حضرت هود علیه السلام
حضرت هود علیه السلام از انبیاء الهی است که وظیفه هدایت قوم عاد را برعهده داشت. قوم عاد در صحراى احقاف سکونت داشتند و مردمی تنومند و صاحب شهرهایی آباد بودند. آنها قومی طغیانگر و بت پرست بوده و دعوت به یکتاپرستی هود نبی را نپذیرفته و او را انکار و تمسخر کردند؛ سرانجام به وسیله بادهای بسیار شدیدی عذاب و هلاک شدند. نام حضرت هود در قرآن کریم هفت مرتبه ذکر شده و یک سوره نیز به نام او نامگذاری شده است.
نام و نسب حضرت هود
ابن بابویه رحمه الله گفته است: آن حضرت را براى این هود گفتند که هدایت یافت در میان قوم خود به امرى که آنها از آن گمراه بودند.[۱] یا اینکه از گمراهی قومش نجات یافته بود و از طرف خداوند برای هدایت قومش انتخاب شده بود.
هود علیه السلام از نوادگان حضرت نوح بوده و با هفت واسطه به او می‌رسد. برای حضرت هود دو نسب به شرح زیر آورده شده است:
- هود بن عبدالله بن ریاح بن جلوث بن عاد بن عوص بن ارم بن سام بن نوح علیه السلام؛
- هود بن شالخ بن أرفحشد بن سام بن نوح علیه السلام.[۲]
امام علی علیه السلام، حضرت هود را از جمله پیامبران عرب‌زبان معرفی کرده و می فرماید: «هود، صالح، شعیب، اسماعیل و پیامبر اسلام به زبان عربی صحبت می‌کردند».[۳]
در قبرستان وادی السلام در شهر نجف، مرقدی منسوب به حضرت هود و حضرت صالح علیهماالسلام وجود دارد. در زیارتنامه امام علی علیه السلام نیز آمده است: «ألَسَّلامُ عَلَیک وَ عَلی جارَیک هُودٍ وَ صالحٍ»؛ سلام بر تو و بر دو همسایه ات هود و صالح.
حضرت هود در قرآن
نام حضرت هود در قرآن کریم ده بار آمده و یک سوره به نام او نامیده شده است.
حضرت هود علیه السلام بر قوم عاد مبعوث شد. قوم عاد در صحراى احقاف سکونت داشته اند. (سوره احقاف، آیه ۲۱) احقاف به معناى شنهاى روان مى باشد و سرزمینی است بین عمان و أرض مهره تا حضرموت. ساکن این سرزمین از ذریه کسانى بودند که به همراه حضرت نوح از طوفان نجات یافته و داراى جثه هایى قوى و بزرگ و بلند بودند. (سوره اعراف آیه ۶۹ و سوره سجده آیه ۱۵ و سوره شعراء آیه ۱۳۰)
این قوم در شهرنشینى و تمدن، پیشرفت زیادى کرده بودند. آنها سرزمین هایى آباد و زمین هایى حاصلخیز که داراى باغها و نخلستان ها و زراعت هاى زیادى بود داشتند و داراى احترام و مقام زیادى بودند. امام باقر علیه السلام در بیان چگونگى قوم عاد مى فرمایند: قوم عاد اندامى بسیار کشیده و قدرتمند داشتند به طورى که با دست خویش سنگ کوهها را مى شکافتند، آنها بت پرست بودند و به همین خاطر هود بدانها فرمود: «أَتُجادِلُونَنِی فِی أَسْماءٍ سَمَّیتُمُوها»: (سوره اعراف، آیه ۷۱)
در این موقعیت، خداوند حضرت هود علیه السلام را که خود از همان قوم بود در میان آنها برانگیخت تا آنها را به پرستش خداى یگانه دعوت کند و از پرستش بت بازدارد تا به عدل و احسان با هم رفتار کنند. (سوره شعراء، آیه ۱۳۰) هود علیه السلام بسیار آنها را موعظه و نصیحت کرد و راه راست را به آنها نشان داد و هر گونه عذر و بهانه اى را از آنان گرفت؛ اما از پذیرش حق ابا کردند و به مقابله و انکار وى پرداختند: «وَتِلْک عَادٌ جَحَدُوا بِآیاتِ رَبِّهِمْ وَعَصَوْا رُسُلَهُ وَاتَّبَعُوا أَمْرَ کلِّ جَبَّارٍ عَنِیدٍ» و اینان قوم عاد بودند که آیات پروردگارشان را انکار کردند، و از پیامبران او نافرمانی نمودند، و فرمان هر سرکش ستیزه جویی را پیروی کردند. (سوره هود، آیه ۵۹)
جز عده بسیار کمى از قوم عاد به حضرت هود ایمان نیاوردند و اکثریت آنها بر انکار و دشمنى اصرار ورزیدند و به او نسبت دیوانگى و سفاهت دادند و از او درخواست کردند که عذابى را که به آنان وعده مى دهد نازل کند. پس خداوند عذابش را نازل کرد و بادى به سوى آنها فرستاد که هر چیزى را که در جلوى آن قرار مى گرفت به خاکستر تبدیل مى کرد (سوره ذاریات، آیه ۴۳) و مردم را به صورت نخل هاى سوخته درمى آورد. (سوره قمر، آیه ۲۰) تندباد سرکش و هلاک کننده، هفت شبانه روز به طور دائم بر آنها مسلط بود و آن قوم به صورت تنه پوسیده و تو خالى درختان خرما بر زمین مى افتادند. (سوره الحاقة، آیه ۷) این باد به فرمان خدا همه چیز را نابود مى کرد به طورى که هیچ چیزى جز خانه هایشان دیده نمى شد. (سوره احقاف، آیه ۲۵) به این ترتیب خداوند همه آنها را هلاک کرد، مگر هود و کسانى که به وى ایمان آورده بودند. (سوره هود، ۵۸)[۴]
پانویس
منابع
- حیوة القلوب، علامه مجلسى؛ قم: سرور، ششم، ۱۳۸۴ ش.
- ترجمه مجمع البیان، مترجمان، تهران: فراهانى، اول، ۱۳۶۰ ش.
- داستان پیامبران یا قصه هاى قرآن از آدم تا خاتم؛ یوسف عزیزى، تهران: انتشارات هاد، اول، ۱۳۸۰ ش.
- بحارالأنوار، علامه مجلسى؛ تهران.
- ترجمه المیزان، سید محمدباقر موسوى همدانى؛ دفتر انتشارات اسلامى حوزه علمیه قم، پنجم، ۱۳۷۴ ش.
- تاریخ تحقیقى اسلام، حسین على عربى؛ قم: مؤسسه امام خمینى، چهارم، ۱۳۸۳ ش.
مطالب مرتبط
| پیامبران |
| پیامبران اولوالعزم |
| محمد (ص) * عیسی * موسی * نوح * ابراهیم |
| سایر پیامبران |
| آدم * ادریس * یعقوب * یوسف * یونس * اسحاق * اسماعیل * الیاس * ایوب * خضر * داوود * سلیمان * ذوالکفل * زکریا * شعیب * صالح * لوط * هارون * هود * یحیی * یسع * شعیا * اِرميا * جرجیس * حبقوق * يوشع بن نون |
