اعمال عید غدیر
روز عید غدیر -که پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله به دستور خدا، حضرت علی علیه‌السلام را به مقام خلافت و امامت منصوب کرد-، برترین عید امت اسلامی شمرده شده است. در بیان ائمه اطهار علیهم‌السلام برای این روز بزرگ اعمالی وارد شده است که به برخی از آنان اشاره می‌شود.
محتویات
آداب و اعمال عید غدیر
تحکیم بیعت با ولایت
همان گونه که پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله بعداز نصب امام علی علیه السلام به امامت مسلمین، به جماعت مسلمانان امر کرد که با او بیعت کنند، در سال روز آن حماسه جاوید پیامبر، تجدید آن بیعت سفارش شده است. لذا زیارت امیرالمومنین و سایر ائمه علیهم السلام مستحب است. به همین منظور ادعیه زیادی نیز وارد شده است.
اظهار سرور و شادمانی
در وصف شیعه گفته شده است که به شادی ما ائمه شادند و به حزن ما محزون و مسلم است که عید غدیر، شادی بخش ترین عید ائمه است و شادمانی شیعه در این روز فرض است و هارون گوید در روز هیجدهم ذی الحجه خدمت امام صادق علیه السلام رسیدم که فرمود: حقا که روز غدیر روز عید فرح و سرور است. و امیرالمومنین علی علیه السلام نیز فرمودند: در روز عید غدیر اظهار فرح و شادمانی کنید و برادران مسلمان خود را نیز شاد گردانید.
مصافحه کردن
مصافحه یا دست دادن، از آداب اسلامی است و در روز عید غدیر به آن تاکید بیشتری شده است. امام علی علیه السلام فرمودند: روز عید غدیر هنگامی که یکدیگر را ملاقات می کنید با هم مصافحه کنید. ذکر مخصوص این روز نیز هنگام مصافحه سفارش شده است؛ «الحمدلله الذی جعَلَنا من المتمسّکین بولایة امیرالمؤمنین و الائمة علیهم السلام»؛ سپاس خدای را که ما را از جمله در آویختگان به ولایت امیرالمؤمنین علی و ائمه علیهم السلام قرار داد.
پیمان اخوت و برادری
از برنامه های اسلام، ایجاد اخوّت و برادری است. به همین منظور پیامبر اکرم بین مسلمانان مهاجرین و انصار پیمان برادری بست و با پیمان اخوت، حضرت علی را با خویش برادر نمود و در برخی از زیارات که خطاب به پیامبر می خوانیم: «السلام علیک و علی اخیک علی بن ابی طالب علیه السلام» یعنی سلام بر تو و برادرت علی، اشاره به همین برادری است. پیمان برادری و عقد اخوت بستن از اعمال وارده در روز غدیر است و صیغه مخصوصی دارد که در مفاتیح الجنان آمده است.
احسان و انفاق
احسان و انفاق از دستورات ویژه اسلامی است. اما در ایام بزرگی مثل عید غدیر بر آن تأکید بیشتری شده است. در سیره امام حسن علیه السلام است که ایشان روز عید غدیر مهمانی می داد و شخص امام علی علیه السلام نیز در آن مراسم شرکت می کرد.
صله رحم
صله رحم از پسندیده ترین آداب اسلامی است و شرع مقدس اسلام بر آن تأکید فراوان نموده است. اما در روز عید غدیر بر این نکته سفارش بیشتری شده است. امام صادق علیه السلام می فرماید: از کارهایی که در روز عید غدیر مستحب است صله رحم است.
رفع حاجت مؤمنان
رفع حاجت مومنان از جمله اعمالی است که اسلام برای آن ارزش خاصی قائل شده است و ائمه آن را از چند طواف برتر می دانند. در روز غدیر نیز این عمل فضیلت بیشتری دارد. امام علی علیه السلام فرمودند: کسی که مؤمنان را در روز غدیر تکفّل کند، نزد خدای متعال من ضامنش هستم که از کافر شدن و پریشان شدن در امان باشد یعنی رفع حاجت مؤمنان سبب عاقبت به خیری است.
روزه و دعا
روزه و دعا از اعمالی است که در همه اعیاد مورد سفارش و تأکید است، خاصه در روز عیدغدیر. حسن بن راشد گوید: از امام صادق علیه السلام درباره عید غدیر پرسیدم و حضرت فرمود: این عید از عید قربان و عید فطر برتر است. آن روز را روزه بگیرید و بر محمد و آلش زیاد صلوات بفرستید.
غسل کردن و لباس نو پوشیدن
امام صادق علیه السلام فرمودند در روز عید غدیر پاکیزه ترین لباس های خود را بر تن بپوشید. با غسل طهارت معنوی حاصل می شود و با نظافت طهارت ظاهری.
تشکیل اجتماع
در روز عید غدیر به جهت یادآوری روزی که پیامبر به امر خداوند علی علیه السلام را به امامت امت اسلامی نصب کرد، بجاست در مراکز گوناگون گرد آییم و به یاد آن روز بزرگ و ثمراتش شادمان باشیم. ائمه سفارش کرده اند که به جهت یادآوری مقام حضرت محمد صلی الله علیه و آله اجتماعات تشکیل بشود و خود نیز از این گونه اجتماعات بر پا می داشتند.
منابع
- عید سعید غدیر خم، خبرگزاری ایرنا، بازیابی: ۷ بهمن ۱۳۹۱.
