سنجش مقاله انجام نشده است

قراء سبعه

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«قُرّاء سبعه» هفت نفر از قاریان مشهوری هستند که بین سالهای ۵۰ تا ۱۹۰ هجری میان مسلمین، تعلیم قرائت قرآن را ریاست و نظارت می‌کردند. این افراد -که آنها را ابوبکر بن مجاهد برای اولین بار تعیین نمود- عبارتند از: نافع، ابن کثیر، ابو عمرو، عاصم، حمزه، کسائی، ابن عامر.

معرفی قرّاء سبعه

نافع

ابوعبدالله نافع بن ابی نعیم مدنی، مکنّی به «ابو رُویم» می باشد. نافع اصلا از اصفهان بوده و در مدینه می زیست و در همانجا (به سال ۱۷۶ یا ۱۶۹ ق) درگذشت. ابن جزری گفته است او قرائت قرآن را از عده ای که شمارشان به هفتاد نفر می رسد فرا گرفته است.[۱] راویان وی عبارتند از ورش و قالون.[۲] قرائت او امروزه در برخی کشورهای مغرب عربی رایج است.[۳]

ابن کثیر

عبدالله بن کثیر مکی؛ وی از ایرانیانی بود که کسرای ایران او را با کشتی هایی که به یمن فرستاده بود برای فتح حبشه گسیل داشت. ابن کثیر مردی فصیح و بلیغ بود و از جمع صحابه، عبدالله بن زبیر و انس بن مالک را درک کرده بود. روایان وی عبارتند از بِزّی و قنبل.[۴]

عاصم

عاصم بن ابی‌النجود کوفی از مردم کوفه و شیعی است و قرآن را بر ابو عبدالرحمن سلمی شیعی که از یاران امیرالمؤمنین علی علیه السلام بود قرائت کرد. بنابراین عاصم با یک واسطه راوی قرائت امیرالمؤمنین علیه السلام است. به همین جهت، قاطبه دانشمندان شیعی، قرائت او معتبرترین و فصیح ترین قرائات به حساب می آورند.

خوانساری در کتاب روضات الجنات در شرح احوال عاصم می نویسد: وی پارساترین و پرهیزگارترین قرّاء و رأی او درستترین آراء در قرائت به شمار می رود.

راویان عاصم عبارتند از: حفص و ابوبکر عیاش.[۵] امروزه در اکثر کشورهای اسلامی، قرآن مطابق با «قرائت عاصم به روایت حفص» خوانده می شود.[۶]

حمزه

حمزة بن حبیب زیات کوفی، اصلا ایرانی است و زمان صحابه را درک کرده است. حمزه نیز مانند عاصم شیعی است و قرآن را بر امام صادق علیه السلام خوانده است. شیخ طوسی نیز حمزه را از اصحاب امام صادق علیه السلام معرفی کرده. از جمع راویان حمزه خلف و خلاد معروف می باشد.[۷]

کسائی

ابوالحسن کسائی کوفی (م ۱۷۹ یا ۱۸۹ ق) قاری ایرانی است و در «طوس» یا «ری» وفات یافت. ریاست قُرّا و مقام استادی قرائت در کوفه پس از حمزه به او رسید. وی قرائت را چهار بار از حمزه اخذ کرد. راویان وی عبارتند از: حفص دُوری و ابوالحارث.[۸]

ابو عمرو

ابوعمرو بن علاء بصری المازنی (۷۰-۱۵۴ ق) ایرانی است، و میان قرّاء سبعه از لحاظ کثرت استادان و شیوخ قرائت، کسی به پایه او نمی‌رسد. وی قرآن را در مناطق مختلفی مانند مکه و مدینه و بصره و کوفه بر استادان زیادی قرائت کرد. سید حسن صدر، ابو عمرو را شیعه می داند. راویان قرائت وی عبارتند از: دُوری و سوسی.[۹]

ابن عامر

ابن عامر دمشقی در زمان عمر بن عبدالعزیز و قبل و بعد از آن، امام جماعت مسجد دمشق (جامع اموی) و قاضی و پیشوای آن دیار بوده و از معمّرین قراء سبعه به شمار می رود.[۱۰] ابن عامر در سال ۱۱۸ هجری از دنیا رفت و از آنجا که ظاهرا ولادتش در سال ۸ قمری بوده،[۱۱] به هنگام وفات ۱۱۰ سال داشته است. از بین راویان قرائت ابن عامر، هشام و ابن ذکوان شهرت دارند که هر دو قرائت ابن عامر را با يك واسطه از يحيى فراگرفته اند.[۱۲]

قاریان هفتگانه

قاری شهر قاری راویان
ابن عامر شام هشام بن عامر

ابن ذکوان

ابن کثیر مکه بزَی

قنبل

عاصم کوفه حفص بن سلیمان

ابوبکر بن عیاش

ابوعمرو بصره دوری

سوسی

حمزه کوفه خلف

خلاد

نافع مدینه قالون

ورش

کسائی کوفه لیث

دوری

پانویس

  1. پرش به بالا القراءات و اللهجات، ص ۶۱۲
  2. پرش به بالا قراء و قرائات هفتگانه قرآن، حسن نجفی، سایت راسخون
  3. پرش به بالا معرفت، علوم قرآنی، ص۲۰
  4. پرش به بالا قراء سبعه، گلستان قرآن، اسفند ۱۳۷۹، شماره ۵۳
  5. پرش به بالا قراء سبعه، سایت حوزه
  6. پرش به بالا معرفت، علوم قرآنی، ص۲۰
  7. پرش به بالا قراء و قرائات هفتگانه قرآن، حسن نجفی، سایت راسخون
  8. پرش به بالا فرهنگ نامه علوم قرآن، دفتر تبلیغات اسلامی، ج۱، ص ۳۷۱۶
  9. پرش به بالا فرهنگ نامه علوم قرآن، دفتر تبلیغات اسلامی، ج۱، ص۳۶۷۳
  10. پرش به بالا فرهنگ نامه علوم قرآن، دفتر تبلیغات اسلامی، ج۱، ص۳۶۶۹
  11. پرش به بالا دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۴، مدخل ابن عامر از احمد پاکتچی
  12. پرش به بالا همان.
قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن
مسابقه از خطبه ۱۱۳ نهج البلاغه