عراق

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
عراق در جهان

عراق یکی از کشورهای خاورمیانه است و از شرق با ایران، از شمال با ترکیه، از شمال غرب و غرب با سوریه، از جنوب با عربستان سعودی و از جنوب شرق با کویت همسایه است. نفت منبع اصلی درآمد عراق است. کربلا، نجف، سامرا، کاظمین، از شهرهای مهم و زیارتی این کشور هستند.

تاریخ عراق

از حدود ۴۵۰۰ سال پیش اقوام گوناگونی بر این سرزمین حکومت کرده اند و می‌توان گفت: کهن‌ترین تمدن جهان در بین النهرین در عراق پدید آمده است.

اسکندر مقدونی در سال ۳۳ قبل از میلاد، این سرزمین را تصرف کرد. عراق در سال ۳۰۲ میلادی تحت سیطره ساسانیان درآمد و مدت ها یکی از ایالات ایران بود.

پرچم عراق

تیسفون، پایتخت ساسانیان و شش شهر مهم دیگر که مجموعا مدائن نامیده می‌شوند و نیز کاخ ساسانیان که ایوان کسری نام دارد و امروز جز خرابه ای از آن باقی نیست در عراق امروزی قرار دارند. پس از ظهور اسلام و آغاز فتوحات، تصرف این سرزمین، اولین فتح بزرگ مسلمانان بود.

امام علی علیه السلام در دوران خلافت خود، پایتخت حکومت اسلامی را از مدینه به کوفه که در عراق است منتقل فرمود. بعدها وقتی خلافت از امویان به عباسیان رسید اوضاع اقتضا کرد که پایتخت جدیدی انتخاب شود. از این جهت، منصور دوانیقی شهر بغداد را در حاشیه رود دجله بنا نهاد. بعد از مدتی این پایتخت رونق یافت و مرکز خلافت عباسیان شد و از آن پس تاکنون همیشه پایتخت بوده است.

عراق در قرون جدید تحت سلطه عثمانی ها قرار داشت تا این که جنگ جهانی اول پیش آمد و سلسله عثمانی نابود شد. از آن پس عراق به کشوری مستقل تبدیل شد. در سال ۱۹۵۸ حکومت پادشاهی ملک فیصل از میان رفت و نوع حکومت این کشور جمهوری اعلام شد.[۱]

جغرافیای عراق

در کتاب‌های «سرزمین خلافت های شرقی» و «الموسوعه» چنین آمده است: بین النهرین به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می شود که اعراب، قسمت شمالی را «جزیره» و قسمت جنوبی را «عراق» نامیده اند. بیشتر این سرزمین را بیابان‌ها یا جلگه‌های حاصلخیز اطراف رودهای دجله و فرات تشکیل داده است. بنادر ام القصر و فاو در همین ناحیه در کنار خلیج فارس قرار دارند.

مساحت این کشور ۴۳۸۳۱۷ کیلومتر مربع است و قسمت‌های کوهستانی آن در شمال و شمال شرقی و غرب آن گسترده شده.

در عراق دو رودخانه بزرگ جریان دارد: دجله به طول ۱۸۰۰ کیلومتر و فرات به طول ۲۳۵۰ کیلومتر.[۲]

عراق 18 استان دارد.

جمعیت

بانک جهانی در سال 2021 جمعیت عراق را حدود 41 میلیون نفر گزارش کرده است.[۳]

شیعیان عراق

مطابق با برخی منابع حدود 60 تا 65 درصد مردم عراق شیعه هستند. [۴] شیعیان عراق بیشتر در استان هایی مانند بصره، عماره، ذیقار، سماوه، قادسیه، کربلا، واسط، نجف، دیاله، بابل، کاظمین و سامرا زندگی می کنند. همچنین حدود یک سوم از جمعیت ترکمانان و گروهی از کردهای عراق با نام اکراد فیلی شیعه هستند.[۵]

پانویس

  1. عراق، دانشنامه رشد، تاریخ بازیابی: 12 دی ماه 1391.
  2. عراق، دانشنامه رشد، تاریخ بازیابی: 12 دی ماه 1391.
  3. https://data.worldbank.org/country/iraq
  4. 60 تا 65 درصد (مقاله جمعیت شیعه در جهان، مختار اصلاني - مركز مطالعات و پژوهش‌هاي فرهنگي حوزه علميه) - 60 درصد (علی عسگر شهبازی، مجید رحمتی نصر، نقش و جایگاه شیعیان در ساختار کشور عراق، پژوهش های سیاسی، سال ششم، بهار 1395، شماره 16 در دسترس: پرتال جامع علوم انسانی)
  5. علی عسگر شهبازی، مجید رحمتی نصر، نقش و جایگاه شیعیان در ساختار کشور عراق، پژوهش های سیاسی، سال ششم، بهار 1395، شماره 16 در دسترس: پرتال جامع علوم انسانی


کشورهای اسلامی
آسیا * ایران * ترکیه * سوریه * عراق * عربستان * فلسطین * یمن * آذربایجان * اردن * ازبکستان * افغانستان * امارات متحده عربی * بحرین * برونئی * بنگلادش * تاجیکستان * عمان * قرقیزستان * قطر * لبنان * مالزی * پاکستان * کویت * مالدیو * قزاقستان * ترکمنستان
آفریقا * تونس * اتیوپی * الجزایر * تانزانیا * ساحل عاج * سنگال * سودان * سومالی * لیبی * مالی * مصر * موریتانی * موزامبیک * نیجر * نیجریه * چاد * کامرون * گابن * گامبیا * گینه * سیرالئون * کومور * جیبوتی * بورکینافاسو * گینه بیسائو * کنگو * جمهوری غنا * جمهوری عربی صحرا * توگو
سایر قاره ها * آلبانی (اروپا) * بوسنی هرزه گوین (اروپا) *سورینام (آمریکا)