آیه 5 سوره نحل
| <<4 | آیه 5 سوره نحل | 6>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
و چهارپایان را خلقت کرد که به (موی و پشم) آنها گرم می‌شوید و از آنها فواید بسیار دیگر برده و از (شیر و گوشت) آنها غذای مأکول می‌سازید.
و دام‌ها را که برای شما در آنها [وسیله] گرمی و سودهاست آفرید، و از [محصولات لبنی و گوشتی] شان می خورید.
و چارپايان را براى شما آفريد: در آنها براى شما [وسيله] گرمى و سودهايى است، و از آنها مى‌خوريد.
چهارپايان را برايتان بيافريد، شما را از آنها حرارت و ديگر سودهاست. و از آنها مى‌خوريد.
و چهارپایان را آفرید؛ در حالی که در آنها، برای شما وسیله پوشش، و منافع دیگری است؛ و از گوشت آنها می‌خورید!
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
انعام: چهارپايان. مفرد آن ، نعم (بر وزن شرف) است. نعم ، جمع نيز آيد كه از خود مفرد ندارد. انعام گاهى به شتر، گاو و گوسفند گفته مى شود و گاهى به عموم چهارپايان . مراد از آيه ، معناى دوم است. (مطلق چهارپايان اهلى)
دف‌ء: دف: نتاج و بچه دادن. چنان كه در صحاح و نهايه آمده است . قاموس آن را يكى از معانى دف گفته است . آن را حرارت و وسيله گرم شدن مانند لباس و غيره نيز گفته اند ، ولى نتاج بهتر است چنان كه خواهد آمد. اين كلمه ، فقط يك بار در قرآن آمده است.[۱]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَكُمْ فِيها دِفْءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ «5»
وچهارپايان را آفريد، كه براى شما در آنها وسيله گرمى وبهره‌هايى است و از (گوشت و شير) آنها مى‌خوريد.
وَ لَكُمْ فِيها جَمالٌ حِينَ تُرِيحُونَ وَ حِينَ تَسْرَحُونَ «6»
و براى شما در چهارپايان، (شب هنگام) كه از چراگاه برمى‌گردانيد و (بامدادان) كه به چراگاه مى‌فرستيد، شكوه و جلوه‌اى است.
نکته ها
«تَسْرَحُونَ» از «سرح» به معناى فرستادن دام به چراگاه، و «تُرِيحُونَ» از «روح» به معناى هنگام بازگشت چارپايان به آغل است.
منافع حيوانات براى انسان بسيار است. شير و گوشت آن براى خوراك، پوست و پشم آن براى كفش و لباس، پُشتِ آن براى بار، پاى آن براى شخم و فضولات آن براى كود، و با اين همه بركات، زحمت آن براى انسان بسيار اندك است.
در روايات، بهترين كار پس از زراعت، دامدارى عنوان شده است، البتّه به شرط آن كه همراه با پرداخت زكات و توجّه به محرومان باشد.
پیام ها
1- چهارپايان، (مثل ديگر موجودات)، براى انسان آفريده شده‌اند. «وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَكُمْ»
2- توجّه به نعمت‌ها، عشق به آفريدگار وروح بندگى را در انسان زنده مى‌كند. «وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَكُمْ»
جلد 4 - صفحه 494
3- گياه خوارى، ارزش نيست. خداوند خوردن گوشتِ حيوانات را يكى از منافع آنها مى‌شمرد. «وَ مِنْها تَأْكُلُونَ»
4- جمالِ جامعه، به استقلال، خودكفايى، توليد و توسعه‌ى دامدارى است. لَكُمْ فِيها جَمالٌ حِينَ تُرِيحُونَ ...
5- جمال و زينت، يكى از نيازهاى طبيعى فرد و جامعه است. «لَكُمْ فِيها جَمالٌ»
6- جمالِ جامعه، در حركت و تلاش است، نه ركود و خمود، آنهم حركتِ جمعى نه تك‌روى! «فِيها جَمالٌ حِينَ تُرِيحُونَ»
7- جمال، در خدمتِ مردم بودن است، نه فقط فكر سير كردنِ شكم خود بودن.
جمال، تحتِ امرِ چوپان عاقل بودن است، نه يله و رها بودن. «جَمالٌ حِينَ تُرِيحُونَ وَ حِينَ تَسْرَحُونَ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَكُمْ فِيها دِفْءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ «5»
«1» سوره يس آيه 78.
جلد 7 - صفحه 164
بعد از آن نوع سيم از نعم را بيان فرمايد:
وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها: و ايضا چهارپايان را كه اصناف هشتگانه‌اند آفريد آنها را از آب مانند خلق شما، چنانچه آيه شريفه «وَ اللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ مِنْ ماءٍ» «1» دلالت دارد بر آنكه تمام جنبنده‌ها از آب خلق شده‌اند. و انعام در لغت شامل گوسفند و آهو و گاو و شتر، لكن بر اسب و قاطر و يابو و الاغ نيز اطلاق شده است. لَكُمْ فِيها دِفْءٌ: براى شما است در آن چهارپايان، پوشش گرم كننده، يعنى جامه‌ها از پشم و موى و كرك آنها و همچنين بساط و لحاف و عبا و غير آن. وَ مَنافِعُ: و براى شماست در آن منافع ديگر از باربردارى و سوارى و شخم زمين و كشت و نسل. وَ مِنْها تَأْكُلُونَ: و از آنها مى‌خوريد، يعنى از شير و گوشت و روغن و كره و كشك و پيه و آنچه توان خورد.
نكته: تقديم ظرف جهت محافظت رءوس آيات، و يا به جهت آنكه خوردن انعام معتاد در معاش، و اما ساير حيوانات مأكوله مانند طيور و صيد دريا و صحرا، بر سبيل تداوى و تفكه است.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ تَعالى عَمَّا يُشْرِكُونَ «3» خَلَقَ الْإِنْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذا هُوَ خَصِيمٌ مُبِينٌ «4» وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَكُمْ فِيها دِفْءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ «5» وَ لَكُمْ فِيها جَمالٌ حِينَ تُرِيحُونَ وَ حِينَ تَسْرَحُونَ «6» وَ تَحْمِلُ أَثْقالَكُمْ إِلى بَلَدٍ لَمْ تَكُونُوا بالِغِيهِ إِلاَّ بِشِقِّ الْأَنْفُسِ إِنَّ رَبَّكُمْ لَرَؤُفٌ رَحِيمٌ «7»
ترجمه
آفريد آسمانها و زمين را براستى و درستى برتر است از آنچه شريك قرار ميدهند
آفريد آدمى را از نطفه پس آنگاه او خصومت كننده‌اى است آشكار
و شتر و گاو و گوسفند را آفريدشان براى شما كه در آنها است موجب گرمى و منفعتها و از آنها ميخوريد
و از براى شما است در آنها نمايش و آرايش هنگاميكه باز ميگردانيد از چراگاه و هنگاميكه روانه ميكنيد
و بر ميدارند بارهاى گران شما را تا شهرى كه نمى‌باشيد رسنده بآن مگر بمشقّت نفسها همانا پروردگار شما هر آينه با رأفت و رحمت است.
تفسير
- خداوند آفريد آسمانها و زمين را بحقّ و عدل و راستى و درستى بر وفق حكمت و نظام احسن كه هر دانشمندى از فكرت در آن عبرت گيرد و بوحدت صانعش پى برد و بى‌اختيار گويد برتر و بالاتر است مدبّر و خالق اين دستگاه وسيع منظّم كه چنين شريكهائى از قبيل بتها و غيرها داشته باشد و خصوص انسانرا كه خداوند در وجود او از هر يك از اجزاء عالم نمونه‌اى قرار داده لذا عالم اصغرش خوانده‌اند از نطفه كه آب گنديده‌اى است خلق فرموده و چون بحد رشد و بلوغ رسد شروع بمخاصمه و مجادله با پدر و مادر و خدا و خلق نمايد و قولا و عملا شكر نعمت و اداء حقوق ايشانرا ننمايد بلكه احيانا اشكالات و اعتراضات بيجائى از او نسبت بپدر و مادر و دستگاه خلقت مشاهده شود كه بايد بكمك رسول باطنى و ظاهرى دفع و رفع گردد و اين دليل بر كمال قدرت الهى است كه از چنين جسم كثيف خفيفى چنين شخص قوى شريفى خلق نموده كه قادر بر مجادله و مخاصمه و قابل هدايت و ارشاد بمقامات عاليه است چنانچه روايت شده است كه ابى بن خلف استخوان پوسيده‌اى را بدست گرفت و خدمت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم رسيد و گفت اى محمّد تو گمان ميكنى كه اين استخوان پوسيده را خدا دو مرتبه زنده ميكند پس اين آيه نازل شد. و خداوند انعام را كه شتر و گاو و گوسفند است و شامل بزهم ميشود لذا از آنها در سوره انعام بازواج ثمانية تعبير شده بود بملاحظه وجود نر و ماده در آنها خلق فرمود براى معيشت و انتفاع بنى آدم تا از پشم و كركشان فرش و روپوش و لباس تهيّه كنند و گرم شوند و از شير و سوارى و شيار زمين و روغن و ساير منافع آنها بهره‌مند گردند و گوشتشان را نيز حلال فرمود كه
جلد 3 صفحه 272
بخورند بعلاوه موجب جمال و زينت و آرايش و نمايش جلو خانه‌هاى صاحبانشان شوند و ايشانرا در انظار با تشخص و تعين كنند در دو وقت يكوقت كه اهمّيتش بيشتر است و لذا مقدم ذكر شده با آنكه طبعا مؤخّر است وقتى است كه ايشان آنها را با شكمهاى پر و پستانهاى مملوّ از شير از چراگاه بجايگاه خودشان بر ميگردانند ديگر وقتى است كه ايشان آنها را از جايگاهشان بچراگاه روانه مينمايند و يكى از فوائد مهمّ آنها باربرى است از بلدى ببلد ديگرى كه صاحبان آنها پياده و بى‌بار نمى‌توانند برسند بآن بلد مگر با مشقّت و رنج بسيار چه رسد بآنكه بخواهند بار خود را هم بدوش بكشند يا مال التجاره با خود حمل نمايند خواه مكه معظّمه باشد كه از ابن عباس نقل شده خواه بلد ديگر از بلاد بعيده كه گفته‌اند در هر حال اينها همه دلائل رأفت و رحمت و مهربانى و عطوفت پروردگار است بر بندگان كه وسائل تعيّش و تنعّم و آرايش و آسايش و سهولت كار آنها را براى ايشان خلق و در دستشان مسخّر و رام فرموده است ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ الأَنعام‌َ خَلَقَها لَكُم فِيها دِف‌ءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنها تَأكُلُون‌َ «5»
و انعام گاو و گوسفند و شتر خلق فرمود براي شما در اينکه انعام استفاده و منفعت‌هايي هست و از اينها ميخوريد (و الانعام) اينها را انعام گفتند جمع نعم است بمعني نرمي چون اينها در مشي و راه رفتن بنرمي راه ميروند بخلاف حافر،
جلد 12 - صفحه 85
مثل خر و قاطر و اسب که حفر ميكنند و بسختي راه ميروند خَلَقَها لَكُم بلكه کل ما في الارض خلق شده براي انسان ميفرمايد:
خَلَقَ لَكُم ما فِي الأَرض‌ِ جَمِيعاً فِيها دِف‌ءٌ دف‌ء را تفسير كردند بنتائج و به اينكه شما را حفظ ميكند و منافع از جميع آنها انتقاع مي‌بريد از شير آنها روغن سر شير كره ماست پنير كشك قارا از پوست آنها از پشم آنها از گوشت آنها از دنبه آنها از استخوان آنها از روده آنها حتي از فضله آنها وَ مِنها تَأكُلُون‌َ که بسياري از مأكولات لحوم اينکه انعام است که انسان دائما احتياج دارد اگر يك روز كشتار نشود چه اندازه در زحمت ميافتند، و از عجائب قدرت آنكه گوسفند در موقع زايش يا يك بچه ميآورد يا دو و سگ هفت بچه ميزايد، اگر يك روز آن قدر گوسفند که ذبح ميشود سگ بكشند ديگر يك سگ روي زمين باقي نميماند.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 5)- پس از آفرینش انسان به نعمت مهم دیگری یعنی خلقت
ج2، ص552
چهار پایان، و فوائد مختلفی که از آنها عاید می‌شود اشاره کرده، می‌گوید: «خداوند چهار پایان را آفرید در حالی که در آنها وسیله پوشش برای شماست و منافع دیگر و از گوشت آنها می‌خورید» (وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَکُمْ فِیها دِفْءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْکُلُونَ).
جالب این که در میان این همه فوائد، قبل از هر چیز مسأله «پوشش» و «مسکن» را مطرح می‌کند، زیرا بسیاری از مردم (بخصوص بادیه نشینان) هم لباسشان از پشم و مو یا پوست تهیه می‌شود، و هم خیمه‌هایشان که آنها را از سرما و گرما حفظ می‌کند، و به هر حال این دلیل بر اهمیت پوشش و مسکن و مقدم بودن آن بر هر چیز دیگر است.
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
