فروغ ابدیت (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
(تغییرمسیر از فروغ ابديت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
فروغ ابديت.jpg
نویسنده جعفر سبحانی
موضوع سرگذشتنامه پیامبر اسلام
زبان فارسی
تعداد جلد ۱

فروغ ابديت

«فروغ ابدیت؛ تجزیه و تحلیل کاملی از زندگی پیامبر اکرم» تألیف آیت‌الله جعفر سبحانى، کتابی در شرح حال و زندگى پربار پیامبر اسلام صلّى الله علیه وآله است، که با نگارشی شیوا و بر پایه‌ معتبرترین اسناد تاریخی نوشته شده است. در این کتاب، تنها به ذکر حوادث تاریخی قناعت نشده، بلکه سعی گردیده تحلیلی آموزنده و لازم درباره علل حوادث گوناگون و نتایج آنها ارائه شود.

مؤلف

آیت‌اللّه جعفر سبحانی تبریزی (متولد ۱۳۰۸ ش)، فقیه، اصولی، متکلم، مفسر، از مراجع تقلید شیعه و اساتید حوزه علمیه قم است. از اساتید ایشان می توان به آیت‌الله بروجردى، سید محمد حجت کوه‌کمرى و امام خمینى اشاره کرد.

عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسى، مشارکت در تأسیس «مجله مکتب اسلام» و تأسیس «مؤسسه تحقیقاتی امام صادق علیه‌السلام» از جمله فعالیت‌های اجتماعی آیت الله سبحانى است.

ایشان علاوه بر تدریس فقه، اصول، فلسفه، کلام، رجال، تفسیر، درایه، تاریخ اسلام و تشیع، ملل و نحل و ادبیات، در هر یک از آن‌ رشته‌ها آثار مفید و متعددى را به جامعه اسلامى تقدیم نموده است. برخی از آثار مهم آیت الله سبحانى عبارتند از: المحاضرات فی الالهیات، مفاهیم القرآن، الموجز فی علم الأصول، فروغ ابدیت، منشور جاوید و آیین وهابیت.

معرفى کتاب

«فروغ ابدیت: تجزیه و تحلیل کاملی از زندگی پیامبر اکرم(ص)»، پيرامون زندگانى پيامبر اكرم صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله، با استفاده از مهم‌ترين و كهن‌ترين مدارک تاريخى اسلام تهيه و با قلمى كاملا روان و شيوا نگارش يافته است.

این کتاب قبلاً در مجله علمی «درس هایی از مکتب اسلام» به انگيزه آشنا كردن جوانان و فرهيختگان با سيره پيامبر(ص) به صورت سلسله مقالات، در خلال دوازده سال چاپ شده است، ولی به درخواست گروهی از خوانندگان، پس از تجدیدنظر کامل، به صورت کتابی نفیس و قابل اعتماد در اختیار علاقه مندان تاریخ اسلام قرار گرفته است.

در این کتاب سعى شده است که زندگى پیامبر صلى الله علیه وآله با تأکید بر حوادث و وقایعى که آموزندگى بیشترى دارند، تشریح شود و از تفصیل رویدادهاى جزئى مانند بسیارى از سریه ها خوددارى گردد. در ضمن کوشش شده که تمام رويدادهاى تاريخى را از منابع اصيل و دست اوّل كه در سده‌هاى درخشان اسلامى نوشته‌اند، گرفته و نقل كرده و در بيان حوادث، به مدارک زيادى كه در اختيار داشته، مراجعه نموده است و حادثه را به‌صورت خلاصه‌اى از مجموع اين مدارک، نوشته است.

يكى از مزاياى مهمّ اين كتاب اين است كه در آن تنها به ذكر حوادث تاريخى قناعت نشده، بلكه سعى شده تجزيه و تحليل لازم، درباره علل حوادث گوناگون و نتايج آن‌ها، آن‌چنان‌كه شيوه يک نویسنده محقق است به عمل آيد تا هدف نهايى كه همان آموزنده بودن تاريخ است، به‌طور كامل تأمين گرد.

کتاب «فروغ ابدیت» به عربى، اردو، انگلیسى، ترکى و اسپانیولى نیز ترجمه شده و در سراسر جهان منتشر گردیده است.

محتوای کتاب

كتاب «فروغ ابدیت» در يک جلد تهيه شده كه بعد از سه مقدمه، در ۶۵ فصل به مباحثى چون دوران جاهليت، تفصيل و تحليل زندگانى پيامبر از آغاز تا رحلت و بررسى رويدادهاى مكى و مدنى مى‌پردازد.

كتاب بر اساس سال‌شمار حوادث تدوين شده و به ترتيب وقوع، حوادث را گزارش و بررسى مى‌كند. مؤلف در ضمن ارائه كتابى از سيره پيامبر(ص)، در نظر داشته است زواياى شخصيتى و اخلاقى آن حضرت را تبيين و نگاهى اجتماعى، تربيتى و آموزنده به حوادث دوران رسالت داشته باشد.

مؤلف در ضمن بررسى‌هاى لازم، انگشت روى اعتراض‌ها و اشكال‌ها و احيانا غرض‌ورزى‌هاى خاورشناسان گذارده و به كليه انتقادهاى نارواى آنان پاسخ صحيح و قطعى داده است. روى همين اصل، در موارد اختلاف ميان مورّخان اهل تسنن و شيعه، عقيده نويسندگان شيعه را با مدارک و شواهد تاريخى، روشن و مبرهن نموده و هر نوع شبهه و اشكال را در حقانيت نظريه شيعه برطرف ساخته است. امتیاز مهم دیگر این کتاب این است که، با مدرک تاریخی شیعه، کاملاً منطبق است و از افسانه ها و خرافاتی که دست های آلوده به تاریخ زندگی پیشوایان بزرگ اسلام آمیخته است، خالی می باشد.

برخی از عناوین و مباحث مطرح شده در کتاب «فروغ ابدیت» به شرح زیر است:

  1. شبه جزیره عربستان یا گهواره تمدن اسلامی
  2. عرب پیش از اسلام
  3. اوضاع روم و ایران دو امپراطوری بزرگ جهان
  4. نیاکان پیامبر اسلام (ص)
  5. میلاد پیامبر (ص)
  6. دوران کودکی پیامبر (ص)
  7. بازگشت به آغوش خانواده
  8. دوران جوانی
  9. از شبانی تا تجارت
  10. از ازدواج تا بعثت
  11. نخستین جلوه حقیقت
  12. نخستین وحی
  13. انقطاع وحی
  14. دعوت عمومی
  15. داوری قریش درباره قرآن
  16. نخستین هجرت
  17. حربه های زنگ زده
  18. افسانه غرانیق
  19. محاصره اقتصادی
  20. مرگ ابوطالب
  21. معراج از نظر قرآن و حدیث و تاریخ
  22. سفری به طائف
  23. پیمان عقبه
  24. سرگذشت هجرت
  25. نخستین عمل مثبت پیامبر (ص)
  26. تظاهرات نظامی و مانورهای جنگی
  27. تبدیل قبله
  28. جنگ بدر
  29. یگانه بانوی اسلام ازدواج می کند
  30. فتح مکه و ... .

منابع

مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه