آیه 15 سوره قصص

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

وَدَخَلَ الْمَدِينَةَ عَلَىٰ حِينِ غَفْلَةٍ مِنْ أَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلَانِ هَٰذَا مِنْ شِيعَتِهِ وَهَٰذَا مِنْ عَدُوِّهِ ۖ فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِي مِنْ شِيعَتِهِ عَلَى الَّذِي مِنْ عَدُوِّهِ فَوَكَزَهُ مُوسَىٰ فَقَضَىٰ عَلَيْهِ ۖ قَالَ هَٰذَا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ ۖ إِنَّهُ عَدُوٌّ مُضِلٌّ مُبِينٌ

مشاهده آیه در سوره


<<14 آیه 15 سوره قصص 16>>
سوره : سوره قصص (28)
جزء : 20
نزول : مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

و موسی (روزی) بی‌خبر اهل مصر به شهر در آمد، آنجا دید که دو مرد با هم به قتال مشغولند، این یک از شیعیان وی (یعنی از بنی اسرائیل) بود و آن یک از دشمنان (یعنی از فرعونیان) بود، در آن حال آن شخص شیعه از موسی دادخواهی و یاری بر علیه آن دشمن خواست، موسی مشتی سخت بر آن دشمن زد، قضا را بدان ضربت او را کشت. موسی گفت: این کار از فریب و وسوسه شیطان بود (تا این کافر ظالم را با مؤمنی به قتال برانگیخت و عاقبت به هلاکت رسید) که دشمنی شدید شیطان و گمراه ساختن آدمیان به سختی آشکار است.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

[One day] he entered the city at a time when its people were not likely to take notice. He found there two men fighting, this one from among his followers, and that one from his enemies. The one who was from his followers sought his help against him who was from his enemies. So Moses hit him with his fist, whereupon he expired. He said, ‘This is of Satan’s doing. Indeed he is clearly a misguiding enemy.’

معانی کلمات آیه

  • شيعته: شيعه در آيه به معنى فرقه و گروه است «شيعة الرجل: اتباعه و انصاره»، شيع (بفتح اوّل) به معنى آشكار شدن و شياع به معنى پيروى كردن است.
  • وكزه: وكز: زدن و انداختن. با مشت زدن را نيز گويند.[۱]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


وَ دَخَلَ الْمَدِينَةَ عَلى‌ حِينِ غَفْلَةٍ مِنْ أَهْلِها فَوَجَدَ فِيها رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلانِ هذا مِنْ شِيعَتِهِ وَ هذا مِنْ عَدُوِّهِ فَاسْتَغاثَهُ الَّذِي مِنْ شِيعَتِهِ عَلَى الَّذِي مِنْ عَدُوِّهِ فَوَكَزَهُ مُوسى‌ فَقَضى‌ عَلَيْهِ قالَ هذا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ إِنَّهُ عَدُوٌّ مُضِلٌّ مُبِينٌ «15»

وموسى وارد شهر شد، در حالى كه مردم (از ورودش) بى‌خبر بودند، پس در آنجا به دو مرد برخورد كه با يكديگر نزاع مى‌كردند، اين يكى از طرفدارانش و آن (ديگرى) از دشمنانش بود. پس آن كه از پيروان موسى بود، از او در برابر دشمنش يارى خواست. پس موسى (به حمايت از دوست خود) مُشتى بر او زد كه كار او را ساخت (و با همان مشت كشته شد)، موسى (از اين پيشامد تكانى خورد و) گفت: اين از كار شيطان بود، همانا او دشمن گمراه كننده‌ى آشكارى است.

جلد 7 - صفحه 29

نکته ها

ظاهراً حضرت موسى قبل از نبوّتش، بيرون از شهر زندگى مى‌كرده است و اين يا به خاطر حركات انقلابى او بوده كه در آنجا بسر مى‌برده و يا به خاطر اين‌كه كاخ فرعون كه موسى عليه السلام در آن زندگى مى‌كرده، خارج از شهر قرار داشته است.

سؤال: اگر پيامبران خدا معصومند، پس مشت‌زدن و آدم كشتن موسى عليه السلام چه توجيهى دارد و چگونه تفسير مى‌شود؟

پاسخ: كلمه‌ى‌ «هذا» در جمله‌ى‌ «هذا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ» به نزاع و ستيز آن دو مرد اشاره دارد نه به عمل حضرت موسى، يعنى ايجاد اين درگيرى كار شيطان است.

حضرت موسى قصد كشتن آن مرد را نداشت و فقط به خاطر دفاع از يك مؤمنى دست به اين كار زد. از اين روى خداوند از قتل او انتقاد نكرده و در جاى ديگر مى‌فرمايد: «وَ قَتَلْتَ نَفْساً فَنَجَّيْناكَ مِنَ الْغَمِّ» «1» تو يكى از فرعونيان را به قتل رساندى ودچار غم واندوه شدى و ما تورا از غم نجات داديم.

پیام ها

1- مصلحان جامعه بايد گاهى به صورت ناشناس و غير رسمى، بدون نام و عنوان در ميان مردم حاضر شوند. «دَخَلَ الْمَدِينَةَ عَلى‌ حِينِ غَفْلَةٍ مِنْ أَهْلِها»

2- حضرت موسى قبل از نبوّت نيز داراى يار و پيرو بود. «مِنْ شِيعَتِهِ»

3- گرچه موسى بزرگ شده‌ى كاخ فرعون بود، ولى مردم مستضعف به خاطر تفكّر ومنش، او را حامى و رهبر خود مى‌دانستند. «فَاسْتَغاثَهُ»

4- دفاع و حمايت از مظلومان، شيوه‌ى اولياى الهى است. «فَوَكَزَهُ مُوسى‌»

5- انبيا، افرادى با غيرت، جوانمرد، مظلوم‌نواز وظلم ستيز بوده‌اند. فَاسْتَغاثَهُ‌ ...

فَوَكَزَهُ مُوسى‌

6- مردان خدا در صورت لزوم بادشمن درگير مى‌شدند و از زور بازو بهره‌

«1». طه، 40.

جلد 7 - صفحه 30

مى‌بردند. «فَوَكَزَهُ مُوسى‌»

پانویس

  1. پرش به بالا تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج‏8، ص:23

منابع