آیه 156 سوره اعراف

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

۞ وَاكْتُبْ لَنَا فِي هَٰذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ إِنَّا هُدْنَا إِلَيْكَ ۚ قَالَ عَذَابِي أُصِيبُ بِهِ مَنْ أَشَاءُ ۖ وَرَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ ۚ فَسَأَكْتُبُهَا لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَالَّذِينَ هُمْ بِآيَاتِنَا يُؤْمِنُونَ

مشاهده آیه در سوره


<<155 آیه 156 سوره اعراف 157>>
سوره : سوره اعراف (7)
جزء : 9
نزول : مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

و سرنوشت ما را هم در این دنیا و هم در عالم آخرت نیکویی و ثواب مقدر فرما، که ما به سوی تو بازگشته‌ایم. خدا فرمود: عذابم را به هر که خواهم رسانم، و رحمت من همه موجودات را فرا گرفته و البته آن را برای آنان که راه تقوا پیش گیرند و زکات می‌دهند و به آیات ما می‌گروند حتم و لازم خواهم کرد.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

And appoint goodness for us in this world and the Hereafter, for indeed we have come back to You.’ Said He, ‘I visit My punishment on whomever I wish, but My mercy embraces all things. Soon I shall appoint it for those who are Godwary and give the zakat and those who believe in Our signs

معانی کلمات آیه

هدنا: هود: رجوع. إِنَّا هُدْنا إِلَيْكَ ‏: ما به سوى تو برگشتيم . [۱]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


وَ اكْتُبْ لَنا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ إِنَّا هُدْنا إِلَيْكَ قالَ عَذابِي أُصِيبُ بِهِ مَنْ أَشاءُ وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‌ءٍ فَسَأَكْتُبُها لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ الَّذِينَ هُمْ بِآياتِنا يُؤْمِنُونَ «156»

(خداوندا!) براى ما در اين دنيا و در آخرت، خير و نيكى مقرّر كن كه ما به سوى تو رهنمون و بازگشت كرده‌ايم. (خداوند) فرمود: عذابم را به هر كس كه بخواهم (و مستحقّ باشد) مى‌رسانم، و (لى) رحمتم همه چيز را فرا گرفته است، پس به‌زودى آن (رحمتم) را براى كسانى كه تقوا دارند و زكات مى‌دهند و آنان كه به آيات ما ايمان مى‌آورند، مقرّر مى‌دارم.

نکته ها

اين آيه، بيان دعاى ديگر حضرت موسى عليه السلام در پى خواسته‌ى قبلى است.

«هُدْنا» اشاره دارد به توجّه آنان به سوى خدا وتوبه كردن از راه منحرفان و راه كسانى كه تقاضاى نابجاى ديدار خدا را داشتند.

به نقل ابن عبّاس، هنگامى كه آيه‌ى‌ «وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‌ءٍ» نازل شد، شيطان نيز در رحمت الهى طمع كرد و گفت: عبارت‌ «كُلَّ شَيْ‌ءٍ»، شامل من هم مى‌شود. خداوند براى رفع اين توهّم فرمود: فَسَأَكْتُبُها لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ‌ ...

آرى، رحمت الهى گسترده است و به همه كس مى‌رسد، امّا شمول رحمت براى غير مؤمنان، به تفضّل الهى است. «1»

در روايت آمده است كه شخصى در نماز مى‌گفت: «اللهمّ ارحمنى و محمّداً و لاترحم معنا احداً»، خدايا! تنها من و محمّد صلى الله عليه و آله را مشمول رحمت خود قرار بده، نه هيچ كس ديگرى را.

پيامبر صلى الله عليه و آله پس از نماز در انتقاد به او فرمود: رحمت نامنتهاى الهى و موضع وسيع و نامحدود را محدود ساختى! «2»

«1». تفسير اثنى‌عشرى.

«2». تفاسير مجمع‌البيان و نمونه.

جلد 3 - صفحه 187

پیام ها

1- بهترين گام‌ها و كارها، با ثبات‌ترين آنهاست. «وَ اكْتُبْ لَنا»

2- انبيا در فكر تأمين سعادت دنيا و آخرت مردمند. «وَ اكْتُبْ لَنا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ»

3- از بهترين دعاها، جامع‌ترين آنهاست. «فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ»

4- بازگشت خالصانه به سوى خدا، دريافت الطاف الهى است. «هُدْنا»

5- رحمت الهى نامحدود است، اگر كسى به آن نرسيد، تقصير خود اوست.

«رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‌ءٍ» نقصى در فاعليّت رحمت الهى نيست، بلكه نقص در قابليّت ماست.

6- رحمت خداوند فراگير است، ولى عذاب الهى چنين نيست. رَحْمَتِي وَسِعَتْ‌ ... عَذابِي أُصِيبُ بِهِ مَنْ أَشاءُ

7- اصل، رحمت الهى است و عذاب او عارضى. (براى رحمت، فعل ماضى‌ «وَسِعَتْ»، ولى براى عذاب فعل مضارع‌ «أُصِيبُ» آمده است)

8- دعاى انبيا نيز در چهارچوب حكمت و قانون الهى مستجاب مى‌شود. اكْتُبْ لَنا ... فَسَأَكْتُبُها لِلَّذِينَ‌ ...

9- با وجود تقوا و عمل به تكاليف، شمول رحمت الهى حتمى است، فَسَأَكْتُبُها لِلَّذِينَ‌ ... ولى با وجود گناه و معصيت، عذاب حتمى نيست، زيرا با توبه و استغفار، امكان مغفرت وجود دارد. «عَذابِي أُصِيبُ بِهِ مَنْ أَشاءُ»

10- رحمت الهى بى‌نهايت است، امّا شرط بهره‌ورى از آن، تقوا، پرداخت زكات و ايمان است. يَتَّقُونَ‌ ... الزَّكاةَ ... يُؤْمِنُونَ‌ بنابراين، كسى كه زكات نمى‌دهد و يا بى‌تقوا مى‌باشد، از رحمت الهى محروم و در معرض عذاب الهى است.

11- زكات، در شريعت يهود نيز بوده است. «يُؤْتُونَ الزَّكاةَ»

12- آنچه سبب دريافت الطاف الهى است، ايمان به تمام آيات است، نه بعض آنها. «بِآياتِنا يُؤْمِنُونَ»

تفسير نور(10جلدى)، ج‌3، ص: 188

پانویس

  1. پرش به بالا تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی

منابع

آرشیو عکس و تصویر