آیه 55 سوره روم
| <<54 | آیه 55 سوره روم | 56>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
و روزی که ساعت قیامت بر پا شود بدکاران قسم یاد کنند که (در دنیا و قبر و برزخ) ساعتی بیش درنگ نکردند. همین گونه (عادتشان از دیرین بود که) از راستی و حقیقت به ناراستی و دروغ می‌پرداختند.
و روزی که قیامت برپا می شود، مجرمان سوگند می خورند که [فاصله مرگ تا قیامت را] جز ساعتی درنگ نکرده اند، این گونه [که در قیامت دروغ می گویند و منحرف از حقیقت هستند در دنیا نیز همواره از حق به باطل] منحرف می شدند.
و روزى كه رستاخيز بر پا شود، مجرمان سوگند ياد مى‌كنند كه جز ساعتى [بيش] درنگ نكرده‌اند؛ [در دنيا هم] اين گونه به دروغ كشانيده مى‌شدند.
روزى كه قيامت برپا شود مجرمان سوگند خورند كه جز ساعتى در گور نيارميده‌اند. آرى اينچنين از حق منحرف مى‌شدند.
و روزی که قیامت برپا شود، مجرمان سوگند یاد می‌کنند که جز ساعتی (در عالم برزخ) درنگ نکردند! اینچنین از درک حقیقت بازگردانده می‌شوند.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
- يؤفكون: افك»: برگرداندن چيزى از حقيقتش «يؤفكون». برگردانده مى‌شوند از حقيقت (خلافگويى مى‌كنند).[۱]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ ما لَبِثُوا غَيْرَ ساعَةٍ كَذلِكَ كانُوا يُؤْفَكُونَ «55»
و روزى كه قيامت بر پا شود، مجرمان سوگند ياد مى‌كنند كه جز ساعتى درنگ نكرده‌اند، (آنان در دنيا نيز) اين گونه (از حقّ) گردانده مى‌شدند.
نکته ها
«ساعة»، به جزئى از زمان گفته مى‌شود، اگر به روز قيامت «ساعة» گفته مى‌شود يا به
جلد 7 - صفحه 218
خاطر سرعت در بر پايى قيامت است و يا سرعت در رسيدگى به اعمال. «1»
پیام ها
1- كسى كه در دنيا به سوگند دروغ عادت كرد، در قيامت نيز آن را به كار مى‌برد.
«يُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ»
2- مجرمان درقيامت عذر و بهانه مى‌آورند كه در دنيا فرصت براى ايمان آوردن نداشتند، «ما لَبِثُوا غَيْرَ ساعَةٍ»
3- كج فكرى و كج‌روى مجرمان، دائمى است. «كانُوا يُؤْفَكُونَ»
4- دروغ، سبب انواع كجى‌ها و انحرافات است. «كَذلِكَ كانُوا يُؤْفَكُونَ» يعنى با اين‌گونه دروغ‌ها پيوسته به انحراف كشيده شدند.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ ما لَبِثُوا غَيْرَ ساعَةٍ كَذلِكَ كانُوا يُؤْفَكُونَ (55)
بعد از آن بيان حال قيامت را فرمايد:
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ: و روزى كه قائم شود قيامت. و تسميه قيامت به ساعت به جهت آنست كه در ساعت آخر از دنيا باشد و به يكبار واقع شود. يُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ: سوگند خورند كافران و مجرمين درگاه سبحانى، ما لَبِثُوا غَيْرَ ساعَةٍ: درنگ نكردند در دنيا يا در قبور يا در بين فناء دنيا و بعث، غير ساعتى.
در حديث وارد شده كه ما بين فناء دنيا و بعث، چهل سال است «1». و اين محتمل ساعات و روزها و سالها باشد، و لكن اين مدت هر قدر زياد باشد آن را نسبت به عذاب خود در آخرت كه غير متناهى است كم شمرند، كأنّه به منزله ساعتى فرض كنند، يا آنكه فراموش كرده باشند يا بر سبيل دروغ اين قول را گويند.
كَذلِكَ كانُوا يُؤْفَكُونَ: همچنين هستند در دنيا كه به انكار حشر گردانيده مى‌شوند از راه صدق. مراد آنست كه بناى كار كفار بر خلاف حق، و جهل ايشان است از حق در دنيا و آخرت.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ ما لَبِثُوا غَيْرَ ساعَةٍ كَذلِكَ كانُوا يُؤْفَكُونَ (55) وَ قالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَ الْإِيمانَ لَقَدْ لَبِثْتُمْ فِي كِتابِ اللَّهِ إِلى يَوْمِ الْبَعْثِ فَهذا يَوْمُ الْبَعْثِ وَ لكِنَّكُمْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ (56) فَيَوْمَئِذٍ لا يَنْفَعُ الَّذِينَ ظَلَمُوا مَعْذِرَتُهُمْ وَ لا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ (57) وَ لَقَدْ ضَرَبْنا لِلنَّاسِ فِي هذَا الْقُرْآنِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ وَ لَئِنْ جِئْتَهُمْ بِآيَةٍ لَيَقُولَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ أَنْتُمْ إِلاَّ مُبْطِلُونَ (58) كَذلِكَ يَطْبَعُ اللَّهُ عَلى قُلُوبِ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ (59)
فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَ لا يَسْتَخِفَّنَّكَ الَّذِينَ لا يُوقِنُونَ (60)
ترجمه
و روزى كه بپا ميشود قيامت سوگند ميخورند گناهكاران كه درنگ نكردند مگر ساعتى اين چنين باشند كه بدروغ گردانده شوند
و گويند آنانكه داده شدند دانش و ايمان را هر آينه بتحقيق درنگ كرديد در كتاب خدا تا روز رستخيز پس اين روز رستخيز است و لكن شما بوديد كه نميدانستيد
جلد 4 صفحه 266
پس در چنين روز سود ندهد آنانرا كه ستم كردند عذرخواهى آنها و نه آنان خوانده شوند براى پذيرفته شدن توبه
و هر آينه بتحقيق آورديم براى مردم در اين قرآن از هر مثلى و اگر آورى براى آنان آيتى هر آينه گويند آنانكه كافر شدند نيستيد شما مگر باطل آورندگان
اين چنين مهر مينهد خدا بر دلهاى آنانكه نميدانند
پس صبر كن همانا وعده خدا حقّ است و نبايد بسبكى و بى‌صبرى وادار كنند البتّه تو را آنها كه يقين نميكنند.
تفسير
خداوند متعال شمّه‌اى از احوال روز قيامت را كه ساعت موعود الهى است بيان فرموده كه در آنروز قسم ميخورند كفّار كه درنگ ننمودند در دنيا يا عالم برزخ مگر ساعتى و پاره كمى از زمان براى اثبات كمى گناهشان در دنيا يا براى جهلشان بمدّت درنگشان در برزخ و كمى آن بالنّسبه بايّام آخرت و در هر حال قسم دروغى است مانند دروغهائى كه در دنيا بتسويلات شيطانيّه ميگفتند ولى كسانيكه خداوند بآنها دانش و يقين عطا فرموده گويند درنگ كرديد در علم و قضاء محتوم الهى تا روز قيامت و آن امروز است ولى شما جاهل بوديد و يقين بچنين روزى نداشتيد و باخبار انبياء و اولياء مطمئن نشديد و براى آن توشه‌اى بر نداشتيد امروز ديگر عذرخواهى براى كسانيكه در دنيا بر خود و خلق ستم نمودند فائده ندارد و كسى آنها را دعوت بتوبه و انابه و بازگشت بخدا نمى‌كند چون مدّت مهلتشان منقضى شده و استرضاى خدا براى آنها ممكن نيست و استعتاب بمعناى استرضا است و خداوند حجّت را بر مردم تمام فرموده چون به بيانات مختلفه و عبارات بديع عجيب شيرين اصول دين اسلام را در قرآن ثابت و واضح و مدلّل نموده و علاوه بر آنكه اين خود معجزه باقيه است معجزات باهراتى بدست پيغمبر خود ظاهر ساخته باز هم اگر معجزه‌ئى بخواهند و پيغمبر صلى اللّه عليه و اله بياورد كفّار حمل بر سحر و شعبده و باطل ميكنند و اهل ايمانرا نسبت بآن ميدهند و آورنده آن را تكذيب مى‌نمايند و بر كفرشان افزوده خواهد شد چون تعصّب و عناد در آنها رسوخ پيدا كرده و بكلّى از تحصيل علم و معرفت محروم شده و از قابليّت هدايت و ارشاد ساقط گشته‌اند و خداوند آنانرا بحال خودشان واگذار فرموده و عنايتى بآنها ندارد و اينطور مهر الهى بدلهاى آنها خورده كه ديگر حق
جلد 4 صفحه 267
در آن راه نخواهد يافت پس بايد پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم صبر فرمايد بر اذيّت و آزار و تكذيب آنها تا وعده نصرت خدا كه حق است ظاهر گردد و دين اسلام بر ساير اديان غالب شود و كفّار خواه و ناخواه مسلمان شوند و نبايد بغضب در آورند يا وادار به بى‌صبرى و بيقرارى كنند يا متزلزل و سبك و بى‌ثبات نمايند كفّار آنحضرت را و در كافى و عيون از حضرت رضا عليه السّلام الّذين اوتوا العلم و الايمان بامير المؤمنين و اولاد طاهرين او عليهم السّلام تفسير شده و قمّى ره فرموده در آيه دوم تقديم و تأخير روى داده و آن از اينقرار است و قال الّذين اوتوا العلم و الايمان فى كتاب اللّه لقد لبثتم الى يوم البعث يعنى آنانكه از كتاب خدا علم و ايمان پيدا كردند چنين گفتند و ثواب قرائت اين سوره در ذيل سوره قبل بيان شد خداوند توفيق عنايت فرمايد انشاء اللّه تعالى.
جلد 4 صفحه 268
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ يَوم‌َ تَقُومُ السّاعَةُ يُقسِم‌ُ المُجرِمُون‌َ ما لَبِثُوا غَيرَ ساعَةٍ كَذلِكَ كانُوا يُؤفَكُون‌َ (55)
و روزي که برپا ميشود ساعت، قسم ميخورند گنه‌كاران که ما درنگ نكرديم غير از يك ساعت و يك قطعه از زمان و همين نحو بودند که دروغ ميگفتند و دروغ مي‌بستند.
نظر به اينكه انسان امور گذشته را در نظرش بسيار قليل مي‌يابد چنانچه حضرت نوح دو هزار و پانصد سال را به ملك الموت ميفرمايد بقدر آنست که از آفتاب بسايه بيايم. حضرت عزير پس از صد سال مردن و زنده شدن خطاب شد كَم لَبِثت‌َ قالَ لَبِثت‌ُ يَوماً أَو بَعض‌َ يَوم‌ٍ قالَ بَل لَبِثت‌َ مِائَةَ عام‌ٍ (سوره بقره آيه 259) اصحاب كهف پس از سيصد سال قالَ قائِل‌ٌ مِنهُم كَم لَبِثتُم قالُوا لَبِثنا يَوماً أَو بَعض‌َ يَوم‌ٍ (سوره كهف آيه 19). پير مرد صد ساله به هم قطاران خود ميگويد كأنه ديروز بود که با هم بازي ميكرديم. اما امور آينده در نظر دور ميآيد ميگويد كو تا قيامت ولي خداوند ميفرمايد وَ ما يُدرِيك‌َ لَعَل‌َّ السّاعَةَ قَرِيب‌ٌ (سوره شوري آيه 17) و در حديث است هر چه آينده است نزديك است.
وَ يَوم‌َ تَقُومُ السّاعَةُ قيامت بر پا ميشود.
جلد 14 - صفحه 407
يُقسِم‌ُ المُجرِمُون‌َ مجرم شامل مشرك و كافر و معاند و فاسق و فاجر و ظالم ميشود. جرم آنها براي شرك و كفر و فسق و فجور و عناد و ظلم، آنها قسم ميخورند و قسم ياد ميكنند.
ما لَبِثُوا غَيرَ ساعَةٍ چنانچه نظير آن ميفرمايد يَسئَلُونَك‌َ عَن‌ِ السّاعَةِ أَيّان‌َ مُرساها- الي قوله تعالي- كَأَنَّهُم يَوم‌َ يَرَونَها لَم يَلبَثُوا إِلّا عَشِيَّةً أَو ضُحاها (سوره نازعات آيه 42 الي 46).
كَذلِكَ كانُوا در دنيا که بودند.
يُؤفَكُون‌َ افك دروغ است که نسبت بغير دهد چيزي را که بر خلاف واقع باشد مثل افك عايشه نسبت بماريه در مورد ابراهيم فرزند رسول اللّه صلي اللّه عليه و اله که خداوند در سوره نور آيه 11 الي 19 بيان ميفرمايد إِنَّ الَّذِينَ جاؤُ بِالإِفك‌ِ- الي قوله تعالي- لَهُم عَذاب‌ٌ أَلِيم‌ٌ شرحش گذشت. اينکه كفار و مشركين و معاندين نسبتهاي زشت بانبياء دادند که انسان شرم ميكند از نقلش.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 55)- در اینجا بار دیگر به مسأله رستاخیز باز می‌گردد و صحنه دردناک دیگری از حال مجرمان را در آن روز مجسّم می‌سازد.
می‌گوید: «و روزی که قیامت بر پا شود، مجرمان سوگند یاد می‌کنند که جز ساعتی (در عالم برزخ) درنگ نکردند»! (وَ یَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ ما لَبِثُوا غَیْرَ ساعَةٍ).
آری «این چنین از درک حقیقت باز گردانده می‌شوند» (کَذلِکَ کانُوا یُؤْفَکُونَ).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی ، ج8، ص: 227
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
