آیه 1 سوره روم
| <<1 | آیه 1 سوره روم | 2>> | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
الم (اشاره به اسماء یا اسرار کتاب الهی است).
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
جلد 7 - صفحه 177
سیمای سوره‌ى روم
اين سوره شصت آيه دارد و در مكّه نازل شده است.
همانند بسيارى از سوره‌هاى مكى، موضوع اصلى اين سوره، مبدأ و معاد و گفتگوهاى اهل ايمان و كفر در اين زمينه است.
اين سوره با پيشگويى پيروزى روميان بر ايرانيان در جنگ آغاز مى‌شود و به همين مناسبت، سوره «روم» نام گرفته است.
بخش عمده آيات اين سوره، به ذكر نعمت‌هاى الهى در آسمان و زمين و نظام زوجيّت در گياهان و حيوانات، آفرينش انسان از خاك و پيوند زن و مرد، تلاش در روز و خواب در شب، بارش باران و وزش باد و حيات زمين پس از مرگ مى‌پردازد.
جلد 7 - صفحه 178
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند بخشنده‌ى مهربان
الم «1» غُلِبَتِ الرُّومُ «2»
الف، لام، ميم. روميان مغلوبِ (ايرانيان) شدند.
فِي أَدْنَى الْأَرْضِ وَ هُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ «3»
كه (مايه‌ى) هدايت و رحمت، براى نيكوكاران است.
فِي بِضْعِ سِنِينَ لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ بَعْدُ وَ يَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ «4»
آنان كه نماز به پا مى‌دارند و زكات مى‌پردازند و تنها آنان به آخرت يقين دارند.
بِنَصْرِ اللَّهِ يَنْصُرُ مَنْ يَشاءُ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ «5»
خداوند هر كس را بخواهد، به يارى خود يارى مى‌كند، و او قدرتمند و نفوذ ناپذير مهربان است.
جلد 7 - صفحه 179
نکته ها
كلمه‌ى «بِضْعِ» به معناى قطعه است، چنانكه پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمودند: «فاطمة بضعة منى» «1» فاطمه پاره‌ى تن من است. گاهى مراد از «بِضْعِ»، قطعه‌اى از زمان (بين سه تا نه سال) است.
سؤال: پيروزى سپاه روم بر ايرانيان، چه ربطى به مسلمانان دارد كه قرآن مى‌فرمايد: «يَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ»
پاسخ: پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله نامه‌اى به پادشاهان ايران و روم نوشت و آن دو را به دين مبين اسلام دعوت كرد. خسرو پرويز، شاه ايران نامه رسول خدا صلى الله عليه و آله را پاره كرد، ولى قيصر روم به نامه پيامبر احترام گزارد. مسلمانان دوست داشتند روميان- كه به نامه پيامبر احترام كردند- پيروز شوند، ولى آنان شكست خوردند ومسلمانان از اين حادثه ناراحت شدند. خداوند با نزول اين آيات به مسلمانان بشارت داد كه اگر چه روميان شكست خوردند، ولى در آينده نزديك پيروز خواهند شد و آن پيروزى، سبب شادى مؤمنان خواهد شد. «2»
آرى، جامعه‌ى ايمانى نبايد تنها به درون خود بنگرد، بلكه بايد نسبت به حوادث تلخ و شيرين ساير ملل نيز عكس العمل نشان دهد.
پیام ها
1- يكى از نشانه‌هاى اعجاز قرآن، پيشگويى‌هاى صادقانه و محقّق آن است.
(روميان، از ايرانيان شكست خوردند، ولى قرآن پيشگويى مى‌كند كه چند سال ديگر روميان غالب خواهند شد و چنان شد.) «غُلِبَتِ- سَيَغْلِبُونَ»
2- با يك شكست، مأيوس نشويد. «غُلِبَتِ- سَيَغْلِبُونَ»
3- در پيروزى‌ها و شكست‌ها، محوريّت توحيد فراموش نشود. «لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ بَعْدُ»
4- هم پيروزى را از او بدانيم و هم ساز و برگ نظامى را. «بِنَصْرِ اللَّهِ يَنْصُرُ»
«1». وسائل، ج 20، ص 67.
«2». تفسير نورالثقلين.
جلد 7 - صفحه 180
5- دليل نصرت الهى، عزّت و رحمت اوست. يَنْصُرُ ... وَ هُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ
پانویس
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
