: «طرق القوم طرقا: اتاهم ليلا» اين شايد بدان علت است كه چنين شخصى درها را مىزند، و به راه طريق گويند كه راه رو آن را با قدم مىزند مراد از طارق، ستاره است به علت ظاهر شدن در شب.[۱]
نزول
شأن نزول آیات 1 تا 3:
کلبى گوید: این آیه درباره ابوطالب نازل گردیده که شبى با رسول خدا صلى الله علیه و آله مشغول خوردن نان و شیر بود. ستاره دنبالهدارى در آسمان پدیدار گردید و پنهان شد. ابوطالب از این واقعه ترسید و به پیامبر گفت: اى پسر من، این چه منظره اى بود که دیدم.
پیامبر گفت: اى عم، ستاره اى بود که از آسمان انداخته شده و این آیت و نشانه اى از آیات پروردگار است سپس این آیات نازل گردید.[۲]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
سیمای سوره طارق
اين سوره، هفده آيه دارد و در مكّه نازل شده است.
نام سوره برگرفته از آيه اول است و به معناى كوبنده مىباشد.
محور مطالب اين سوره دو چيز است: يكى هشدار نسبت به معاد و ديگرى نعمت قرآن و جايگاه والاى آن.
توجّه دادن انسان به منشأ وجودىاش كه آبى پست و ناچيز بوده است، زمينه پذيرش قدرت لايزال الهى بر آفرينش دوباره انسان و حضور او در دادگاه رسواگر قيامت را فراهم مىآورد و اينها همه برگرفته از وحى صادق آسمان است كه مخالفان آن را شوخى مىپندارند، در حالى كه قطعى و حتمى است و هرچه كافران عليه آن توطئه كنند، به خودشان بازمىگردد.
جلد 10 - صفحه 443
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند بخشنده مهربان
وَ السَّماءِ وَ الطَّارِقِ «1» وَ ما أَدْراكَ مَا الطَّارِقُ «2» النَّجْمُ الثَّاقِبُ «3» إِنْ كُلُّ نَفْسٍ لَمَّا عَلَيْها حافِظٌ «4» فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ مِمَّ خُلِقَ «5» خُلِقَ مِنْ ماءٍ دافِقٍ «6» يَخْرُجُ مِنْ بَيْنِ الصُّلْبِ وَ التَّرائِبِ «7» إِنَّهُ عَلى رَجْعِهِ لَقادِرٌ «8» يَوْمَ تُبْلَى السَّرائِرُ «9» فَما لَهُ مِنْ قُوَّةٍ وَ لا ناصِرٍ «10»
سوگند به آسمان و ستاره طارق. و تو چه دانى كه طارق چيست؟ ستارهاى است درخشنده. (به اينها سوگند كه) هيچ كس نيست مگر آنكه بر او نگهبانى است. پس انسان بنگرد كه از چه آفريده شده است. از آبى جهنده آفريده شده است. كه از بين كمر و سينه بيرون مىآيد. همانا او بر باز گرداندنش تواناست. روزى كه اسرار آشكار شود. پس براى انسان، هيچ قدرتى (از درون) و ياورى (از بيرون) نيست.
نکته ها
«طارق» به معناى كسى است كه در شب وارد شود و در را بكوبد. «طرق» كوبيدن و «مطرقة» وسيله كوبيدن است و «طريق» به راه گفته مىشود، زيرا زير پا كوبيده مىشود.
«ثاقب» به معناى سوراخ كردن است، گويا اين ستاره با نور خود تاريكى شب را سوراخ مىكند. «صلب» به معناى محكم و مراد از آن، ستون فقرات پشت است و «ترائب» به استخوانهاى سينه گفته مىشود.
«تُبْلَى» از «بلوى» به معناى آزمايش است كه عامل آشكار شدن حقيقتهاست.
جلد 10 - صفحه 444
طبق روايتى از امام صادق عليه السلام مراد از طارق، ستاره زُحَل است كه ستاره اميرالمؤمنين و اوصياى اوست. «1»
اشعث بن قيس كه از منافقان بود، شبانه حلوايى براى حضرت على عليه السلام آورد و در خانه را زد تا با هديه حلواى شب، در روز مرتكب خلافى شود. حضرت، نام او را كه شبانه در خانهاش را كوبيد، طارق ناميد. «2»
مشابه آيه 4 اين سوره را در سوره انفطار مىخوانيم: «وَ إِنَّ عَلَيْكُمْ لَحافِظِينَ كِراماً كاتِبِينَ يَعْلَمُونَ ما تَفْعَلُونَ» بر شما نگهبانانى گماشته شده كه بزرگوارانه، بدون كينه و سوء ظنّ، كارهاى شما را مىنويسند و آنچه انجام مىدهيد مىدانند.
پیام ها
1- انسان و تمام كارهاى او تحت حفاظت فرشتگان الهى است. (هم ثبت اعمال و هم حفظ از حوادث) «إِنْ كُلُّ نَفْسٍ لَمَّا عَلَيْها حافِظٌ»
2- چگونگى تولّد فرزند، از انعقاد نطفه تا خروج از شكم مادر، بايد مورد مطالعه و دقّت قرار گيرد كه هم زمينه خداشناسى است و هم معادشناسى. فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ مِمَّ خُلِقَ ...
3- انسان به خاطر دارا بودن عقل و علم و استعداد بايد در آفرينش خود دقت كند. «فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ»
4- توجّه به آفرينش انسان، زمينه ايمان به معاد است. «عَلى رَجْعِهِ لَقادِرٌ»
5- معاد جسمانى است و جسم انسان در قيامت دوباره زنده مىشود. «رَجْعِهِ»
پانویس
- پرش به بالا ↑ تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج12، ص174
- پرش به بالا ↑ تفاسیر کشف الاسرار و روض الجنان.
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
- محمدباقر محقق، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه.