انس بن حرث کاهلی

از دانشنامه‌ی اسلامی
(تغییرمسیر از انس بن الحرث كاهلى)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«انس بن حرث کاهلی» از شهداى کربلا و از اصحاب پیامبر خدا صلی الله علیه وآله و از یاران امام علی علیه‌السلام بود. در برخى منابع، نام او مالک بن انس کاهلى آمده است.

انس از شیعیان کوفه و از طایفه بنى کاهل از بنى اسد بود که از عرب‌هاى شمال (عدنانی) محسوب مى شدند. او به هنگام واقعه عاشورا، پیرمردى سالخورده بود و به حکم صحابه پیامبر بودن، در کوفه موقعیتى والا داشت. پدر انس، حارث (حرث) بن نبیه اسدی کوفی بود. انس و پدرش هر دو از شیعیان صدر اسلام و از اصحاب صفه بودند. او در کنار پیامبر در جنگ های بدر و حنین شرکت کرده بود.

انس از راویان حدیث پیامبر خدا(ص) به شمار می‌رود. او در روایتی مشهور که مورخین شیعه و سنی چون ابن اثیر جزری و ابن حجر نیز آن را نقل کرده اند چنین می گوید: روزی خدمت پیامبر خدا رسیدم. حسین بن علی علیه‌السلام کنار او نشسته بود. رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود: «ان ابنی هذا الحسین یُقتل بأرض یقال لها کربلا، اَلا فمن شهده فلیَنصُره؛ این فرزندم در محلی به نام کربلا کشته می شود، هر کس در زمان او زنده است باید یاری اش دهد».[۱]

به همین سبب، هنگامی که امام حسین(ع) به سوی عراق رهسپار گردید، انس بن حارث به خدمت آن حضرت شرفیاب شد. نقل شده که وقتی امام حسین(ع) در کربلا فرود آمد، انس شبانه به امام(ع) و یارانش ملحق شد.[۲] عصر روز عاشورا «انس بن کاهل» به خدمت امام حسین(ع) آمد و از امام(ع) اذن میدان گرفت. او کمر خود را با عمامه‌ای محکم پیچیده بود، و ابروان بلندش را با دستمالی بر پیشانی‌اش بسته بود تا در زمان جنگ مانع دید او نشود. امام(ع) چون او را با این هیئت مشاهده کرد گریست و فرمود: «شکر الله لک یا شیخ؛ ای پیرمرد! خداوند سپاسگزار تو باشد».[۳]

او وارد میدان شد و در حالی که چنین رجز می‌خواند به دشمن حمله‌ور شد:

قد علمت کاهلها و دودان و الخندفیون و قیس عیلان

بانّ قومی أنّه الاقران لدی الوغاة و سادة الفرسان

مباشر الموت بطعن آن لسنا نری العجز عن الظّعان

آل علی(ع) شیعة الرّحمن و آل زیادٍ شیعة الشیطان

«(قبائل) کاهل و دودان و خندف و بنو قیس خوب می‌دانند؛ که قوم من در وقت جنگ و رویارویی نزدیکترین افراد به حریفان و سران جنگ هستند؛ با ضربه‌ای کاری دشمن را از پای می‌اندازیم و از هیچ ضربتی اظهار عجز و حقارت نمی‌کنیم؛ خاندان علی (ع)، پیروان دین خداوند بخشنده‌اند، و خاندان زیاد پیروان شیطانند».[۴]

انس با آن که پیری فرتوت بود و قوای جسمانی‌اش به تحلیل رفته بود، با این حال موفق شد، هجده نفر از لشکر ابن زیاد را از پای در آورد. او پس از نبردی شجاعانه، سرانجام بدست یقتط بن ناشر جهنی به شهادت رسید.[۵]

انس بن کاهل در زیارت ناحیه مقدسه مورد سلام و تحیت امام زمان(ع) واقع شده: «السّلام علی انس بن الکاهل الاسدی» و قاتل او «یقتط بن ناشر الجهنی» مورد لعنت قرار گرفته است.

پانویس

  1. ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج ۱، ص ۱۱۲؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج ۱، ص ۱۴۶؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه، ج ۱، ص ۲۷۱.
  2. السماوی، ابصار العین فی انصار الحسین، ص ۹۹.
  3. المقرّم، مقتل الحسین، ص ۲۵۲.
  4. ابن نما حلی، مثیر الاحزان، ص ۴۸؛ السید عبدالمجید، ذخیرة الدارین، ص ۲۰۸؛ السماوی، ابصار العین، ص ۱۰۰.
  5. المقرّم، مقتل، ص ۲۵۳.

منابع

11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها