سید جمال الدین صهری: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
سطر ۲: سطر ۲:
 
|نام کامل = سید جمال الدین صهری سدهی
 
|نام کامل = سید جمال الدین صهری سدهی
 
|تصویر=[[پرونده:Sohri.jpg|۲۲۰px|center]]
 
|تصویر=[[پرونده:Sohri.jpg|۲۲۰px|center]]
−
|زادروز =  1282 شمسی
+
|زادروز =  ۱۲۸۲ شمسی
 
|زادگاه =  خمینی شهر [[اصفهان]]
 
|زادگاه =  خمینی شهر [[اصفهان]]
−
|وفات =  1347 شمسی   
+
|وفات =  ۱۳۴۷ شمسی   
−
|مدفن =  آرامستان باولگان خمینی شهر
+
|مدفن =  خمینی شهر
−
|اساتید =  [[حاج آقا رحیم ارباب |آقا رحیم ارباب]]، [[سید محمدمهدی درچه ای|سید مهدی درچه ای]]، [[جلال الدین همایی]]
+
|اساتید =  [[حاج آقا رحیم ارباب |آقا رحیم ارباب]]، [[سید محمدمهدی درچه ای|سید مهدی درچه ای]]، [[جلال الدین همایی]]، [[سید ابوالحسن اصفهانی]]،...
 
|شاگردان =  
 
|شاگردان =  
−
|آثار = الفین صهری
+
|آثار = منتخب النخبه فی شرح دعاء الندبه، الفین صهری،...
 
}}
 
}}
  
−
آیت الله حاج سید جمال الدین صهری بن سید جعفر میردامادی سدهی (1282 - 1347 ش) عالمی فاضل، واعظی متقی و شاعری دل سوخته از دیار اصفهان در قرن چهاردهم هجری قمری بود که در فعالیت های عام المنفعه شهره عام و خاص بود و علاوه بر تسلط به دروس حوزوی، دارای قریحه شعری لطیفی بود.
+
'''آیت الله سید جمال الدین صهری''' (۱۳۴۷-۱۲۸۲ ش) عالم فاضل و واعظ متقی [[شیعه]] در قرن چهاردهم هجری و از شاگردان [[حاج آقا رحیم ارباب |آقا رحیم ارباب]] بود. او در فعالیتهای عام المنفعه و پیگیری مسائل مردم شهره بود و در وعظ و خطابه زبان گویا و نافذی داشت.
  
−
==سید جمال الدین بن سید جعفر==
+
==ولادت و خاندان==
−
سید جمال الدین فرزند سید جعفر در سال 1282 هجری شمسی برابر با سال 1321 هجري قمري در زاغ آباد ورنوسفادران سده ماربین متولد شد. نسب آقا جمال الدین با نُه واسطه به حکیم متاله [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|میر سید باقر داماد]] (معروف به میرداماد) می رسد. او و برادرانش آقا صدر و آقا سراج در سن 11 سالگی از نعمت پدر محروم شده و طعم یتیمی را چشیدند. با فوت پدر او تحت سرپرستی و تربیت مادر و برادر بزرگوار خود حجت الاسلام آقا سید محمد علی معروف به صدر الشریعه قرار گرفت.
+
سید جمال الدین فرزند سید جعفر میردامادی سدهی در سال ۱۲۸۲ شمسی (برابر با سال ۱۳۲۱ قمری) در سده ماربین (خمینی شهر) [[اصفهان]] متولد شد. نسب آقا جمال الدین با نُه واسطه به حکیم متأله [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|میر سید باقر داماد]] (معروف به میرداماد) می رسد. او در سن ۱۱ سالگی از نعمت پدر محروم شد و تحت سرپرستی و تربیت مادر و برادر بزرگوار خود حجت الاسلام آقا سید محمدعلی معروف به صدر الشریعه قرار گرفت.
  
 
==تحصیلات و اساتید==
 
==تحصیلات و اساتید==
−
سید پس از فراگیری خواندن و نوشتن، ‌نزد علمای بزرگ حوزه علمیه اصفهان، نظیر:
+
سید جمال الدین، ‌نزد علمای بزرگ [[حوزه علمیه|حوزه علمیه]] اصفهان، نظیر:
−
* [[حاج آقا رحیم ارباب |آقا رحیم ارباب]]
 
−
* [[سید محمدمهدی درچه ای|سید مهدی درچه ای]]
 
−
* میر سیّد علی نجف آبادی
 
−
* آقا سیّد محمّد نجف آبادی
 
−
* احمد مدرس
 
−
* محمّدحکیم خراسانی
 
−
* [[جلال الدین همایی]]
 
−
به شاگردی نشست تا [[صرف]] و [[نحو]] و معانی، [[ریاضی]]، [[منطق]]و نجوم بیاموزد. همچنین حکمت و [[فلسفه]] و ادبیات و علوم جدید را فرا گرفت و تسلط زیادی بر مسائل مذهبی و اجتماعی روز پیدا نمود.<ref>اعلام اصفهان، مصلح الدین مهدوی، ج: 2  ص : 369.</ref>
 
  
−
مدتی بعد به تشویق و اصرار استادان راهی حوزه علمیه [[نجف]] شد. جاذبه نجف وی را به هجرت سوق داد و نقطه عطفی را در زندگی وی نهاد. وی در این دوره، ضمن صیقل دادن [[روح]] و روانش با [[زیارت]] [[امام علی]] علیه السلام نزد حضرات آیات [[سید ابوالحسن اصفهانی]] و [[سید محسن حکیم]] تلمذ کرده و به درجه اجتهاد رسید. همچنین ایشان علاقه وافری نیز به فراگیری علوم جدید داشت.<ref>دانشنامه آنلاین خمینی شهر</ref>
+
*[[حاج آقا رحیم ارباب |آقا رحیم ارباب]]
 +
*[[سید محمدمهدی درچه ای|سید مهدی درچه ای]]
 +
*میر سید علی نجف آبادی
 +
*آقا سید محمد نجف آبادی
 +
*احمد مدرس
 +
*محمدحکیم خراسانی
 +
*[[جلال الدین همایی]]
  
−
==اهم فعالیت ها==
+
به شاگردی نشست تا [[صرف]] و [[نحو]] و [[علم معانی|معانی]]، [[ریاضی]]، [[منطق]] و [[علم نجوم|نجوم]] بیاموزد. همچنین [[حکمت]] و [[فلسفه]] و علوم جدید را فرا گرفت و تسلط زیادی بر مسائل مذهبی و اجتماعی روز پیدا نمود.<ref>اعلام اصفهان، مصلح الدین مهدوی، ج: ۲  ص : ۳۶۹.</ref>
  
−
===وعظ و خطابه===
+
او مدتی بعد به تشویق استادان راهی حوزه علمیه [[نجف]] شد که نقطه عطفی را در زندگی وی نهاد. وی در این دوره، نزد حضرات آیات [[سید ابوالحسن اصفهانی]] و [[سید محسن حکیم]] تلمذ کرده و به درجه [[اجتهاد]] رسید.<ref>دانشنامه آنلاین خمینی شهر</ref>
−
شاگردی مکتب علمای بزرگ، از سید به تدریج واعظی توانا ساخت که آوازه او کم کم سراسر کشور را فرا گرفت؛ مردم [[اصفهان]]، اهواز، آبادان، [[تهران]] و بسیاری از شهرهای دیگر مشتاق شنیدن سخنرانی های وی بودند. به جرات می توان گفت، برجسته ترین و مشهورترین حوزه فعالیت ایشان ایراد سخنرانی و وعظ و [[خطابه]] بود و چنان در این کار تسلط داشتند که از سراسر کشور حتی کشورهای عربی همجوار به سخنرانی و وعظ دعوت می شد. وی در کشورهای [[کویت]]، [[عراق]]، [[اردن]]، [[لبنان]]، [[سوریه]] و [[عربستان]] با تسلط بر زبان عربی سخنرانی های فراموش ناشدنی ارائه نمود.<br>
 
−
حجت الاسلام حسنی نوه ایشان در خصوص تاثیر حاج آقا جمال بر سبک موعظه و منبر می گوید: حاج آقای فقهی استاد ما می گفت بیان گذار نظمِ منبر، صهری بود همانگونه که [[شیخ محمدرضا حسام الواعظین|حسام الواعظین]] بلندگو را آورد. صهری به منبری ها یاد داد، سر ساعت بیایند و سر ساعت بروند. پیش از آن منبری ها، هر زمانی می خواستند می آمدند و هر موقع می خواستند منبر را تمام می کردند.
 
  
−
====تاسیس مجمع وعاظ====
+
==آثار و تألیفات==
  
−
با گذشت زمان، آقا سید جمال الدین نیاز به ایجاد وحدت بین وعاظ و مقابله با پراکندگی را درک می کند. بر همین اساس تصمیم می گیرد با تشکیل مجمعی از وعاظ، بین سخنرانان و خطبا اتحاد و هماهنگی ایجاد کند. تاسیس مجمع وعاظ اصفهان(که با فوت ایشان، مجمع ادامه نیافت) و تاسیس مجمع وعاظ تهران با همکاری شیخ عباسعلی اسلامی (که هنوز برجاست) از جمله این اقدامات بود.
+
رساله ای بنام «منتخب النخبه فی شرح دعاء الندبه» در شرح [[دعای ندبه]] از سید جمال الدین صهری به طبع رسیده است.  
  
−
===فعالیت های عمرانی===
+
وی طبع [[شعر]] نیز داشت. مجموعه اشعار و [[غزل|غزلیات]] و [[قصیده|قصائد]] وی [[دیوان (شعر)|دیوانی]] شده است که «الفین صهری» نام گرفته است که متاسفانه چاپ نگردیده است. ناگفته نماند که بسیاری از اشعار سید به زبان محلی ولاتی بود که شاید بتوان وی را پیشگام سرودن شعر به زبان ولاتی دانست.
  
−
آیت الله صهری علاقه زیادی به عمرانی و آبادی داشتند. وی از دوران طلبگی، دست از کار و فعالیت بر نمی داشت به گونه ای که در چهارشنبه بازار مشغول به پارچه فروشی می شود و به آقا جمال بزاز مشهور می شود. سید با مشاهده بیکاری در جوان ها تصمیم به راه اندازی کارگاه بافندگی برای جوانان محل می کند اقدامی که البته چندان دوام نیاورده و در مدتی کوتاه، کارگاه به آتش کشیده می شود. او از این واقعه دلسرد نشده و مدتی بعد کارگاه خیاطی راه می اندازند تا این بار سادات فامیل در آن مشغول بکار شوند. کارگاهی که سال ها ادامه بافت.
+
==فعالیتهای اجتماعی و سیاسی==
 +
'''وعظ و خطابه:'''
  
 +
شاگردی مکتب علمای بزرگ، از سید جمال الدین به تدریج واعظی توانا ساخت که آوازه او کم کم سراسر کشور را فرا گرفت؛ مردم [[اصفهان]]، اهواز، آبادان، [[تهران]] و بسیاری از شهرهای دیگر مشتاق شنیدن سخنرانی های وی بودند. می توان گفت، برجسته ترین و مشهورترین حوزه فعالیت ایشان، ایراد سخنرانی و وعظ و [[خطابه]] بود و چنان در این کار تسلط داشتند که از سراسر کشور حتی کشورهای عربی همجوار به سخنرانی دعوت می شد. وی در کشورهای [[کویت]]، [[عراق]]، [[اردن]]، [[لبنان]]، [[سوریه]] و [[عربستان]] با تسلط بر زبان عربی سخنرانی های فراموش ناشدنی ارائه نمود.<br>حجت الاسلام حسنی نوه ایشان، در خصوص تاثیر حاج آقا جمال بر سبک موعظه و منبر می گوید: حاج آقای فقهی استاد ما می گفت بنیان گذار نظمِ منبر، صهری بود همانگونه که [[شیخ محمدرضا حسام الواعظین|حسام الواعظین]] بلندگو را آورد. صهری به منبری ها یاد داد، سر ساعت بیایند و سر ساعت بروند. پیش از آن منبری ها، هر زمانی می خواستند می آمدند و هر موقع می خواستند منبر را تمام می کردند.
  
−
سید با قدرت نفوذ کلام خود مردم را برای امور خیریه و عامل المنفعه دعوت می کرد. در حافظه مردم خاطرات زیادی از قدرت نفوذ کلام وی و بخشش مردم در ساختن بناها وشرکت در امور عالم المنفعه وجود دارد. ساخت ده ها [[مسجد]]، مدرسه، حمام، کتابخانه و [[حسینیه]] در شهرهای مختلف مثل اصفهان، [[مشهد]]، آبادان، [[کربلا]]، [[نجف]] و [[مدینه]] گوشه ای از خدمات عمرانی ایشان می باشد.
+
با گذشت زمان، آقا سید جمال الدین نیاز به ایجاد وحدت بین وعاظ و مقابله با پراکندگی را درک می کند. بر همین اساس تصمیم می گیرد با تشکیل مجمعی از وعاظ، بین سخنرانان و خطبا اتحاد و هماهنگی ایجاد کند. تاسیس مجمع وعاظ اصفهان (که با فوت ایشان، مجمع ادامه نیافت) و تاسیس مجمع وعاظ تهران با همکاری شیخ عباسعلی اسلامی (که هنوز برجاست) از جمله این اقدامات بود.
  
−
سید امیر صدر صهری نوه حاج آقا سید جمال در خصوص تاسیس حسینیه اصفهانی ها در کربلا می گوید: با محوریت حاج آقا جمال زمینی برای احداث حسینیه خریداری شد. ساخت و ساز آن مدتی به تاخیر افتاد تا اینکه در یکی از دهه های [[محرم]]، حاج آقا در کربلا بالای منبر رفته و خطبه [[امام سجاد علیه السلام|حضرت سجاد علیه السلام]] را خواند. جمعیت بسیار زیاد بود و ایرانی و عرب پای منبر ایشان نشسته بودند. همانجا بالای منبر ضرورت احداث حسینیه را یادآور شد. همین کار جنب و جوشی در مردم ایجاد کرد ولی باز کار شروع نشد. حاج آقا که وضعیت را اینطور دید عبایش را کنار گذاشت و دامن بالا زد و به تنهایی شروع به کار کرد. مردم که این صحنه را دیدند تعصبی شده دست بکار شده و کار ساخت و ساز را تا پایان ادامه دادند.<ref>همان</ref>
+
'''فعالیتهای عمرانی:'''
  
−
===فعالیت های اجتماعی===
+
آیت الله صهری علاقه زیادی به عمرانی و آبادی داشتند. وی از دوران طلبگی، دست از کار و فعالیت بر نمی داشت به گونه ای که در چهارشنبه بازار مشغول به پارچه فروشی می شود و به آقا جمال بزاز مشهور می شود. سید با مشاهده بیکاری در جوان ها تصمیم به راه اندازی کارگاه بافندگی برای جوانان محل می کند؛ اقدامی که البته چندان دوام نیاورده و در مدتی کوتاه، کارگاه به آتش کشیده می شود. او از این واقعه دلسرد نشده و مدتی بعد کارگاه خیاطی راه می اندازند تا این بار [[سادات]] فامیل در آن مشغول بکار شوند. سید با قدرت نفوذ کلام خود، مردم را برای امور خیریه و عامل المنفعه دعوت می کرد. در حافظه مردم خاطرات زیادی از قدرت نفوذ کلام وی و بخشش مردم در ساختن بناها و شرکت در امور عالم المنفعه وجود دارد. ساخت ده ها [[مسجد]]، مدرسه، حمام، کتابخانه و [[حسینیه]] در شهرهای مختلف مثل اصفهان، [[مشهد]]، آبادان، [[کربلا]]، [[نجف]] و [[مدینه]] گوشه ای از خدمات عمرانی ایشان می باشد.
−
ایشان در فعالیت های اجتماعی و پیگیری مسائل مردم نیز فعال بود به نحوی که در یک دوره تصمیم گرفت نماینده مجلس شده و از این طریق، اقدامات خود را ادامه دهد.<br>
 
−
او در دوره های 16 و 17 مجلس شورای ملّی از اصفهان کاندیدا شد ولی موفق به راه یابی به مجلس نگردید.<ref>اعلام اصفهان، مصلح الدین مهدوی، ج: 2  ص : 369.</ref>
 
  
−
===مبارزات سیاسی===
+
سید امیر صدر صهری نوه حاج آقا سید جمال، در خصوص تاسیس حسینیه اصفهانی ها در کربلا می گوید: با محوریت حاج آقا جمال زمینی برای احداث حسینیه خریداری شد. ساخت و ساز آن مدتی به تاخیر افتاد تا اینکه در یکی از دهه های [[ماه محرم|محرم]]، حاج آقا در کربلا بالای منبر رفته و خطبه [[امام سجاد علیه السلام|حضرت سجاد]] علیه السلام را خواند. جمعیت بسیار زیاد بود و ایرانی و عرب پای منبر ایشان نشسته بودند. همانجا بالای منبر ضرورت احداث حسینیه را یادآور شد. همین کار جنب و جوشی در مردم ایجاد کرد ولی باز کار شروع نشد. حاج آقا که وضعیت را اینطور دید عبایش را کنار گذاشت و به تنهایی شروع به کار کرد. مردم که این صحنه را دیدند تعصبی شده دست بکار شده و کار ساخت و ساز را تا پایان ادامه دادند.<ref>همان</ref>
  
−
آقا سید صهری در برابر موضع گیری های ذلیلانه حکومت شاهنشاهی در برایر دول خارجی قاطعانه ایستاد. وی  در سال 1329 طی سخنانی به رضاخان حمله کرد و تحت پیگرد فرماندار نظامی وقت قرار گرفت و از سال 1340 در سخنرانی‌ها شدیداً به سیاست‌های رژیم اعتراض می‌کرد. از سال 1342 به علت حمایت علنی از نهضت حضرت [[امام خمينى|امام]] بارها مورد اذیت و آزار [[ساواک]] و شهربانی قرار گرفت و مدتی ممنوع المنبر و در سال 1345 ممنوع الخروج شد.<ref>گفتارهای امام خمینی (ره) به روایت اسناد ساواک.</ref> ایشان در راه پیمایی ها، پا به پای ملت ایران حضوری پررنگ داشت. <br>
+
'''مبارزات سیاسی:'''
−
در یکی از اسناد ساواک در سال 1345 درباره نقش آیت الله صهری این گونه گزارش شده است. «روز يكشنيه سيد احمد امامي جهت آشنايي با [[شهيد هاشمي نژاد |سيد عبدالكريم هاشمي نژاد]] مجلسي در منزل خود ترتيب داده و از عده اي از روحانيون طرفدار خميني دعوت نموده است. در اين جلسه صحبت از جنگ اعراب و [[اسرائیل|اسرائيل]] به ميان آمده و آقايان صهري و هاشمي نژاد در مورد آن صحبت كرده و از روش دولت [[ايران]] انتقاد نموده اند. صهري گفته: دولت ايران شرط مسلماني را بعمل نياورد. [[يهوديان]] مرتباً در امكان خود اجتماع كرده و براي پيروزي يهوديان دعا مي كنند خوبست ما هم در يكي از مساجد اجتماع نمائيم و پشتيباني خود را از [[مسلمان|مسلمين]] اعلام كنيم. هاشمي نژاد گفت: دستگاه هاي انتظامي نمي گذارند مسلمان احساسات خود را نشان دهند ... آقايان مظاهري و سيادت موسوي و سيد احمد امامي نيز هر يك در مورد فوق صحبت هاي مختصري كردند اين جلسه در ساعت 16 خاتمه يافت» <ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ص 435.</ref>
 
  
−
==آثار==
+
آقا سید صهری در برابر موضع گیری های ذلیلانه حکومت شاهنشاهی در برابر دول خارجی قاطعانه ایستاد. وی در سال ۱۳۲۹ شمسی طی سخنانی به رضاخان حمله کرد و تحت پیگرد فرماندار نظامی وقت قرار گرفت و از سال ۱۳۴۰ در سخنرانی‌ها شدیداً به سیاست‌های رژیم اعتراض می‌کرد. از سال ۱۳۴۲ به علت حمایت علنی از نهضت [[امام خمینى|امام خمینی]] بارها مورد اذیت و آزار [[ساواک]] و شهربانی قرار گرفت و مدتی ممنوع المنبر و در سال ۱۳۴۵ ممنوع الخروج شد.<ref>گفتارهای امام خمینی (ره) به روایت اسناد ساواک.</ref> ایشان در راهپیمایی ها، پا به پای مردم حضوری پررنگ داشت. <br>در یکی از اسناد ساواک در سال ۱۳۴۵ درباره نقش آیت الله صهری این گونه گزارش شده است. «روز یکشنیه سید احمد امامی جهت آشنایی با [[شهید سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد|سید عبدالکریم هاشمی نژاد]] مجلسی در منزل خود ترتیب داده و از عده ای از روحانیون طرفدار خمینی دعوت نموده است. در این جلسه صحبت از جنگ اعراب و [[اسرائیل|اسرائیل]] به میان آمده و آقایان صهری و هاشمی نژاد در مورد آن صحبت کرده و از روش دولت [[ایران]] انتقاد نموده اند. صهری گفته: دولت ایران شرط مسلمانی را بعمل نیاورد. [[یهود|یهودیان]] مرتباً در امکان خود اجتماع کرده و برای پیروزی یهودیان دعا می کنند. خوبست ما هم در یکی از مساجد اجتماع نمائیم و پشتیبانی خود را از مسلمین اعلام کنیم. هاشمی نژاد گفت: دستگاه های انتظامی نمی گذارند مسلمانان احساسات خود را نشان دهند ...».<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ص ۴۳۵.</ref>
−
 
 
−
سید جمال الدین طبع شعر داشت. مجموعه اشعار و غزلیات و قصائد وی دیوانی شده است که الفین صهری نام گرفته است که متاسفانه چاپ نگردیده است. ناگفته نماند که بسیاری از اشعار سید به زبان محلی ولاتی بود که شاید بتوان وی را پیشگام سرودن شعر به زبان ولاتی دانست.
 
−
لازم به ذکر است رساله ای بنام «منتخب النخبه فی شرح دعاء الندبه» از حضرت استاد به طبع رسیده است.
 
  
 
==وفات==
 
==وفات==
−
ایشان در چهاردهم تیر 1347 برابر با هفتم [[ربيع الثاني]] 1388 هجری قمری در سن 65 سالگی از دنیا رفته و با حضور گسترده مردم خمینی شهر و [[اصفهان]] و دیگر شهرها در تشییع جنازه ای بی نظیر پیاده از اصفهان به خمینی شهر حمل و در قبرستان باولگان، جنب مصلی و جنب آرامگاه برادرش مرحوم حجة الاسلام صدر الشعریه، با حضورافراد سرشناس کشوری و مذهبی به خاک سپرده شد و مرحوم [[آيت الله محمدتقي فلسفي|فلسفی]] در مراسم ایشان ایراد سخنرانی نمود.
+
مرحوم سید جمال الدین صهری در چهاردهم تیر ۱۳۴۷ شمسی (برابر با هفتم [[ربیع الثانی]] ۱۳۸۸ ق) در سن ۶۵ سالگی دار فانی را وداع گفت. پیکر مطهرش از [[اصفهان]] به خمینی شهر [[تشییع جنازه|تشییع]] گردید و در قبرستان باولگان، جنب مصلی و جنب آرامگاه برادرش مرحوم حجة الاسلام صدر الشعریه، به خاک سپرده شد و مرحوم [[محمدتقی فلسفی|آیت الله فلسفی]] در مراسم ایشان ایراد سخنرانی نمود.
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
−
<references/>
+
<references />
−
 
 
 
==منابع==
 
==منابع==
−
* مهدوی، مصلح الدین؛ اعلام اصفهان.
+
*مهدوی، مصلح الدین؛ اعلام اصفهان.
−
* پایگاه دانشنامه ای - خبری شهرستان خمینی شهر
+
*پایگاه دانشنامه ای - خبری شهرستان خمینی شهر.
−
* مركز بررسي اسناد تاريخي وزارت اطلاعات؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک.
+
*مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک.
−
* سایت مرکز بررسی اسناد تاریخی؛ گفتارهای امام خمینی (ره) به روایت اسناد ساواک.
+
*سایت مرکز بررسی اسناد تاریخی؛ گفتارهای امام خمینی (ره) به روایت اسناد ساواک.
  
 
==آرشیو عکس و تصویر==
 
==آرشیو عکس و تصویر==
سطر ۷۸: سطر ۶۹:
 
پرونده:صهری.jpg|تبلیغات کاندیداتوری سید جمال الدین صهری جهت نمایندگی در مجلس شورای ملی
 
پرونده:صهری.jpg|تبلیغات کاندیداتوری سید جمال الدین صهری جهت نمایندگی در مجلس شورای ملی
 
پرونده:صهری (2).jpg|سید جمال الدین صهری
 
پرونده:صهری (2).jpg|سید جمال الدین صهری
−
پرونده:حسینعلی منتظری (5).jpg|از راست: ناشناس، سید جمال الدین صهری، ناشناس، [[آيت الله محمدتقي فلسفي|محمدتقی فلسفی]]، ناشناس و [[حسین‌علی منتظری]]
+
پرونده:حسینعلی منتظری (5).jpg|از راست: ناشناس، سید جمال الدین صهری، ناشناس، محمدتقی فلسفی، ناشناس و حسین‌علی منتظری
 
پرونده:صهری (1).jpg|سید جمال الدین صهری
 
پرونده:صهری (1).jpg|سید جمال الدین صهری
 
پرونده:صهری (5).jpg|سید جمال الدین صهری
 
پرونده:صهری (5).jpg|سید جمال الدین صهری

نسخهٔ ‏۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۲۹

۲۲۰px
نام کامل سید جمال الدین صهری سدهی
زادروز ۱۲۸۲ شمسی
زادگاه خمینی شهر اصفهان
وفات ۱۳۴۷ شمسی
مدفن خمینی شهر

Line.png

اساتید

آقا رحیم ارباب، سید مهدی درچه ای، جلال الدین همایی، سید ابوالحسن اصفهانی،...


آثار

منتخب النخبه فی شرح دعاء الندبه، الفین صهری،...


آیت الله سید جمال الدین صهری (۱۳۴۷-۱۲۸۲ ش) عالم فاضل و واعظ متقی شیعه در قرن چهاردهم هجری و از شاگردان آقا رحیم ارباب بود. او در فعالیتهای عام المنفعه و پیگیری مسائل مردم شهره بود و در وعظ و خطابه زبان گویا و نافذی داشت.

ولادت و خاندان

سید جمال الدین فرزند سید جعفر میردامادی سدهی در سال ۱۲۸۲ شمسی (برابر با سال ۱۳۲۱ قمری) در سده ماربین (خمینی شهر) اصفهان متولد شد. نسب آقا جمال الدین با نُه واسطه به حکیم متأله میر سید باقر داماد (معروف به میرداماد) می رسد. او در سن ۱۱ سالگی از نعمت پدر محروم شد و تحت سرپرستی و تربیت مادر و برادر بزرگوار خود حجت الاسلام آقا سید محمدعلی معروف به صدر الشریعه قرار گرفت.

تحصیلات و اساتید

سید جمال الدین، ‌نزد علمای بزرگ حوزه علمیه اصفهان، نظیر:

به شاگردی نشست تا صرف و نحو و معانی، ریاضی، منطق و نجوم بیاموزد. همچنین حکمت و فلسفه و علوم جدید را فرا گرفت و تسلط زیادی بر مسائل مذهبی و اجتماعی روز پیدا نمود.[۱]

او مدتی بعد به تشویق استادان راهی حوزه علمیه نجف شد که نقطه عطفی را در زندگی وی نهاد. وی در این دوره، نزد حضرات آیات سید ابوالحسن اصفهانی و سید محسن حکیم تلمذ کرده و به درجه اجتهاد رسید.[۲]

آثار و تألیفات

رساله ای بنام «منتخب النخبه فی شرح دعاء الندبه» در شرح دعای ندبه از سید جمال الدین صهری به طبع رسیده است.

وی طبع شعر نیز داشت. مجموعه اشعار و غزلیات و قصائد وی دیوانی شده است که «الفین صهری» نام گرفته است که متاسفانه چاپ نگردیده است. ناگفته نماند که بسیاری از اشعار سید به زبان محلی ولاتی بود که شاید بتوان وی را پیشگام سرودن شعر به زبان ولاتی دانست.

فعالیتهای اجتماعی و سیاسی

وعظ و خطابه:

شاگردی مکتب علمای بزرگ، از سید جمال الدین به تدریج واعظی توانا ساخت که آوازه او کم کم سراسر کشور را فرا گرفت؛ مردم اصفهان، اهواز، آبادان، تهران و بسیاری از شهرهای دیگر مشتاق شنیدن سخنرانی های وی بودند. می توان گفت، برجسته ترین و مشهورترین حوزه فعالیت ایشان، ایراد سخنرانی و وعظ و خطابه بود و چنان در این کار تسلط داشتند که از سراسر کشور حتی کشورهای عربی همجوار به سخنرانی دعوت می شد. وی در کشورهای کویت، عراق، اردن، لبنان، سوریه و عربستان با تسلط بر زبان عربی سخنرانی های فراموش ناشدنی ارائه نمود.
حجت الاسلام حسنی نوه ایشان، در خصوص تاثیر حاج آقا جمال بر سبک موعظه و منبر می گوید: حاج آقای فقهی استاد ما می گفت بنیان گذار نظمِ منبر، صهری بود همانگونه که حسام الواعظین بلندگو را آورد. صهری به منبری ها یاد داد، سر ساعت بیایند و سر ساعت بروند. پیش از آن منبری ها، هر زمانی می خواستند می آمدند و هر موقع می خواستند منبر را تمام می کردند.

با گذشت زمان، آقا سید جمال الدین نیاز به ایجاد وحدت بین وعاظ و مقابله با پراکندگی را درک می کند. بر همین اساس تصمیم می گیرد با تشکیل مجمعی از وعاظ، بین سخنرانان و خطبا اتحاد و هماهنگی ایجاد کند. تاسیس مجمع وعاظ اصفهان (که با فوت ایشان، مجمع ادامه نیافت) و تاسیس مجمع وعاظ تهران با همکاری شیخ عباسعلی اسلامی (که هنوز برجاست) از جمله این اقدامات بود.

فعالیتهای عمرانی:

آیت الله صهری علاقه زیادی به عمرانی و آبادی داشتند. وی از دوران طلبگی، دست از کار و فعالیت بر نمی داشت به گونه ای که در چهارشنبه بازار مشغول به پارچه فروشی می شود و به آقا جمال بزاز مشهور می شود. سید با مشاهده بیکاری در جوان ها تصمیم به راه اندازی کارگاه بافندگی برای جوانان محل می کند؛ اقدامی که البته چندان دوام نیاورده و در مدتی کوتاه، کارگاه به آتش کشیده می شود. او از این واقعه دلسرد نشده و مدتی بعد کارگاه خیاطی راه می اندازند تا این بار سادات فامیل در آن مشغول بکار شوند. سید با قدرت نفوذ کلام خود، مردم را برای امور خیریه و عامل المنفعه دعوت می کرد. در حافظه مردم خاطرات زیادی از قدرت نفوذ کلام وی و بخشش مردم در ساختن بناها و شرکت در امور عالم المنفعه وجود دارد. ساخت ده ها مسجد، مدرسه، حمام، کتابخانه و حسینیه در شهرهای مختلف مثل اصفهان، مشهد، آبادان، کربلا، نجف و مدینه گوشه ای از خدمات عمرانی ایشان می باشد.

سید امیر صدر صهری نوه حاج آقا سید جمال، در خصوص تاسیس حسینیه اصفهانی ها در کربلا می گوید: با محوریت حاج آقا جمال زمینی برای احداث حسینیه خریداری شد. ساخت و ساز آن مدتی به تاخیر افتاد تا اینکه در یکی از دهه های محرم، حاج آقا در کربلا بالای منبر رفته و خطبه حضرت سجاد علیه السلام را خواند. جمعیت بسیار زیاد بود و ایرانی و عرب پای منبر ایشان نشسته بودند. همانجا بالای منبر ضرورت احداث حسینیه را یادآور شد. همین کار جنب و جوشی در مردم ایجاد کرد ولی باز کار شروع نشد. حاج آقا که وضعیت را اینطور دید عبایش را کنار گذاشت و به تنهایی شروع به کار کرد. مردم که این صحنه را دیدند تعصبی شده دست بکار شده و کار ساخت و ساز را تا پایان ادامه دادند.[۳]

مبارزات سیاسی:

آقا سید صهری در برابر موضع گیری های ذلیلانه حکومت شاهنشاهی در برابر دول خارجی قاطعانه ایستاد. وی در سال ۱۳۲۹ شمسی طی سخنانی به رضاخان حمله کرد و تحت پیگرد فرماندار نظامی وقت قرار گرفت و از سال ۱۳۴۰ در سخنرانی‌ها شدیداً به سیاست‌های رژیم اعتراض می‌کرد. از سال ۱۳۴۲ به علت حمایت علنی از نهضت امام خمینی بارها مورد اذیت و آزار ساواک و شهربانی قرار گرفت و مدتی ممنوع المنبر و در سال ۱۳۴۵ ممنوع الخروج شد.[۴] ایشان در راهپیمایی ها، پا به پای مردم حضوری پررنگ داشت.
در یکی از اسناد ساواک در سال ۱۳۴۵ درباره نقش آیت الله صهری این گونه گزارش شده است. «روز یکشنیه سید احمد امامی جهت آشنایی با سید عبدالکریم هاشمی نژاد مجلسی در منزل خود ترتیب داده و از عده ای از روحانیون طرفدار خمینی دعوت نموده است. در این جلسه صحبت از جنگ اعراب و اسرائیل به میان آمده و آقایان صهری و هاشمی نژاد در مورد آن صحبت کرده و از روش دولت ایران انتقاد نموده اند. صهری گفته: دولت ایران شرط مسلمانی را بعمل نیاورد. یهودیان مرتباً در امکان خود اجتماع کرده و برای پیروزی یهودیان دعا می کنند. خوبست ما هم در یکی از مساجد اجتماع نمائیم و پشتیبانی خود را از مسلمین اعلام کنیم. هاشمی نژاد گفت: دستگاه های انتظامی نمی گذارند مسلمانان احساسات خود را نشان دهند ...».[۵]

وفات

مرحوم سید جمال الدین صهری در چهاردهم تیر ۱۳۴۷ شمسی (برابر با هفتم ربیع الثانی ۱۳۸۸ ق) در سن ۶۵ سالگی دار فانی را وداع گفت. پیکر مطهرش از اصفهان به خمینی شهر تشییع گردید و در قبرستان باولگان، جنب مصلی و جنب آرامگاه برادرش مرحوم حجة الاسلام صدر الشعریه، به خاک سپرده شد و مرحوم آیت الله فلسفی در مراسم ایشان ایراد سخنرانی نمود.

پانویس

  1. ↑ اعلام اصفهان، مصلح الدین مهدوی، ج: ۲ ص : ۳۶۹.
  2. ↑ دانشنامه آنلاین خمینی شهر
  3. ↑ همان
  4. ↑ گفتارهای امام خمینی (ره) به روایت اسناد ساواک.
  5. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، ص ۴۳۵.

منابع

  • مهدوی، مصلح الدین؛ اعلام اصفهان.
  • پایگاه دانشنامه ای - خبری شهرستان خمینی شهر.
  • مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک.
  • سایت مرکز بررسی اسناد تاریخی؛ گفتارهای امام خمینی (ره) به روایت اسناد ساواک.

آرشیو عکس و تصویر

  • تبلیغات کاندیداتوری سید جمال الدین صهری جهت نمایندگی در مجلس شورای ملی

  • سید جمال الدین صهری

  • از راست: ناشناس، سید جمال الدین صهری، ناشناس، محمدتقی فلسفی، ناشناس و حسین‌علی منتظری

  • سید جمال الدین صهری

  • سید جمال الدین صهری

  • کتاب "شرح دعای ندبه" اثر سید جمال الدین صهری

  • تشییع پیکر سید جمال الدین صهری

برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=سید_جمال_الدین_صهری&oldid=131161»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا