بگو: ای قوم من، شما را هر چه در خور است و بر آن توانایی دارید عمل کنید، من نیز در خور خویش عمل (نیک) میکنم، آن گاه البته (من به اجر خود رسم و) شما به زودی آگاه خواهید شد که آن کس که عاقبت منزلگاه خوش دارد کیست، البته ستمکاران را رستگاری نیست.
بگو: ای قوم! تا جایی که در قدرت شماست [برای مبارزه با من و آیینم] بکوشید، من هم [در انجام دادن وظایفم] می کوشم، سپس خواهید دانست که سرانجام خوش و نیکوی سرای آخرت برای کیست؟ قطعاً ستمکاران رستگار نمی شوند.
بگو: «اى قوم من، هر چه مقدور شما هست انجام دهيد؛ من [هم] انجام مىدهم. به زودى خواهيد دانست كه فرجام [نيكوى] آن سراى از آنِ كيست. آرى، ستمكاران رستگار نمىشوند.»
بگو: اى قوم من، هر چه از دستتان برمىآيد بكنيد كه من نيز مىكنم؛ به زودى خواهيد دانست كه پايان اين زندگى به سود كه خواهد بود، هر آينه ستمكاران رستگار نمىشوند.
بگو: «ای قوم من! هر کار در قدرت دارید بکنید! من (هم به وظیفه خود) عمل میکنم؛ امّا بزودی خواهید دانست چه کسی سرانجام نیک خواهد داشت (و پیروزی با چه کسی است! امّا) به یقین، ظالمان رستگار نخواهند شد!»
Say, ‘O my people, act according to your ability; I too am acting. Soon you will know in whose favour the outcome of that abode will be. Indeed the wrongdoers will not be felicitous.’
Say: O my people! act according to your ability; I too am acting; so you will soon come to know, for whom (of us) will be the (good) end of the abode; surely the unjust shall not be successful.
Say (O Muhammad): O my people! Work according to your power. Lo! I too am working. Thus ye will come to know for which of us will be the happy sequel. Lo! the wrong-doers will not be successful.
Say: "O my people! Do whatever ye can: I will do (my part): soon will ye know who it is whose end will be (best) in the Hereafter: certain it is that the wrong-doers will not prosper."
معانی کلمات آیه
مكانتكم: مكانت به معنى موضع و منزلت و تمكن است. مراد از آن در آيه، تمكن و توانايى است.[۱]
قُلْ يا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلى مَكانَتِكُمْ إِنِّي عامِلٌ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ تَكُونُ لَهُ عاقِبَةُ الدَّارِ إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ «135»
بگو: اى قوم من! بر جايگاه و سيرت خويش عمل كنيد كه من نيز (بر اساس سيرت خويش) عمل مىكنم و به زودى خواهيد دانست كه سرانجام آن سراى از كيست، همانا ستمكاران رستگار نمىشوند.
پیام ها
1- پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله، چون به راه خود يقين دارد، مأمور است در برخوردهاى خود، ثبات و قاطعيّت خود را به ديگران اعلام كند. قُلْ يا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلى مَكانَتِكُمْ إِنِّي عامِلٌ ...
2- سرپيچى مردم، وظيفهى پيامبران را عوض نمىكند. «إِنِّي عامِلٌ»
3- سرنوشت مردم، وابسته به عملكرد خودشان است. اعْمَلُوا ... فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ
4- ملاك موفقيّت، حسن عاقبت و سرانجام كار است، نه جلوهها و تلاشهاى زودگذر. «عاقِبَةُ الدَّارِ»
5- ظالم، رستگار نمىشود. «إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ»
6- سرپيچى از راه خدا و انبيا ظلم است. «الظَّالِمُونَ»
تفسير نور(10جلدى)، ج2، ص: 560
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
قُلْ يا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلى مَكانَتِكُمْ إِنِّي عامِلٌ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ تَكُونُ لَهُ عاقِبَةُ الدَّارِ إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ (135)
بعد بر سبيل تهديد و وعيد مىفرمايد:
قُلْ يا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلى مَكانَتِكُمْ: بگو اى پيغمبر به كفار و مخالفين: اى قوم من، عمل كنيد آنچه را توانيد بر حسب مكنت و طاقت خود. يا بر حالات كفر و عداوت خود، يعنى آنچه نهايت استطاعت شماست سعى نمائيد از كفر و معاصى إِنِّي عامِلٌ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ: بدرستى كه من نيز عمل كنندهام بر صبر در ترويج اسلام و كشيدن رنج در ثبوت آن، پس زود باشد كه بدانيد.
مَنْ تَكُونُ لَهُ عاقِبَةُ الدَّارِ: آن كسى را كه باشد براى او سر انجام پسنديده و سراى آخرت. يا زود باشد بدانيد كه كيست او را عاقبت حسنى و حق تعالى دار آخرت براى او خلق فرموده. و اين كلام با وجود انذار، انصاف در مقال و حسن ادب است، و تنبيه بر وثوق منذر به آنكه او محق باشد. و نيز به جهت مزيت تهديد مىفرمايد إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ: بدرستى كه شأن چنين است رستگارى
تفسير اثنا عشرى، ج3، ص: 382
نيابند كفار. صاحب كشف الاسرار در معنى آيه فرموده: هم در اين روز بدانيد كه عاقبت دنياى شما به كجا كشد، و دولت فلاح كه را رسد، و ببينيد فقراى شكسته بال به سراى كرامت خوانند، و صاحب اقبال را سوى زندان ندامت رانند.
ابن بابويه رحمه اللّه در امالى از حضرت باقر عليه السّلام فرمود: ظلم سه قسم است: ظلمى كه خدا مىآمرزد و ظلمى كه خدا نمىآمرزد و ظلمى كه خدا وانگذارد. اما ظلمى كه نمىآمرزد آن را، شرك به خدا باشد. و اما ظلمى كه مىآمرزد آن را، ظلم شخص است به نفس خود در آنچه بين او و خدا باشد. و اما ظلمى كه وانگذارد آن را خداوند عزّ و جلّ، ديون بين بندگان است. «1» و نيز پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله فرمايد: بدرستى كه خداوند مهلت دهد ظالم را تا اينكه گويد آن ظالم، واگذارده مرا؛ پس بگيرد او را گرفتن شديدى، بدرستى كه خدا حمد فرموده ذات خود را نزد هلاك كفار، فرمود: پس قطع شد دنباله كافرين، و حمد خاصه است براى پروردگار عالمين.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
قُلْ يا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلى مَكانَتِكُمْ إِنِّي عامِلٌ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ تَكُونُ لَهُ عاقِبَةُ الدَّارِ إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ (135)
ترجمه
بگو اى قوم من كار كنيد بر حدّ توانائى خودتان بدرستيكه من كار كنندهام پس زود باشد كه بدانيد كسيرا كه ميباشد مر او را عاقبت اين سراى بدرستيكه امر آن است كه رستگار نمىشوند ستمكاران.
تفسير
آخرين تهديد الهى نسبت بكفار آنستكه به پيغمبر خود امر فرموده كه بآنها بگو هر چه از دست شما برمىآيد از كفر و شرك و نفاق و لجاج و عناد بجا آوريد يا آنكه بحال خودتان ثابت باشيد منهم بوظيفه خود از دعوت و ارشاد و حلم و صبر عمل مينمايم تا روز قيامت معلوم شود عاقبت اين سراى فانى براى كه بخير و براى كه بشرّ بوده است و بديهى است كه رستگارى و فيروزى نصيب ظالمان بنفس و غير نخواهد بود و اين نهايت مبالغه در وعيد است و يكون بياء و مكاناتكم بصيغه جمع نيز قرائت شده است.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
قُل يا قَومِ اعمَلُوا عَلي مَكانَتِكُم إِنِّي عامِلٌ فَسَوفَ تَعلَمُونَ مَن تَكُونُ لَهُ عاقِبَةُ الدّارِ إِنَّهُ لا يُفلِحُ الظّالِمُونَ (135)
قل خطاب بپيغمبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم است يا قوم مراد كفار قريش و مشركين و ساير كفار که حضرت مبعوث بر آنها شده و ايمان نياوردند اينها قوم پيغمبر (ص) هستند مثل قوم نوح و هود و صالح و لوط و شعيب و موسي و ساير انبياء که تصديق آنها را نكردند، و كسره قوم دليل بر اضافه بياء متكلم است که قومي بوده.
اعملوا امر تهديدي است چنانچه كسي که بر خلاف دستور شما رفتار كند ميگويي هر چه ميخواهي بكن آخر خواهي فهميد عَلي مَكانَتِكُم از مكنت بمعني قدرت و توانايي و تمكن است يعني هر چه ميتواني بكن إِنِّي عامِلٌ محققا من هم بوظيفه خود و دستورات الهي كوتاهي نميكنم از دعوت و تبليغ و ارشاد و هدايت وَ ما عَلَي الرَّسُولِ إِلَّا البَلاغُ سوره آيه فسوف اشاره بروز قيامت است که هر که بجزاي عمل خود ميرسد
سپس به پیامبر دستور می دهد که «آنها را تهدید کن و بگو: ای قوم من؟ هر کار از دستتان ساخته است انجام دهید من هم آنچه خدا به من دستور داده انجام خواهم داد، اما به زودی خواهید دانست سر انجام نیک و پیروزی نهایی با کیست اما بطور مسلم ظالمان و ستمگران پیروز نخواهند شد و روی سعادت را نخواهند دید» (قُل یا قَومِ اعمَلُوا عَلی مَکانَتِکم إِنِّی عامِلٌ فَسَوفَ تَعلَمُونَ مَن تَکونُ لَهُ عاقِبَةُ الدّارِ إِنَّهُ لا یفلِحُ الظّالِمُونَ).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید: