آیه 11 سوره حدید
<<10 | آیه 11 سوره حدید | 12>> | ||||||||||||||
|
محتویات
ترجمه های فارسی
آن کیست که به خدا قرض نیکو دهد (یعنی قرض الحسنه و صدقه دهد و احسان به فقیران کند) تا خدا بر او چندین برابر گرداند و او را پاداشی با لطف و کرامت باشد؟
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
- يضاعفه: مضاعفه: زياده شدن بر مقدار يك برابر يا چند برابر.[۱]
نزول
محمد بن العباس بعد از سه واسطه از معاویة بن عمار روایت کند که گفت: از امام صادق علیهالسلام درباره این آیه سؤال کردم. فرمود: این آیه درباره صله رحم آن هم رحم محمّد و آل محمّد بخصوص نازل شده است و نیز محمد بن یعقوب کلینى بعد از چهار واسطه از اسحق بن عمار و او از ابوابراهیم (احتمالاً امام کاظم علیهالسلام مى باشد) روایت کند و گوید: از وى درباره این آیه سؤال کردم. فرمود: درباره صله رحم امام نازل شده است.[۲]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَيُضاعِفَهُ لَهُ وَ لَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ «11»
كيست آن كه به خدا وام دهد، وامى نيكو، تا خداوند آن را براى او دوچندان كند و براى او پاداشى گرانمايه است.
نکته ها
«قرض»، به معناى بريدن و جدا كردن بخشى از مال است. «مقراض» وسيله بريدن است و «قراضه» به مالى گفته مىشود كه از بدنه جدا شده است.
قرض به خدا، انفاقى است كه با چند برابر در قيامت پس داده مىشود. قرض در قرآن همراه با كلمه «حسن» آمده است، يعنى فورى پرداخت شود، بىمنّت باشد، قبل از سؤالِ سائل باشد، در حدّ وفور باشد، براى كارهاى مفيد و لازم باشد.
قرض الحسنه بركاتى دارد: كاهش كدورت و افزايش محبّت، حفظ آبروى مردم و جلوگيرى از ورشكستگى آنان، اصلاح ساختار اقتصادى جامعه، جلوگيرى از رواج ربا، كنترل حرص و بخل، تعديل ثروت، رشد فرهنگ تعاون.
خداوندى كه ميراث آسمانها و زمين براى اوست و در آيات قبل دو بار فرمود: «لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» در اين آيه براى تشويق مردم و اهميت قرضالحسنه از مردم قرض مىخواهد. مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ ...
اسلام با هر نوع ركود و سستى مخالف است.
1. ركود طبيعت. «من وجد ماء و ترابا ثم افتقر فابعده الله» «1» هركس آب و زمين داشته باشد ولى تلاش نكند و فقير باشد، از رحمت الهى دور شده است.
2. ركود نيروى انسانى. «اللهم انى اعوذ بك من الكسل» «2» بارالها! به تو پناه مىبرم از تنبلى.
3. ركود مال. الَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا يُنْفِقُونَها ... «3»
4. ركود علمى، اخلاقى و معنوى. «زِدْنِي عِلْماً» «4»، «زادَهُمْ هُدىً» «5»، «من استوى يوماه فهو مغبون» «6» هركس دو روزش مساوى باشد، زيانكار است.
«1». وسائل، ج 17، ص 40.
«2». كافى، ج 2، ص 585.
«3». توبه، 34.
«4». طه، 114.
«5». محمّد، 17.
«6». بحار، ج 68، ص 173.
جلد 9 - صفحه 463
5. ركود فكر. «من استبد برأيها هلك» «1» نظرخواهى نكردن، استبداد به رأى خود و تكروى، مايهى هلاكت است.
پیام ها
1- خداوند، خود را در جانب محرومان قرار داده و از مردم طلب وام مىكند.
گويا خداوند، ضامنِ آنان شده و پاداش وام را تضمين نموده است. «مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ»
2- كار خير اگر به صورت خلق و خو درآيد، ارزش بيشترى دارد. يُقْرِضُ اللَّهَ ...
3- نفسِ عمل مهم نيست، حَسَن بودن آن مهم است. «قَرْضاً حَسَناً»
4- قرض دادن كاهش مال نيست، افزايش آن است. «فَيُضاعِفَهُ»
5- آنجا كه كار سخت است، اهرم قوى لازم دارد. (چون دل كندن از مال سخت است، خداوند پاداش چند برابر را مطرح مىكند.) «فَيُضاعِفَهُ لَهُ وَ لَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ»
6- قرض دادن، نشانه كرامت است و خداوند براى انسان كريم، اجر كريم قرار داده است. «وَ لَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ»
7- براى تربيت و رشد ديگران، بايد آنان را تكريم نمود. «وَ لَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ»
پانویس
- پرش به بالا ↑ تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج11، ص15
- پرش به بالا ↑ البرهان فی تفسیر القرآن.
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
- محمدباقر محقق، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه.