لَهُمْ دارُ السَّلامِ عِنْدَ رَبِّهِمْ: مر اين مؤمنان و متذكران راست سراى با سلامت از آفات و خالص از مكاره و خوف انقطاع نزد پروردگارشان، يعنى در عهده ضمان او يا ذخيره شد و نزد او كه كنه آن را داند. يا سرائى كه تحيت در آن سلام باشد، يا سراى خداوندى كه مراد بهشت مى‌باشد وَ هُوَ وَلِيُّهُمْ: و خداى تعالى ناصر ايشان است در دنيا، و متولى ثواب آنها در عقبى بِما كانُوا يَعْمَلُونَ:
بسبب آنچه بودند كه مى‌كردند از اعمال صالحه و اقوال شايسته.
بيان- محقق شده كه بين نفس و بدن تعلق شديدى است، چنانچه هيئت نفسانيه مؤثر باشد در بدن، مانند قرمزى خجول و زردى ترسان. همچنين هيئات
تفسير اثنا عشرى، ج3، ص: 375
بدنيّه صعود نمايد از بدن به نفس. پس انسان چون مواظبت كند بر اعمال خيريه، ظاهر شود آثار مناسبه آن اعمال در جوهر نفس. لذا لازم است بر سالك بعد از كمال علم و معرفت، عمل به دستور شريعت، تا به دو بال علم و عمل، مقامات عاليه را حائز گردد.
از براى ايشان است سراى سلامت نزد پروردگارشان و او مدير امور آنها است براى آنچه بودند كه بجا ميآوردند.
تفسير
قمى ره فرموده مراد از دار السلام بهشت است كه سراى امان و عافيت و سرور است و مراد از ولى اولى بتصرف است و بعضى گفته‌اند مراد از ولى دوست است و مراد از دار السلام دار اللّه است چون سلام اسم خدا است و بعضى گفته‌اند مراد سراى سلامت از جميع بليّات و آفات است و در هر حال اين سراى نزد خدا است چون او ضامن آن است و اهل ايمان را بآن واصل خواهد فرمود بپاداش عقائد حقّه و اعمال صالحه آنها ..
در این آیه دو قسمت از بزرگترین موهبتهایی را که به افراد بیدار و حقطلب می دهد بیان می کند، نخست این که: «برای آنها خانه امن و امان نزد پروردگارشان است» (لَهُم دارُ السَّلامِ عِندَ رَبِّهِم). و دیگر این که: «ولی و سرپرست و حافظ و ناصر آنها خداست» (وَ هُوَ وَلِیهُم). «و تمام اینها به خاطر اعمال نیکی است که انجام می دادند» (بِما کانُوا یعمَلُونَ).
چه افتخاری از این بالاتر که سرپرستی و کفالت امور انسان را خداوند بر عهده گیرد و او حافظ و یار و یاورش باشد.
و چه موهبتی از این عظیمتر که «دار السّلام» یعنی محلی که در آن نه جنگ است نه خونریزی، نه خشونت است و نه رقابتهای کشنده و طاقتفرسا، نه تصادم منافع است و نه دروغ و افترا و تهمت و حسد و کینه و نه غم و اندوه، که از هر نظر قرین آرامش است، در انتظار انسان باشد.
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
