آیه 63 سوره مائده
| <<62 | آیه 63 سوره مائده | 64>> | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
چرا علما و روحانیون آنها را از گفتار زشت و خوردن مال حرام باز نمی‌دارند؟ همانا کاری بسیار زشت را پیشه خود نمودند.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
ربانيون: ربانى: تربيت كننده يا كسى كه مخصوص به رب و خداست. مراد از آن به قرينه الاحبار زاهدان مى باشد.
احبار: حبر (بر وزن فكر): اثر پسنديده. عالم را حبر (به فتح و كسر حاء) گويند كه اثر علم و عملش پسنديده است جمع آن احبار مى باشد.[۱]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
لَوْ لا يَنْهاهُمُ الرَّبَّانِيُّونَ وَ الْأَحْبارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الْإِثْمَ وَ أَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما كانُوا يَصْنَعُونَ «63»
چرا علماى نصارا و يهود آنان را از سخنان گناه آلود وخوردن مال حرام بازنمى‌دارند؟ چه بد است آنچه انجام مى‌دهند.
نکته ها
حضرت على عليه السلام در اواخر خطبه «قاصعه» «1» مى‌فرمايد: خداوند اقوام پيشين را مورد لعن قرار نداد مگر بخاطر ترك امر به معروف و نهى از منكر. خداوند عوام را به خاطر ارتكاب معاصى ودانشمندان را به‌خاطر ترك نهى از منكر لعنت كرد.
منظور از «ربانيون» علماى مسيحى و منظور از «احبار» علماى يهود است.
امام حسين عليه السلام در توضيح اين آيه فرمود: دليل سكوت علما و رها كردن امر به معروف و نهى از منكر، يا طمع به منافع ستمگران است و يا ترس از آنان «رغبة فيما كانوا ينالون منهم أو رهبة مما يحذرون» «2»
آيه‌ى قبل درباره‌ى گناهكاران، جمله‌ى «ما كانُوا يَعْمَلُونَ» را آورد، ولى اينجا درباره‌ى سكوت علما جمله‌ى «ما كانُوا يَصْنَعُونَ» را بكار مى‌برد. مرحوم فيض كاشانى مى‌گويد: فرق ميان «يَعْمَلُونَ» و «يَصْنَعُونَ» اين است كه صانع، كسى است كه با تجربه و زبر دستى كارآزموده شده و كار براى او به صورت خصلت و ملكه در آمده باشد.
«1». نهج‌البلاغه، خطبه 192.
«2». تفسير راهنما وبحار، ج 100، ص 79.
جلد 2 - صفحه 329
پیام ها
1- مسئوليّت امر به معروف و نهى از منكر، در درجه اوّل متوجّه علماست. لَوْ لا يَنْهاهُمُ الرَّبَّانِيُّونَ ...
2- سكوت و بى‌تفاوتى علما، زمينه‌ى ترويج فساد است. تَرى ... يُسارِعُونَ فِي الْإِثْمِ ... لَوْ لا يَنْهاهُمُ ...
3- علما بايد قدرت داشته باشند تا بتوانند علاوه بر موعظه و دعوت، جلوى مفاسد را بگيرند. «لَوْ لا يَنْهاهُمُ»
4- اگر نهى از منكر، جلوى گناه را نگيرد، لااقل جلوى سرعت آن را مى‌گيرد. يُسارِعُونَ فِي الْإِثْمِ ... لَوْ لا يَنْهاهُمُ
5- علماى اهل كتاب، حتّى به حداقل وظيفه هم عمل نكردند. (در آيه‌ى قبل، اثم و عدوان و حرام‌خوارى، به عنوان گناه آنان شمرده شد. در اينجا كلمه عدوان نيامده، شايد اشاره باشد به اينكه اگر علماى اهل كتاب، قدرت جلوگيرى از عدوان را ندارند، چرا جلوى اثم و سحت را نگرفتند)؟!
6- زيبايى علم، در اظهار آن و زشتى‌اش در سكوت و كتمان است. «لَبِئْسَ ما كانُوا يَصْنَعُونَ»
7- سكوت عالم، بدتر از گناه خلافكار است. «لَبِئْسَ ما كانُوا يَصْنَعُونَ»
8- تظاهر به گناه، كثرت گناهكار، سرعت در گناه، تنوّع در گناه و ... هيچ يك دليل بر سكوت علما نيست. تَرى كَثِيراً مِنْهُمْ يُسارِعُونَ فِي الْإِثْمِ وَ ... لَوْ لا يَنْهاهُمُ
(كلمه‌ى «تَرى» رمز تظاهر به گناه، كلمه‌ى «كثير» رمز جمعيّت زياد، كلمه‌ى «يُسارِعُونَ» رمز سرعت در گناه و كلمات «اثم»، «عدوان» و «سحت»، رمز تنوّع گناه است)
تفسير نور(10جلدى)، ج2، ص: 330
پانویس
- پرش به بالا ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
