آیه 19 سوره مؤمنون

از دانشنامه‌ی اسلامی
(تغییرمسیر از آیه 19 مؤمنون)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

فَأَنْشَأْنَا لَكُمْ بِهِ جَنَّاتٍ مِنْ نَخِيلٍ وَأَعْنَابٍ لَكُمْ فِيهَا فَوَاكِهُ كَثِيرَةٌ وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ

مشاهده آیه در سوره


<<18 آیه 19 سوره مؤمنون 20>>
سوره : سوره مؤمنون (23)
جزء : 18
نزول : مکه

ترجمه های فارسی

آن‌گاه ما به آن آب برای شما باغها و نخلستانهای خرما و انگور ایجاد کردیم که شما را در آنها میوه‌های گوناگون بسیاری است که از آن تناول می‌کنید.

پس به وسیله آن برای شما باغ هایی از درختان خرما و انگور پدید آوردیم که برای شما در آنها میوه های فراوانی است [که از فروش آنها زندگی خود را اداره می کنید] و [نیز] از آنها می خورید.

پس براى شما به وسيله آن باغهايى از درختان خرما و انگور پديدار كرديم كه در آنها براى شما ميوه‌هاى فراوان است و از آنها مى‌خوريد.

با آن آب برايتان بوستانهايى از خرما و انگور پديد آورديم. شما را در آن باغها ميوه‌هاى بسيارى است كه از آنها مى‌خوريد.

سپس بوسیله آن باغهایی از درختان نخل و انگور برای شما ایجاد کردیم؛ باغهایی که در آن میوه‌های بسیار است؛ و از آن میخورید!

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Then with it We produced for you gardens of date palms and vines. There are abundant fruits in them for you, and you eat from them,

Then We cause to grow thereby gardens of palm trees and grapes for you; you have in them many fruits and from them do you eat;

Then We produce for you therewith gardens of date-palms and grapes, wherein is much fruit for you and whereof ye eat;

With it We grow for you gardens of date-palms and vines: in them have ye abundant fruits: and of them ye eat (and have enjoyment),-

معانی کلمات آیه

«مِنْهَا تَأْکُلُونَ»: از باغها می‌خورید. مراد این است که علاوه از میوه، خوراکیها و نوشیدنیها از میوه‌ها درست می‌کنید و بهره‌برداریهای دیگری از قبیل تهیّه البسه و موادّ داروئی از باغها می‌کنید.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


فَأَنْشَأْنا لَكُمْ بِهِ جَنَّاتٍ مِنْ نَخِيلٍ وَ أَعْنابٍ لَكُمْ فِيها فَواكِهُ كَثِيرَةٌ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ «19»

پس به وسيله‌ى آن (آب) براى شما باغ‌هايى از خرما و انگور پديد آورديم كه در آن باغها براى شما ميوه‌هاى فراوانى است و از آنها مى‌خوريد.

وَ شَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَيْناءَ تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ وَ صِبْغٍ لِلْآكِلِينَ «20»

و (نيز) درختى كه از طور سينا مى‌رويد، (و) روغن و نان خورش براى خورندگان به بار مى‌آورد.

پیام ها

1- آب، سرچشمه‌ى حيات گياهان ونباتات است. «فَأَنْشَأْنا لَكُمْ بِهِ»

2- درختان و گياهان، براى استفاده‌ى انسان‌ها آفريده شده‌اند. (كلمه‌ى‌ «لَكُمْ» دو بار در آيه‌ى 19 به كار رفته است).

3- در ميان ميوه‌ها، بعضى مثل خرما وانگور حساب ديگرى دارد. «نَخِيلٍ وَ أَعْنابٍ»

4- خداوند حكيم، نيازهاى مادّى انسان را تأمين كرده است. «نَخِيلٍ وَ أَعْنابٍ»

5- توليد خداوند بيش از مصرف انسان‌هاست. «فَواكِهُ كَثِيرَةٌ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ»

جلد 6 - صفحه 91

6- آنچه را كه خداوند آفريده، مفيد ومبارك است. «فَواكِهُ كَثِيرَةٌ- تَأْكُلُونَ‌- صِبْغٍ» (ولى آن جا كه زيان و خرابى است، كار انسان است، چنانكه در آيه 67 سوره نحل مى‌خوانيم: «تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَراً» شما از آن شراب درست مى‌كنيد)

7- هر منطقه‌اى براى درخت وگياه مخصوصى مناسب است. «تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَيْناءَ»

8- بعضى زمين‌ها از نظر معنوى و مادّى مباركند. (طور سينا محل نزول وحى و محل رويش درختان زيتون است). «مِنْ طُورِ سَيْناءَ»

9- روغن زيتون، يكى از نعمت‌هاى الهى است. «تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



فَأَنْشَأْنا لَكُمْ بِهِ جَنَّاتٍ مِنْ نَخِيلٍ وَ أَعْنابٍ لَكُمْ فِيها فَواكِهُ كَثِيرَةٌ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ «19»

فَأَنْشَأْنا لَكُمْ بِهِ جَنَّاتٍ‌: پس ايجاد فرمائيم براى شما به سبب باران بستانها و باغات، مِنْ نَخِيلٍ وَ أَعْنابٍ‌: از درختان خرما و انگور. لَكُمْ فِيها فَواكِهُ كَثِيرَةٌ: براى شماست در آن بستانها و باغات ميوجات بسيار از هر نوعى. وَ مِنْها تَأْكُلُونَ‌: و بعضى از آن ميوجات را مى‌خوريد. تخصيص خرما و انگور به ذكر براى آنست كه اين دو در ميان ميوجات مزيت دارد به اينكه هم طعام است هم خورش، و هم ميوه تفكه تازه و خشك آن، و نيز چون ميوه مدينه است از حجاز و طائف، حق سبحانه ذكر فرمود نعمتى كه شناسند آن را.

تبصره: آيه شريفه آگاهى است بندگان را بر نعمت عظيمه، يعنى ايجاد و انزال باران و ساير نعمى كه به سبب آن حاصل آيد. و نيز دال است صريحا به اينكه نزول باران، مقدر به تقدير قادر حكيم است بر وفق حكمت و مصلحت و احتياج معاش مخلوقات. بنابراين خشكسالى و قطع باران در بعض سنوات، نيست مگر به سبب شآمت افعال بندگان و استحقاق ايشان، و الا بخل در ساحت قدس الهى راه ندارد، و منع فيض از فياض مطلق قبيح است.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


وَ لَقَدْ خَلَقْنا فَوْقَكُمْ سَبْعَ طَرائِقَ وَ ما كُنَّا عَنِ الْخَلْقِ غافِلِينَ «17» وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَرٍ فَأَسْكَنَّاهُ فِي الْأَرْضِ وَ إِنَّا عَلى‌ ذَهابٍ بِهِ لَقادِرُونَ «18» فَأَنْشَأْنا لَكُمْ بِهِ جَنَّاتٍ مِنْ نَخِيلٍ وَ أَعْنابٍ لَكُمْ فِيها فَواكِهُ كَثِيرَةٌ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ «19» وَ شَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَيْناءَ تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ وَ صِبْغٍ لِلْآكِلِينَ «20» وَ إِنَّ لَكُمْ فِي الْأَنْعامِ لَعِبْرَةً نُسْقِيكُمْ مِمَّا فِي بُطُونِها وَ لَكُمْ فِيها مَنافِعُ كَثِيرَةٌ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ «21»

وَ عَلَيْها وَ عَلَى الْفُلْكِ تُحْمَلُونَ «22»

ترجمه‌

- و هر آينه بتحقيق آفريديم بر زبر شما هفت طبقه و نباشيم از خلق بى‌خبر

و فرو فرستاديم از آسمان آب را باندازه پس ساكن گردانيديم آنرا در زمين و همانا ما بر بردن آن توانائيم‌

پس پديد آورديم براى شما بآن بستانها از درختان خرما و انگورها براى شما است در آنها ميوه‌هاى بسيار و از آنها ميخوريد

و درختى را كه بيرون ميآيد از طور سينا ميرويد با روغن و نان خورش براى خورندگان‌

و همانا براى شما است در چهار پايان هر آينه عبرتى ميآشامانيم شما را از آنچه در شكمهاى آنها است و براى شما است در آنها منفعتهاى بسيار و از آنها ميخوريد

و بر آنها و بر كشتى بر داشته ميشويد.

تفسير

خداوند متعال بعد از بيان قدرت كامله خود در خلق انسان بيان قدرت شگفت‌آور خود را در خلق آسمانها فرموده باين تقريب كه بحقيقت و راستى خلق نموديم در جانب فوق شما هفت طبقه كه هر يك از آنها فوق ديگر است چون طرائق جمع طريقه است و عرب هر چيزيرا كه فوق ديگرى باشد طريقه گويد و بعضى گفته‌اند طرائق خوانده شده چون راههاى آمد و شد ملائكه آسمانها است و خداوند در هيچ حال از احوال خلق غافل نيست و كارى باز نميدارد او را از كارى كه در آن صلاح و خير بندگانش باشد و مراد از آسمانها كه از آن اينجا بطرائق تعبير شده ظاهرا افلاك است نه اين كبودى منبسط در جوّ كه بالاى سر مشاهده ميشود از تراكم هوا يا ابخره و ادخنه و گفته‌اند هر يك از آن هفت فلك جاى كوكبى است از كواكب سبع سيّار كه نام آنها در اين بيت جمع شده قمر است و عطارد و زهره شمس و مرّيخ و مشترى و زحل و افلاك بر يكديگر احاطه دارند مانند طبقات پياز و جسمشان از هوا لطيف‌تر است و ديده نميشود پس منافات ندارد با آنچه متجدّدين ميگويند كه كواكب در جوّ غير متناهى وجود دارند و افلاكى نيست چون مدرك آنها فقط حس است و بمعقولات كار ندارند و براى توجّه حقّ بخلق است كه باران رحمت خداوند نازل ميشود از آسمان بقدر ضرورت و اندازه لازم نه كم و نه زياد مگر بمشيّت او و بعد از مشروب شدن اراضى در زمين جاى گير ميگردد و بروايت قمّى ره از امام باقر عليه السّلام نهرهاى زمين و چشمه‌ها و چاهها از آنست و در مجمع از پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم روايت نموده كه خداوند تعالى پنج نهر در زمين از بهشت جارى فرموده‌

جلد 3 صفحه 634

سيحون كه نهرهند است و جيحون كه نهر بلخ است و دجله و فرات كه آن دو نهر عراقند و نيل كه نهر مصر است همه را خداوند از يك چشمه نازل و جارى در زمين فرمود كه مردم از آنها بهره‌مند شوند و اين معناى قول خداوند و أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَرٍ است تا آخر آيه و خداوند هر وقت بخواهد قدرت دارد تمام آن آبها را خشك كند يا بمراكز اصلى خود برگرداند كه تمام مردم و حيوانات هلاك شوند و خداوند از آب براى مردم خصوصا اهل حجاز باغهاى خرما و انگور ايجاد فرموده كه در آنها ميوجات بسيار ديگرى هم هست كه از آنها ميخورند و بهره بردارى ميكنند و اختصاص اهل حجاز براى مخاطب بودن آنها در صدر اسلام است و تذكّر بآنچه در اراضى آنها است از نعمت تا بشناسند و شكر گذارى نمايند و نيز ايجاد فرمود درخت زيتون را كه از كوهسار بدون آبيارى بيرون ميآيد مخصوصا از كوه طور سينا كه درخت آن منحصر بزيتون است و اين درخت از آنجا منتشر شده و ميرويد با آنكه در ميوه آن روغن چراغ و خورش نان است براى خورندگان خلاصه آنكه ميرويد با روغنى كه هم بدرد استعمال و استضائه ميخورد هم بدرد خورش نان كه در آن نانرا فرو برند و بخورند چون صبغ فرو برده شده در آن براى خورش نمودن است و تنبت بضمّ تاء از باب افعال نيز قرائت شده و طور سيناء كه سينين هم گاهى گفته ميشود گويند كوهى است در ميان مصر و ايله كه حضرت موسى براى مناجات با خدا آنجا ميرفت و خداوند با او سخن ميفرمود و سيناء اسم آنسرزمين است و غير منصرف ميباشد و معانى ديگرى هم براى آنشده ولى اين معنى را اصح دانسته‌اند و بكسر سين نيز قرائت شده و براى بالدّهن تراكيب متعدده‌ئى ذكر شده و بهتر آنستكه حال باشد از فاعل تنبت يعنى ميرويد در حاليكه مشتمل بروغن و خورش است از پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم روايت شده كه زيتون درخت مباركى است از آن خورش نان و روغن غذاى خود كنيد و از بعضى روايات معتبره از صادقين عليهما السلام استفاده ميشود كه نجف اشرف قطعه‌ئى از طور سينا است كه خدا با موسى عليه السّلام در آنجا تكلم فرمود و انبياء عظام در آنجا بمقامات لائقه خود رسيدند و مدفن حضرات آدم و نوح و امير المؤمنين عليهم السلام گرديد و براى خلق در وجود انعام كه شتر و گاو و گوسفند است عبرت و دليل بزرگى بر قدرت خداوند است‌

جلد 3 صفحه 635

كه از آن بايد اعتبار گيرند و بر آن شكر گذار شوند و آن آنستكه خداوند ايشان را مشروب ميكند از شيرى كه در شكم و پستانهاى آنها است و بعضى نسقيكم بفتح نون قرائت نموده‌اند و از براى مردم در آنها منافع بسيارى است از قبيل پوست و پشم و كرك و مو و غيرها كه از آنها استفاده ميكنند علاوه گوشتشان را هم ميخورند و بر خصوص شتر از آنها و بر كشتيها سوار كرده و حمل ميشوند لذا گفته‌اند شتر كشتى بيابان است و كلمه فلك در مفرد و جمع استعمال ميشود و چون مراد جنس است معنى تفاوتى ندارد ..

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


فَأَنشَأنا لَكُم‌ بِه‌ِ جَنّات‌ٍ مِن‌ نَخِيل‌ٍ وَ أَعناب‌ٍ لَكُم‌ فِيها فَواكِه‌ُ كَثِيرَةٌ وَ مِنها تَأكُلُون‌َ «19»

‌پس‌ انشاء و احداث‌ نموديم‌ ‌براي‌ ‌شما‌ ‌به‌ توسط ‌اينکه‌ آب‌ و بارانها باغستاني‌ ‌از‌ نخل‌هاي‌ خرما و موستان‌ انگور ‌از‌ ‌براي‌ ‌شما‌ ‌در‌ ‌اينکه‌ باغستانها ميوه‌هاي‌ بسياري‌ و ‌از‌ ‌اينکه‌ ميوه‌ها تناول‌ مي‌كنيد (باران‌ ‌که‌ ‌در‌ لطافت‌ طبعش‌ خلاف‌ نيست‌‌-‌ ‌در‌ باغ‌ لاله‌ رويد ‌در‌ شوره‌ زار خس‌).

(وَ البَلَدُ الطَّيِّب‌ُ يَخرُج‌ُ نَباتُه‌ُ بِإِذن‌ِ رَبِّه‌ِ وَ الَّذِي‌ خَبُث‌َ لا يَخرُج‌ُ إِلّا نَكِداً) اعراف‌ آيه 56 تمام‌ ‌اينکه‌ موجودات‌ امكانيه‌ ‌که‌ بقدرة كامله‌ الهيه‌ موجود شدند ‌در‌ فاعليت‌

جلد 13 - صفحه 374

فاعل‌ هيچ‌ نقصي‌ نيست‌ اينهمه‌ تفاوت‌ ‌از‌ جهت‌ قابليت‌ قابل‌ ‌است‌. (‌هر‌ چه‌ هست‌ ‌از‌ قامت‌ ناساز بي‌اندام‌ ماست‌‌-‌ و رنه‌ تشريف‌ تو ‌بر‌ بالاي‌ كس‌ كوتاه‌ نيست‌) ‌هر‌ چه‌ زمين‌ پاك‌ ‌باشد‌ و ‌در‌ ‌او‌ اشجار نيك‌ و دانه‌هاي‌ زيبا غرس‌ و كشت‌ كنند و دست‌ تربيت‌ ‌در‌ ‌آنها‌ بيشتر كار كند گلهاي‌ معطر و اشجار خرم‌ و فواكه‌ لذيذه‌ بعمل‌ ميآورد و خداوند متعال‌ ‌به‌ ‌آنها‌ أفاضه‌ مي‌فرمايد.

(نطفه پاك‌ ‌به‌ بايد ‌که‌ شود قابل‌ فيض‌‌-‌ و رنه‌ ‌هر‌ سنگ‌ و گلي‌ لؤلؤ مرجان‌ نشود) و همين‌ نحو ‌در‌ انواع‌ حيوانات‌ (بلبل‌ ‌به‌ باغ‌ و جغد بويرانه‌ تاخته‌ ‌هر‌ كس‌ بقدر همت‌ ‌خود‌ خانه‌ ساخته‌) (فَرِيق‌ٌ فِي‌ الجَنَّةِ وَ فَرِيق‌ٌ فِي‌ السَّعِيرِ) شوري‌ ‌آيه‌ 5 ‌در‌ مورد انسان‌ ‌است‌، لذا ‌در‌ باب‌ نبوت‌ و امامت‌ شرايط بسياري‌ لازم‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌از‌ ‌آن‌ جمله‌ حديث‌ حسب‌ و نسب‌ ‌است‌ ‌که‌ بايد ‌تا‌ آدم‌ ابو البشر تمام‌ آباء ‌آنها‌ پاك‌ باشند و گفتيم‌ نسب‌ حضرت‌ رسالت‌ ‌تا‌ آدم‌ پنجاه‌ يك‌ فاصله‌ سه‌ هفده‌ هفده ‌آنها‌ ‌از‌ انبياء هفده ‌از‌ اوصياء هفده ‌از‌ صلحاء و رحمي‌ ‌که‌ ‌در‌ ‌آن‌ قرار گيرد ‌آن‌ بايد پاك‌ ‌باشد‌ بعلاوه‌ شرايط ديگر ‌از‌ افضليت‌ ‌در‌ جميع‌ كمالات‌ نفساني‌ نسبت‌ ‌به‌ تمام‌ افراد امت‌ و عالميت‌ ‌به‌ جميع‌ ‌ما يحتاج‌ الامة اليه‌ و عصمت‌ و طهارة ‌از‌ كليه معاصي‌ و ‌از‌ خطاء و سهو و نسيان‌ و شك‌ و دارا بودن‌ دليل‌ قطعي‌ ‌بر‌ نبوت‌ و امامت‌ ‌خود‌.

برگزیده تفسیر نمونه


]

(آیه 19)- در این آیه به دنبال نعمت پر برکت باران به محصولاتی که از آن می‌روید اشاره کرده، می‌گوید: «سپس به وسیله آن، باغهایی از درختان نخل و انگور برای شما ایجاد کردیم، باغهایی که در آن میوه‌های بسیار است و از آن می‌خورید» (فَأَنْشَأْنا لَکُمْ بِهِ جَنَّاتٍ مِنْ نَخِیلٍ وَ أَعْنابٍ لَکُمْ فِیها فَواکِهُ کَثِیرَةٌ وَ مِنْها تَأْکُلُونَ).

(1) باید توجه داشت که عبور آبهای آلوده از قشر نفوذپذیر زمین غالبا موجب تصفیه آن می‌شود!

ج3، ص246

خرما و انگور تنها محصول آنها نیست بلکه این دو محصول عمده و پر ارزش آنهاست و گر نه انواع مختلفی از دیگر نیز میوه‌ها در آن یافت می‌شود.

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

منابع