لیبی
«لیبی» کشوری عربی مسلمان که در شمال آفریقا قرار دارد و پایتخت آن، شهر طرابلس است. لیبی در شرق با مصر، در جنوب شرقی با سودان، در جنوب با چاد، در جنوب و جنوب غربی با نیجر، و در شمال غربی با تونس همسایه است.
جغرافیای لیبی
کشور لیبی با ۱۸۰۰ کیلومتر خط ساحلی در شمال آفریقا و مدیترانه، در حد فاصل مغرب غربی و خاورمیانه قرار گرفته و به عنوان پل ارتباطی بین سرزمین های آفریقایی و خاورمیانه تلقّی می گردد.
۹۴ درصد قلمرو لیبی از بارندگی ناچیزی برخوردار است و این کشور غالبا ً آب و هوایی گرم و خشک دارد. ارتفاعات پراکنده ای در این کشور دیده می شود که از اهمیت قابل ملاحظه ای برخوردار نیست. از کل مساحت آن ، صرفا ً ۳۶۲ هزار کیلومتر مربع قابل کشاورزی است.
جمعیت‌شناسی
جمعیت این کشور ۶٬۱۷۳٬۵۷۹ نفر با میانگین سنی ۲۳٫۶ سال است. مردم لیبی عمدتا عرب و بربر هستند و زبان رسمی آن عربی است. از شش میلیون سکنه‌ی آن، شصت در صد در شهر تریپولی (مرکز حکومت) و ۳۵ درصد در سایر نقاط زندگی می کنند. اگرچه اساس زندگی مردم در گذشته بر پایه سازمان قبیله ای بود، اما جامعه جدید به دلیل افزایش درآمد ملی و ثروت ناشی از نفت، در حال دگرگونی است.
ظهور اسلام در لیبی
لیبی به دلیل موقعیت جغرافیایی، مرکز حکومت فنیقی ها، ایتالیایی و انگلیسی ها در طول تاریخ بوده است. در قرن هفتم میلادی مسلمانان لیبی را پس از مصر فتح کردند. دراین زمان، بربرها به سرعت اسلام آوردند و در هجوم اعراب مسلمان به اسپانیا همراه آنان بودند. پس از دو قرن هارون الرشید، ابراهیم بن اغلب را به سمت حکمران لیبی منصوب کرد که وی نوعی حکومت مستقل و غیر وابسته به مرکز خلافت عباسیان به وجود آورد.
حکومت لیبی
لیبی مدت ها مستعمره ایتالیا بود. در زمان نفوذ آنان، عمر مختار (سردار لیبی در استان شرقی) به مبارزه با ایتالیایی ها برخاست و سرانجام دستگیر و به دار آویخته شد. در سال ۱۳۲۰ ش. انگلستان دوباره آن را گرفت. ولی نه سال بعد (پس از جنگ جهانی دوم) این کشور با سلطنت محمد ادریس به استقلال رسید. پس از کودتای افسران جوان ارتش بر ضد سلطنت، در سال ۱۳۴۸ ش. یک شورای فرماندهی انقلاب به عنوان عالی ترین نهاد مملکتی تأسیس شد و رهبر کودتای انقلابی -معمّر قذافی- به ریاست آن رسید. در سال های اخیر، نهادی انقلابی به نام کنگره عمومی به منزله پارلمان لیبی جایگزین شورای فرماندهی انقلاب شده است.
طی دهه های اخیر، لیبی تحت حکومت سرهنگ معمر قذافی اداره می شد که با استفاده از پول سرشار نفت، توانسته بود تحولی اجتماعی و اقتصادی در لیبی پدید آورد. وی آشکارا از هم بستگی با اعراب دوری گزیده و در عوض بر هویت آفریقایی تأکید می کرد. لیبی بر کشورهای کوچک و فقیر آفریقا نفوذ داشت. لشکرکشی لیبی به چاد و حمله آمریکا به بندر تریپولی به بهانه حمایت لیبی از تروریسم، از مهمترین حوادث دوران قذافی بوده است. در بهمن ماه ۱۳۸۹ ش. اعتراضات گسترده‌ای در لیبی علیه حکومت معمر قذافی آغاز شد که باعث شد به مرور بخش‌های مختلفی از این کشور از کنترل نیرو‌های حکومت خارج شود. سرانجام در ۲۸ مهرماه ۱۳۹۰ با قتل معمر قذافی حکومت وی بر این کشور کاملاً تمام شد. سه سال پس از مداخله نظامی غرب در لیبی که به سرنگونی معمر قذافی منتهی شد؛ لیبی به کشوری ویران، فاقد نظم، فاقد امنیت و در ضمن به صحنه جنگ‌های گوناگون داخلی تبدیل شد.
اقتصاد
نفت کشور لیبی، از مرغوب ترین منابع نفتی جهان است و لیبی یکی از ۱۰ کشور اصلی صادرکننده نفت در جهان است. این کشور افزون بر نفت، سنگ آهن، گوگرد، پتاس و گاز طبیعی هم استخراج می کند. صنایع ذوب آهن، نفت، پتروشیمی، سیمان، لاستیک سازی، شیمیایی و شیشه در لیبی رونق دارد. در سال های اخیر، یک کانال آبرسانی از مناطق آبخیز شمالی به سوی مناطق جنوبی کشیده شده است که می تواند در کشاورزی آن موثر باشد.
منابع
- "لیبی"، سایت رُحماء.
- "در مورد لیبی"، سایت ویکی تابناک.
| آسیا | * ایران * ترکیه * سوریه * عراق * عربستان * فلسطین * یمن * آذربایجان * اردن * ازبکستان * افغانستان * امارات متحده عربی * بحرین * برونئی * بنگلادش * تاجیکستان * عمان * قرقیزستان * قطر * لبنان * مالزی * پاکستان * کویت * مالدیو * قزاقستان * ترکمنستان |
| آفریقا | * تونس * اتیوپی * الجزایر * تانزانیا * ساحل عاج * سنگال * سودان * سومالی * لیبی * مالی * مصر * موریتانی * موزامبیک * نیجر * نیجریه * چاد * کامرون * گابن * گامبیا * گینه * سیرالئون * کومور * جیبوتی * بورکینافاسو * گینه بیسائو * کنگو * جمهوری غنا * جمهوری عربی صحرا * توگو |
| سایر قاره ها | * آلبانی (اروپا) * بوسنی هرزه گوین (اروپا) *سورینام (آمریکا) |
